24 Aralık 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON ALTINCI YIL. NO: 5178 Adımız, andımıazdır 24 İLKKÂNIN I'ı.':ğ__—xll Zekât ve fitrenizi Hu va Kurumuna veriniz Heryerde 5 kurun UTAY.ARAZİ VEBİNA VERGİLERİNİ HUSUSİ İDARELEREBIRAKTI KAM Vaee SAT L NL LAT GA Di . | Yabancılar tâbiiyet tetkikleri üzerine ve - SA Eİ Rüle | EDEN'DEN SONE İ F.R. ATAY arrirlerin- Mçhar G aa mülakatında, ile Eden'in sert konlı:lçî birlerinden soğuk ayrıldır.. larını yazarak diyordu aBi Lord Greyi olmağa nam: tmek şahsiyeti gücendirip lııayl t hesablı bir hareket değil i ııd e Eden uıııuldıığuııdıud a ğ kısa zamanda ı"gme'"[d;,'. ı:m litikasının bışmıı)greçn.x b bir Cenevreci dir. Kadı Bdt raya bağlı olduğu kadar, t#öleü hemen hemen oradan g€ ')'oı:icrde ri - tedbirler alınacağı gü keııdiı'ıniııâ ıeı.ııer bıı"rR:ııııe:ılı“myu '0 İ v :ı:îı.ıl:ılrl:îıîblardı bulunduğunu iliyoruz. hllîHor'un yerine gcçet'fk nzpı:ı;, Paris plânımı kıbul_ wîı’îımı ğ adamlarından biri olduğ! v ber alıyorduk. Fakat TESİRLE doğrudan doğruya Eden eir miş olmasının ehcmıyghu üşük Pakt savaşı, daha genİt ölçüde, devam edecekt ı*'ııde ği Zihinler üç nokta üstü! ı bi- or: İtalya, aldığı “’Pnkıl.ı'lyik rüyori n Cekilecek kadar, taryli mk'pbg'îir mi? Mîllellfr Ç"f“y ü dti İ.erdz ne kadar ileri gide t *'"lb" a usrar edebîlir?.Frın:y.. IL:I::vyı doğru "—"“'.ı:ı::?â.n Mi İngiltereye oğru | kadar .ıııklışıbılııvl,ıhu PEn a ruhu, Paris plânının TU0 Nn yi o da pek üstün rü görünerek, İtalyay! ta ik, ki ü fe i Habeşistanı ot : 'Y""'m ;evl:l biribirleri ile ınl.",:' l—’ll-_ır mı? Evet.. Bu.ııın:ıı::n(ı:emi. :ı:nihıycl verirse I:ı. eolmılı e i memn gak Ve ğili bgnrı!'-('; da evet.. Paris p'l:;'ıe g'ıy':'p;.ı'ın * giz işin Cene nı a yazifesini ilde gelı"lım a —e ik Fransız ga x bir büyük l[îı?ı;::ıîıî'lrânımn iflasını mast zetes karşılayor: “Laval - Hor plk: giliz dostluğunu üY? İngilizlerle menfasi teyit ediyordu. - Malye, maceraya şerefli b i bir mikı surette Habeşistan n Biz BAS toprak alıyordu. olacaktı, vakkat bir netice ©T A ve Habeşistana ”"Lreı yayesinde, biraz sabır ve ma ve fırsatın çık- zamanın yardımı HS ada yerleşim orada ) elinde olacaktı. be- iz bü bunlar Hal “Şüphesiz bütün aa a:ı:lnp sırtından VE yalnız (Sonu 4. üncü * ; Fransız - İn- şisli ayfada) Bugün falarımızda © kuyunuz: ç say i inci sayfada: Yarı « sıyasır ula: ARARAARAARADARİ 4 - ç haberler. fa i ünecü sayjdd0 haberleri - B. 4 harbı hat ı Habet bar ai etrafında a? n'in tay Dış haberler. üncü sayfada: | ü tada: inci sayjart'a Seker Bayramı | rilen kararlar aleyhine Devlet Şürasıma müracaat edemiyeceklerdir Kamutay dün B. Tevfik Fikret Sı kay'ın başkanlığında toplanmıştır. Balkan anlaşması daimi — konseyinin hava işlerine aid VI işaretli protokoliy le A, B, ve C lâhikalarının tasdiki hak kındaki kanun projesi hariciye encüme ninin bir mütehassısı tarafından tetkiki iade uyularak hükümete mütaleası edildi. Romanya ile aramızdaki transit mu kavelesinin tasdikine dair kanun proje sinin maddeleri kabul edildikten bina vergisi kanununa ek kantin pr nin birinci maddesindeki müddet 340 932 şeklinde muaddel olarak okundu ve kanun açık reyle kabul edildi Buadan sonra birinci müzakeresi ya mra pılacak maddeler arasında arazi ve bina idarelerin. terki hakkındaki kanun projesi okumur ken Finans Bakanı B. Fuad Ağralı kanu: mun tatbiki için ayrıca bir kanun hazır- lamak lâzım geldiğini ve bir lâhika tan- zim etmek mecburiyeti olduğunu söyle- di ve kanunun müstacelen müzakoere edi mesi kakkındaki teklif kabul edildi. vergilerinin