29 Ağustos 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 8

137H yılınıh Bğşıayındâl Dış ticaretimizde büyük bir inkişaf göze çarpıyor Beş aylık ihracatımızın artış mikdarı 1934 senesine göre yüzde yüzdür 1936 senesi ilk beş aylık ithalât ve ihracat tutarı 71.739.000 lira iken 1937 yılının aynı müddeti zarfında dış ticaretimizin yekünu 88.165.000 liraya yükselmek suretile 16.426.000 liralık bir artış kaydetmiştir. Ticaret muvazenesi 1937 senesi ilk beş aylık tica- ret muvazenesi 12.125.000 lira bir fazlalıkla lehimize kapanmıştır. Aynı müddet zarfında 1932 de le- himize 5.561.000 ve 1933 de 1 milyon 341.000 liralık bir fark vardı. Sonra 1934 senesinde aynı müdde- tin dış ticareti 12,573.000 ve 1935 in de 7.257.0000 Jira açıkla aleyhimize kapan- mıştı. 1936 da ilk beş ay zarfında lehi- mize fark yalnız 29&.000 Hira idi. Sene- nin ilk beş ayı ihracatımızın bilhassa faal olduğu aylara rastlamadığı halde bu sene temin edilmişı olan 12 milyon liradan fazla fazlalık ,dış ticaretimizin ne kadar sıhatli ve sağlam bir inkişaf seyri içinde olduğunu anlatmaya kâfi- dir. Bu inkişaf ithalâttan ziyade bil- hassa ihracatta çok bariz bir mahiyet almıştır. O kadar ki beş aylık ihracatı- mızın artış mikdarı 1934 senesine naza- ran yüzde yüz fazladır. Muhtelif memleketlerle ticaretimiz: Muhtelif memleektlerle olan diğ ti- caretimizde ihracatımızın geçen yıllara nazaran büyük bir yükseliş kaydettiği- ni görüyoruz. En fazla ihracat artışı müşahede ettiğimiz memleketler başta Almanya olmak üzere, Avusturya, Bel- çika, Çekoslovakya, Fransa, İngiltere, İsviçre, İtalya, Rusya, Yunanistan. Hol- landa ve Suriyedir. Beş aylık ihracatı - mızdaki geçen seneye nazaran artış mik- darı 2.296.000 lira iken ihracatımızdaki artış 14.130.000 liradır. * Almanya ile ticaretimiz. bu devre zarfında gene başta gelen mühim mevki- ini muhafaza etmekle beraber, ekonomik münasebetlerimiz şimdiye kadai çok e hemiyetsiz şekilde kalmış olan bazı mem leketlerle olan mübadelelerimiz de sarih bir surette canlanmıştır. Bu memleket:- ler arasında Belçika, İtalya, Amerika Hollanda, İsveç, Norveç, Romanya, Ja- ponya ve Mısır bilhassa zikre değer. Geçen senenin beş yılıma nazaran ihra- catımızdaki artış mikdarı Çekoslovakya için 527.000, Belçika için 497000, İngil- tere için 408000, Avusturya için 233000, İsviçre için 193000, Hollanda için 109 ve İtalya için 106.000 liradır. Bazı memleektlerden yaptığımız it- halât da nisbeten artmıştır. Buuların başında Amerika gelmektedir. İlk beş aylık ticaretimizin lehimize bıraktığı fazlalık muhtelif memleketle- re şöyle taksim olunmaktadır- Almanya 3.155.000, — Çekoslovakya 2.147.000, Belçika 1.754.000, Fransa 1.586.000. Ti- caret muvazenemizin aleyhimize bir noksanlık gösterdiği memleketler - ise: Süriye 1.916.000, İtalya 774.000, Bre - zilya 726.000, İsveç 628.000, Romanya 545.000 liradır . İhracat maddelerimiz: Tütün —ihracatımızda 1937 nin ilk beş ayında 193ö nın ayni devresine na- zaran 3,133.000 liralık bir fazlalık vardır. Umumi ihracat bakımından ikinci e. hemmiyeti haiz olan buğday ihracatı- mız da geçen seneye nazaran fazlalık 5.166.000 liradır. Üçüncü ehemmiyette gelen çavdar, darı, kuüşyemi ihracatı geçen seneye nazaran tahminin üstün- de bir artış kaydetmiştir. 1936 senesi. nin ilk beş ayında bu ma'ddelerin ihra- catından memlekete ancak 980.000 lira girmişken, 1937 nin ayni devresinde ih- racat 2.330.000 lira değerinde olmuştur. Dikkate değer bir başka nokta da arpa ihracatımızda göze çarpmaktadır. 1936 nın ilk beş ayında 1000 liralık gi- bi ehemmiyetsiz bir miktarda kalan arpa ihracatımız 1937 nin anyi devre. sinde 1.699.000 lira gibi nisbetsiz bir fazlalık göstermiştir. Bütün bu rakamlar, ihracat ekono.