9 Şubat 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 6

1924 senesinden- beri yeni yapılan de miryollarmın muhtelif. senelerde işlemeye a- çılan kısrmlarının tülleri ULUS ua faru u furudırnız " - Türkiyede başarılan Nafia işleri ve ilerde yapılacak işler (Başı 1. inci şayfada) muvaffakiyetle ileri götürülmüş ve 1935 senesi nihayetine kadar 2399 kilo metre yeni hat yapılarak — işletmeğe açılmıştır. 1936 senesinde bu miktar 2706 ki. Tometreye çıkacaktır. Muhtelif seneler- de yapılan hatların uzunluklariyle ye- ni demiryollarına sarfedilen paralar ilişik grafiklerde gösterilmiştir. 1936 #enesi nihayetine kadar hükümetin ye- ni demiryollara tahsis ettiği para 301,000,000 liraya — varmış bulunmakta- dır. Eski demiryollarla yeni yapılan de- airyollar haritada gösterilmiş olup bu günkü mevcut demiryolların hülâsası aşağıda gösterilmiştir. Eski geniş hatlar; 3840 “Yeni geniş hatlar: 2670 Eski dar hatlar S Yeni dar hatlar: 36 &1 Cümhuriyet hükümetinin yakın bir zamanda yapmağı derpiş eylediği yeni Gemiryollar haritada müvasi kırık hatlarla gösterilmiş olup bunlardan ilk plânda olanların tafsilâtı aşağıda yazılıdır. Hatlar Uzunlük — Masraf Li. Km. — ÇMülyon)| 1 » Zonguldak-Ereğli 45 — 10 2 - Diyarbekir.Cirre “İrak hududü — 250 — 18 3 - Diyarbekir-Siirt İran hudüdü — ass — 40 4 - Burdur-Antalya ve sair hatlar 186 t Milyon 82 Cümhuriyet Hükümetinin demiryı Jarının nihayetlerinde acele başlama ve Siresiyle yapmak istediği tafsilâtı aşağıda gösterilmiştir. 1- Ereği 10 milyön liraya 2- Trabzon limanır 3.5 milyon liraya 3- Mersin limanı — 17 milyon liraya 4- Samsun limanı — 13 milvon liraya 43.5 milyon liraya Eski demiryollar ve limanlar Cüm- huriyet hükümetinin kurmağa devam ettiği yeni demiryol şebekesi ileriye Goğru uzanmakta ve yayılmakta devam ettikçe yeni hatların evvelce ecnebi girketler tarafından yapılmış ve işle- tilmekte bulunmuş olan demiryol ve manları faaliyet sahalarına — sokulma. W ve bu süretle mühtelif müesselere mensup ve mühtelif şartlara tabi de- aniryollarla limanların ayni saha dahi Tinde faaaliyet göstermelerini icap et- tirmişti. Bu şekli idarenin müşkil ve tarafeynin zararını mucip olduğundan mezkür şirketler satn alnarak hepsinin Devletleştirilmesine karar verilmiştir. Şark demiryolları hariç olmak üzere emleket dahilindeki bütün diğer de- miryolu şirketleri “Devlet tarafndan Satn alamştır. Şark demiryolları şirke. tiyle tasfiye için müzakerede bulunul- makta olup bunun da kısa bir. zaman zarfında satın alınacağı tabiidir. Satın alınan demiryolları ve rıhtımlar: Anadolu 1032, Mersin, Tarsus-Ada- 'na 68, İzmir-Kasaba 702, ve Aydın 610 kilometre demiryolları şirketlerile İs. tanbul ve İzmir Rıhtım şirketleri, de- niryol ve rıhtımlar üzerindeki imtiyaz hak ve menfeaatleriyle menkul ve gay zi menkul bilcümle malları ve bütün tesisatiyle birlikte derince Timanını ÖĞNT etmelerine makabil hükümet de kendilerine aşağı- Tediye tarihleri Anadolu: 1. K. Sani 1929 dan 32 K. evvel 929 1. K. sani 930 dan 31 K. evvel 932 1. K, sani 933 den 31 K. evvel 957 1 K sani 958 den 30 eylâl 984 1. T. evvel 984 den 30 TT. sani 992 1. K.evvel 902 den S mart 2002 Mersin - Tarsus - Adana: İ L K.