25 Temmuz 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Lozan sulhunun | on dördüncü yılı Dün Ankara ve İstanbul Halkevlerinde büyük günü kutlamak için törenler yapıldı Lozan sulh andlaşmasının i şehrimizde Ankara Halkevi dil, ğı güzel bir törenle kutlanmıştır. halkevi meydanını doldurmuş lar çalmakta idi. Gündelil İyi mahsul Türkiye iklimi, verimli senelerin- den birini daha yaşıyor. Yurd ufuk- larında, iyi ve bol bir hasadın telâşlı çalışmalı , Tarlalarda iş, gölgele- arı Var, ari a | rin iyice uzadığı yarı karanlık vi te kadar devam ediyor. Ses ve hareket ancak gecenin birkaç saatinde uyu” yor, Köylünün kırdan aldığı neşe, Onun çehresini her yerde aydınlata- cak kuvvettedir. Tarlasından uzak yerlerde meselâ kasaba veya - şehir - de onunla konuşsanız, - size mah sulün iyi ve bol oluşundan bahset- mek ister, ancak bu konuşmayı, yal- nız sevinilecek bir hâdisenin hikâye- *i balinde de bırakmaz, biribiri üze- rine birkaç senenin verimli olmasın- dan doğan faydaları da açık ve kuv- vetli bir mantık içinde anlatır. Onun anlattığı faydalar, yalnız köy muhi- tinin dar sahasında tecelli edenler değildir. Gerçi bunlardan da birçok vazıh deliller verir: elbirliğiyle köy- de yapılan yeni mekteb, açılan sü yolu, onarılan çeşme hep yakın - ve- rim senelerinin eseridir. Artık her Şiftçinin toprağına göre çift hayvanı, iyi tohumu vardır. Devlete - vergi, !_'"lkıyı ve kasabalıya borç - taksiti ödenmiştir. Herkesin azçok kazançlı olduğu yılda, köy kavgaları da azab Mıştır. İçinde yaşanılan hakikatlere bu kadarcık temas onca kâfidir. Türk köylüsünün sizinle - kot mak istediği başka şeyler de vardır. O; size, verimli yılların, daha çok vatanının korunması ve kurul- Ması yolunda faydalı olacağını söy- Yerek yeni mevzuuna geçer, “dev- l'!lrlluvveti" dediği “dış ve iç emni- yeti" nin yurddaşların geniş emeği- le artırılacağını anlatır. Verimli yık- da, daha emin bir istikbalin bütün hızını keşfeder. Türk köylüsünün ana çizgileri, bu cümlelerde - topla- tan düşünceleri, basit ve fakat çok dağınık bir ifade içine serpiştirilmiş- Ü- O, bunları söyledikten sonra muhatabmdaki tesiri bekler. Onun konuşmasındaki maksad da düşün- celerindeki isabet kuvvetini muha- tabında tecrübe etmektir. Cevablar rınızda düşünüşlerindeki sıhati bul- dukça şimdiye kadar ciddi olma gay- retinin gölgelediği neşesi biraz daha Sürlüetleyir, sözleriniz. uzadlıça İngi rahı artar. Artık sıra onundur, bü - tün bu iyi neticelerin tek yaratıcısı- nı söylemekte istical eder, Atatürk devrinde devlet kuvvetinin * bununla iç ve dış emniyeti kasdettiğini söyle- Miştik - her zaman üstün - olacağını söylerken minnet ve şükranla sami- :rh'*ncınmı çehresinde - ifadelen - Yurdun hemen her yerinde, her zaman tekrarlanan bu asil sahneyi, yerinde görmeğe vakti — olmıyanlar, muhayyelelerinde daha geniş olarak canlandırabilirler ve yüreklere en geniş inşirahı verecek olan bu cazib hayal; ıç_inde, fikirlerimizin her zaman tı-' yid edeceği büyük bir hakikati taşı- maktadır. KEMAL ÜNAL mzalanışının 14 üncü yıldğnumu, dün edebiyat, tarih komitesinin hııı.rlnd!- Beş bine yakım büyük bir lul_k_kıllaıı, bulunuyordu. Askeri mızıka milli hava- Törene tam saat 20.30 da ban- donun çaldığı ve herkes lar_tfı?