- mimizin, memleket için çok sevindirici ,bir istikamette inkişaf yolunda olduğu- nu açıkça isbat etmektedir. — Almanya ile Ticaret Konuşmaları İstanbul, 28 (Telefonla) — Ekono- mi Bakanı B, Celâl Bayar bugün öğle- den evel Türkofise gitmiş, müste- şarla ve Türkofis Asbaşkanı B. Nihad- la birlikte ihracat meseleleri üzerinde görüşmüştür. Bakan Almanya ile ara- mızda muallakta bulunan eski alacak- lar hakkında izahat almıştır. Akşam üstü müsteşar B., Faik Kurdoğluna Berlinde yapılmakta olan müzakereler hakkında yeni talimat vermiş ve müs- teşar Kurdoğlu Berline hareket etmiş- tir. Balkan festivali salr günü bitiyor İstanbul, 28 (Telefonla) — Üçüncü İstanbul festivali salı akşamı bitmek- tedir. Yarın saat 14 de Modada yelken şampiyonası final müsabakası, Taksim- de türk - yunan muhtelit futbol maçı yapılacak, akşam Beylerbeyi sarayın- da Balkan eğlenceleri tertib olunacak- tır. Öbür gün zafer bayramı münase- betiyle Beylerbeyi sarayında mükellef bir balo tertib edilmiştir. Namık Kemaloğlu Ali Ekremin cenazesi dün törenle kaldırıldı İstanbul, 28 (Telefonla) — Ölümü - nü teessürle haber verdiğimiz Edib Ali Ekrem'in cefazesi bugün Şişlideki evin- den kaldırıldı. Teşvikiye camiinde na - mazı kılındı. Cenaze eller üzerinde Os- manbeye kadar getirildi. Burada otomo. billere binildi ve Namık Kemal zade Ali Ekrem, asri mezarlıkta Abdülhak Hâmidle Ubeydullah Efendinin yanla rında hazırlanan makbereye gömüldü. İran heyeti dün İzmire hareket etti İstanbul, 28 (Telefonla) — — Dost İranım askeri heyeti bugün İzmire ha- reekt etmiş ve rıhtımda törenle uğur - lanmıştır. Heyet azâsı İzmir fuarını gez. dikten sonra Ankaradan geçerek İrana gidecektir. Afgan delegesi General Esadullah Han da Ankaraya hareket etmiştir. Esa: dullah Han Ankarada iki gün kaldıktan sonra memleketine dönecektir. Sırtta, sırıkta omuzda seyyar satıcılık yasak İstanbul, 28 (Telefonla) — 1 teşrini- evvelden itibaren şehirde, sırtta, sırıkta, omuzda ve başta seyyar satıcılık yasak edilmiştir. Müddet uzatılmıyacaktır. Es- nafın şimdiden hazırlıklara başlaması istenmiştir. Paristeki enternasyoanı ceza kongresi İstanbul, 28 (Telefonla) — Pariste toplanan enternasyonal ceza kongresi - ne iştirâk eden temyiz baş müddei umu- mi muavinlerinden B. Cavad bugün gel- di. Hamalların istedikleri , İstanbul, 28 (Telefonla) — Hamal - lar cemiyeti tarafından seçilen bir he - yet bugün belediye reisliğine müracaat ederek tek tip araba nümunesinin biran evvel tesbitini istedi. Bu sene fuvar dolayısiyle birçok turist celb eden güzel İzmirde yalrlar LIZM!R RÖPORTAJLARI: 2 ] Kültür parkta ne yapılacak? Geçen sene gelen turistler İzmir esnafına iki milyon liradan fazlapara bıraktılar (Hususi surette giden arkadaşımız yazıyor:)| İzmir, 23 — Fuar açılalı henüz dört gün oluyor. Bugüne kadar fuari ziyaret için İzmire gelenlerin sayısı 30 bini geçmiştir. Bu müddet içinde fuarı gezenlerin sayısı da 100 bini bulmuştur. Bu rakamlar, fuarın yurdda ne kadar büyük bir turistik hareket doğurduğunu kolaylıkla canlandırabilir. Aşağıdaki satırlar, fuarın nasıl kurulduğunu, ne safha- lar geçirdiğini ve nasıl bir şekil alacağını kısaca anlatacaktır: Fuarın ilk temeli 933 de atıldı ve 9 eylül panayırı adı ile açıldı. O vakit enternasyonal mahiyeti haiz değildi. Fakat gene çok mu- vaffak oldu ve 240 bin ziyaretçi geldi. 934 de aynı cazibe ve alâ- ka daha fazlalaştı. Fuar asıl şekli- ni 935 de aldı ve tnternasyonal bir hale girdi. 936 da fuar sahası, Cumhuriyet meydanından bugün- kü Kültürpark sahasına nakledil- di. Bugünkü kültür park sahası, İzmirin ortasında büyük bir yan- gın harabesinden başka bir şey değildi. 