10 Şubat 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2
SAYFA 2 “Ulus,,un Dil Yazıları (Başı 1. inci sayfada) () (2) (3) (ağ H ad 4 am) 'ana köktür. Burada © anlamı “sahip, Allah, efendi” mef- bumlarıdır. icilik, - yaptırıcılık kök mefhumunu temsil eden ektir. Ana kökle kay- naşarak “hâmi, koruyucu” mana- sma (ad) unsuru vücut bulur. (3) Am: kök mefhumunun ta- iği süje veya objeyi gös- ök kendisini takip eden kaynaşarak - ve baştaki yokal de düşerek husüle gelen (DAM): herhangi bir şeyi koru- yan, himaye eden, sahabet eden obje demektir. İnsanı / dişarının — 5 koruyan meskene, binz — Çdam) denilmesi, işte bu yüzden- dir. .. DEM Not: 2. — Yukarıki kelimenin vokali değişerek husule gelen (dem) kelimesinin etimolojik a- (0) (2) (3) (eğ H ed 4 em) (1) Eğ: ana köktür. Burada bu ana kök şu anlamlara almabilir: ü a) Hayat, esas b) Mayi, su €) Zaman (2) Ed: ana kök anlamının fa- al bir halde bulunuşunu / anlatan ektir. (3) Em: ana kök mefhumunun taallük ettiği süje veya objeyi gösteren elemandır. Şu analize nazaran (dem) ke- Timesinin manaları şöyle - izah e- a) Fı.ıv.ı.—..ı.ıı.ıı.ıu. b t t h. j t : €) Faal ve müessir bir zaman — (dem) in vakıt anla- TAMIR “Not: 3. — (Damar) kelimesi- nin birçok Türk lehçelerinde (Ta- ır) ve (tamır) şekilleri de var- / dır. Nitekim (dam) kelimesinin B Ce çet İki şekilde steren yalnız “t- d7 kon- dır ki ikisinin de fonetik ve semantik bakımından bir olduğu “malümdur. Bu halde (tamır) sözü de (da- ) sözünün şekilce ve manaca aynıdır. Etimolojik — şekillerini çarşılaştırınca bu hakikat açıkça ©» () (G3) (0 Damar: ağ 4 ad - am H ar Tamır sağ Hat H am bar Ş DAMLA — Not: 4. — (Damar) — sözünü — (damla) ile bir asıldan tutarak, “içinde kan damlıyan uzva (da: irenler ol- İki kelimenin münasebe- görmek için (damla) ünü de analiz edelim: (D (2) (3) (49) (5) (ağ — ad - am b al - ağ) (1) Ağ: su anlamına ana kök- (2) Ad: yapıcılık, yaptırıcılık ana kök mefhumu- u temsil eden elemandır. (3) Am: ana kök mefhumunun taallük eylediği süje veya objeyi ci 'daki (dem) kelimesinin lizinin aynıdır ve “su” demek- — (4) Al: kelime anlamının alel- allak, gayrimuayyen bir. sahada takip eden elemanla kaynaşarak ve baş vokal ile dördüncü elema- nın vokali ve son elemanın okun- maz (ğ) si de düşerek husule ge- len (Damla) kelimesinin mânası, faal bir halde bulunan, yâni dur- n alehtlak bir su olur dan anlaşılan müna da DAMLAMAK Aynı kelimenin - s0- nundaki beşinci - (ağ) elemanı, rek (damlamak) kelimesi husüle gelir. Kelimenin etimolo- jik şekli şudur: () (2) () () (9 6) al H am 4 ak) 'nın fonetik ve semantik iazhları (damla) kelimesindekilerin aynı- dır. (8) Am: Alelıtlak, gayrımuay- yen bir su mefhumunu üezrine a- lan süje veya objeyi gösterir (6) Ak: kelimeyi tamamlar ve dirir. Böylece (damlamak) kelimesi- nin de durgun olmuyan — alelitlak bir su varlığının bir süje veya ob- üzerinde tecellisinin ismi oldu- ğu anlaşılır. İşte “Güneş - Dil” analizleri, ke yelerin mânalarını bu kadar vu- ortava çıkarmaktadır. 1 .N. DİLMEN HAVALAR SOĞUDU (Başı 1. inci sayfada) #ünden aldığımız malümata - göre, la, Bolu, Eskişehir, Kütahya, Anka- Ya çevresi, Afyon, Emed, Uşak, Ye- nişehir, Konya, İlgin, Niğde, / Sıvas; doğu Anadolusunda: Kars, Sarıka mış, Bayburd, Muşta kar şeklinde ol- muştur. Karın toprak üstünc tüsü, Yenişehir, - Konya, ütahya, Sıvas, Haymanada 2, Uşak- tad, Bayburdda 7, Muşta 13, Karsta Yağıştan hüsüle gelen su mikdar. darı metre — muürabbama — Dörtyolda 49, İstanbulda 48, Biçada 42, Yalo- vada 39, Somada 28, Muğlada 25, ğış olan diğer yerlerde 1 ile 23 ki- logram arasındadır. * “Üç gündenberi