3 Eylül 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3
3 EYLÜL 1935 SALI Yar: - sıyasal. Propaganda B T. Şaman, kitabında daha ziyade şunu göstermek is- temiştir: Yüzyıllardanderi — yan- yana yaşadıkları için biribirlerile hem maddi asığlar hem de kültür bakımından çarpışan Fransa ile Almanya Saar işinde, Saar'ın için- de ve dışında ve dış derken bütün dünyada iki keskin kılıç gibi pro- pagandalarını — çatıştırmışlardır. Ve bu propagandaların arkasına, destek olarak, bütün kültür olgun- tuklarını dayamışlardır. “Çekişen Avrupa,, bu yanından alınınca doyulmıyacak kadar gü- zel sayıfalarla bezenmiştir. - Şa- man bize modern propagandanın hem önemliliğini hem de bütün strateji ve taktik inceliklerini ver- mekte ve ulacık Saar - toprağı ü- zerinde korkunç propaganda kuv- vetlerinin nasıl ordular yahud do- mnanmalar gibi karsılaştığım gös- termektedir. Kitapta yalnız bu karşılaşma gösterilmiş olsaydı, bıraktığı etki çok daha toplu ve güçlü olacaktı. Fransız ve alman — kültürlerinin anlatılması, hem çok yer almış hem de öyle sanıyoraz ki okurlar gibi yazarın kendisini de pek do- yurmamıştır. Çünkü bununla ilgi- Hi olabilecek en son terkip ve hü- küm, kitapta yoktur. Almarya ile Fransa arasında- ki sıyasal çekişmeden bahsedilir- ken iki memleketin hem kendi iç- ekonomileri hem de dünya içinde- ki ekonomik durumları incelenme- miştir. Bütün savaşsonrasının dış- şıyasal ve arsıulusal münasebetle- ri kronolojik bir şemaya göre ve- tildiği halde ekonomik münase betler ihmal edilmiştir. Halbuki fransız ideolojisinin, propaganda İşinde bile liberal kalmasımn ya- hud alman ideolojisinin nasyonal sosyalist rejimin dörtyolağzına açılmasının en derin sebebleri a- rasında ekonomik olanları gözden kaçırmak doğru değildir. Çünkü keskin ırkçılık temayül- leri, Almanyada, savaştan çok ön- çeki devrelerde de mevcuttu. Bun- dan önceki yazılarımızda işaret ettiğimiz Hans Sachs - Grin kar- deşler - Fichte - Wagner fikir ko- lu, libera! Almanyadan daha eski- dir, Napoliyon muharebeleri Al- manyayı bir yandan bir karargâh gibi kullanır ve bir yandan gittik- çe fukaralaştırırken, alman zekâ- sı, gene böyle bugün olduğu gibi, ulusal korunmanın ideolojik tor- müllerini araştırmakta, ve bunu yapabilmek için oldukça dar bir zaviyenin içine kapanmakta idi. Bu böyle olduğu gibi, Frransa- da da bir çoşit rrkçılık edebiyaâtı mevcuttu. Fakat ne orada ne de burada, bu fikirler, fikir alanını aşarek kendilerine sıyasal kıya- fetler seçememişlerdi. Savaşsonrasında ise, ırkçılık ve dar anlamında nasyonalizm Fransada gene edebiyat alanında kalmış Almanyada halbuki kendi rejimini yaratmıştır. Bunun sebeb- lerinden biri de, iki memleketin dünya içindeki ekonornik durum- larıdır. Fransanın elinden büyük sermaye rezervleri bugün alına- cakolsa ateşhaçlıların yarın iktidarı ele alacaklarına şüp- he yoktur. Çünkü her iki memle- ket de, savaşa kadâr, dışardan çek- tikleri kazançları kendi sınıtları arasında dağıtmakla meşgüldü. Bu dağıtım etrafında, sınılflar a: rasında kavga olmuyor değildi. Fakat bu kavga şiddetlenemiyor- du, Çünkü, dava, kazancı paylaş- ma davası idi ve o sıralarda ka- zanca kesat girmemişti. Savaştan