7 Ekim 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ADIMIZı ANDIMIZDIR 7 İLK TEŞRİN 1936 ÇARŞAMBA Son haberler üçüncü sayfamızdadır EKSERT HER YERDE 5 KURUŞ L ON YEDİNCİ YIL. NO: 5459 (( .. d d .. .. . Fransa Sancak Türklerini düşünmeli,, ö SN Başbetke İSPANYA'DAN SONRA... Falih Rıfkı ATAY — Alkazar'ı yıkacak mısınız? adilne faşist bir general: . — Kafa kalbin hizasında de- ğildir, onun üstündedir, diyordu. Aklım dahi isyan ettiği kor- boğuşma, nihayet, ihtilâlci- İe_ı- lehine bir zaferle bitecek mi- dir? General Franko, - şimdiden, nya nasyonal » sosyalizminin evlet reisi sıfatını almıstır. Öy- “görünüyor ki Akdenizin öbür Ucunda, sosyalist ve demokrat “"rTansa'nın cenubunda yeni bir fa- #Hist diktatoryası doğmuştur. Bunun Primo dö Rivera, dikta- toryasından bir farkı olacaktır. eneral Franko, ilk sözleri ile, ditler ve Musolininin doktrinle - Tine yanasmakta olduğunu gös- termiştir. Hemen hemen memle- et ölçüsünde yeni bir partiııin ve * Onun maddi ve manevi disiplinle- Finin kurulmasına İspanyol şart: Yının ne kadar elverişli olduğu- Mu zaman gösterecektir. İç harbın tahribi o kadar bü- Yük olmuştur ki, ilk bakışta, ” bu essiz faciadan milletlerin esaslı bir ders aldıklarına- hükmetmek Jakla.yakın geliyor. Halbuki, tam nun aksi olarak, meselâ Fran- $a'da demokratik secim neticele- *inin şiddet ve tazyikiyle akim bı- takılmak tesebbüslerinin arttrömı görüyoruz. Madrid hükümeti da- hi, demokrasi usullerinin tabit bir Eseri idi, ; Hakikat odur ki sosyalizm ve asizm boğuşması, bir Avrupa me- selesi haline gelmiştir. Bir mem- lekette sosyalist - gayri ve sağlam ekserivet kurmadıkça, demok- tasinin iflâs ettiği ilân edilmek, Eğer bir ekseriyet sosyalist olursa, Onu parlamento dışından ve zorla İlkmaga teşebbüs etmek âdet ol- Muştur. Her türlü cihazları ile te- Essiis eden faşizmler, baska yer- 'el'de sosyalizmin zaferini kendile- bi için bir tehdid saydıkları gibi, ik- ldarı ele geçiren sosyalizmler de, En basta fasizm tehdidini tasfive Etmeği vazife saymaktadırlar. Bu rgaşalıktan yalnız şimal mem- ıek”'lerı korunabilmiştir. Fakat davanın asıl can . alıcı ı şundadır: Büyük Avrupa Memleketlerini fasist diktatörya- arınmın idaresine aldıktan sonra, diktatoryalar arasında emper - Yalist bir cephe kurmak, ve Av- Tupa buhranlarını diğer milletler Ve kıtalar zararma bir elbirliği ile hafifletmek fikri, bugün, gülüne- Cek bir tasarlama olmaktan çık- hııstır Silâhsızlanma ve su!k, hat- â bütün Cenevre, yalnız hür de- Mokrasilere mal olup kalmıştır. ,, Rejim mücadelesi artık o ka - dar hakikidir ki Avrupanın en ka- tanlık zamanlarında kilise ve dev- mücadelesi bundan daha fazla akiki değildi. Bir milletin iktidar Savaşı yapan iki cephesinden bi- tinin bir kısım yabancı devletler, Stekinin başka bir kısım yabancı ue'letlerden yardım istemeği va- İ&n hiyaneti saymadıkları, ve ken- dllerım_ doktrinlerini kabul ettik- Yabancılarla bir, aynı fikirde dıkları vatandasları düşman k Saydıkları zamanlar, din ve sınıf savgalarından sonra, simdi, bu re- vgasında görünüvor! Sol &nternasyonale karşı, sağ enter- Bir fransız gazetesinin muharriri, «Sancak türklerine Yöstereceğimiz idarevemuameletarzı Ankara hükümeti ile olan munasebetlerımız uzerıne tesir edecektır» diyor Paris'te çıkan “La Röpubligue” ga- zetesinin 2 eylül 1936 tarihli sayısın- dan: *Yirmi senedenberi Kamâl Atatürk- ün en yakın iş ortağı bulunan Türkiye cumuriyeti Başvekili İsmet İnönü ya- kında Londraya gidecektir. Başvekilin Londrayı