- dan hürmetle dinlenen İstiklâl marşı ile başlanıldı. Bundan son- ra halkevinin dil, edebiyat, tarih kolu başkanı B. Enver Behnan Şa- polyo töreni bir nutukla açtı. B. Şapolyo'nun nutku B. Şapolyo, Lozan sulhunun imza. siyle biten zaferler serisinin — kısa bir tarihçesini yaptıktan sonra — SÖZü Sevr muahedesine nakletti: “— Avrupa devletleri 10 ağustos 1920 tarihinde Sevr denilen bir ölüm termanını osmanlı hükümetine imza ettirmişler, türk milletini ortadan kal- dırmak istemişlerdi. Sevr muahedesini yırtmak için, istiklâl savaşına maddi ve manevt varlığımızla atıldık. Bu u- ğurda binlerce türk kanı döktük. Atatürk'ün idare ve dehasiyle mu- zaffer olduk., Zafer kazanılınca Avru- pa devletleri türk murahhaslarını Lo- zana çağırdılar, sulh dilediler. Murah. has heyeti reisi olarak, İsmet İnönü gitti. İkinci bir savaşa koştu. —Bu sa- vaş, türkün hakkını müdafaa — etmek, istiklâlini kazanmak, yeni bir devlet halinde meydana çıkmak mücadelesi i- di, İsmet İnönü aldığı bu vazifeyi mu. vaffakıyetle başardı. Dünya milletleri türkün bütün haklarını tanıdı. “Sevr ölüm, Lozan hayattır.,, Lozan muahedesi kazanıldı. Sevr ö- lüm, Lozan hayattır. İşte, bugün — ka- zanılan bu büyük günün bayramımı ya. ( Sonu 5. inci sayfada ) $ŞİMALİ ÇİN VE JAPONYA ANLAŞMASI Nankin Anlaşma ile Mutglğk mı? Japonlar çinlilerin yavaş çekilmesini protesto ettiler Şanghay, 24 (A.A.) — Çin mahfille- ri, 11 temmuzda japon makamları ile Hopei - Şakar başbakanı General Sung- $Şey - Yuan arasında yapılan anlaşma hakkında japon harb bakanlığının dün- kü tebliği hakkında her hangi bir fikir ileri sürmekten istinkâf etmektedir. Bu- nunla beraber, aynı mahfiller, eğer an - laşmanın esasları hakikaten böyle ise, bunların Mareşal Çan « Kay « Şek tara- fından ileri sürülen dört esasa aykırı bu- lunduğunu ve bu sebebten Nankin tara- #ımdan kabul edilir mahiyette olmadığı- mı da kaydeylemektedir. Gayri resmi Çin mahfillerinin kana- (Sonu $ incı sayfada) Bugün 12 Ssayfa HOT DRROETRST ŞA PPP ADIMIZ, Bolçika Başbakatıı B, Van Zecland EKONOMİK SİLAHSIZLANMA MESELESİ HAKKİNDA Belçika Kralının B. Van Zeelanda bir mektubu Brüksel, 24 (A.A.) — Belçika kı - ralı, dünyada yapılacak ekonomik ye. ni teşkilâta dair B. Van Zeeland'a bir mektub göndermiştir. Bu mektubta ez- cümle şöyle denilmektedir : '— Sizin birleşik Amerikaya yaptı- Binız tetkik seyahatinden sonra Fran. sa, İngiltere ve Amerikanın bugün bü- tün dünyanın istemekte olduğu — daha iyi bir nizamım kurulmasıma iştirak et- ANDIMIZDIR 5 KURUŞ — | Temmuz Mkaktadı P 0 DA7 | — Tel: Başmuharrir 1063 bae ha | — Yazı İşleri Müd. 1062 Ba_ğda;d şehremini Ankarada Belediyemiz muhterem misafir şerefine dün gece bir ziyafet verdi TAHSİLİNİ MEMLEKETİ MİZDE YAPMIŞ OLAN B. ER- ŞED ELÖMERİ, 18 SENE ÖNCE AYRILMIŞ OLDUĞU MEMLEKETİMİZDE GÖRDÜĞÜ BÜYÜK TERAKKİLER- DEN HAYRANLIKLA BA HSEDİYOR. Bütün Avrupa şehirlerinde bir tetkik seyahatine çıkmış olan İrak hükümeti belediyeler umum müdürü ve Bağdad şehremini B. Erşed EL ömeri dün sabah Ankaraya gelmiş ve istasynoda Belediye reis muavi- ni B. Tahsin Kayaalp tarafından karşılanmıştır. Dün, refakatinde vilâyet ve be- lediye sıhat ve içtimai muavenet müdürü Dr. Şuayp Barım bulun- duğu halde, şehrimizin - muhtelif yerlerini gezen Bağdad şehremini şerefine, belediyemiz tarafından Ankarapalasta bir ziyafet veril miştir. Ziyafette belediye ve husu- si idare ileri gelenleri ile