sonra ise, zararları paylaşmak ge- rekmiş ve bu, sınıflar arasındaki gerginliği arttırmıştır. Fransada, kârı paylaşmak yerine zararı pay- laşmak ancak 1931 den sonra baş lamıştır. Keza, Fransada, bugün dahi mevcud olan büyük sermaye rezervleri, sımf — çarpışmalarını ve sımt kavgalarımı yumuşatabil- mektedir. Halbuki Almanya, 1918 denberi, borçla yaşayan, hiç para ve sermaye artıramayan ve Âvru veNsA virminci vüzyıldaki ters ta- UÜLUS İÇ HABERLER İSTANBUL TELEFONLARI : Kâzım Dirik teftişlere başladı İstanbul, 2 — Trakya Genel ispekteri General Kâzım Dirik bölgesi içinde teftişlere başlamış ve Lüleburgaza gitmiştir. Şark demiryollarının satın alınması İstanbul, 2 — Şark demiryol- larının hükümet tarafıtdan satın alınma konuşmalarına mart sonla- rında başlanacağı söylenmektedir. Sosyete bu hatta kiracı olduğun- dan satın alma konuşmaları kolay olacaktır . Şark demiryollarının ucuz tarifesi İstanbul, 2 — Şark demiryol- ları Bayındırlık bakanlığının isteği üzerine Balkan haftasında İs- tanbula gelecek sporculara kon- vansiyonelde yüzde elli, turistlere yüzde yirmi beş, Edirne muhtelit katarlarile Trakyadan geleceklere de yüzde yirmi beş ucuz tarife ya- pacaktır. İstanbul avukatları İstanbul, 2 — Avukatlar da doktorlar gibi sınıflara ayrılmış ve listesi finans şubelerine gönde- rilmiştir. İstanbulda üsnomal sı- nıfa 9, birinci sınıfa . S0 avukat ayrılmıştır. Bir orman yangını oldu İstanbul, 2 — Üsküdarda He- kimbaşı çiftliği çevresile Beyler- beyinin Topağacı denen yerde ol- mak üzere bir orman yangını ol- du. İki yangında 150 hektarlık bir alan yandı. Yangına sebeb olanlar hakkında gerçin yapılmaktadır. Habeşistana gitmek istiyen italyanlar İstanbul, 2 — İstanbuldaki i- talyan kolonizinin ileri gelenlerin- den bazılarının Habeşistana gö- nüllü gitmekiçin baş vurmağa ka- rar verdikleri haberi berkitilmek- tedir. Gümrük salgıtı geliyor İstanbul, 2 — Avrupa gümrük- lerinde etüdler yapan gümrük sal- gıtı gelecek hafta içinde memle- kete dönecektir. Evkafın iğreti büdcesi İstanbul, 2 — Evkafın yeni hazırladığı iğreti üç aylık kadro- nun yeritilmesine başlandı. Kad- roda otuz beş işyar açıkta bırakıl- mış ve örgütteki işyarlar arasında bazı değişiklikler yapılmıştır. Suları kirleten mazot dubaları İstanbul, 2 — Birkaç gün önce Ortaköy önlerinde batan mazot dubasından çıkan mazotların de- nize yayılması limandan bütün de- niz taşıt araçlarını kirletti. Halk ve kayık gibi deniz taşıt araçları sahipleri deniz tecim direktörlü ğüne baş vurarak dubanın sahibi o- lan Sokoni kumpanyasından za- rarlarının ödenmesini istediler. — - —a — —— e — lünden en çok ve en tipik bir şe kilde etkilenen memlekettir. Fakat bütün bu gibi mütalea- Tarımız, kitabın entellektüelce dü- şünmesini bilen ve bugünün dip- lomatlarına gereken bilgileri iyi- ce edinmiş bir genç adam tarafın- dan yazılmış olmasındaki değeri azaltamaz, Bedri Tahir Şaman, türk fikir kütüphanesine lezzetle okunan, okuyanı düşündüren de- Berli bir cilt katmıştır. Kendisini kutlarız. Burhan BELGE Namık İsmaile vapurda- " ki ilâçlarla bakıldı İstanbul, 2 — Bugün Akay yö- netgesi ve İstanbul srhat direktör- lüğü Burgaz vapurundaki ilâçlar- da