15 Ağustos 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON YEDİNCİ YIL. NO: 5406 YOLLARIMIZ Devlet şurâsı; Bayındırlık Ba- kanlığının hazırladığı yeni yol ka- nun projesi üzerindeki tetkiklerini bitirerek projeyi bakanlığa iade etmiştir. Şurâ; yeni projenin bü- tün esaslarını kabul etmiş, yalnız telerrilata ve tatbik şekillerine aid bazı değişiklikler yapmıştır. Plân, sistem ve zaman işi olan şehir dışı yol inşası, modern dev- let kuruluşunun mahalli idarelere Yüklediği vazifelerin gün geçtikçe çoğalıp genişlemesi dolayısiyle, daha müsaid imkânlar beklenerek, geri bırakılmış, son yıllarda yol vergisi gelirinin diğer şehir işleri- ne sarfı zarureti hasıl - olmuştu. Filvaki, memlekette mütemadiyen çoğalan okuma arzusu, ilk tahsil kadrosunu elinde tutan hususi ida- releri büdcelerinin büyük kığmını kültür işlerine tahsis etmek mec- buriyetinde — bırakıyor, muallim t saşları, açılan yeni mektebler v maarifin türlü ihtiyaçları, yol- iç a vatandaştan alınan paranın, onun kadar hayati ve ehemiyetli ve fakat nihayet halkın başka hiz- metlerine harcanmasını mucib o- hlüyordu. Elimizdeki rakamlar yol vergisi tahsilâtının en aşağı yüzde ellisinin asıl gayeden uzak ihti- yaçlara sarfedildiğini anlatmakta- dır. Bittabi bu vaziyet; yeni yol inşasını esaslı bir sekteye uğratı- yor ve diğer taraftan yapılmış o- İan yolların tamir görmemesi ve bu yollarım kısa bir zaman içinde bo- zulmasiyle neticeleniyordu. Yurd korunması, ekonomi, iç zar mübadeleleri, turizm gibi biri başlı başına bir memleket davası olan bir çok meselelerle yakından alâkalı yol işinin, bütün ve hepsini göz önünde bulundura- rak başarılmış olması Bayındır- lık Bakanlığının bilhassa son yıl içinde ana programına girmiş ve devlet şurâsında tetkiki bitirilerek vekâlete iade edilen kanun proje- si bu maksadı temin için hazırlan- mıştır. Bu proje Bayındırlık Ba- kanlığının yollarmız üzerinde al- dığı tedbirlerin ilki değildir: Şehir - dişı yollarının nisbetsiz genişliği karşısında bakanlık bu yolların (6) metre olmasını em- retmiş ve 5000 liradan fazla olan yol inşaatının bakanlığın taşvibin- den geçmesini kanunlaştırmıştı. Yeni projenin getirdiği hüküm- ler; bu alman ilk tedbirleri çok şümullü ve esaslı olarak makta; bir taraftan yol inşaatını uııbi-plinnlwnuol ılunıılı:— ken bir yandan da vatandaşın mü- kellefiyetini onun servet ve gelirile nisbetli bir hale koymaktadır. Kanunun ana hükümlerinden biri yol için alınan paranın yol i- şine nasıl sarfedileceğini tayin et- mesidir. Vekâlet; her hangi bir vilâyet sınırı içindeki bir youln & hemiyet ve değerinin yalnız o vi- lâyetin hududu içinde kalmıyarak, bütün yurdu hemen hemen aynı öl- çüde alâkalandırdığını düşüne- rek şöyle bir tedbir almıştır: Tah- sil edilecek bütün paralardan yüzde ellisini vekâlet kendi emri- ne alacak, diğer yüzde ellisi mahal K idarelere bırakılacaktır. Bugün, vilâyet hususi idareleri yol parası- nn yüzde ellisini bile yol işine harcıyamadıklarından dolayı bu tedbir vilâyet içi yol inşasını azalt- mıyacak; tam tersi bu inşa hareke- tini organize edecek ve hızlandı- racaktır. Vekâlet kendi emrine a- lacağı gelirin yüzde ellisini de; memleketin, bütünlüğü, milli