26 Kasım 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

"USRUKSUNGRUMANAUNAMANMARURARRSRRAN [ Pazar şankırı Caddesi, Ankara Bugün 26 |raigratı Ülük Aplba KEzDAr SONTEŞRİN TELEFON Pazar musahabeleri NOS'S ğı;ıî;î;r:-îıîürü iszi Yazan: Selim Sırrı TARCAN İ 5 KUR.UŞ | î,îd;:a 'Iğl'ğrfi' Müdürü îğğ% İkinci sayfamızda okuyunuz Ulus Basrmevi ' TAM ABLUKA KARARI MERİYETE GİRERKEN İsvet ve Japon hükümetleri de İngiltere İngiltere ablu Balkanlar ve iktisadi harp Falih Rıfkı ATAY Romanya başvekili General Ar- getoiano istifa etmiş ve yerine B. Tataresko tayin edilmiştir. Bun- dan evelki başvekillik zamanında Ankara'yı ziyaret eden B. Tatares- ko'nun yüksek şahsi meziyetlerini yal A t dır. Son 1 yeti, Romanya'nın Paris büyük elçi- liği idi. Kabine değişikliği, Almanya ile Romanya arasmdaki iktısadi müza- kerelerin ileri geri bir takım şayia- lara sebep olduğu günlerde vuku bulduğu için geniş bir akis uyandır- mıştır. Berlin henüz kendi tefsirini bildirmemişse de, Paris ve Londra istifa hâdisesinden — Romanya'nın müfrit alman iddialarına karşı a- zimli bir mukavemet göstereceği mânasını çıkarmakta, B. Tataresko- nun Romanya'da yalnız romanyalı- lar hâkim olduğunu isbat edecek bir enerji sahibi olduğunu yazmak- tadırlar. Resmi Rador ajansı ise 25 İiği ile iktısadi müzakereler arasın- da herhangi bir münasebet bulun- duğu hakkındaki rivayetleri kati Buürette tekzip etmiştir. Bu tebliğe göre, buhranm sebebi, dahili iktışa- di rejim hakkında eski hükümet â- zası arasındaki ihtilâftan ibarettir ve Romanya'nın dış politikası ile biç bir alâkası da yoktur. Müttefiklerin bilhassa son ted- birleri ile iktısaden derin bir tecrit hapsine alınan Almanya, gıda ve hammadde ihtiyaçları için Rusya i- le Avrupa'nın şark - cenubuna isti- nat etmek zaruretinde kaldı. Fakat bu memleketler siyasi ve askeri taz- yik korkusundan az cok kurtulmuş oldukları için, Almanya ile münase- betlerini yalnız kendi milli menfa- atlerine göre tanzim etmek serbest- Hği içindedirler. 1 eylülden evel İn- giltere ve Fransa'nın Balkanlarda, Almanya'nın muhtaç olduğu mad- deleri altınla satm almalarını has - mane bir hareket addeden Alman - ya, bir taraftan bu devletlerle harp hâlinde bulunduğu, diğer taraftan Balkan memleketleri iktısadi mü- badele faaliyetlerini münhasıran kendi menfaatlerine hasretmek ka- rarında oldukları için, vaziyet hu - susi bir ehemiyet almıştır. Alman- ya'nın bu şartlar içindeki alışverişi, kendisine ağır fedakârlıklara mal olmaktadır. Meselâ Balkan memle- ketlerinden birinin, petrola ihtiyacı olduğunu ileri sürerek, zirat mah- sullerini döviz karşılığı müttefiklere satmasına mani olabilmek üzere, al- manlar Romanya'dan aldıkları bir kısım petrolü bu memlekete vermek mecburiyetinde kalmışlardır. Bun- Jar öyle pahalı ve girift mübadele usulleridir ki uzun müddet devam ettirilebileceğinden şüphe edilebi- lir. Bundan başka, her türlü iktısadi münasebetlerde müttefiklerin bir- likte karektet etmesini temin eden son tedbirlerden sonra, abluka çen- beri dışında olan Balkan piyasaları daha kolaylıkla altın tesiri altına elmmak mevkiindedirler. Almanya'nın şark - cenubu Avru- pası ile ticareti on sene içinde, u- mum ticaretinin yüzde 3,6 sından yüzde 14 e çıkmıştır, ki bu memle - ketler ticaretinin yüzde ellisini teş- kil eder, Buna mukabil Fransa ve İngiltere'nin aynı bölgelerde esasen ehemiyetsiz olan ticaretleri daha a- zalmıştır. |Fransa için umum ticare- tinin 90 2 si, İngiltere için 95 1,5 ). (Sonu 5 inci sayfada) 