15 Ağustos 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON YEDİNCİ YIL. NO: 5406 ULUS ADIMIZ, ANDIMIZDIR 15 AĞUSTOS 1936 CUMARTESİ Son haberler üçüncü sayfamızdadır HER YERDE 5 KURUŞ YOLLARIMIZ Devlet şurâsı; Bayındırlık Ba- kanlığının hazırladığı yeni yol ka- nun projesi üzerindeki tetkiklerini b“":",ek projeyi bakanlığa iade etmiştir. Şurâ; yeni projenin bü- tün esaslarını kabul etmiş, yalnız teferrüata ve tatbik şekillerine aid bazı değişiklikler yapmıştır. Plân, sistem ve zaman işi olan şehir dışt yol inşası, modern dev- let kuruluşunun mahalli idarelere Yüklediği vazifelerin gün geçtikçe çoğalıp genişlemesi dolayısiyle, daha müsaid imkânlar beklenerek, geri bırakılmış, son yıllarda yol vergisi gelirinin diğer şehir işleri- ne sarfı zarureti. hasıl olmuştu. Filvaki, memlekette mütemadiyen çoğalan okuma arzusu, ilk tahsil kadrosunu elinde tutan hususi ida- releri büdcelerinin büyük kığmını kültür işlerine tahsis etmek mec- buriyetinde — bırakıyor, muallim # saşları, açılan yeni mektebler ve maarifin türlü ihtiyaçları, yol- içım vatandaştan alınan paranın, onün kadar hayati ve ehemiyetli ve fakat nihayet halkın başka hiz- metlerine harcanmasını mucib o- luyordu. Elimizdeki rakamlar yol vergisi tahsilâtının en aşağı yüzde ellisinin asıl gayeden uzak ihti- yaçlara sarfedildiğini anlatmakta- dır. Bittabi bu vaziyet; yeni yol inşasını esaslı bir sekteye uğratı- yor ve diğer taraftan yapılmış o- lan yolların tamir görmemesi ve bu yolların kısa bir zaman içinde bo- zulmasiyle neticeleniyordu. Yurd korunması, ekonomi, iç r mübadeleleri, turizm gibi er biri başlı başına bir memleket davası olan bir çok meselelerle yakından alâkalı yol işinin, bütün ve hepsini göz önünde bulundura- tak başarılmış olması Bayındır- lık Bakanlığının bilhassa son yıl içinde ana programına girmiş ve devlet şurâsında tetkiki bitirilerek vekâlete iade edilen kanun proje- si bu maksadı temin için hazırlan- mıştır. Bu proje Bayındırlık Ba- kanlığının yollarmız üzerinde al- dığı tedbirlerin ilki değildir: Şehir - dışı yollarının nisbetsiz genişliği karşısında bakanlık bu yolların (6) metre olmasını em- retmiş ve 5000 liradan fazla olan yol inşaatının bakanlığın tasvibin- den geçmesini kanunlaştırmıştı. Yeni projenin getirdiği hüküm- ler; bu alman ilk tedbirleri çok şümullü ve esaslı olarak tamamla- makta; bir taraftan yol inşaatını tam bir plân ve kontrol altına alır- ken bir yandan da vatandaşın mü- kellefiyetini onun servet ve gelirile nisbetli bir hale koymaktadır. Kanunun ana hükümlerinden biri yol için alıman paranın yol i- şine nasıl sarfedileceğini tayin et- mesidir. Vekâlet; her hangi bir vilâyet sınırı içindeki bir youln e- hemiyet ve değerinin yalnız o vi- lâyetin hududu içinde kalmıyarak, bütün yurdu hemen hemen aynı öl- çüde alâkalandırdığını düşüne- rek şöyle bir tedbir almıştır: Tah- sil edilecek bütün — paralardan yüzde ellisini vekâlet kendi emri- ne alacak, diğer yüzde ellisi mahal- K idarelere bırakılacaktır. Bugün, vilâyet hususi idareleri yol parası- nn yüzde ellisini bile yol işine harcıyamadıklarından dolayı bu tedbir vilâyet içi yol inşasını azalt- mıyacak; tam tersi bu inşa hareke- tini organize edecek ve hızlandı- racaktır. Vekâlet