eko- nomi, yurd korunması, turizm bakı- mından büyük değer taşıyan ana yolların inşasına tahsis edecek ve bu iki çalışma birleşince cumuri- İÇİN yet hükümetinin yaratıcı ve yapısı yol politikası belirecektir. Kanun projesinin ikinci bir a- na hükmü de; yol vergisi mikdarı- ni vatandaşın servetine uygun had- ler içinde tayin etmesidir. Bugüne kadar yol vergisi, umumi meclisle- rin kararile, en az ve en çok had- leri olmadan tayin ediliyor; serveti ne olursa olsun her vatan- daş bu mikdarı yermekle yüküm- lü tutuluyordu. Yeni projeye gö- re vergi en az dört liradan başlı- ve herkesin gelirine uygun olarak 6, 8, 10, 12 liraya kadar yükselecektir. Verginin cibayet tarzı da islâh edilmekte; mükellef lehine bir çok hükümler konul- maktadır. Kanun projesi Kamutaydan geçtikten sonra bir de talimatna- me hazırlanacak ve kanunun tat- bik şekli ile vatandaşın, servetini tayin formülü bu talimatnamede gösterilecektir. —— —— Fransada parlamento - ve tatil senato B. Blum parlamentoda bir nutuk vererek hükümetin vaidlerini tuttuğunu hatırlattı riyetin şimdiye kadar görmemiş olduğu €en mühim sosyal isteklerin tatmini işi sona ermiştir. Fakat iş, bundan ibaret değildir. Tatil esnasımda hükümet, ye- ni bir takım reformlar hazırlıyacaktır. Paris, 14 (A. A.) — Senato ve par- lamento meclisleri, hükümetin son kas nun — projelerinin görüşülüp kabulü için dün öğleden sonra toplanmışlardır. Bu projeler geceleyin âktedilen bir cel- sede kabul edildikten sonra her iki meclis, toplanma devrelerini kapamış- lardır, Bu sabalitan itibaren teşrif mec- Tisin tatili başlamıştır. B. Blumun parlamentodaki nutku Paris, 14 (A-A-) — Bu sabah parla: mento toplantısından önce Leon Bium, kürsüye çıkarak hükümetin 6 haziran 1936 da iktidar mevkiine geldiği zaman ettiği vaidlerin hepsini tutmuş olduğu- nu hatırlatmıştır. - Mumaileyh, demiştir ki: »— Hükümetin yerine getirmemiş olduğu hiç bir taahhüd yoktur. Cumu- General Gamlen Leh harb bakanınınm ziyafetinde bulundu Varşova, 14 (A.A.) — Polonya harb bakanı, dün, Fransa kurmay reisi gene- ral Gamlen şerefine bir öğle riyafeti vermiştir. Bu ziyafette yüksek rütbeli askerlerden başka ayrıca dış işleri ba- kanı Bek de hazır bulunmuştur. Akşani, Fransa büyük elçiliği, gene- ral Gamlen şerefine büyük bir ziyafet wermiş ve bu ziyafeti bir kabul resmi ta- Kib etmiştir. General Gamlen ve general Rydz Sınyely arasındaki konuşma Varşova, 14 (A.A.) — Havas ajan sı bildiriyor General Gamlen ile general Ridz - Smygly arasında ilk resmi konferans, dün saat 16.30 da başlamış ve saat 19 a kadar sürmüştür. Bu konuşma, bidayet. te iki general arasında yalmız olarak de- vam etmiş. sonradan, toplantıya Polon- ya hârb bakanı, Polanyö büyük kurmay reisi, Fransa'nın Varşova ataşemiliteri ve general Gamlen refakatindeki iki yük sek rütbeli subay da iştirâk eylemiştir. İki müttelfik ordu şefleri arasındaki bu konuşma, çok Bamimi bir surette ce- reyan etmiştir. 