etiket olmadığı hakkındaki ha- berleri yalanlamışlâar ve Namık İsmailin ilk kriz geldiği zaman va- purdaki ilâçlarla tedavisine çalı- şıldığını bir bildiriğle gazetelere bildirmişlerdir. * İstanbul, 2 — İstanbuldaki nüfus sayım bürosu Üsküdar, Be- şiktaş ve Sarıyerden başka bütün bölgelerdeki bina Jlistelerini ta- mamladı * İstanbul, 2 — Süel müzenin önüne kurulan tarihi çadırı, şim- diye kadar 10.500 kişi gezmiştir. Cadır yarın kaldırılacaktır. * İstanbul, 2 — Yarım İstan- bulda Sentespri kilisesinde, Belçi- ka kıraliçesinin ruhunun dinlen: mesi icin bir ayın vapılacaktır. * İstanbul, 2 — Yarıundan son ra İstanbul üzernde fasılalarla üç uçak uçacak ve bunlar hava ku- rumu tarafından hazırlanan bildi- riğleri atacaklardır. * İstanbul, 2 — Lise ve orta o- kullara yatılı parasız talebe kay- dına başlandı. Kayıd 21 eylüle ka- dar sürecektir. * İstanbul, 2 — Ekonomi ba kanlığı danışmanlarından B. Vay- ter Zonguldağa gitti. Danışman iş kanunu için incelemeler yapacak- tır. Uşakm kurtuluş günü Uşak, 2 (A.A.) — Dün uşaklı- lar kurtuluş bayramını kutladılar. Ordunun girişi temsil edildi. Söy- levler verildi. Kurtarıcılara minnet ve şükran duyguları gösterildi. Gece de fener alayları yapıldı. Eskişehirin kurtuluş yıldönümü Eskişehir, 2 (ALA.) — Kurtu- kuşunun on üçüncü yılını kutlayan Eskişehir bugün heyecan içinde çalkanıyor. Sabahtanberi bütün dükkânlar kapalı halk yığın yığın cumuriyet alanında orduyu karşı- lamağa toplandı. Ordunun şehre girişi çok heyecanlı oldu. On bin- lerce halkın şükran sesleri arasın- da yas sütunundaki siyah örtü, kahraman süvarilerimizin kılıcı i- le yırtıldı. Sürekli top Ve piyade a- teşi arasında büyük kısım da cu- muriyet alanma girdikten - sonra toplu bir halde komutanlığa gidil- di. Orada komutan general Naci Tmas bir söylevle Eskişehir'in kurtuluşunu kutladı. Birçok aytaç- lar kahraman orduya Ve sayın su- baylara ve komutanlara teşekkür ettiler. Halk sokaklarda helecan içinde tam bir bayram günü ya- şıyor. Gece senlik ve fener alayla- rı yapılacaktır. Gümriük hamalları için tarife yanılıyor Ötedenberi yolculardan ve te- cimerlerden istediklerine göre pa- ra aldıkları sikâvet edilen gümrük hamalları için Ekonomi Bakanlı- ğinca bir tarife hazırlanmağa başlanmıştır. Okullarda sınaçlar Şehrimizdeki orta okullarla li- selerin bütünleme sınacları dün başlamıştır. Dün Gazi lisesinde yapılan filozofi ve edebiyat sınaç- larına giren talebelerin hemen hepsi kazanmışlardır, Bu sınaçlar 11 eylüle kadar sürecektir. 11 ey: lülden sonra da olgunluk sınaçları başlamış bulunacaktır. ! Amiral Kondoryotisin ölümü dolayısiyle | başsağı telgrafları Eski yunan cumur başkanı A- miral Kondoryotis'in ölümü dola- yısiyle Dış Bakanı B, Tevfik Rüş- tü Aras'ın yunan dış bakanıma çek- Şi başsağı telgrafı ile buna gelen cevah aşağıdadır: “Amiral Kondoryotis'in ölümü dolayısile Ekselanslarına cumur- luk hükümetinin başsağılarını bil- diririm.., Dr. Tevltik Rüştü Aras vv “Ekselanslarının bana, Amiral Kondoryotis'in ölümü münasebe- tiyle Türkiye cumurluğu büküme tinin tebliğ buyurdukları baş sa- ğından dolayı pek ziyade duygu- lanarak, Elen hükümetinin sami- mi teşekkürlerini kabul