kendi emrine a- lacağı gelirin yüzde ellisini de; memleketin, bütünlüğü, milli eko- nomi, yurd korunması, turizm mından büyük değer taşıyan ana yolların inşasma tahsis edecek ve bu iki çalışma birleşince cumuri- İÇİN yet hükümetinin yaratıcı ve yapı6ı yol politikası belirecektir. Kanun projesinin ikinci bir a- na hükmü de; yol vergisi mikdarı- nı vatandaşın servetine uygun had- ler içinde tayin etmesidir. Bugüne kadar yol vergisi, umumi meclisle- rin kararile, en az ve en çok had- leri olmadan tayin ediliyor; serveti ne olursa olsun her vatan- daş bu mikdarı vermekle yüküm- lü tutuluyordu. Yeni projeye gö- re vergi en az dört liradan başlı- yacak ve herkesin gelirine uygun olarak 6, 8, 10, 12 liraya kadar yükselecektir. Verginin cibayet tarzı da islâh edilmekte; mükellef lehine bir çok hükümler konul- maktadır. Kanun projesi Kamutaydan geçtikten sonra bir de talimatna- me hazırlanacak ve kanunun tat- bik şekli ile vatandaşın, servetini tayin formülü bu talimatnamede gösterilecektir. Madridin kendisiyle âsiler arasında yabancı bir devletin tavassutunu isted .. 191 bildiriliyor Lizbon, 14 (A.A.) — Radio klub, i- yi bir kaynaktan aldığını söylediği bir habere atfen Madrid hükümetinin ya- bancı bir hükümetten ihtilâlcilerle hü- kümet ar: la t tta bulunul nı istemiş olduğunu bildirmektedir. Radio klub, Badajoz'un bü sabah ih- tilâlciler -tarafından zabtedilmesi ihti- mali bulunduğunu haber yermektedir: Daha şimdiden bir çok: tarıklar şeh- re girmiştir, Fransada parlamento ve senato tatil oldu B. Blum parlamento hükümetin vaidlerini tuttuğunu Paris, 14 (A. A.) — Senato ve par- lamento meclisleri, hükümetin son ka: nun projelerinin görüşülüp — kabulü için dün öğleden sonra toplanmışlardır. Bu projeler geceleyin aktedilen bir cel- sede kabul edildikten sonra her iki meclis, toplanma devrelerini kapamış- lardır, Bu sahatitan itibaren teşrif mec- Jisin tatili başlamıştır. B. Blumun parlamentodaki nutku Paris, 14 (A.A.) — Bu sabah parla- plantısından önce Leon Blum, mento tö| ümetin 6 haziran kürsüye çıkarak hük! 1936 da iktidar mevkiine geldiği zaman ettiği vaidlerin hepsini tutmuş olduğu- nu hatırlatmıştır. Mumaileyh, demiştir ki: «.. Hükümetin yerine getirmemiş olduğu hiç bir taahhüd yoktur, Cumu- General Gamlen Leh harb bakanının ziyafetinde bulundu Varşova, 14 (A.A.) — Polonya harb bakanı, dün, Fransa kurmay reisi gene- ral Gamlen şerefine bir öğle ziyafeti vermiştir. Bu ziyafette yüksek Trütbeli askerlerden başka ayrıca diş işleri ba- kanı Bek de hazır bulunmuştur. Akşın;. Fransa büyük elçiliği, gene- râal Gamlen şerefine büyük bir ziyafet vermiş ve bu ziyafeti bir kabul resmi ta- kib etmiştir. General Gamlen ve general Rydz Smyely arasındaki konuşma Varşova, 14 (A.A.) — Havas ajan- sı bildiriyor : General Gamlen ile general Ridz - Smygly arasında ilk resmi konferans, dün saat 16.30 da başlamış ve saat 19 a kadar sürmüştür. Bu könuşma, bidayet- te iki general arasında yalnız olarak de- vam etmiş, sonradan, toplantıya Polon- ya hâarb bakanı, Polanya büyük kurmay reisi, Fransa'nın Varşova ataşemiliteri ve general Gamlen refakatindeki iki yük sek rütbeli subay da iştirâk eylemiştir. İki müttelik ordu şefleri arasındaki bu