360 bin metre murabbalık, molozlar- la dolu bir saha,.. İşte bugün cennet di- ye andığımız Kültür park bu harabeden ve moloz yığınından doğdu. Proğram- lı, devamlı bir çalışma kısa bir zaman- da Balkanlarda ve hattâ Avrupada bile eşi bulunmayan bu eseri doğurdu,. İzmirin kıymetli valisi ve Parti re- isi B. Fazlı Güleç, bu yolda devam ede- cek çalışmaları bana kısaca Şöyle anlat. tiz “— Kültür parkta yapılacak işlerin başında sergi sarayı gelmektedir. İlk iş olarak buna başlanacak, ve mühim bir mâni çıkmazsa önümüzdeki seneye yetiştirilecektir. Sergi sarayı Ankara. daki sergi binası gibi daimi olacaktıı Kültür parkın en mühim unsurlarından olan paraşüt kulesi ve sıhat müzesi vü. cüd buldu. Ege ürünleri müzesiyle, Atatürk in.- kılâb müzeleri de önümüzdeki sene ya. pılacaktır. Bunlardan başka Kültür parkta bir stodyom ve bir açık hava ti yatrosu yapacağız. Bir de Akvaryom yapmağı düşünyoruz. Bunlar yapıldık. tan sonra fuar kati şeklini almış bulu- nacaktır.,, Yekeaği İzmirin çalışkan belediye reisiyle fuar sahasını dolaşıyoruz.. O mütema- diyen emirler, direktifler veriyor. Bir teknisiyenin bile gözünden kaçacak ka- dar küçük, hatâları görüyor ve tashih ettiriyor. Sordum: — Fuar İzmire turistik bakımdan ne fayda temin etti? — Çok, herşey.... O, bu cevabı ile, bu faydaların sayı- lamıyacak, elle tutulup, gözle görüle- miyecek kadar sonsuz olduğunu anlat mak istiyordu. Bu faydayı rakamlarla tesbit etmek hususunda - ısrar edince, geçen sene çıkarılan cedvellerden isti- fade edebileceğimi söyledi. Cedvelden şu rakamları aynen aşağıya koyuyo- rüum: * e .. T E Ğ e S Ü M a SN Ü a Y oğu ”i gati Hü n — >SEHETE Mdun> 1933 41 9 240.000 1934 155 n 286.500 1935 19 2 311.009 1936 348 37 361.527 Geçen sene fuar müddeti içinde İz- mire memleket içinden 103.588, memle- ket dışından 3.210 ziyaretçi gelmiştir. Bu ziyaretçilerin 40 bin kişisi trenle, diğerleri vapur, otobüsle gelmişlerdir. Ziyaretçiler İzmir esnafına iki buçuk milyon lira bırakmıştır. Bu yüzden di- ğer şehirlerimiz ve nakil vasıtalarımız da yüz binlerce lira kazanmışlardır. Yukarıdaki rakamların belagati ve delâletiyle, kehanet göstermeğe hiç lü- zum kalmadan, fuarın bu seneki vazi- İzmirde fuvar gazinosunun hazirlık zamanında alınmış bir resmi İzmir fuvarında Sümerbank pavyonu yetini şu üç dört güne bakarak tahmin etmek kabildir. Bu sene fuarı gezenle- rin sayısı yarım milyondan az olnırya- cak ve yurdumuza gelen ziyaretçilerin bıraktıkları para da üç milyo lirayı aşa- caktır. Fuarın bu elle tutulur gözle görü- lür kazancından başka manevi kazancı daha büyüktür. On binlerce yurddaş sade İzmiri tanımakla kalmıyor, yur- dun dört köşesini dolaşmak, huri- yetin ve rejimin yeni eserlerini görmek fırsatını da elde ediyorlar. Sabahattin SÖNMEZ Trakya gümrükleri teftiş ediliyor İstanbul, 28 (Telefonla) — Trakya gümrüklerini teftiş etmek üzere Edir- neye giden gümrük ve inhisarlar ba- kanlığı müsteşarı B. Adil Okuldaş bu- gün şehrimize dönmüştür. Müsteşar Uzunköprü ve Kapıkale gümrüklerini teftiş etmiş, Çürük köyünde türk - yu- nan köylüleri tarafından kurulan pa- zar yerlerini gezmiştir. Tarife harici ücret alanlar İstanbul, 28 'Telefonla — Eğlence yerlerinde ve mesireliklerde halktan ta- rife harici ücret alındığı anlaşılmıştır. Bunun için sıkı takibata başlanmıştır. İkinci teşrinde Şehir meclisinde bu iş için bir talimatname hazırlanacaktır. Dubrovnik dün gitti İstanbul, 28 (Telefonla) — Yugos- lav Dubrovnik harb gemisi bu akşam Akdeniz limanlarını ziyaret etmek ü- zere İstanbuldan ayrılmış ve törenle uğurlanmıştır. Bulgaristanın sonbahar manevraları Fölkişerbeobahter gazetesinin yaz. dığına göre, şarki Bulgaristanda 26 a- ğustostan 3 eylüla kadar devam edecek olan ve büyük harbten sonra Bulgaris. tanın yaptığı en büyük manevra oldu.. ğu söylenen sonbahar — manevralarına Almanya ile İtalya genelkurmayları da davet edilmişlerdir. Her iki devle. tin genelkurmayları hususi heyetlerle bu davete icabet edeceklerini bildir- mişlerdir. Manevralar kıral Boris'in önünde yaprlacak olan büyük bir geçid resmi ile bitmiş olacaktır.