Trakya, Orta Ana- dolu, Karadeniz kıyılarında düşmek- te olan suhünet neticesinde bugün ge- ce suhünetleri Trakyada sıfırın üs tünde 1, Ege bölgesinde Manisada 5, İzmir ve Nazillide 4, orta Anadoh sıfırın altında; Eskişehir, Afyon, İs- parta ve Sıvasta 1 dereceye kadar in- miştir. Akdeniz kıyılarının — suhunet sıfırın altında 12 iken bugün 7 dere- ce yüksek olarak sıfırın altında 5, Erzurumda gene sıfırın” altında 10 derece iken bugün sekiz derece daha yüksek olarak sfırm.altında 2 dere- cedir. Ankarada buzün gece suhune- *i sıfırın altında 2 dereceye düşmüş- Hava yağışlı <e yağış karla ka- rışık yağmur şeklinde olmuştur. ” kü pazar günü öğle suhumeti dereceye çıkmıştır. Yani bir İ eveline göre 8 derece daha kalmıştır. ak 6 gün düşük Kd aa yay, ma kurumunun Ankararadyosundaki Konferansları Bugün saat 19,30 da Birinci hukuk mahkemesi hakimlerinden B. Fuat tarafın- dan: “Karının, Kocanın, - Çocu- nasıl olunur? Nasıl çoğaltılır ve azaltılır.” Mevzu etrafında verilecek- ULUS tün masasının İstan- bulda çalışacağı haberi yalandır Ekonomi Bakanlığının piyasaları takib eden servisinin top - ladığı malümata göre, İstanbul mın- takasiyle Edirne, Gönen ve Bursa tütün piyasalarının açılması bekle - nilmektedir. Diğer mmtakalarda tü - tün satışları hararetli geçmektedir. Açılacak bu piyasalarım da çok canlı geçeceği ve fatlarm geçen seneye nazaran 9ç 20 yüksek olacağı kuv - vetle umulmaktadır. Türkofis tütün masası raportörü B. Mümtaz Kavalcıoğlu muvakkat bir müddet çalışmak üzere İstanbu- hx gönderilmiştir. Bir İstanbul gaze- tesinin tütün masasınm İstanbul ofi sine daimi olarak nakledildiği hak - kında yazdığı haber doğru değildir. 2” atakasında, 1935 mahsu- künün heme tamamı <atıharş. gibi- dir. İkinci kânanun son günlerinde Holanda'ya 15527 kilo tütün gön - derilmiştir. Samsun mıntakasında, tütünün batmanı (7.697 Kg.) 9.5 liraya ve kilosu 123.5 kuruşa kadar yüksel miştir. Daha engin mallar beş liraya kadar satılmıştır. İnhisar idaresinin tütün mikdarı 40 bin ki- ve dış TÜRLÜ HABERLER BALIKESİR İstanbul/ arasımderiri eapur— an itilmnei Be lardır. Vapurlar İstanbuldan cumar- dan da pazartesi, salı çarşamba, per- şembe günleri saat 22.30 da kalk- İstanbuldan Bandırmaya vapur postaları dörtten maktadır. Bu süretle beşe çıkarılmıştır. KONYA * Belediyenin Emlak Bankasına o- 'tan 363 bin lira borcu 240 bin liraya indirilmiş ve on yılda ödenmek üzere be IZMİR amıştır. * Kızılay, İzmirin fakir halkının parasız yıkanmaları için hamamcılar- la görüşmeğe başlamıştır. Her ha. mam haftada bir gün fakir balkın yıkanmasına tahsis edilecektir. Bu- geteken masrafı kızılay ve. * Limited şirket haline getirilen züm kurumu esaslı birçok yenilikler yapmağa karar vermiştir. İlk iş ola rak İzmirde bir kutu fabrikası kuru. lacaktır. * Elektrik tarife komisyonu - kilo- vat ücretlerinin indirilmesi için yeni: den tetkiklerde bulunmaktadır. * Memleket hastanesine y bazı aletler alınmasına karar - ve miştir. * Verem mücadele cemiyeti 22 şu. batta bir balo verecektir. Orduevinde de askeri hastane faydasına 7 mart. ta verilecek balonnu hazırlıklarına başlanmıştır. * Son yağan yağmurlardan Gediz taşmış etrafındaki arazi sular altın. da kalmıştır. F soğumuştur. Sulu kar yağmaktadır. Manisa dağı karla örtülüdür. * Gümrük hamalları tarife ko- misyonu bugünkü tarifeyi yüzde elli eksiltmeyi uygun görmü Ekonomi Bakanlığı * Son bir ay içinde İzmirde 829 kedi ve köpek öldrülmüştür. Menderesin ve Cellat gölünün İÇ HABERLER taşmasından sonra Su basan köylerde oturanla n kuür- tarılması işine devam olunuyor İzmir, 9 (AA.) — Küçük Mende res nehri ile Cellât