SON DAKİKA : 27 TEMMUZ 1936 PAZARTESİ San Sebastiende bir muharebe Ele geçirilen faşist lideri idam edildi Madrid'de sükün var; fakat birçok oteller hastane haline getirilerek milisler tarafından işgal edildi Madrid, 26 ÇA.A.) — San Sebasti- yende şiddetli muharebeler vukua gel- miş olduğu haber verilmektedir. Orada İinadarma kılığına girmiş olan genç fa- istler, garnizonun taraçasına mitral yözler yecleştirmeğe muvaffak olmuş- dardır. | Hükümet kuvvetleri, bunlara karşı tanrruza geçmiş ve bir saat süren bir muharebe olmuştur. Bunun Üzerine as- kerler garnizona yaklaşmışlarsa da şid. detli bir tüfek ateşi ile karşılannızşlar- Gir. Bunun üzerine muharebe daha bü- yük bir şiddetle yeniden başlamış ve faşistler yeniden beyaz bayrak çekmiş- 'erse de askerler onları tam bozguna uğratıncaya kadar muharebeye - devam etmişlerdir. Diri olarak ele geçirilen #aşist lideri Moles hemen - idam edil. miştir. Madridde sükün hüküm sürmektedir. Otellerin çoğu hastane haline - getiril. miş olup Milis kuvvetleri / tarafından Aşgal edilmektedir. Amerika elçisinin karısı ve kızı köşklerinde mahsur kaldılar Mendey, 26 (A.A.) — Amerikanın ayadaki elçisinin kızı ile karısı Hentarradaki köşklerinde her taraftan alâkalarr kesilmiş bir halde bulunmak- tadırlar. Elçilik kâtibi, gece San Sebastiyene gitmeğe muvaffak olmuş ve elçi ilesinin İspanyadan ayrılabilmeleri için gereken makamlar nezdinde - teşebt derde bulunmuştur. Yabancı hükümetlerin tebaaları hakkındaki tedbirleri Berlin, 26 (A.A.) — Avusturya, ls veç, Almanya hükümetinden İspanyada Bulunmakta olan Avusturya - ve İsveç tebaasınt muvakkaten / himayesi altına alınmasını iltimas etmişlerdir. İsviçre hükümeti de İsviçre tebalsı- nn İspanyadan hareket edecek alman Yapurlarına binmelerine müsaade edil- ini iltimas eylemiştir. 'Alman hükümeti, İspanyada alman eiçiliği ile konsöloshanelerine icab eden talimatı vermiştir. Yabancılar boyuna kaçıyorlar Vaşington, 26 (A-A.) — Bahriye ne- rti, muhtelif milletten 3 mültecinin Bilbao'da Oklahoma vapuruna binmiş olduklarını bildirmektedir. Balear adaları âsiler Paris, 26 (A-A.) — Şarki Pireneler- den alıman haberlerde Balear adalarının âsi inde olduğu teyyüd etmekte- dir. Gene bu haberlere göre bir âsi harb gemisi San Sebastien önünde dolaşmak- tadır. Geminin şehri bombardıman etme- sinden korkuluyor. elinde İtalya ve Almanyanınbeşler konferansında bulunmak için ileri Londra, 26 (A.A.) — Sunday Kro- ile Hitler beşler konferansına vâki olan davet hakkında telefonla gö- Tüşmüşlerdir. Masır anlı Kahire, 26 (A-A.) — Mısır ve ingi- liz delegeleri andlaşmanın askeri hü- kümleri hakkında uyuşmuşlardır. Musırdaki iagiliz kuvvetleri, mev- cudu on bini geçmemek üzere — kanal bölgesinde toplanacak ve yirmi sene Günün sıyasal meselesi: şmasının askeri hükümle sürdükleri şartlar. İtalya mezkür - konferansa iştirak için Akdeniz anlaşmalarının tamamiy- Je kaldırılmasını. istemekte, Almanya dü“Afrikada kendisine yayılmıa hakkı. n verilmesini şart koşmaktadır. vi müddetle burada kalacaktır. -Bu müd- detin sonunda Mısır kuüvvetleri kür mıntakayr müdafaaya — kabiliyet gösterdiği takdirde ingiliz kuvvetleri çekilecektir. Anlaşmazlık çıkarsa Mil- letler Cemiyeti hakemlik yapacaktır İngiliz - Fransız - Belçika tebliği Londradaki ingiliz - fransız - Belçi ka toplantısı hakkında daha bazı şüp- heler var- idiyse, zamanda Brüksel, Paris ve Londrada birden neş- Tedilmiş olan - tebliğle zail olmuştur. Toplantı yapılacaktır. Esasen vasıl so- rulan şey toplantının olup olmıyacağı değildi. Üç gündenberi bu nokta ma- Tümdu. Müştereken alınmış olan bu ka- rarın tadil edilebilmesi için ingiliz dip- bir döneklikte bulunmasr icab ederdi. Fakat daha az malüm olan nokta, üç devletin. konfe- Tansın programını tespit eden bir teb Tomasisinin anlaşılmaz liğin metni üzerinde mutabık kalıp ka damıyacakları idi. İngilterenin, Alman- yanın iştiraki olmadan Fransa ve Bel. çika ile görüşmeye karar vermek cüre- tinde bulunmuş olmasından — ürkerek, müşterek tebliğle, nazi diplomasisinin tezlerine boyun koy- mak istediği söyleniyordu. Ve bu iti barla da Fransa ile İngiltere arasında her iki tarafın da kabul edebileceği bir metin bulmak güçlüğünden kurtuluyor- du. Bu endireler yerinde miydi? Ancak şunu söyliyebiliriz ki neşredilen tebliğ Fransanın arzularını 'eğen formüller dün tamamen tatmin edecek mahiyettedir. Bu tebliğ, Londra cermanofil mah- fillerinin arzuları hilafına, Londra ve 'Onu takib edecek olan Brüksel konfe- ranslarında “münakaşa esası,, olarak al. alınacağından man “sulh - plânı” nin bahsetmemektedir. Ve böyle olması ha. yırlıdır. Gerçekten, 8 nisan - fransız veya herhangi başka / bir plân yerine alman plânını müzakerelere e- sas almakta manâ - olmadıktan başka, Avrupada her türlü yardımlaşma siste- mini kaldırarak bunun yerine hiç bir müeyyidesi olmayan bir sürü saldırış mamak paktları süprüntüsü bırakan ale man plânı bütün müzakere esasları i- çinde en kötüsü olacaktı. Bu itibarla dünkü tebliği ona üstün bir mevki ver- memiş olma Tebliğ eylâl ayında Brükselde top- 'dan sevinmek lâzımdır. danması tasarlanan konferanstan da bahsetmiyor. Böylece bu ikinci konfe- ransın Almanya ve belki de İngiltere- nin arzu ettiği gibi yalnız beş Lokarno devletinden mi mürekkep olacağı, yok- sa Fransanın ve belki de İtalyanın arzu edeceği daha başka devletlere de mi şa- mil olacağı hususunda — karar vermek serbestisi ingiliz, ve Belçika delegeleri için baki / kalmaktadır. Ve Londrada toplanacak otan üç delepas- yonun müzakere sahasmı halli çetin bir formülün önceden tahdid etmemesi çok bir şey olacaktır. fransız arzu edili Tebliğ, “alman plânı, bel Brükscl konferansını mesküt geç mesine karşılık, alman kuvvet darbe- sinden icab ettirdiği neticeleri” çıkar. mak için Lokarno devletleri arasında 19 martta yapılmış olan uzlaşmayı ileri sürmektedir. Bu noktanın zikredilmesi Fransayı memnun edecektir. Gerçi, Al- manya, Ren bölgesinde hiç bir uzlaş. ma tedbirine yanaşmadığı takdirde bu uzlaşmada formüle edilen tehdidleri tatbik etmek mevzuubahs değildir. Bu- 'nu düşünmek zamanı artık - geçmiştir. ni ve müstak- Ispanyada vaziyet değişmedi Kanlı çarpışmalar devam (Başı 1. inci sayfada) man üzerinden bombardıman etmekte olduklarını İrun belediye reisi, âsileri mevzile- rinden püskürtmek için gerekirse bu or- man yoliyle milis kuvvetleri sevkedile- ceğini söylemiştir. - Keyfiyetten franı hükümetine haber verilmiştir., Bitaraf devletler ve İspanyadaki vaziyet Paris, 26 (A.A.) — Bitaraf