9 Kasım 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON YEDİNCİ YIL. NO: 5492 * ADIMIZ, ANDIMIZDIR 9 SONTEŞRİN 1936 PAZARTESİ Son üçüncü sayfada haberlerimiz SARETN HER YERDE 5 KURUŞ Gündelik ZİRAAT BANKASI KANUNU Ekonomik kalkınma hareketi, hız ve kuvvetinde, yeni bir kaynak daha kazanmak üzeredir; Ziraat Bankasını, bu hareketin bütün i- cablarını kollayacak ve karşılaya- cak imkânlarla techiz için hazır- lanan kanun projesinin Kamutaya sunulmuş olduğunu Ulus, okurla- rına haber vermişti. Ziraat Bankası, memleketin her tarafında tanınmış ve - sevil- miş milli bir kurumdur. Kırk beş yıllık varlığının büyük bir kısmı, osmanlı saltanatında, temiz fakat hareketsiz geçmiş, faaliyeti dar ve sönük kalmıştı; devrin gerileş- tirici zihniyetinin tesirleri altında* zirai ekonomi için- faydasız bir unsur olmaktan kurtulamamıştı. Onun bugünkü fikir ve teknik ye- miliği ve ileriliği tamamen cum- huriyetin malı ve eseridir. On üç yıldanberi millet menfaatlerine faydalı olmak gayesinde, devam- İ ve esaslı bir gelişim yolundadır. Fakat zirai faaliyeti organize et- meğe ve zirai krediyi rasyonelleş- tirmeğe büyük bir önem veren cumhuriyet hükümeti, bankadan bugünkünden daha faydalı verim- ler bekliyor; bankayı idare, kon- trol bakımlarından olduğu kadar şahsiyeti, prensipleri itibariyle de yepyeni veçhelerle, geniş ve randı- manlı kaynaklarla techiz etmek istiyor. Zaten bankanın bugünkü şek- li, muvakkatti; Memleketin eko- nomik ve zirai gidişi ve ihtiyaç- ları belirinceye ve bunlara en uy- gun şekil bulununcaya kadar sü- recek olan, hiç bir organik kanu- na dayanmayan ve yerini ancak 1340 tarihli bBir büdce kanununda bulan bir istihâle rejimi idi. Son- ra zirai kredinin on yıl öncesine göre bir hayli değişmiş olan ma- na ve rolünü etraflıca belirtmek- te lâzım geliyor; 1340 büdce kanu- nu, bu hususta sessiz olduğu gibi Ziraat Bankasının istatüsü de kuv- vetsiz ve sarahatsızdı. İşte yeni kanun bu zaruretleri karşılıyor ve bir yandan Ziraat Bankasını ziraatin kalkınmasına faydalı ve tesirli kılacak imkân- larla techiz ederken bir yandan da zirat krediyi ilmi ve rasyonel bir tarzda sistemleştiriyor. Kanun projesi uzun araştır- | Üeş İSPANYOL İÇ HARBININ SON SAFHASI Madrid sokaklarında muharebe devam ediyor Hükümet merkezinin kenar mahallelerini ele geçiren ihtilâlciler şehri zap tetmek için hazırlıklar yapıyorlar Hükümetçiler bütün k_uvvetleri_ı)le mukavemet edecek - şehir üzerine obüs yağdırığyorlar ler; ihtilâlciler Londra, 8 (A.A.) — Royter bildiri- yor: Madrid'den öğle vakti gönderilen telgraflarda, bütün mağazaların kapalı ve fakat kahvelerin açık olduğu bildiril- mektedir. Güneşli sokaklarda kalabalık halk kitleleri dolaşmaktadır. Sakin bir geceden sonra topçu ve tayyareler Madrid etrafındaki âsi mev- zilerini bombaya tutmuşlardır. Royter'in âsiler nezdinkedi hususi muhabiri bildiriyor: Harbın başlangıcındanberi en çetin muharebeler şimdi Madrid etrafında ce. reyan etmektedir. Milisler betondan ya- pılmış olan sağlam siper şebekesini işgal etmekte ve mükemmel bir yiğitlik gös- termektedirler. Mütemadi bir bombar- dımana rağmen, hükümet kıtaları, dün- Buğün Madtid sokaklarında ihtilâlciler hesabına çarpışimakta - olan kü muharebeler esnasında, afrikalılarla lejiyonerlerin olduğu yerden kımıldan- malarına müsaade etmemişlerdir. Şehir obüs yağmuru altında Royter'in Madrid'deki husust muha- birinden gelen bir telgrafta deniliyor ki: Hükümet kıtaatı, Manzanares