gölünün taşması üze- rine su basmış olan köyler halkının kurtarılması için mahalline giden ilb Fazlı Güleç şehrimize dönmüştür. İlbay bu köylerdeki halkın kurtarılması Torbalının Arapçı kö- yünde bazı evleri su basmışsa da suyur | tedbirler almaştır arkası devam etmemiş ve evlerini su ba zan halk yüksek — mahallerdeki / evlere geçmişlerdir. Tirenin Subaşı köyünd ' evlerden bir kısmı da su altındadr. Bu- vada da evlerini su basan halk köyün yüksek yerle ine geçmek süreti, harını kurtarmışlardır. Yalnz düzlük üzerinde olduğu için bu köyün bütün evleri su baskınına — uğramıştır. Bütün arazi sular altında - olduğundan Naime köyü halkı kayıklarla civardak köyleri taşınmakta ve kurtarma ame- leyesine devam edilmektedir. Tütüm kö- yünde bir kasım evler su altındı iundan halk yüksek yerlere Yagmurlar devam ederse seylâbir. a. ha geniş bir şekilde olmasından kork * maktadır. Su basan köylerin kullanılmıyacak bir hale gelmiştir. Ekil in dönümü / sular a" alay karamu har: * de çalışmaktadır. Vilâyetçe su baskın uğrayanlara çadırlar gönderilmekte Bucün hava açıktır. Boluda yeni tepremler devam ediyor Bolu, 9 (AA, de gene bir yer vntılar dört gündür devam edi, Bir furunda dört kişı yandı İzmir 9 (ALA.) — Bornovada ye yapılan bir fırının badanası kurumadan autılmış ve fırının ağzıyla ba- açılmamış olduğundan sabah- leyin fırında çalışanlardan dördü ir halde bulunmuş. biri de pek baygın tur e eee — SRİ Dünkü Cumur başkanlığı filarmonil kestrasının 11 inci halk konserini dü saat 15 de müzik öğretmen okulunda vermiştir. Programın birinci kısmı Hendel- son'un uvertür Zu den Hebriden'i keman konsertosundan - mürekkepti. Orkestra, çalınması güç olan bu par galarda büyük bir mun dan, di. B. Winkler dinleyiciler dan uzun uzün alkışlandı Prograâmın ikinci kısmında Betho- ven'in sekizinci senfonisi çalındı. Bü. yük bir beraberlik ve teknik olgun- Tukla çalınan bu parça, şef Proetor usun idaresi altında / orkestramızı ilerle- tarafın. kısa zamanda yaptığı büyük meleri isbat edecek mahiyette Her pazar, Ankaranın büyük bi koynunda — topliyan müzik okulu, faydalı bir sanat ocağı halinde çalışmaktadır. Ötey akşam halkevinde verilen konser Ötey akşam Ankara halkevinde viyo- lonist B Enver ve fülütist B. Ahmed ta- rafından bir konser - verilmis elit — zümresini filarmonik konser sanatlar şubesi tarafından tertib ediler bu konserde viyolonist B. Enver sahne- ye lâyik ioz olduğunu gösterdi. Fülütist B. Ahmed büyük ve küçük fölütleriyle çalmış olduğu parçalarla tün dinleyicilerinin — dikkatlerini keni üzerine celbederek çok alkışlanmı; » müzik veverle rinin takdirlerini kazanmıştır Konserden sonra güzel x. lerine ayrıca bir suvare - verilerek çok samimi saatler yaşatılmıştır. tlar Syer Konseri veren artistlerden BB. Sadri ve Enver Halkevi film çevirtiyor Halkevi faaliyetini canlı bir su - rette tesbit etmek üzere sesli bir fi- Tim hazırlatmaktadır. Bu filimde, do- kuz şubedeki günlük çalışma, can - fandırlacaktır. Halkevinde spor filmi Dün Halkevinde öğleden evel 1€ a 14.30 da 1936 olim lendiren güzel bir film gösterilmişitr. Görmek istiyenlerin çokluğu do Tayısiyle filmin hafta içinde bir daha gösterileceği bildirilmektedir. Halkevi balosuna hazırlık Halkevi, İçti tesi menfaatine, 22 şubatta vereceği çiçek balosu için, hazırlıklarına de - vam etmektedir. Bunun için teşkil edilen tertib heyeti haftada birkaç kere toplanmaktadır. Son- toplantı- da, salonda fazla kalabalığa meydan vermemek için yalnız 300 bil dlığa çıkarılmasına ve balonun tain ir “çiçek balosu,, olması icin hi bir fedakârlıktan çekinilmeniz: rar verilmişt ai muavenet komi