15 AĞUSTOS 1936 CUMARTESİ Son haberler üçüncü sayfamızdadır HER YERDE 5 KURUŞ ULUS ADIMIZ, ANDIMIZDIR Madridin kendisiyle âsiler arasında yabancı bir devletin tavassutunu istediği bildiriliyor İç muhur.ebîlîr yakında bitecek gibi değil, çünkü hükümet kuvvetleri bütün cephelerde şiddetli bir mukavemet gösleriyor Âsiler yeçi taar_ı_'u_zlam hazırlanıyorlar; çarpışmalar devam ediyor; mühim muharebeler olacağı sanılmaktadır Lizbon, 14 (ALA.) — Radio klub, - yi bir kaynaktan aldığını söylediği bir habere atfen Madrid hükümetinin yâ- bancı bir hükümetten ihtilâlcilerle hü- kümet arasında tavassutta bulunulması- n istemiş olduğunu bildirmektedir. Radio klub, Badajoz'un bu sabah ih- tilâkciler tarafından zabtedilmesi ihti- mali bulunduğunu haber wermektedir. Daha şimdiden bir gok tanklar geh- re gitmiştir. Fas'tan gelen iki bin ihtilâlci, dün Alıı;:ıu; 'da karaya çıkmışlardır. tilâlcilerin Antekucra" ye işgal et- ĞYT MA Vazkuer, Pampo Malor'da: tevkif edik miştir, Rio Tinto maden işçilerinin Korte- oldu Âsiler ııulıııdıfn zaptedilen bir tenk: Hueloa modencileri taralındı olan iki kat zırhı bulunan bu tank, kısa bir gırpıınliıl'- n sonra âsilerin elirle geçmiştir. A aN yapılmış müÜş oldukları ve Malaga Üzerine yürü- mekte bulundukları haberi teeyyüd et- mektedir. İhtilâlciler, Marbela Dora'yı da ele geçirmişterdir. Badajoz'daki sosyalistlerin lideri B. jana şehrine taarrus etinekte oldukları baber veciliyor. Dioria de Notisias gazetesinin İs- panya'daki muhabiri, üç hükümet tay- (Sonu 5. inci sayfada) Berlin Olimpiyadları Yüzme ve kayık yarışları - Su topu Hentbol - Hokey - Basketbol ıl.';lllı' ılliıxıı')llkühlıl.' Adolf Kieler, Paylor ve Dirista! fiye müsabakalarını kazanmışlar, #a yalı Kujokava Yasühito ve Kolim cak ikine Japonyoli Hamuro, 200 metrelik kur- bağalama tasfiye tmüsabakasında 2 da. ve üçüncüllüğü elde « kikada 42 5/10 saniye ile olimpiyad re- korunu kırmıştır. n mişle Başka bir tasliye maçında gene ja- ponyalı Reizo Koike 200 metre mesale- yi 2 dakika 40 810 saniyede alarak yu- karıki tekoru kırmıştır. Japonyalı Supei Uto, 19 dakika 46 3/10 saniyede 1500 mettelik yüzme ymüsabakasının birinci tasfiye maçını kazanmıştır. 100 metrelik sırt üstü yüzme müsâ- B. Leon Blum nutuk verirken #4x100 metre “Kravl,, (kadınlar ) Bitinci: -Hollanda, 4 dakika 36 va niye, İkinci©>Almanyâ, 4 dakika 36.8/10 Üçüncüt Amerika, 4 dakika 40 2/10 Bu meyanda küçük sanayic, ziraate ve işsirlere yardım metelesi vardır.” “Halkçılar cephesi,, mebusları B. Blum'u alkışlarken sağ cenah mebusları mumaileyhi kendi hükümetini övmekle itham ediyorlardı. Parlamentonun ikinci teşrin sonun. 104!' metre sırt üstü finali Birinci: Kiefer (Amerika) 1 daki- dan Önce toplanmağa çağırılması ihti. | Putasında ametikalı'lar, revanşlarını al- | ka 5$ HLA adai renlale | ka 58 L(s;lııı slimpiyad rekoru, ğ —F RN e ” GN B üü 2, İDer saylada) N Sıhat Bakanımız K i ayseride Kayseri, 14 (A.A.) — İlimize yer- leştirilen göçmenlerin durumunu ince- lemek için Sıvastan şehrimize gelen Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Dr. B., Refik Saydam maiyetiyle beraber _Duve!ı kazasındaki incelemelerini biti- retek Pınarbaşı kazasına hareket etmiş- tir. —a aa Bir sovyel profesörü dil kurultayında bulunmak üz&re geliyor sroskova, 14 (A.A.) — Moskova dev let Üniversitesi şark tarihi profesörü Gabidulin'de, türk dil kurultayında ha- zır bulunmak üzere İstanbula hareket etmiştir .