'yi profesto etliler ka kararını tehir etmiyecek ...Fakat emir verilirken bitarafların tesşebbüsleri göz önünde tutulacak Londra, 25 a.a. — Royter ajansının öğrendiğine gre açık de- nizlerde alman ihracat mallarının müsaderesi hakkındaki emir- tay'a gelmiştir. Vali Sökmen Süer tarafından vilâ- yet hududunda karşılanan Vekil tre- nin dört saat teahhurla gelmesine ve havanın yağmurlu olmasına rağmen İskenderun istasyonunda mülki ve as- keri erkân ile Parti ve Halkevi heyet- leri ve kesif bir halk kütlesi tarafın - dan hararetle karşılanmış ve geceyi İs- kenderunda geçirdikten sonra dün sa- bah Kırıkhan Reyhaniye kazalarını ziyaret ederek saat 13 te Antakya'ya Dahiliye Vekilimiz name salı günü neşredilecektir. varmıştır. Dahiliye Vekili şehrin met- halinden itibaren caddeleri dolduran B. Faik Öztrak Emirnamenin bitaraf memleketler tarafından yapılan teşebbüsler üzeri- ne tehir edilmesi muhtemel değillir. S. M. Kral Karol'un huzurunda kadın erkek binlerce vatandaşın iStcn (Sonu 5 inci sayfada) Vekil Antakya'da halkın coşkun sevgi tezahürleri ile karşılandı Antakya, 25 a.a. — Dailihye Vekili Faik Öztrak refaaktinde Çocuk Esirgeme Kurumu Başkanı Dr. Fuat Umay ile Dahiliye Müsteşarı muavini ve hususi kalem müdürü olduğu halde Ha- Gümrük ve İnhisarlar Vekili Diyarbakırda Diyarbakır, 25 aa. — Gümrük ve İnhisarlar vekili Raif Karadeniz, yas nında gümrük umum komutanı ve ma« iyetleri olduğu halde dün şehrimize gelmiş ve istasyonda kalabalık bir hee yet tarafından karsılanmıştır. Velsil, Diyarbakır'daki tetkik ve teftişle-ini müteakip Mardin'e hareket etmiştir. Maamafih bu teşebbüsler emir d ciddi bir tarzda nazarı itibara alına - caktır. Holanda ve Belçika elçileri hükü- metlerinin şikâyetlerini bildirmişler ve İtalya büyük elçisi de hariciye ne- zaretine gelerek alman ihracat malla- rının müsaderesi projesini görüşmüş ve hükümetinin noktainazarını bildir- miştir. Dün de japon büyük elçisi hüküme tinin protestosunu hariciye nezareti - ne tevdi eylemiştir. Bütün bu teşebbüsler Büyük Bri- tanya hükümeti tarafından ciddi bir tarzda nazarıitibara alınmıştır. Hükü- met mezkür tedbirlerin bitaraflara ya pacağı zararı asgari hadde indirmek için elinden geleni yapacaktır. Japonya protesto etti Tokyo, 25 aa. — Hariciye nezareti zat Japonya'nın Lon.. a elçisinin al- man deniz harp metodlariyle mücade- le etmek üzere İngiltere tarafından it- tihazına karar verilen mukabele bil- misil tedbirlerini şiddetle protesto et- tiğini beyan etmiştir. Mumaileyh demiştir ki : “— İngiltere'nin harp kaçağı ve sa- ire gibi meselelerde muhariplik hak- larını tecavüz ederek bitarafların meş- ru ticaretine yaptığı maniaları yalnız Japonya 'değil, İtalya, Skândinavya memleketleri, Holanda ve Belcika mü teaddit defalar pro**sto etmişlerdir. İngiliz tedbiri ve hukuku düvel kaideleri İngilterenin şark sahillerinde al- man maynlarının bitaraf gemilere mü- him zararlar vermiş olduğunu kabul (Sonu 5 inci sayfada) S. M. Kıral Karol Yeni Romen kabinesi dün törenle yemin etti Bükreş, 25 a.a, — Başvekil Tataresko yeni hükümet âzasının yemin merasimi esnasında aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: «“— Milli kalkınma cephesinden doğan yeni kabine, majestele- rinin yüksek idaresi altında, bütün sahalarda bir teskin, imar ve takviye kabinesi olacaktır. Yeni kabine, milli tesanüt cephesi- ni kuvetlendirecek, milli varlığı ve her türlü Şşerait içinde ayrılamadan idame edilecek, bitaraflığı müdafaa için memleketin bütün askeri