neh- rinden ötedeki âsilerin bütün gayretleri. ni âkim birakmakta olmakla beraber, ne- hirin batısında bütün gün kanlı muha- rebeler devam etmiştir. Milisler bir mil ilerlediklerini bildirmektedirler. Bugün öğleden sonra mütemadiyen Madrid'e öbüs düşmüştür. Fransa büyük elçiliği üzerine de bir obüs düşmüşse de zayiat mühim değil- Maroklu askerlerden bir kaçı Tahkikat evrakını geciküren memurlar cezaya çarptırılacak Memuriyet vazifeleri dolayısiyle iş- lenen suçlardan maznun — memur « ların cezat — tatbikat — karşısında « ki hukukt vaziyetlerinin en kısa bir da tesbiti ve bu suretle maddeten maların ve esaslı in in “memleketlerdeki prensipleri, or- ' ganizasyonları ve tatbik şekilleri göz önünde tutulmuş, on üç yıllık * zirat kredi faaliyetinin neticeleri ölçülmüş, memleket — ziraatinin ' teknik ve ekonomi durumu, gidişi ve şartları esaslı bir surette araş- tırılmış ve karşılaştırılmıştır. Banka için tasarlanan - rolün ehemiyeti, zirat krediye verilen * manânın mahiyeti ve şümulü, pro- jenin bütün maddelerinde kendi- liğinden ve kuvvetle belirmekte- dir. Ziraat Bankasının vereceği zirai kredi ancak ve ancak istih- sal içindir; istihsali kollamak, ko- rumak, geliştirmek ve - pekleştir- mek içindir. Ziraat Bankasının kaynakları bol, çiftçinin ihtiyacı da az olmadığı için kredileri çok ölçülü, çok isabetli kullanmak lâ- zımgeliyor. Artık istihsali gütme- yen, istihsal için olmıyan ihtiyaç- ların zirat kredide ve Ziraat Ban- kasının faaliyetinde yeri kalmı- yor. Zirai kredi sistemimizin en büyük hususiyeti küçük çiftçiye verdiği ehemiyettedir. Bu büyük- tür; lüzum ve isabeti de açıktır. Memleketin çiftçi nufusunda bü- yük kütleyi, az geniş bir toprak- (Sonu 5. inci sayfada) ve manen mutazarrır olmalarına meydan veril i--se $ hükümlerinin derhal tatbiki idarenin menfaatinden 'olduğu kadar bu memurların şüpheli vaziyetlerinden bir an evel kurtulmala- “rı da şahst haklarından olduğu halde ge- çen senenin çalışma hasılası tetkik edil- diği zaman iyice görülmüştür ki bu bü- yük adlf gayenin tahakkukuna bir ta- “kım sebebsiz engeller çıkarılmıştır. Tu- tulan rakamlara göre 15 vilâyetten gön- derilen tahkikat evrakının bozma nis- beti Yo 25 i geçmiştir. Bu bozmalar iti- raz arzuhallerinin kaydına, şahidlerin dinlenmesine dair usulen yapılması lâ- zım olan formalite noksanlarından ileri geldiği gibi ekseriya memurların müda- faası alınmadan karar verilmek ve dev- let şürasının fesih ve iade mazbataları nı dosyada bulundurmak, tekemmül e- den evrakı. uzun müddet ait olduğu merciine göndermemek, mühürsüz ev- rak göndermek gibi esaslı noksanlara da tesadüf edilmektedir. Pek tabildir ki <-vlet şürası bu ne- vi eksikliklerin tamamlanması için dos- yaların geri gönderilmesine karar ver- mektedir. İdare heyetlerinin bu ihmal- leri tahkikat işlerinin yersiz uzaması- na ve adâletin çabuk ve müessir şekilde tecellisine mani olmaktadır. Diğer taraftan işler de haddinden fazla çoğalarak şimdiki kadro çerçeve- sine sığmaz bir hale gelmektedir. Baş- vekâlet bu hal üzerinde ehemiyetle dur« muş ve vaziyetin derhal normal seviye- ye getirilmesi için vilâyetlere bir ta- mim yollamıştır. Bu tamime göre tah-« kikat evrakı üzerinde her nevi ihmal ve dikkatsizliği görülecek alâkalı me- murlar hakkında hemen cezaf muame- lenin tatbiki emredilmektedir. ' Kimsenin telaşa düşmesi General Frankonun madridlilere beyannamesi Salamank, 8 (A.A.) — General Fran- ko bugün Madrid halkmma