ğani 1929 dan 31. K. evvel 1932 V “X.K.'dani 1933 den 31 K. evvel 1957 Aydın: Krik senede ödenecektir. İstanbul rıhtım şirketi: 1935 Şubat 1936 Şubat 1937 Şubat 1935 den itibaren 40 sene müddetle İzmir rıhtım şirketi 1934 den 1935 şe kadar 1. haziran 1932 den 1. haziran 1952 '1. haziran 1935 den 1. haziran 1952 Bu hatlar alındıktan sonra yapılan tenzilâttan dolayı nakliyat artmış ve son sene zarfnıda Devlet Demiryollarma 95 2,5 kâr bırakmıştır. Türk demiryolarının tahmin olunan kıymeti $00,000,000 türk lirası olup se- 'nevi gayri safi geliri 23.000.000 tahmin olunmaktadır. Posta, askeri ve demiryolu inşaatına ald malzeme nakliyatına tatbik edilen tenzilli tarifeler ile ve satın alman de- miryollarına aid senelik taksitlerin 8.5,000,000 liraya baliğ olduğu göz ö- nünde tutulursa devlet demiryolları daresine umum sermaye üzerinden 9 2 nisbetinde bir faiz temin ettiği anlaşılır. Anadolu demiryollarından devlet de- miryollarına intikal eden cer ateiyeleri şebekesinin genişlemesi - dolayısiyle ki- fayet etmez bir hale geldiğinden bu atel- yelerde bir çok tevsiat yapılmıştır. Ay- ni zamanda Sivasta da bir buçuk milyon lira sarfiyle modern bir. atelye vücuda getirilmektedir. Demiryol Cumhuriyet hükümeti bir taraftan memleketi demiryol şebekesiyle örmek hususunda azimkâr bir faaliyet sarfeder- ken diğer taraftan günden güne uzz nan ve şebeke üzerinde bu günün iktisa- di şartlarına uygun bir tarife sistemine dayanan nakliyat kolaylıklarını tatbik. ten de geri kalmamıştır. Demiryollarında nakliyatın ucuz ta- rifelerle yapılmasına iki âmil sebeb ol- deri tediye etmeği teahhüt etmiştir. Senevi tediye edilecek tediye mikdarı İs. Fr. a kadar — 5.S39Bzz ye kadar — 6304201 ye kadar — 8,677301 € kadar — 6304891 ye kadar — 2,555106 ye kadar — 1,369660 ye kadar — azoare ye kadar — 65,500 12;765,000 146410 500,000 . P. 500000 Fr. F, 400,000 Fr. F 2.500,000 F F. 487,500 İs. Fr. ye kadar — 272,316 İ Fr ye kadar — 158842 İs Fr muştur. Bunlardan biri iktisadi buhran diğeri de demiryollarına muvazi şosalar- daki otomobil ve kamyon rekabetidir. Yolcu nakliyatı: Geçen senelerin iktisadi şart'arını aynen devam ettirmek imkânsızlığı karşısında demiryol idaresi şebekesinin muhtelif sımlarndaki seyahat ücretlerinde 9 S0 'den 75 € ve muhtelif mıntakalarda tertib olunan tenezzüh katarlarında da 7> 75 'den 92 ye kadar varan bir tenzilâtlı tari- fe tatbik etmek suretiyle yolcu münaka- lâtında büyük bir inkilâb ve inkişaf ya- ratmıştır. Yolcu nakliyatında yapılan — mühim değişiklikten biri de halk ticaret biletle- rinin ihdasıdır. müddetlere göre fiatler: Bu biletlerin muhtelif Linci — 2inci — 3 üncü mevki — mevki — mevki| 1$ günlük 354 25i — 175 Li Taylık — 60Li — 40 30 Li Zaylık — TOLi SOLi. 35 Li Liradan ibaret olup yolcuya istediği yerde hiç bir muameleye tâbi olmaksı. zın inmek, istediği istikamette seyahat etmek ve nizami yolcu ağırlığından ma- 'ada S0 kilo ticari eşya nümünesi mec- canen taşınmak hakkı vermektedir. Tenzilli tarife ssteminin tatbikinden gok faydalı neticeler elde edilmiştir. 