27 Ekim 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON YEDİNCİ YIL. NO: 5479 Gündelik SELeME B. Eydeman GENE PAMUK Pek doğru bir tabirle, beyaz altm | Bugün Ankarada denilen pamuk, yetişebildiği memle- Ketler çt şüğkö edilmez ki, altn bulunacak ocaklarından — daha — kıymetlidir. Altın ocakları, işledikçe azalır. Be - Yaz altın denilen pamuk ovaları ise, İşlendikçe bilâkis kıymetlenir. — İşte bu bakımdan da, yurdun her bucağı tükenmeyen bir hazinedir. Çeşidli pamuk yetiştirme kabili- yet ve istidadında bulunan güzel Yurdumuzda yetiştirilen pamuklar hem çok az ve hem de kalite itibari- le düşüktür. Dünya pamuk rekolte- leri, yıllarn gelişine göre 20-25 mil- 'yon balye olduğu halde, memleke - timizde yetiştirilen pamuk — mikdarı 200 bin balyeyi maatteessüf geçme- mektedir. Gene dünyada istihsal edi- len pamukların uzunlukları 26 - 31 milimetre olduğu halde son yıllara kadar bizimkiler ancak 20 - 22 mili- metre içinde idiler. Ve halen de u- Mumiyetle böyledir. Pamuk. bazı devletlerin başlı ba şma meşgul oldukları büyük ve iktr- zadi mevzudur. Amerika, Misir Hindistan gibi büvük kıtaların refahı dayancları pamuklarıdır. Yakın yıllara kadar, memleketi » mizin muhtelif yerlerinde yetiştir'ten az mikdardaki, pamuklarımız - bile, yetiştikleri memleketler — hesabına çok defa buhranlar doğurduğunu hep | hatırlarız. Bundan en çok ıstırap çe- ken Adana ve havalisi olmuştur. Çünkü: elde edilen pamuk'lar şu ve- ya bu devletin fabrika ajanları tara- fından satın alınmadığı yıllarda bü- tün o havali sıkıntı içinde kalır. Bu sıkmtılarım, büyük millet meclisine kadar aksevlediğini biliyoruz. Gecen kötü devirlerin, en hafif bir tabirle ihmal ve lakaydisi, beyaz altın mıntakalarımızda yaşayan mil yonlarca yurddaşlarımızı fakir ve pe- rişar bir hale terkeysemişti. Cumuri yet hükümeti ne yurd ve ne de yurd- daşı bu halde bırakamazdı ve bırak- madı da! Bir memlekette yalnız pamuk ye- tiştirmek ve yetişen pamukları baş- ka devletlerin fabrika ajanlarının lü- tuf ve merhametine — terketmekle, pamük siyaseti asla takib edilemez. Geçen devirlerde pamuk müstahsil- lerimizin maruz kaldıkları sıkıntı ve hicran, işte bundan ileri geliyordu. Memlekette yetisen pamuklar behemehal şu veya bu dcvletin fab Tikaları için ucuz fiatlarla satılırken yurddaşların kundağından ta kefeni- e kadar, hayatının bütün pamuklu ihtiyacları, hariçten yüksek fiatlarla <etirilirdi. Buna ne dereceye kadar tahammül edilebilirdi! Artık ne ta - hammül ne de sabır kalmıştı! Saym başbakan İsmet İnönü'nün Lozanda kazandığı büyük zaferl, gümrük kapılarını mutlak surette ka- pamak imkânı, pamuk ziraatinin, pa- muklu sanayiinin yurda doğumu - nun ilk müjdecisi olmuştu. Saym Başbakan, Yurdda her ne zaman geziye çıkarsa, meşgul oldu- ğu işler arasında köy ve köylü, dai- ma başta gelir. Netekim son bir ay- hık yurd gezileri arasında en çok do- daştlığı yer köy ve konuştuğu insan- lar köylüler olmuştur! Hükümet bakımımdan bizde pa- muğun ehemiyeti yetiştiği yerlerde- ki, insanların şöyle böyle refah ga - yesinden daha şümullü ve daha ge - niştir. Bu hudud ve şümulün ilk tat- bik tezahürü şu olmalıdır: Devlet veya ferdler tarafından kurulmuş ©- lan dokuma fabrikalarınm tam ve kâmil pamuk ihtiyaçlarını, ve yurd- daşların pamukluya olan her ihtiya- cımı temin eylemek, harice de kısmen pamuk göndermektir. İşte bu bakımdan, pamuk ziraati devletin esaslı bir siyaseti halinde mütalaa edilerek çare ve tedbirler şüphesiz ona göre alınacaktır. Kastamonı u Mebusu T. COŞKAN Sayın misafirimiz dün İs- tanbul'da yapılan topçu manevralarını alâka ile ta- kib etti. Bugür şehrimize gelecek olan