ziyareti, Kıral Sekizinci Ed- vard'ın ziyaretini müteakib yapılmakta olması itibariyle, İngiltere ve Türkiye- nin yekdiğerine daha sıkı bağlarla bağ- larimakta olduklarını kâfi derecede gös- tetmektedir. İngiltere politikaşı bu su- retle Akdenizde yeni bir muvaffakıyet Güzel Antakyada Defne ç:ağ]ıyan]a" kazanmış oluyor. Kendisi için acıklı bir İtalyan liretinin düşmes Karar, İngilterede memnuniyet, Almanva- da ise hayret ve üzüntü uyandırdı Roma, 6 (A.A.) — Gazetelerin ekse- risi, hükümetin, lireti kıymetten düşür- mek hususundaki kararını tefsir etmek- tedir. Bu gazeteler, başlıca mal fiatla- riyle kiraları istikrar ettirmeğe matuf ve hükümetçe alınması düşünülen ted- birlerin ehemmiyetini ide ayrita kayde- diyorlar. Ciornale d'İtalia, fransız. İsviçre ve Belçika franklariyle Florin'in kıymetten düşürülmelerinden sonra altın esasına bağlı kalan biricik memleketin İtalya olduğunu söyliyor ve diyor ki: “Bu teferrüd vaziyeti gitgide tehli- keli olabilirdi. Onun içindir ki hükümet İtalya parasını da hizaya getirmeğe kak rar verdi.” Bundan sonra Ciornale d'İtalia, veri- len karardan, İtalya için hasıl olabilecek muhtelif faydaları izah etmekte ve: “İtalyan istihsalâtı, fiatların pahalt- lrğt yüzünden ağır surette sekteleniyor- du. Liretin kıymetten düşürülmesi, dev- let büdcesi denk olmak ve memleket içindeki fiatlarda istikrar hasıl olmak (Sonu 5. inci sayfada) nPEa Opran ÜesrTpanbnoro Homüre hezimet teşkil eden Habeşi l sinden sonra ingiliz diplomasisi Akde- nizdeki vaziyetini tamire gayret etmek- tedir. İhtiyar Brıitanya imparatorluğu, genç Roma imparatorluğu karşısında mevkiini terketmek istememiştir. Londra diplomasisi Akdenizi - İtalyanın daimi murakabesi altında gördüğünden ingi- liz bahriye ve hariciye nezaretleri şarki Akdenize -dönmüş bulunmaktadırlar: İskenderiyt ve Kıbrıs tahkim ediliyor, Türkiye ve Yunanistanın dostluklarının (Sonu 3, üncü sayfada) TÜRK - SOVYET GENÇLİK YAKINLAŞMASI p . B. Cevdet Kerim İncedayı sovyet .w/. h gençliğine teşek- .. LA Kd . . bd kürlerini bildirdi - Moskova, 6 (AA.) — Tas ajansının Ode- sadaki mümes- sili ile görüşen türk spor kafi- lesi başkanı B, Cevdet — Kerim demiştir ki: “— Dost mem- lekete yaptığı- mız zevkli seya- hatimiz sona er- ü miştir. Sovyet- B. Cevdet Kerim gler — Birliğinde kaldığımız müddetçe, heyetimizin azâ- ları, yalnız Sovyet sporcuları tarafın- dan değil, aynı zamanda bütün halk ta- rafından en iyi bir şekilde karsılanmış- lardır. Spor karşılaşmalarında gerek Türkiye, gerekse Sovyetler Birliği genç- likleri tarafınlan- elde edilen yüksek tekniği müşahede etmek fırsatını elde ettik. Bu karşılaşmalar her yerde sıcak bir dostluk havası içinde cereyan et- miştir. Dost memleketteki büyük um- ran ve ilerleme eserlerini görmekle bah- tiyar olduk. Dostlarımıza yeni yeni muvaffakiyetler ve umran içinde bir hayat temenni ederiz. Heyetimiz en iyi hislerle dolu olarak memleketiniz- (Sonu 2, inci sayfada) nasyonal aynı silâhlarla teşkılat- lanmıştır. Bunlar sözde, münakaşada, na- zariyede, kalmıyor: İhtiraslar kal- bin de kafanın da üstünde, Avru- payı iptidai bir. Vandetta sahnesi- ne çeviriyor| DANZİG MESELESİ: Konseyin bu mesele- yi hususi bir celsede görüşmesi muhtemel Cenevre, 6 (A.A.) — Milletler Ce- miyeti konseyi, B. Rivas, Vikuna'nın reisliğinde toplanmıştır. Konsey, Dan- zig meselesini tetkik etmiştir. Konsey- de Lord Kranburn'un vermiş olduğu bir karar sureti ©- kun.muştur. Bunda bilhassa şöyle denil- mektedir ; “Milletler