gazeteci- ler bulunmuşlardır. B. Erşed Elömeri şehrimizden ya- tın ayrılacak ve İstanbulda birkaç gün kaldıktan sonra Romanyadan başlaya- rak muhtelif Avrupa şehirlerinde üç ay mek arzusunda bulundukları görülmüş. kadar tetkikler yapacaktır. tür.,, Bundan sonra kıral, mektubunda, ekonomik bir teşkilâtın — kurulmasına önayak olmasını B. Van Zeeland'a tav- siye etmektedir. Yeni teşkilâtın asıl kıymeti umuma ( Sonu 5, inci sayfada ) B. Ali Çetinkaya Berline geldi Berlin,, 24 (ALA.) — Türkiye Nafıa Bakanı B. Ali Çetinkaya ve maiyetinde- ki zatlar bugün Berline muvasalat et - mişlerdir. Bakan, alman hükümeti — tarafından Almanyada bir kaç gün kalmağa davet edilmiştir. Filistin arabları tam istiklâl istiyorlar Kudüs, 24 (A.A.) — Royter ajansı bildiriyor: Arab âli koimtesi Milletler Cemiyeti mandalar komisyonu ile ingi- liz fevkalâde komiserine ve İngiltere sömürgeler bakanlığına verdiği bir muh- tırada Filistinin taksimi projesi aleyhin- deki itirablarını bildirmekte ve biricik tabil hal tarzının arablara bhütün mem - lekette tam istiklâl hakkının tanınması olacağını kaydetmektedir, Yüzme mü D li z ia Misafir şehremini İstanbul yüksek mühendis mektebinin 1328 senesi me« zunlarından mühendis - ve ürbanlattir. Memleketimizi çok iyi tanımaktadır. Esasen mektebten çıktıktan sonra, İs- tanbul şheremanetinde birkaç sene ça- lışmiş ve 18 yıl önce memleketi - olan Iraka gitmiştir. Mermleketinde siyasi hayata karışan B. Erşed Elömeri posta ve telgraf u- ( Sonu 5. inci sayfada ) İrak Belediyeler umum müdürü ve Bağdad şehremini B. Erşed Elömeri Alman gazetelerinin yaptıkları neşriyat üzerine Fransa Almanya'yı dün protesto etti Fransız basını Almanya'ya çatmağa devam ediyor Berlin, 24 (A.A.) — Alman ajansı bildiriyor: Fransız büyük elçisi B. Fransua Ponse bu akşam dış bakanlığına giderek, fransız yabancı le- jiyonu asker ve subaylarından bir müfrezenin İspanyaya gönderildiği hakkında alman basını tarafından yapılan yazıları protesto ve bu me- sele hakkında vaktiyle fransız hükümeti tarafından teyid etmiştir. sabakalari Dün Karadeniz havuzunda, Ankara bölgesi su sporları ajanlığının hazırladığı seri müsabakalardan ikincisi yapılmıştır. 14-17 yaş arasın- daki küçüklere mahsus olup büyük bir alâka uyandıran bu müsabaka- lar hakkındaki tafsilât 6. ıncı sayfamızdadır. Bugün de büyükler ara- sında müsabakalar yapılacaktır. yapılan tekzibi Alman hükümeti de, fransız haberalma servisinin son zaman- larda Almanya hakkında yaptığı yanlış neşriyatı hatırlatarak bu- nun iki memleket münasebetleri- ne zararlı olduğunu bildirmiştir. Hâdise, fransız Fasından da tekzib ediliyor Rabat, 24 (A.A.) — “Havas ajanız muhabiri bildiriyor,.: İyi malümat a. lan mahfiller, hükümetçi İspanyaya fransız lejyonerleri gönderildiği hale kında alman gazeteleri tatafından yak zılan haberleri tekzib etmektedirler, Aynı mahfiller, yabancı Jejyonuna aid hiç bir kıtanın Avrupaya hareket et- mek üzere Meknes'den ayrılmamış bu- Tunduğunu tasrih etmektedirler, Fransız basını Almanyaya çatmaya devam ediyor Paris, 24 (A.A.) — Pöti Parizyen gazetesi yazıyor: "Alman gazetelerinin Fransa aleyhie takib etmekte bulundu- Bu tavsifi imkânsız manevraların me. suliyeti alman propaganda bakanlığına düşmektedir. B. Göbels iki memleket arasındaki münasebetler iyileştikçe bu (Sonu $ inci sayfada )