ve mad-| di kuvetleri teşkilâtlandırılacaktır. — | Milli muhadenet, sosyal adalet ve# | nın tatbiki içinde, bütün romen vic danlarının müzaharetine mazhar ol: cağından emin bulunuyoruz.,, Kıralın cevabı Kıral Karoi, buna aşağıdaki sözler- le mukabele etmiştir : “ —Endişelerimi ve idarenize veril- miş olan nezaretlerin umurunu tedvir edeceğiniz zamanın nezaketini müd- rik bulunduğunuzdan eminim. Başve- e e Birahanenin bomba patladıktan sonraki hali Tevkif olunduğu esnada kilin takdim ettiği program, çok gü - zel vaitlerle doludur. Bu programın muvaffakiyetle tatbik edilmesini bü- tün kalbimle temenni ederim. Dünya- nın bir hercümerç içinde bulunduğu bu anda, memleketin gerek manen ge- rek maddeten refahı için her türlü fe- dakârlıkta bulunmak vazifemizdir. Hükümetin kanun'ın sadık hâmisi o - (Sonu 5 inci sayfada) Fransız Hariciye Müsteşarı heyetimize ziyafet verdi Paris, 25 a.a, — Fransız hariciye müsteşarı bugün Türkiye Hariciye Vekâleti Umumt kâtibi Numan Mene- mencioğlu şerefine bir öğle ziyafeti vermiştir. battı veya ağır dileğ, el Dün 19 mayıs stadyomunda yapılan maçta, Gençler Birliği Muha- fiz Gücü takımmımı 4-1 yenmiştir. Bugün sonbahar at yarışlarının do- kuzuncusu yapılacaktır. Maç ve yarışlar hakkındaki haberlerimiz 6 ıncı sayfadadır. ALMAN DENİZALTI FİLOSU ZAYIFLIYOR Harbin başlangıcından beri Haftada vasati üç denizaltı Bern, 25 a. a. — Alman istihbarat bürosu Völkischer Beobachter gaze - tesinin Elserin tev kifi hakkında neş - rettiği bir makale- yi iktibas etmek - tedir. Bu makale - ye göre Elser tev - kif edildiği zaman Üzerinde bir çok müzir. evrak ile Burgerbrau bira - hanesinin bir plâ - nı zuhur etmiştir. Diğer cihetten Stuttgart'ta Else - rin hemşiresinin e- vinde yapılan araştırmalar neticesin - de bazı alât ve edevatı muhtevi bir kutu bulunmuştur. Kutunun içinde, Burgerbrau'da bulunan bomba saati aksamının aynı olan parçalar ve bir takım âletler bulunmuştur. Bu âletle- rin üzerine çimento parçaları yapışık idi. Yapılan tahlil neticesinde bu çi - mentonun Burgerbrau birahanesi sa- lonunun direklerindeki çimentonun aynı olduğu anlaşılmıştır. Fakat El - ser diğer ezici delillere rağmen in- hasara uğradı Paris, 25 a.a. — 4-9-1939 da hizmet- te bulunan alman denizaltılarının üç- te birinden fazlası haftada vasati üç hesabiyle batırılmış veya ağır hasara uğramıştır. Almanya haftada iki tah- telbahir inşa etmiye muvaffak olsa bile - ki bu imkân dahilindedir - de - nizaltılarının adedi gittikçe azalacak- tır. Bu müşkülât tahtelbahirler için ye- tiştirilmiş yeni mürettebat bulmak hususunda tesadüf edilen güçlüklere ilâve edilmelidir. Almanyanın denizal- tı harbinde niçin yeni usullere müra- caat ettiğinin sebebi anlaşılır. İyi haber alan mahfillerde söylen- diğine göre Almanya büyük bir ihti - sanide Burgerbrau birahanesi m*- (Sonu 5 inci sayfada) tahdemlerinden birivle muvacehe e - dildiği zaman cürmünü itiraf etmiş - tir. Mr. Grove İstanbul'da İstanbüul, 25 a.a. — Birkaç günden- beri memleketimizde bulunan bey - nelmilel Nevyork sergisi müdürü Mr. Grove bugün valiyi ziyaret etmiştir, İki suykast maznunu idam edildi Brüksel, 25 a.a. — Alman istihbarat bürosu bildiriyor: Otel garsonu Karl Döpking ile bir ticaret evinde müs - (Sonu 5 inci sayfada) kârda ısrar etmiş, nihayet 15 teşrini - R Elzer'in üzerinde bir çok muzir evrak buluyordu ayrıca birahanenin bir de plânı vardı Hitler suykastten birkaç dahkika evel nutkunu verirken Bomba pat'adıktan sonra birakanenla yuıkılmış Guvarı