1936 Senesi henüz bitmemiş olduğundan 1935 senesi neticelerin bir evvelki sene ile mu- kayese etmek suretiyle hasıl olan inkişa- fi tebarüz ettirmek kabildir. 1934 yılında 1620342 bilet satılmış 1935 yılında ise bu mikdar 2.274.255 a- 9.-2-1937 —a Irak halkı Sancak (Başı 1. inci sayfada) gevşemesinde menfaatleri olanlar tara- fından yapılmıştır. Türkiye, Yakın Şarkın en kuvvetli devleti Aynı mahfillerde, yakın şarkın en kudretli devleti olan Kemalist Türkiye ile dost ve kardeşlik münasebetleri ida- me etmekte alâkadar olan arablar için bu sancak dersinden istifade edilmiş olması temenni edilmektedir. Öte taraftan entelektücl mahfiller- de, arab âlemi için güdülecek tek poli. tika yalnız yabancı politika boyunduru- 'ndan değil, fakat yabancı propagan- dasının tesirinden de kurtulmak oldu-. ğunu, çünkü bu propaganda perde ar. kasından yapıldığı için daha zararlı ol- duğunu söylemektedirler. İrak kamoyu şu kanaattadır ki, türk- ler ile arablar arasında hiç bir vakit mü- naferet mevcud olmamıştır ve bunu a. rablara aid olmyan menfaatlere hizmet için bir takım politikacılar yaratmıştır. Esİ bir Suriye devlet adamının fikri Kahire, 8 (A.A.) — Anadolu Ajan- sının hususi muhabiri bildiriyor : Şimdi siyasi hayattan çekilmiş olan suriyeli bir devlet adamı, Şekib Arslanın bir Kahire gazetesine yaptığı beyanatı mevzuu bahis ederek demiştir ki : Şekib Arslannı kullandığı lisan. dan hayrete düştüm. Hususiyle ki, daha geçenlerde türkleri ve Türkiyeyi med ve sena ediyordu. Her halde Şekib Arse Janım düşüncelerindeki bu değişiklik hiç de araştırmak istemediğim bir se- bebten ileri gelmiş olacak. Ankara hükümetinin sancak mesele indeki fikirleri ki Şekib Arslan “anla- gılmaz,, diye tavsif ediyor - bence ta- mamiyle anlaşılacak mahiyettedir. Çün- kü sancak halkr katiyen türktlr. Bu iti raz kabul etmez. Bedhah iddia Türkiyenin, dışarda oturan türkle- rin karşılaştıkları - fena — muamelelere aslâ protestoda bulunmamış ve — bunu ancak İskenderun ve Antakyada oturan türkler hakkında yapmış olduğuna dair Şekib Arslanın ileri sürdüğü iddiaya gelince, bu mesele hakkında türk mat- buatının bu mevzu etrafındaki neşriya. tını göstermek yeter., Şekib Arslan halk arasında mübade- le yapılmasını terviç ediyor. Bu kabili tatbik değildir. Tecrübe bunu göstere miştir.. Başkalarına pek bahalıya mal olan bu hatayı tekrarlamak akıl kârı de- ğildir. Türkiyede oturan akalliyetlerin de- ——— dedine ve gelir fazlalığı da 540.763 lira- ya baliğ olmuştur. Eşyanakliyat: Eşya tarifelerinde yapılan tenzilât da memleket iktisadiyatma pek büyük faydalar temin etmiştir : Müuhtelif mesafelere göre vasati ton kilometre ücreti 2,08 kuruş olan maden kömürü, kok, antrasit ve linyit nakliyatı ton kilemetre başına bir kuruş indirilmiş ve odun yerine kömür kullanmağa doğ- yu hem memleket kömürünün revacma hem de ormanların korunmasına hizmet edilmiş Eşya cinsleri —— Tenzilât nisbeti İnşaat malzemesi 96 46452 Kuru sebzeler 96 26-43 Portakal ve limon g542 Yerli maden suları 96 S0 Palamut 96 3548 Taze et, sebze, meyva, su. ve