24 Şubat 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1
(UMA Hariciye Ulüs Basımevi Çankırı Caddesi, Ankara 24 Telgraf: Uh *Ankara ŞUBAT TELEFON 1939 İmtiyaz sahibi 1144 aa Şlulvşılnını 1371 S'RURUŞ. | aha nlasü Yi İdare 1064 Bugün 7 nci saylada İngiltere'nin bugünkü kuveti ne kadardır ? Şükrü Saraçoğlu bugün Prens Pol tarafından kabul edilecek Belgrad'dan bir manzara Dış politikada havadisçilik F. R. ATAY Geçenlerde Birleşik Cümhuri- yetler Reisi Ruzvelt'in ordu en- €ümeninde bazı beyanatta bu- hunmuş olduğu gazeteler tarafın- dan ifşa edilmişti. Doğru mu, lmiyoruz. pet menfi bir sürü akisler uyan- dırmıştır. Mister Ruzvelt kendi- sine atfolunan sözleri tekzip et- mekle beraber, — vatandaşları na bir ihtarda bulunmuştur: *“— Her türlü propaganda meşri- yatımda dış siyasetle Milli Mi dafaayı vasıtalarınız. arasından çıkarmız!” Gene bugünlerde İngiliz ve Fransız tekzipleri, vatandaşları dış politika havadisleri üzerinde son derece yakazalı ve hassas bu- lunmağa davet etmektedir. Her taraf, bin türlü farkedilmez ter- tipler ve tahriklerle kendi dâva- sını yürütmeğe çalışıyor. Şüphe- z bu tertip ve tahrikler usta- ca yapılmakta ve her milletin zâfları üstüne teksif edilmek- tedir. Bunlar karşısında tek korunma vasıtası, avlanmamak'- tan ibarettir. Meselâ hiç Tür- kiye'mize âid her hangi'bir me- sele çıkar da, bu mesele de- nizler ve karalar aşırı gazete- lerden bizim gazetelere intikal edinciye kadar hükümet tarafın- dan haber alınmaz, aslı araştırıl- maz olur mu? Bahusus hassasi- yet gösterilmek lâzım gelen bir hâdise haber alınır da, hiç onu hükümet tam zamanında halka maletmez olur mu? Cihan vaka- larının bugünkü'nâzik safhasm- da, her hükümet gibi, Ankara Hariciyesinin de göz kulak ke- ildiğine şüphe var mıdır? Türk vatanperverliği ise, ga- zetelerle teyit edilmek ve yeni- den tanıtılmak — ihtiyacında de- gildir. Bize öyle geliyor ki şimdi- ki ahvalde türk gazetecisinin, dış politika bakımından, iki va- zifesi vardır: biri, yabancı neş- | riyatı, milli kanallardan tahkik | in, dikkate almamak, ikincisi, mücadele cepheleri kar" şısında bitaraf kalmak! Bizim cephe kavgalarma ka- tılmakta, hele ve — bilhassa, bu cephelere göre Türkiye'de fikir birliğini parçalamakta asla men- faatimiz yoktur. Bizi sevkeden tek âmil milli menfaatten ve o- nun bugünkü, yarınki icapların- | dan ibarettir, Ekseriya bazı insa- | ni hassaslığımızı dahi, milli men- faatin cebrettiği soğukkanlı mu- Şistiyet hakemeye feda etmek zaruretin- (Sonu 8 inci sayfada) Hariciye sabahı edilmişlerdir. Romaur mişlerdir. B. Metaksas ker ik'e doğru Yeni Suriye kabinesi kuruldu Şam, 23 &a. — Lütfi Haffar, kabineyi teşkil etmişti Başvekil ve Maarif Haffar, Dabiliye ve Millt mazırı Mazhar paşa Raslanc, mazıfı ve Hariciye nazır vekili Paiz Khoury, Adliye nazırı Nesib Bakri, Milli İktisad nazırı Selim Djambart. Yeni Başrekilin beyanatı Şam, 23 aa. — B. Lütfi Haffar mat- buata verdiği beyanatta Fransa - Su- a demiş yeni nazırı - Lütfi Müdafaa Maliye “— Hükümet Pransa ile Suriye ara- ndaki münasebetlerin takviyesini çok arzu ve zorluklar iktiham ve bi: birine bir çok menfaatlerle merbut bu- kunan iki memleket arasında anlaşma- ya mani olacak engellerden içtinap i- çin icap eden müzaharı y cümhyriyette bulacağını ümit etmek - tedir.. Bükreş, 23 aa. koviç dün akşam, refakatlerindeki zevat ile birlikte, Bükreş'ten ayrılmışlar ve istasyonda merasimle teşyi Vekilimiz cümarlesi Selâniğe gidecek — BB. Metaksas, Saraçoğlu ve Mar - 'a Kıralı Karol bu sabah sırasiyle balkan an - tantı matbuat konferansındaki yunan, türk ve lav heyetlerini kabul etmiştir. Belgrad, 23 aa. — Türkiye Hariciye vekili B, Şükrü Saraçoğlu ile Yugoslavya Hariciye nazırı