konuşma, çok samimi bir surette ce- reyan etmiştir. da bir nutuk vererek hatırlattı riyetin şimdiye kadar görmemiş olduğu en mühim soşsyal isteklerin tatmini işi sona ermiştir. Fakat iş, bundan ibaret değildir. Tatil esnasımda hükümet, ye- ni bir takim reformlar hazırlıyacaktır. B. Leon Blum nutuk verirken Bu meyanda küçük sanayie, ziraate ve işsizlere yardım meselesi vardır,” “Halkçılar cephesi,, mebusları B. Blum'u alkışlarken sağ cenah mebuılıı'-ı mumaileyhi kendi hükümetini övmekle itham ediyorlardı. Parlamentonun ikinci teşrin sonun- dan önce toplanmağa çağırılması ihti- mali yoktur. Sıhat Bakanımız Kayseride Kayseri, 14 (A.A.) — İlimize yer- leştirilen göçmenlerin durumunu ince- lemek için Sıvastan şehrimize gelen Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Dr. B, Refik Saydam maiyetiyle beraber Develi kazasındaki incelemelerini biti- rerek Pınarbaşı kazasına hareket etmiş- tir. Bir sovyet profesörü dil kurultayında bulunmak üz&re geliyor mroskova, 14 (A.A.) — Moskova dev let üniversitesi şark tarihi profesörü Gabidulin'de, türk dil kurultayında hâ- zır bulunmak Üzere İstanbula hareket etmiştir . Fa’ı'ıan gelen iki bin ihtilâlci, Al'—:ı-;îıras'dı karaya çıkmışlardır. tilâlcilerin Antekuera'yı iş ı!*."'*'î'.'ğ'n; KOKU c n 3g bi dün siler tarafından zaptedilen bir tank: Hueloa meadencileri tarafınd: olan iki kat zırhı bulunan bu tank, kısa bir ıliç mUhar_ebîkîr yakında bitecek gibi değil, çünkü hükümet uvvetleri bütün cephelerde siddetli bir mukavemet gösleriyor Âsiler yetıi taar_ı_'uglara hazırlanıyorlar; çarpışmalar devam ediyor; mühim muharebeler olacağı sanılmaktadır V'_ı&kucı. Pampo Mator'da tevkif edil- miştir. Rio Tinto maden işçilerinin Korte- İan yapılmış çarpışmadan sonra âsilerin eline geçmiştir. müş oldukları ve Malaga üzerine yürü: ekte bulundukları haberi teeyyüd et- mektedir. İhtilâlciler, Marbela Lora'yı da ele geçirmişlerdir. Badajoz'daki sosyalistlerin lideri B. jana şehrine taarrim etinekte oldukları haber veriliyor. Dioria de Notisias gazetesinin İs- panya'daki muhabiri, üç hükümet tay- (Sonu 5, inci savfada) Berlin Olimpiyadları Yüzme ve k_a)ık yarışları - Su topu Hentbol - Hokey - Basketbol Yüzme müsabakaları: Japonyolr Hamuro, 200 metrelik kur- b::ıgdluma tasfiye müsabakasında 2 da- kikada 42 5/10 saniye ile olimpiyad re- korunu kırmıştır. z Başka bir tasfiye maçında gene ja- ponyalı Reizo Koike 200 metre mesafe- yi 2 dakika 40 8/'10 saniyede alarak yü- karıki rekoru kırmıştır, , Japonyalı Supti- Uto, 19 dakika 48 3/10 saniyede 1500 Mmettelik yüzme ,müsabakasının birinci tasfiye maçını kazanmıştır. 100 metrelik sırt Üstü yüzme müsa- bakasında amerikalı'lar, revanşlarını al- mışlardır: Ölimpiyad vüzme havuzunda vüz metre w);m? y;—u-'e ! 4 J u yanılır AAL'U]..' Kiefer, Paylor ve Diristal, taş> fiye müsabakalarını kazanmışlar, 'a ı;ı- yalı Kujokava Yasühito ve Kmu:ıııı:..ı— cak ikinci ve üçüncülüğü el(ie- edebil- mişlerdir, 4x100 Mmetre “Kravl;, : ( kadınlar ) Birinci: Hollanda, 4 dakika 36 sa niye, İkinci:>Almanya, 4 dakika 36:8/10 Üçüncü: Amerika, 4 dakika 40 2/10 'l _00' metre sırt üstü finali Birinci: Kiefer (Amerika) 1 daki- ka 5 9/10. yeni ölimpiyad rekoru, (Sorm 2, inci saylada) | n ken