devlet- ler, İspanyadaki iç savaşın ne suretle neticeleneceğini henüz kestirememek- tedirler, Bu savaşın milletlerarası bic- 'takım aksülameller doğurmasından çe- kinilmektedi Bütün devletler Jarını temin etmek tebaalarının hayat- aşmaktadır. Yabancılar İspanyadan çıkıyorlar Brazen adındaki - ingiliz torpido muhribi, 148 ingiliz ve amerikalıdan mürekkeb bir kafileyi hamil olduğu halde Malaga'dan Cebelüttarıka - gel- miştir. Yolcular, Malagada 300 geminin batmış, $00 kişinin ölmüş ve 2000 ki nin yaralanmış olduğunu — söylemekte- dirler. Sokaklarda birçok cesetler yatmak- tadır. Borea torpito muhribi, 112 yolcuyu hamil olduğu halde Huelgadan buraya gelmiştir. Bu yolcular, seyahatleri rasında Tarifayı bombardıman eden i- ki ispanyol denizaltı gemisi görmüşler- dir. Sen Nazerden bildriildiğine göre is- panyol bayrağı taşıyan bir. şalupa, 100 kadar mülteciyi hamil olduğu halde bu limana gelmiştir. Mültecilerin fransız Memurlarr tarafından muayene edilme- 'den önce karaya çıkmalarmna izin veril. Âsiler muzaffer oluyorlar mı? Sevil telsiz istasyonu, âsilerin mu- zaffer olmakta olduklarını bildirmekte- dir. Dün akşam bu telsiz istasyonu ge- 'neral Franconun bir tebliği neşret. Avrupa işbirliği ve İtalya Roma, 26 (A.A.) — Bazı yabancı ga. zeteler, İtalyanın Avrupa işbirliğinde yerini yeniden alması için — koyduğu şartlar arasına, zecri tedbirlere benzer son tedbirlerin kaldırılmasını ve Afri - kadaki italyan imparatorluğunun kati tanınmasını da ithal etmekte olduğunu yazmaktadır. İyi haber alan mahfillerin bildirdi - ğine göre, bu son şart muhakkak suret. te inanılmıyacak bir mahiyettedir. Zira İtalya hiç bir zaman Habeşistanın elde edilmiş olmasının tanınmasını isteme - miş, fakat yalnız emrivakii devletlere haber vermiştir. Ve tebliğ sadece Fransa, İngiltere ve Belçikanın *vaziyeti tetkik edecekleri. ni ve ileride bir hal şeklile Avrupa sulhunu kuvvetlendirmek hususundaki arzularını gerçekleştirecek en iyi ça- reyi araştıracaklarını fa ediyor. Ancak, şimdi girişilecek olan Av- rupanın emniyetinisorganize etmek işi- nin, Lokarno andlaşmasının çiğnenme- Si ve Ren'in işgali ile milletlerarası va- ziyette husule getirilen maddi ve ma- 'nevt değişiklikler hesaba katılarak ya- pılacağını zikretmek faydasız olmıya- caktı. Tebliğ de bunu yapmaktadır. Bu nokta da memnuniyetle kaydedilecek- söylemekle ikti. Fransız, ingiliz ve Belçika delege lerinin karşılaşacakları güçlükler ne olursa olsun, bunların yarınki toplan- tıları müşterek terek bir ihtiyatkârlık hayası içinde a- çılmaktadır. Daha fena bir başlangıç hüsnüniyet ve müş- da kabildi. La Reoüblik - Paris Âsilerin “umumi ğ karargâhi olan Se-| vil'de radyo istas- yonu her gün il tilâl - hareketinin şefi olan general Franko'nun — tebe diğlerini — neşret- mekte ve âsilerin zaferlerini bildi mektedir, miştir. General bu. tebli istasyonu tarafından verilmekte - olan bütün haberleri tekzib etmektedir. İspanyaya gönderilen fransız gemileri yerlerine vardılar Paris, 26 (Â.A.) — Fransız tebaas nt almak üzefe İspanya sularına gör derilmiş olan gemiler, gönderildikler yerlere varmışlar veyahut varmak üze- redirler. Dükesn kruvazöri mıştir. Emil Berten kruvazörü, - Bilbaoya varmış olup oradan / Santandere gide cektir. Kersen