B. Cincar Markoviç bugün hususi trenle Bükreş'ten buraya gel - Aynı trenle seyahat etmekte olan yunan Başvekili adilerine samimi surette vedâ eterek yoluna devam etmiştir, |. Bakanlar Belgrat merkez garında | Türkiye ve Yunanistan orta elçiteriy- le Romanya mâslâhatgüzarı ve Yu - goslavya münakalât nazırı B. Spaho tarafından karşılanmışlardır. Türkiye'nin Belgrad orta elçisi bu akşam hususi bir akşam yemeği vere- cektir. Yarım saat 11 de B. Saraçoğlu sa- tay mareşalını ve müteakiben sirasiy- le BB. Markoviç ve Svetkoviç'i ziya - ret edecek ve öğle vakti Naip Prens Pol tatafından kabul edilecektir Öğleden sonra Yugoslavya başveki- H ve hariciye nazırı misafirlerine ia - del ziyaret edecekler, akşam üzeri de hariciye bakanlığında bir ziyafet ve - rilecektir. P. Saraçoğl k'e gidece . Me i orada beklemektedir. cürmartesi şabahı Se - Cümhuriyet yapurunun tamiri bitti İstambul, 23 (Telefonla) — İstinye'- de tamir edilmekte olan Cümhuriyet | vapuru denize indirilmiş ve — tecrübe İ seferlerine başlamıştır. İngiliz silahlanmasının parolası Büyük bir kuvete islinaf eden sulh! Çemberleyn yeni bir nufuk verdi Şekspirin bir cümlesini fekrarladı: “Dünyanın üç bucağından silâhlı olarak ,, *gelsinler! Kend Londra, 283 a. a. — B. Çemberleyn dün akşam Lankaşayr'da kâin Black burn'da bir nutuk İrad etmiş ve ezcüm le şöyle demiştir: *— Her tarafta müthiş silâhların te- raküm ettiğine şahit olduğumuz — bir sırada bir nevi buzursuzluk bissetme. nin önüne geçmemize imkân — yoktur. zira ehemiyetsiz de olsa her hangi bir hâdisenin ölüm makinesini barekete get aden — körkuyoruz. Bu şart. lar altında hükümetimizin şimdi takip etmekte olduğu siyasetten başka bir si yaset takip etmesini ancak akılksızlar. olmeyanlar ve yahud çahiller ir. Bizim tespit ettiğimiz si- yaset, şu süretle tarif edilebilir: Kuvete dayanan sulh binası Nifakları ve nizaları ortadan kaldır. mak için hiç bir fırsatı ihmal etmiye- cek, fakat aynı zamanda dostlarımı- zın yardımiyle haklarımızın ve hüri- (Sonu 8 inci sayfada) ilerini karşılıyacağız !,, İngiliz Başvekili Çemberlayn bir nutuk ıöı!ıığıı İngiltere Hariciye Nazırı Lord Halifaks Fransız Başvekili diyor ki: Ne tehdif, ne kuvef, ne şanfaj, ne hile bizim üzerimizde müessir olamaz! Harb'a düşmanız! Harp bugünkü meselelerin hiç birini devamlı bir surette halledemez ! Paris, 23 a.a. — Başvekil Daladiye, Vaşington'un yıldönümü müna« sebetiyle verilen ziyafette bir nutuk söyliyerek aynı sulh âzmiyle ve sul- hun tehlikelere galebe çalacağı ümidiyle biribirine bağlı bulunan fransız ve amerikan milleti arasındaki dostluğu tebarüz ettirdikten sonra demiş- türki : Fransız - İngiliz anfanlı famdır | Lord H;Efaks 'ın Fransa ile tesanüde dair söyledikleri Londra, 23 aâ. — Lort Halifaks, bugün meclis müzakereleri esnasın - da söz alarak fransız - ingiliz antantı- nn tam olduğunu bildirmiş, bu tesa - nüdün hiç bir devlete kaeşt bir tehdit teşkil etmediğini ilâve ettikten son - ra demiştir k “— Fransız - italyan ihtilâfları ne olursa olsun, bunların evelemirde bu kelime üzerine duruyorum - İngilte - re'yi müteessir etmemekte olduğu bir manada doğrudur. Fakat bu difer ma - nada, bu ihtilâflar İngiltere'yi derhal ve sıkı bir surette âlâkadar eder. Zi - ra, Fransa ile şimdi söylediğim müna- sebetleri idame ediyoruz, İtalya ile de iyi münascbetleri tesis ettik ve bunla- rın mümkün olduğu kadar samimi bir esas dahilinde idamesini arzu ediyo - TÜRa, Nazır, ne Fransa'nın ne de İtalya'. nın bir tavassut arzusu izhar etmemiş olduklarını kaydettikten sonra buna intizar da edilmemesi icap edeceğini, zira halen italyan hükümetinin ihti - 1âflı noktaları tasrih etmiş olmadığı - nt bildirmiştir. Lort Halifaks, Fransa ile İngiltere"- nin