vilâyet hususi B. Hüsnü Kitapçı ve proje Kanunun heyeti umumiyesi üzerinde söz alan Hüsnü Kitabcı (Mağla) — Bu kanunun, vergilerin bir elden idaresi melinde olanların arzalarım — büsbütün söndürdüğünü, gerek hükümelin ge rek encümenleri nesbabı mucibesini ba aknunu sevkedecek kadar kuvvetli bul- vatandaşların verdiği vergi « ak camianın en fazla müstefid halline sarfedilmesi, ehemmi ne tercih gibi hususlar bekliye - bileceklerini, söyledi. Bu vergiler şimdiye kadar idarei hu susiyelere verilmiş olsaydı acaba hiç bir tadilât yapılmıyacak mı idi ve vücuda gelmiyecekmi aarsıntı diye soran B. Hüsnü Kitabcı bugünkü vazi, cak vatandaşların tediye — kal eksildiğinden ileri geldiğini nunlarının iktısadın icablarına hem ve mütecasir olacak. ıslah edilecek 'a âmil ve mücssir olarak onları yü - rütecek kuvvetler olduğunu — söyliyerek ————o a— BİR TARİHGÜNÜNÜN YIL ı)öNUMU Ankı Kubilâyı say Dün Ankara gençliği, bir inkılab şehi di olan Kubilayı münde anmak için Halkevine toplan- dılar. Bundan beş yıl önce, Menemen de, gözleri yeni devre k <la kararmış kaytakların kıydığı Kubilâ yın acı hatirasile içleri dolu olan An bara gençliğinin bu toplantısı, inkılâb ölümünün — yıldönü | birçok memur masrafla; işin aslı ve ruhu ile teferruatının başka başka ellere bırakıldığını, şimdiye kadar mal memurlarının alâkasızlığına işaret edilirken şimdi onlardan alaka beklen - YAAJ ıı Ç i'x : KAMUTAYDA ; Büdçe, İktisat ve Divanı $ Muhasebat encümenleri Grup $ toplantısından sonra umumi ; heyet halinde toplanacaktır. RUZNAME $ 1 — Bli Bank idare meclisine $ ARAKAAAAARAARARI umumiü heyetce bir aza seçilmesi, * 2 — Eti Banka « çe bir murakib seçi mü heyet- Bi 3 Eti Bank murakiblerine verilecek ücretin tayini 4 — Maden tetkik ve arama enslitüsü muu kiblerine verilecek #cretin tay $ — Elektrik işleri etüd dair murakiblerine ARARAARAAAARARARAAARA, verilecek ücretin tayini, 6 — Fabrika ve havuzlar mü- $ dürlüğünün 1935 yılı büdcesinde $ münakale yapılmasına dair Raş- * vekâlet tezkeresi. $ 7 — Ahkay işletmesinin 1935 $ yılı büdeesinde münakale yapıl. ması höklundü Boşuekölekterlke; resi 8 — Fâbrika ve havuzlar ida- vesinin 1936 yılı büdcesinin tetkik ve tasdiki. 9 — Akay işletmesinin yılı büdeesinin tetkik ve tasdiki. 10 — Deniz yolları işletmesi- nin 1936 yılı büdcesinin tetkik ve tasdiki, AARAAARARR YAAAAANAAAA ARARAAAARİ teşkilâta N yol açacağı: diğini, bu kanunun yeni ve mı, bunun memleketin ihyı zaten az olan paranın büs! tiyacı karşılaya; B. Hüsnü Kitaber'dan sonra söz alan (Sonu 5. ir i sayfada) ı dün, inkılâb uğruna başını veren ile andı & ve ilerleme ateşinin heyecanla ifade sine vesile oldu. Erkek, mur, subay, muallim, talebe doldurmuştu. Saat 17.30 da lk önce Halkevi başkanı B. F. Celal Güven, toplantıyı açan söylevini verdi. Beş yıl önce bir (Sonu 4. üncü sayfada) kadın, me salonu Dün halkevinde Kubilây için yapılan toplantıda bulunanlar. SUlus,,un TÜRK dil yazıları DİLİ İle İndo - Öropeen ve Semitik Diller Ara: ında Mukayese Güneş - Dil Teorisinin ana tezi T ürk dilinin yeryüzü dillerine amt kaynak olduğunun ispatıdır. Bu teoriye göre yapılan analizler, başka başka dillerde ve dil familyalarında aynı mefhuma delâlet eden sözlerin orijinde bir olduklarını göstermektedir. Bu hakihati daha geniş ölçüde ortaya koymak üzere “Türk dili ile indo - öropeen ve semitik diller arasında mukayese” başlığı altın. da bazı etütleri de ortaya koymayı münasip gördük. Bu serinin ilk yazısı olan “ateş” isimleri tırmaya başlıyoruz. SOLEİL Kelime klâsik Lâtincede “Söl”. dur. “Dietionnaire — etymologigue de langue İatine, histoire des mots” adlı eserde (1) şu izah var- dır: “>ee Sezl. ment şallo-roman: an- cien provençal soleh . - Partout ail. Teurs le latin Söl a ötâ conservâ: italien sole, espagnol sol; Pancien provençal İui-möme a eu söl gui Burcit encore dans V'exiröme sud- bwrest et en Catalogne, Aynı eserin 909 uncu sahifesin: de “Söl” kelimesinin “soleil, astre, Dieu” anlamlarını gösterdiği görü lür, Bu sahifenin son tatırları şöy- ledir H est malaisö de determiner le sapport exaci de söl avec les aut- res noms indo - du suropdens soleil....”. 910 uncu sahifenin başında bir çok analizlerden sonra “mais on ne peut rien aftirmer” denilmekte dir. Hilaire de Barenton, “Vorigine des langues” adIı eserinin 359 un- cu sahifesinde Sümerce “Soleil” kelimesinin karşılıklarını gösteri yor. Bu sahifede “les noms du soleil” başlığı altında topladığı Sümerce kök ve sözlerin kâffesi güneş ve onun vasıflarını göstermektedir. Bu başlık altındaki Sümerce söz lerden meselâ (şil — soleil) ola- rak görülmektedir. Bu Sümerce (şit) sörünün, yukarda (soleil) sözünün geldiği klâsik lâtincede ki (söl) ile alâkalı olduğu mey- dandadır “Soleil” kelimesini bir de (Gü neş - Dil) teorisine göre analiz edelim: kelimenin etimolojik şek Ki şudur: (1) (2) (3) o8 (4) (5) oğ 4 ol 4 ey (1) Oğ: Güneşin kendisidir. (2) Os: (. 4 8s), ektir. Güneşin oldukça geniş bir sahaya intişarı- nı ifade eder, (3) Oğ: (. 4 ©, ektir. Kendin- den evvelki mefhumu tamamlı :, tayin eder, ifade eder. Bu (oğ) e- kinin mevcudiyetini lâtince (Söl) kelimesindeki (0) nun bulunan uzatma işareti d mektedir. erinde öster (*) Bu etüt Ulus'un 14 ve 15 İlk kânun 1935 tarihli sayılarında çık mıştır. (1) A. Ernout ve A, Meillet ta- rafından yazılmıştır hakkındaki etüdü bundan önce bu sütanlarda neşretmiştik (|*). Bugün de “güneş” imlerini araş- (4) Ol; (. D, ektir. “Engim- lik, genişlik, şümul” anlamlariyla kendinden evvel gelen (oğosoğ s0ğ) - ki (ışık) demektir - onu va- sıflandırır. Kelimenin fonetik pek- lli. baştaki vuayel düşerek (36l) e- lur. (5) Ey: Kelimenin manasını ta- mamlar, lendirir. Soley - Soleil: “ışığı mil olan bir objenin adı tabil o obje “güneş” tir. Not: 1. — Bu neticeye göre (soley) keli: kökü, ekleri ve kuruluşu bakımından tamamiyle Türkçedir ve (Soleil) şeklinin ve yukarda işaret ettiğimiz (Soleh) Provençal şeklinin de tamamsa aynıdır. atyin eder ve onu isim- engin, p ” olur (di Not: 2. — “Etymologie de ha languve - latine” de (4öl) kelimesi hizasında, (soleil) den maada (Dieu) kelimesi de görüldü. Haki- katen Türkçede (söl) “Dicu” ma nasına da gelir. Kelimenin etime- lojik şekline bakarak izahta bulu- nalım: () (2) g ©s 4 ). M oğ * ol (1) Oğ: Köktür. Burada güneş- ten alınan mefhumla “büyüklük, yükseklik, senyörlük, kuvvet ve kudret” ifade der. (2) Os: Gördüğümüz gibi bu mefhumun geniş sahada tecellisi- ni bildirir. (3) Oğ: Yine gördüğümüz gibi n:ıe"ıumu tamamlar ve isimlendi- Vir. Kelimenin buraya kadar olan mahası, kökün oldukça geniş bie sahada tecellisinin ifadesidir. (4) Ol: Manaya “enginlik şümul” verir. Soğol - söl: “Büyüklüğü, kuvvet ve kudreti, enginliği ve sümulü — lan” yani “Dicu” demektir, Not: 3. — (Sal) kelimesi Türk- çede “enginlik ve genişlik” anla- miyle (simal) demektir. (Sola) şeklinde “büyüklük, par- laklık, şeref” yani “unvan” (21 manasını ifade eder. (Solagay) Türk kelimesi kudret ve efendi! ve de an- anasına * (Söl) şeklinde yine * “şedit ” n - Sayfayı çe (2) Radlof, 7 Şor İehçeleri (3) Tühte-tüz.zekiye “Sağy, Kaybsl,