hitaben bir beyanname neşretmiştir. Radyo ile neşredilen ve tayyarelerle şehre dağı- tılan bu beyanname şudur; “Madrid'liler, Madrid kurtulacaktır. Sakin olunuz. Ve ateş hattımndan uzakta durunuz, Ço- cuklarınızı evlerde tutunuz. Disiplinli nasyonalist kıtalar sizi koruyacaktır için sebeb yoktur, Biz yalnız suç işliyenleri ceza- landıracağız. Silâhlarınızı bırakınız ve sizi aldatanları takib etmeyiniz. Bizim- le birleşiniz ve “yaşasın İspanya” de- Jiniz.,, Salamank, 8 (A.A.) — General Franko, Madrid halkına bir beyanname daha neşretmiştir. Bunda nasyonalist- lerin, Madridin Manzanares'in sağ kı- yısı üzerinde bulunan mahallelerini işgal ettikleri, şimdi şehrin merkezine çok yakın mesafede bulundukları, mu- kayemet devam ettiği takdirde mutta-- rid bir surette bombardımana başlana- cağı, halkın müharebe, süel mMmevziler ve mühimmat depoları gibi yerlerden uzakta bulunmaları gerektiği bildiril- mekte ve muharib olmıyanlarla yaban- | maruz bir - eılara daha az tehlikeye mintaka gösterilmektedir. Franko, bundan sonra, elçiliklerle hastahane ve sairenin mümkün olduğu kadar gözetileceğini ilâve etmektedir. Hükümetçiler zafere kadar çarpışacaklar Paris, 8 (A.A.) — İspanya büyük el- . çiliği aşağıdaki beyanatı neşretmiştir: “Hükümet zafere kadar harba devam edecektir. Zira hakkı kuvvetlidir. Milli hazinenin büyük bir kısmı hükümetin elinde bulunmaktadır. Ve nasyonalist-« ler, her ne olursa olsun, bundan bir san- tim bile elde edemiyeceklerdir. Hükü- met ,altın ihtiyat mevcudunu nasyona- . listlere teslim etmektense denize ata- . caktır.,, Taklak8 LAĞ Hapanyanın Dagr dra büyük elçiliği, Madrid ile şehire i- . (Sonu 3, üncü sayfada) Kıral Boris Bir kaza atlattı Sofya, 8 (A.A.) — Royter Ajan- sının — muhabiri bildiriyor: Karadenizde kı- ralr hamil bulu- nan yat tehlike- ye düşmüş ve im« dadına destro« yerler — gönderile miştir. Kıral, yatın sey rini bizzat idare bir Kıral Boris ederek, dört saat süren tehlikeli vaziyetten sonra limana girmiştir. *kk Komşu memleket hükümdarınin ge- çirmiş olduğu bu kaza haberini teessür« le kaydederken, Ulus, bu müessir ka- zayı zararsız atlatmış olmalarından do- layı Haşmetli Boris ile dost bulgaz, milletine geçmiş olsun der. Kont Ciano Viyanaya hareket etti Roma, 8 (A.A.) — Kont Ciano ile zevcesi ve Âvusturya elçisi B. Berger Valdeneg Viyana'ya hareket etmişler- dir. İtalyan gazetelerinin fikirleri Milâno, 8 (A.A.) — Kont Ciano'nut, Viyana seyahatinden bahseden Gazette del Popolo, gazetesi yazıyar: Berline hareket eden Kont ve Kontes Ciano Üçler konferansı başka türlü bir ha- va içinde inkişaf etmektedir. Belgrad, Bükreş ve Prağ teşriki mesai arzularını açıktan açığa ihsas etmektedirler, Stempa gazetesi de, Avusturya - ÂAl manya anlaşmasiyle Berlin ve Berhtes- gaden'deki alman - italyan mülâkatının Romanya protokollarını imza etmiş olan devletlerin konferansına yepyeni bir ma- na verdiğini bildiriyor. (Sonu 6. ıncr sayfada) L DÜNKÜ SPOR HAREKETLERİ At yarışlarının altıncı haftası çok güzel ğeçti Ankaradaki lik maçlarında Muhâfızgücü Demirsporu, Ankara gücü Çankayayı yendi; bisiklet müsabakaları yapıldı İstanbulda Fenerbahçe Eyübü, Beşiktaş Galatasarayı, Süleymaniye Hilâli, endi; İ MEenüi eat ğ | Güneş Topkapıyı y stanbul Spor ve Vefa berabere k aldılar DA Sonbahar at yarışlarında üçüncü koşu bi terken - Ankaragücü - Çankaya maçında A nkaragücü kalesi önünde heyecanlı bir an (Yazısı 6. ıncı sayfada) Pa A e0 ba aa üi dd *