Cemi- yeti könseyi, Leh hükümetini Danzig'- deki yüksek kemise- rin Taporunda bahse- B. Rivas Vikunia dilmiş olan obstruk- siyon'a bir nihayet vermeğse ve ser- best şehirde cemiyetin otoritesini kuv- vetlendirmeğe davet eder. Danzig me- selesinin ehemiyeti dolayısiyle konsey, bu meseleye hususi bir. celse ayırmaya hazırdır.,, İstanbulun kuı'tulusu Parlak bir törenle kuılaııdı İstanbul, 6 (Telefonla) — İstanbul- un kurtuluşunun on üçüncü yıldönümü, parlak bir törenle kutlanmıstır. Sabah saat dokuzdan itibaren Sul- tanahmed meydanında toplanan askeri kıtalar ve mektebliler on buçukta Tak- sim'e doğru hareket etmişlerve cumuri- yet âbidesinin önünde yapılan büyük gecid resmine iştirak etmişlerdir. Taksim meydanında bir tribün hazır- lanmış. bulunuyordu. Bu tribünde İs- tanbul valisi, komutan, birrok general- ler ve saylavlar yer almıslardı. Geçidresmi çok muntazam ve narlak olmuş, sehir ve genslik namrna. İstan- bulun tese'-İttirlerini bildiren nutuklar okunmuştur. E7EĞED | «BEKLEME - 18 çenTRÖPAŞİİIĞ'TA TaTUMLA — BAA ";_uaw.ın'ull SALONU, «Pravda' bu hali almış olan Milletler Cemiyeti dolayısiyle, B. Edenin sozlerını tahlil ediyor Moskova, 6 (A. A.)y — Pravda gazetesi bir “bekleme salonu,, halini almış olan Milletler Cemi- ti politikasını bir an evvel değiştir. * mek hususundaki zarüreti yeniden kaydetmek- tedir. Geri bı- rakma ve kaçma | siyaseti, harbı kö- rükliyen müteca- viz müdahalecile- rin sistemli yar- dımını isbat eden meşruispan- y o | hükümeti- nin memurando- mu bir tarafa a- ğ" tılmış bulunmak- © tadır. Kollek- ti f sulh ve em niyetin — korüyu- tusu olduğunu söyliyen büyük bir dev- Tetin dış işleri bakanı, ispanyol âsile- rinin suç arkadaşlarına - tarattarlıktar başka bir şekilde tefsir edilmiyecek olan beyanatta bulunmuştur. Bunu söy« lemekle, B. Edenin ingiliz işçi bürosunuğ telgrafnamesine verdiği cevabı kastedi- yor. İngiliz dış işleri bakanmın verdiği cevabı alman, italyan, portekizli müda- halecilere, ispanyol işlerine müdahale et« daki teahhüdlerini çiğ« nemeğe teşvik etmektedir. Almâan faşist- leri, emniyeti, şarki ve garbi olarak su- ni bir şekilde ikiye ayırmak suretiyle sulh taraftarlarını dağıtmak hususunda büyük bir diplomatik faaliyet sarfet- mektedir. Bu itibarla, İngilterenin, şarktaki emniyeti bir tarafa birakara€' bir garb.paktını imzalamaya hazır bu« lunduğu hususunda B. Eden ve Nevill Çemberleyin tarafından söylenilen söz« ler Almanya tarafından memnuniyetle karşılanmıştır. - Elyevm Cenevredeki görüşmeler, Lokarnocu devletleri bir konferans halinde toplamak için vuku bulan teşebbüslerin karşılaştığı zorluk, Fransayı yalnız bırakmak için durma- dan uğraşan Almanyanın takındığı katf eR | (Sonu 5. inci sayfada) General Gömböş Dün ölen macar başbakanı GI. Gömböş .. .. öldü Münih, 6 (A.A.) — Macar başbaka« nı General Gömböş bu sabas saat 5,20 de Nev-vittelsbah sanatoryomunda öl« müştür, Budapeşte, 6 (A.A.) —« Başbakan Gömböşü tedavi eden doktorlar tara- fından dün akşam neşredilen bir tebli- ğe göre, hastanın vaziyeti fenalaşmışa tır. Kültür bakanı Homan, Gömbüşü görmek üzere Budapeşteden ' Münihe hareket etmiştir. Bir müddetten beri böbrek kanserinden mustarib olan B, Gömböş'ün vaziyeti tamamiyle ümid- sizdir. Başbakanın ailesi şimdi hasta- nın yanında bulunmaktadır. B. Hitlerin başsağısı Berlin, 6 (A.A.) — Macar başvekili Gömböşün vefatı dolayısiyle Hitle: macar naibi Hortiye çektiği telgrafında kendi şahsı ve alman milleti namına ta- (Sanu 5, inci sayfada) K