general Eidemann İstanbu, 26 (telefonla) Ossaoviakhim sovyet sivil hava teşkilâtr kumandanı ge neral Eidemann refakatindeki sovyet tayyarecileri bu sabah Meterise giderek yapılan askeri takibatta — bulundular, (Sont 6. ımncr sayfada) ae ULUS | ADIMIZ, ANDIMIZDIR Cumuriyet Bayrmı nasıl kutlanacak Bugün İstanbula Bu büyük yıldönümünün Ankarada kutlanma programını neşrediyoruz 1 — Cumuriyetin'on Üçüncü yıldö- nümü (28/10/936 saat 13 den 30/10/ 936 saat 24 & kadar) Ankarada büyük törenle kutlanacaktır. Bunun için dev- let daireleri, dükkânlar, mağazalar, kı- raathaneler, sinema ve bütün eğlence yerleri apartman ve evler, nakil vasıta- ları hülâsa resmi ve hususi bütün mü- esseselerin dışları cadde ve sokaklar bayraklarla, delne dallariyle, kırmızı be- yaz kordela ve döyizlerle süslenecek ve elektrikle aydınlatdacaktır. Şehir için- deki bu süsleme ve aydınlatma işi 28/10 / 936 çarşamba günlü 12 ye kadar bitmiş olacaktır. Keyfiyet devlet dairelerine ve müesselere bu pragramın gönderilmesi suüretiyle nihayot 26/10/936 tarihine kadar tebliğ edilmiş bulunacaktır. 28-10-936 çarşamba gönü yapılacak tören 2 — 28/10/936 çarşamba günü saat on beşte Ankaraya gelen bütün izciler, atlı ve yaya köylüler halkevi önünde toplanmış olataklardır. Bunların yürü- yüş sıvasına göre duracakları yeri kültür bakanlığınca izcileri idareye memur edi- len zat ile vilâyetçe köylüleri sevk ve İ- dareye memur edilen zat beraberce tesbit edecekler ve kültür direktörlüğü vastıa. siyle vilâyetle ve yekdiğerleriyle daimi PANYA İHTİLAÂLİ General dö Lano diyor ki: Fransız ve sovyet yardımına rağmen Madrid ve Bilbao yakında düşecek Yeni noktaları zapteden ihtilâlciler Madrid üze BEK AMĞ Madridin yakında ahınacağını söyliyen general Kucipo dö Lano Londra, 26 (A.A.) — Royter Ajan. sının Lizbondaki muhabirinden: (General Kucipo dö Lano, Sevil rad- yosu ile bir nutuk söylemiş ve ezcüm- öyle demiştir: SAi DB ŞARARETGAŞEMZE L AĞIŞ Bugün İç sayfalarımızda İKİNCİ SAYFADA: Herşeyden biras« Dil - köşesi - gelişi - İç haberler. ÜÇÜNCÜ SAYFADA: Ttalya ve Almanya Küçük Antanta yak- laşmak niyetiündeler - Fon Ribbentrop'- un beyanatı » Dış haberler. BEŞİNCİ SAYFADA: B. Döğrel serbest bırakıldı. PÜT K AT AD M T ORAE Ğ Sözün ine ilerlemekte devam ediyor # Sövyetlerle fransızların yapmak- ta oldukları yardıma rağmen Madrid şehri pek yakında zaptolunacak ve Bil- bao da ynı zamanda düşecektir. O za- man yeni İspanya milleti, komünizme (Sonu 3, Encü sayfada) —a temas halinde Lulunacaklardır. daki sıraya göre saat on beş buçukta herekete geçecektir. A) — Bir manga süvari polis B) — Bir bando müzika C) — Zafer anıtına konacak çelenk leri taşıyan köylü ve izciler D) — Türk bayrağı ve izcilerin oy- mak bayrakları R) — İzciler F, — Yaya köylüler K) — Atiı köylüler Alay bu sırayâ göre halkevi önlünden hareketle Atillâ caddesi, Samanpazarı, Çocuk sarayı ve Anafartalar caddelerini takiben Ulus meydanına gelecek ve o- rada kültür bakanlığınca izcileri idareye memür zatın tanzim edeceği duruş kro- kisine güre yer alacaklardır. Alay ihti- (Sonu $. inci sayfada) —— .0 Cumuriyet bayramı dolayısiyle Radyo konferansları Cumuiryet bayramı dolayısiyle üç gün müştereken neşriyat yapacak olan İstanbul ve Ankara radyolarında, bu müddet zarfında ehemmiyetli konfe- ranslar verilecektir, 28 İlkteşrin çarşamba günü saat 13.5 da C. H. P. genyönkurul üyelerinden Denizli mebusu Necib Ali Küçüka, ve saat 19.0$ de de C. H. P. genyönkurul üyelerinden Erzurum mebusu Nafi Kan su cumuriyet rejimi ve inkilâb mevzu- ları üzerinde birer könferans verecek- ler, 29 İlkteşrin petşembe günü saat 19.0$ da Harciye vekâleti genel kekre- teri Numan Menemencioğlu dış siyase- timizi, ayni gün saat 22.35 de demiryol- ları umum müdürü Ali Rıza Eren bayın- dırlık işlerimizi — anlatacaklardır. 