barış arzularını tekrar kayıt ve fakat bu arzunun, ingiliz ve — fransız milletlerinin hayatlarını, istiklâlleri - ni ve hayat! menfaatlerini silâhla mü- dafaadan istinkâf edecekleri manâsını tazammun edemiyeceğini İlâve eyle - miştir. Halifaks sözlerini şu suretle bitir - miştir : '— Tagiliz mizacını tanıyanlar, in - giliz milletinin Küzum hasıl — olduğu takdirde, hüriyetini müdafaa için bu - gün de evelki âzim ve metanetini gös- tereceğinden hiç şüphe etmiyecekler- dit Lord Halifaks alman sefiri ile görüştü Londra, 23 aa. — Lord Halifaks dün alman sefiri Fon Dirksen'i kabul etmiştir. Öğrenildiğine göre, iki dev- let adamı, beynelmilel vaziyet hakkın da görüşmüşlerdir. Yarın Berline ha. reket edecek ve orada bir hafta ikala- cak olan alman sefir Londra'dan ayrılmazdan evel, İnsiliz Hariciye na- Jat ile temasta bulunmak istemiş ol. illug'.ı söylenmektedir. Fransız Başvekili bir nutuk söylerken Biz fransız veya amerikalılar sulhu istiyoruz. Çünkü demokratız. Ve de- mokrat olduğumuz için de ancak şerefli bir sulhu kabul edebiliri fikrine düşmanız. Çünkü ha günkü meselelerin biç birini devamlr surette halletmiyeceğini biliyoruz. ve boşuboşuna insanların ölmesini ve ha- rabelerin yükselmesini manasız ve ca- niyane bir hareket buluyoruz. Bunun için de her türlü tehditlere, her türlü taarruzlara mukavemet edecek bir zih- niyette bulunmak istiyoruz. Ne tehdit, ne kuvet, ne şantaj ne de hile bizim Ü- zerimize müessir olamaz. Daladiye, Fransa'nın halisane — bir tahdidi teslihata yardımda asla kusur etmiyeceğini ve fakat buna intizaren kendi ordusunun tayakkuzuna güven « diğini söyliyerek nutkunu bitirmiştir. Cibuti tam bir emniyet altında! Burasının ant bir surette hücum edilerek zaptolunmasına artık imkân kalmadı YARTIR 1L MAN DÜRÜNÜLEN KanAL Generan;ederik Jorj B. Nesbilt bugün şehrimizde İstanbul, 23 (Telefonla) — İngilte - re Hariciye Nezareti İstihbarat Şube- si Müdür Muavini General Froderik Jorj B. Nesbitt bu sabah ekspresle İstanbul'a gelmiştir. Sirkeci istasyo - nunda mihmandarlığına tayin olunan deniz kurmay subaylarından Aziz U- lüsan ile eski ve yeni ingiliz sefirleri, ingiliz ataşemiliteri tarafından karşı - |lanmış ve bir kıta asker selam resmini ifa etmiştir. General 11 e kadar Pera- palasta istirahattan sonra vâli namına muavini ve İstanbul kumandanını zi - yaret etmiş, ziyaretleri iade edilmiş, Sir Percy Lorraine tarafından ingiliz sefarethanesinde şerefine bir ziyafet verilmiş ve akşamki eköpresle Anıka. raya hareket etmiştir. Süveyş kanalının haiz Paris, 23 a. pito ruz yapılması muhtemeldir. Libya'da 69.654 İtalyan askeri var Lomdra, 23 a.a. — Avam Kamara - ki Afrika'da mevcut olan italyan as - kerlerinin miktarı ne olduğunu sorma. s1 üzerine B. Butler, şu cevabı vermiş- tir '— İngiltere hükümeti, şarkt italyan Mı—'ındıbıl—ım—dnı- Ttalya'nın sönürgeleriyle olan alâka ve rabıtasını temin etmek bakımından olduğu ehemiyeti gösterir harita — Selâhiyetli mahfiller, Cibuti'ye herhangi bir ecnebi devletin âni surette hücum ederek zaptetmesinin haliha - zırda artık imkânsız bir hale gelmiş olduğunu beyan etmektedir. Arazi ve liman, üç bin senegalli, 30 tayyare, bir kruvazör, 3 tor- muhribi tarafından müdafaa edilmektedir. Bundan başka böyle bir ihtimal karşısında cenubi Tunus'tan mukabil bir taar - dunun 69.654 olduğunu resmi bir kay- naktan öğrenmiştir. Fakat bu rakam, tabii zaman zaman değişmektedir. Son beş ay zarfında bu miktarın biraz art- sında B. Arthur Henderson, şimdi şar- | tirilmiş olduğu zannolunmaktadır Bunun üzerine B. Henderson şöyle demiştir. “— İngiliz müstemlekelerinin ya- kınlığıfla binaen İngiltere hükümeti, İtalya hükümetinden bu arttırmanın (Sonu 8. inci sayfada) M BElddü K