balık 96 47-64 Kereste 9o 1325 Kuru üzüm 96 23-59 İntir v S Hayvan 9o S0-72 Bira 96 421 Miyan kökü 96 d2-s1 Seyri seri 25 65 Bu tenzilli tarifelerin 1935 yılı yolcu- dan gayri geliri üzerinde yaptığı fazlı lık farkı 3.778.224 lira gibi ehemiyetli bir yeküna baliğ olmuştur. (Sonu yarın) işinin hallinden dolayı çok memnun vamlı bir tazyik politikasiyle karşılaş. tıklarını söylemek ise red ve cerh e- dilmesi icabeden bethahane bir iddiadır. Sancak meselesi bugün halledilmiş bulunuyor. Biz suriyeliler için takib o Junacak tek bir siyaset vardır: Türk kardeşlerimizle fevkalâde iyi geçinmek ve bize zarardan başka bir şey getirmi- yecek olan propagandalara âlet olmak- 'tan vaz geçmek,. Görmenler Berutta Beyrut, 8 (A.A.) — Milletler Cemi. yeti görmenleri bir kaç gün için San- caktan ayrılarak Berut'a inmişlerdi Fevkalâde komiser Dö Martel, göre menlerin şerefine bir öğle ziyafeti ver- miştir. Görmenler Suriye cumhur başkanını ziyaret etmek üzere Şama ve oradan Antakyaya gideceklerdir. Çinde Hükümetçiler Sianfuyu zabtettiler Hrdar'4 OD sueü od ni üküene ea ni kürmderi, BĞi UU Hearüz ialmkai pi li iefeir. Sön skmblardü t YAf yellerle' Bi mikmatükaliler Ve gl aha kent oK GÜD a el KŞ veğeri kazaldısı Y ELE NL iali yimelde ei Yankülaşe £ B. Dragu'nun ziyafeti İstanbul, (Telefonla) — Romanya iaatbust delegisi D Dage A AA Cktlde türk gasitecilerine biR. siyaler SğüL. Serbest döviz ihracını icab ettiren mübayaalar Başvekâletten tamim-olunan bir yı Za ile, devlet daireleri - tarafından, ser. best döviz ihracını icab ettirecek şekilde —— PŞ —— /ahvalde mübayaattan katiyen ictinab o- Tunması bildirilmiştir İdare Amirleri yurda zar getiren afetleri Vekâlete bildirecekler Dahiliye vekâleti idare âmirliklerine bir tamim göndererek yağmur, dolu, kar, fırtına, su taşması, kuraklık ve saire gi bi yurda zararlar husüle getiren âfetlerin vukunun vekâlete geç haber veri'diğini hatırlatmış ve kendilerinden bu gibi diselerin matbuata intikalinden evel tel- grafla vekâlete bildirmelerini tekrar is temiştir. TEŞEKKÜR Cumhuriyet Merkez Bankası Umum Müdür Muavini, sevgili kardeşimiz Hayrettin Bedirgil'in beklenilmiyen a- cıklı ölümü münasebetiyle sözlü ve ya- zılı başsağılariyle - yasımızı baylaşmak ve yüreğimizin onulmaz yarasına mer- hem sürmek kayrasında bulunan res mi makamlara, resmi ve husust mücsse- satı maliyeye, akraba ve / taallükata, dostlara - ve merhumu — yakından veya uzaktan tanıyarak faziletine meftun oe Jan sayın yurddaşlara karşı borçlu ole duğumuz teşekkür ve minnettarlık ö- devini ayrı ayrı yerine getirmeğe imkân olmadığından bu babtaki minnet duye gularımızın sayın gazetiniz vasıtasile sunulmasını rica ederiz. Kardeşi Rahmet Fazıl Örkün 4 Eniştesi Çankırı Saylavr Doktor. Fazıl Nazmi Örkün Ölüm Sümer Bank muhasebe memurların. dan Rıza Vural evvelki gün ölmüş ve 'dün cenazesi büyük bir keder içinde bi- Taktığı akraba, dost ve meslekdaşları. 'nın huzüriyle kaldırılarak gömülmüş- tür. Merhum, çalışken, nezih, ve muhi: dir. edilmiş tinde çok sevilmiş ve bir memurdu. Genç yaşında ölümü, bankacılığımız için bir kayıbtır.