30 Teşrinevvel cuma günü de İktisat ve- kâleti baş müşaviri Sami İşbay iktisat işleri hakkında saat 19.05 de Maarif ve- kâleti Talim ve Terbiye dairesi veisi İhsan Sungu kültür işleri hakkında bi- rer konferans vereceklerdir. İnkilâb rejiminin muhtelif iş saha- larındaki başarılarını salâhiyattar ağız- lardan dinletecek olan bu konferansların çok alâka ile takib edileceği muhakkak tır. — General Ali Hikmet Ayerdem Ulusa spor işlerimizi anlattı Türk Spot Kurumu başkanlığına se- çildikten krsa' bir müddet sonra Berlin Olimpiyadları dolayısiyle Ankaradan ayrıları ve evvelki sabah Ankaraya dö- nen General Ali Hikmet Ayerdem'den umum! spor meseleleri hakkında - bizi aydınlatmasını rica ettik, Sayın Gene- üzere, bütün mevzufl sarih bir | M Spor t döndükten sonra ben; tedavi için daha bit müddet Avrupada ve Karlisbatta kalmıştım. Memlekete avdetimden son- ra da gene tedavi ve istirahat mecburi- yetiyle şimdiye kadar Balıkesirde ço- cuklarımın nda kalarak Ankaraya gelmiş, ve vazifeme başlamış bulunuyo- rum, Bu gâaybubetim müddetince memle- ketimizde bazı spor hâdiseleri geç tir ki bımlar hakkında bilgilerimi gö- rüşlerimi izah etmeyi luzumlu buluyo- rum * 1 — Evvelâ olimpiyada gidiş geliş masrafının 90000 İlrayı mütecaviz ol- (Sonu 5. inci sayfada) Spor Kurumu Başkanı General Ali Hikmet Ayerdem 27 İLKTEŞRİN 1936 SALI sayfamızdadır B. Stoyadinoviç _Medeniyet ve HER YERDE 5 KURUŞ — geliyor Dost Yugoslavya'nın sayın Başbakanı bu akşam husu- si trenle Ankara'ya hare- ket edecek. Dost ve müttelik Yuügoslavyanın sayın Başbakanı B. Stoyadinoviç İstanbul, 26 (Telefonlay — Dost ve müttelik yugoslav hükümetinin başve- li Dr. Stoyadinoviç bu akşam saat 11 de Edirne'ye muvasalet etti. Sayın misafi- rimiz hududda hükümetimiz namına ha- riciye vekâleti hususi kalem müdürü B. Refik Amirle, gene hariciye vekâletin- den B. Şemseddin Arif tarafından kar- şılandı. Dr. Stoyadinoviç yarm sabâh hususi trenle saat 9 da Sirgeci garıma (Sonu 3. üncü sayfade) Fıkra nikâhlar Kont Ciano, Berlin'de alman devlet reisi ve dış bakanı ile gö- rüştükten sonta, gazetecilere be- yanatta bulundu. Bir fıkra için bu beyanatın bizi ilgilendiren tarafı, Kont'un, İtalya ve Almanyanın Avrupa medeniyetini müdafaa et- mek vazifesini üstlerine almıs ol- dukları hakkındaki sözüdür. Şu halde Avrupada üç cephe var: Biri medeniyeti müdafaa e- denler (faşizm ve nasyonal - sos- yalizm), diğeri medeniyeti tahrib edenler (sosyalizm ve komü - nizm), üçüncüsü de medeniyeti müdafaa edemiyenler (demokrasi rejimleri.) Fakat halk yığınları, yalnız de« mokrasilerde, kendisinin ne iste- diğini söyliyebiliyor. Leon Blum, iktidarı zaptetmiş değildir.. Bila- kis İspanya'da, Belçika'da, Frans sa'da, hattâ İhgiltere'de iktidara, halk reyinden başka bir usul ile, çıkmak istiyenler, Kont'un iyma ettiği medeniyetçilerdir. İmdi Avrupa'da bugünkü bar- barların halk yığınları olması lâ-| zımgeliyor. Çünkü öna ne zaman| fikri sorulsa, ya sola kaymaktRı hele sağ diktatoryasını hiç aklal getirmemektedir. Kont Avrupa medeniyetinin, müdafaa edilecek iki esası olduğuk nu da sözlerine ilâve etmiştir$i Vatan ve aile! Fakat yanılmıyors sak komünist Rusya'ya dahi pas saportsuz gidilemediği gibi, Mosae kova, hududlara, enternasyonali hukuka, gümrüklere, deniz, kard ve hava kuvvetlerine istinad ederii muayyen bir toprak parçasında) muayyen bir devletin merkezidii Vatan bu değilse, nedir? Kerza alş danmıyorsak, gene komünist Rus, (Sonu 2. inci sayfada)