torpito muhribi - bu akşam Majorka adasındaki Palmaya - varacak- tir, Endontabi ve 68 Şasör muhripleri, Sen Sebastien'e varmışlardır. Umumt Transatlantik - kumpanyas 'nın Maksik / vapuru, dün İspanyanın garp sularına hareket etmiştir. Bu va- pur San Sebastienden 27 yolcu almı tır. Aynı vapur, 25 yolcu aldıktan sonra baoya giderek 150 yolcu daha alı caktır. İsveç tebaasının korunması Berlin, 26 (A.A.) — İsveç elçisi, İs panyadaki isveçlilerin korunmasını al- man hükümetinden iltimas eti Kıral Edvard Fransaya gitti İngiltere kıralı VT Edvard Kıral Skizinci Edvard, Kale'ye git- mek üzere âaat 1,37 de Ençantress ya. tına binmiştir. Vimi, 26 (A.A. — İngiltere kıralı se- kizinci Edvard tahta çıktıktan sonra ilk defa olarak Fransayı ziyaret etmiş ve Fransa cumur reisi de olduğu halde Vi mi'de harbde ölen 11 bin kanadalı için dikilen âbideyi açmıştır. Vimi tepesi esaslı bir müdafaa hattı olmuş ve burada bütün harb müddetin- ce çök kanlı çarpışmalar cereyan etmiş- Fransa hükümeti bu toprakları Ka- nadaya armağan etmiştir. etmektedir Alman hükümeti, bu talep üzerins icab eden talimatı vermiştir. Alman tebaasının vaziyeti ve bir alman gazetesinin yazdıkları Berlin, 26 (A.A.) — Yarı resmi Ko respondans Diplomatik, İspanya hâdi- selerinden bahseden bir yazısında di yor ki 'İspanyada bulunna birçok almanla. rın âkibeti, haklı kaygılar uyandırınak. tadır. Almanya, İspanyadaki” almanların hayat ve mallarına misafirperverlik hakları. ve milletlerarası — teamüller gereğince saygı gösterilmesini - bekle- mektedir. Gayri mesul bir takım kimse- ler tarafından son günlerde yapılmış olan bazı sulüstimaller, alman hüküme- tini ve öteki devletleri, harb gemileri tebaalarını himaye siz bırakmamak hususundaki azimleri- ni göstermeğe mecbur etmitşir. Thtiyat tedbirlerinin - tamamile tat. İk edilmesine ihtiyaç hasıl olmıyaca. ğını ve pek yakmnda vaziyetin gerek İs- panyanın ve gerek öteki devletlerin menfaatine olarak sükün bulup normal- leşeceğini ümid ediyoruz. ISPANYA'YA SİLAH SATILMAMASI İÇİN Fransız hükümetinin verdiği karar etrafında Paris, 26 (ALA.) — Fransız ka si, dünkü toplantısında İspanyaya si- Jah ihracatı yapılmasını yasak etmeğe karar vermişt Kabine, İspanya hâdiseleri haktın- da konuşmalarda bulunarak, Fransanın, öteki devletlerin iç işlerine - karişma maktan ibaret olan ananevi sıyasas na devam edilmesini karar altına almıştır. Bu meselenin ortaya atılmış olmar sının sebebi, ispanyol hükümetinin ba- zt ajanlarının harb ve tayyare malre- mesi satın almak üzere son zamaş da Parise gelmiş olmalarıdır. Ticaret tayyareleri birakılmıştır. hracatı serbest immat verilme- 3 basını Paris, 26 (A.A.) — Sağ cenah gaze- teleri, bakanlar meclisinin İspanyaya mühimmat verilmemesi kararından do. layı hoşnudluk İzhar etmektedirler. Bununla beraber, Popüler gazetesi bazı hallerde, meselâ, kızıl ruslara kar- 4t kalkan beyaz ruslar lehine müdahale- de bulunmasını istemek hususunda sağ cenah gazetelerinin önayak olmuş duklarını hatırlatmaktadır. Hükümet, mübayaat için Parise para gönderdi Paris, 26 (ALA.) — Maten ve Ekd dö Pari gazeteleri, İspanya hükümeti: lecek 14 n bir nin yapacağı mübayanta vei bin altın ingiliz lirasını taşış panyol tayyaresinin Burjeye gelmiş duğünü haber vermet