etmeleri- ni rica ederim.,, Maksimos İzmir panayırında İran pavyonu İzmir, 2 (A.A.) — — irsulusal İzmir panayırında İran pavyonu- nun açılması dolayısile dün gece İzmirpalas salonlarında bir şölen verilmiştir. Şölende ilbay, İran iş- güderi ve İran konsolosu ile şar bay, Türkofis direktörü ve bazı saylavlarla basın oruntakları bu- İyınmuslardır. İran İşgüderinin söylevi İzmir, 2 (A.A.) — Şehrimizde bulunan İran'ın Ankara işgüderi B. Nuri İsfendiyari tarafından 1- ran pavyonunun açılması dolayı- siyle bir şölen verilmiştir. Şölenin sonunda B. İşgüder, bir söylev vermiş ve sergi kuru- cularını kutladıktan sonra, demiş- tir ki; “— İzmir panayırı dost ve kar- deş memleketin büyük şefi saye- sinde nisbeten az bir zaman için: de sanat ve iktisatça ihraz etmiş olduğu büyük terakkilerin açık ve bariz bir nümunesidir. Bir iran- li bunca muvaffakiyetleri yakın- dan gördüğü zaman kalbinde hu- susi bir meserret duymaktan ken- dini alamaz, ğ İran'ın İzmir panayırına işti- raki ziyadesiyle sevinilecek bir ha- disedir. Devleti metbuamın bu iş- tirakten mahzuz olduğu derecede Türkiye devleti cumhuriyesi ev- liyar umurunun da meserret beyan etmiş olmalarından dolayı son de- rTece mesudum. Büyük ve sevgili Şahinşahı A- lâhazreti Humayun Rıza Şah Peh- levinin yorulmak bilmez mesaisi sayesinde son 10 sene içinde her şubede ve ezcümle iktısadi işlerde sanayide büyük terakki eserleri göstermiş ve arsrulusal sergilere SAYIFA J İstanbul gazeteleri- nin başyazıları cu ı ) .t te: B. Yunus Na di, Başyazısında diyor ki: “Bizim halk mesclesi — üzerindeki görüş tarzımızı tekrar etmeğe bilmeyiz ki hacet var mı? Bizce meselenin kotarma anahtarı ingiliz kararının mahiyetinde- gdir, Adına her ne enaksadla ise - modeta Roma İmparatorluğu denilmiş olan İm- gilterenin kararı hakikaten söyledikde ti gibi kesin isc, bu iş daha ilcriye git miyerek, herhangi bir sonuna bağlanır Bütün kuvvetli idare ve müdafaalara, hattâ şiddetli hücumlara rağmen İtal- yatın, işi İngiltere ile boy ölçüşmeğe kadar ileri götürmesi hâlâ en az ihtima N olan bir durumdur.., LAMAB da: Zaman imzalı başyazıda denili yor ki: Türkâyede balıkçılık muhakkak bâ yük bir servet membardır. Marmara'nın balıklarından istifade etmenin yolunu bülursak — hem biz Türkiye balkı çok bol ve çok iyi balık yeriz, hem de mmu- hakkak bol bol ihracat yaparak mem lekete hariçten bir hayli de para celbe deriz. Fakat bunun için, Boğaziçindeki balıkçılık — enstitüsü, üç beş bahtiyar zatta, hususi kâşanesi halinden çıkarak çalışmak, iş görmek istiyen gençliğin iştifade edeceği bir hale getirmek lü zımdır.., Yeni plânörler geldi Türkkuşu için Kayseri uçak fabrikasından 1 ve Sovyet Rusya- dan 6 plânör daha gelmiştir. Bun- lardan başka gene Rusyadan on tanc pâraşüt ile amartisörler de bu- lunmaktadır. Türkkuşu alanında kurulması düşünülen parasüt kulesinin de şehir stadyumunda kurulması et- rafmda incelemeler yapılmakta- dır. Simdi kulenin plânlarının in- celenmesi” sonuçlarıdıktan — sonra stadyum içindeki yeri düşünüle- cektir. Türkkuşu alanmdaki çalışma- lar devam etmektedir. Öğretmen- ler çimdiye kadar alman sonuçları çok iyi ve normalden üst bulmak- tadırlar . Matbuat genel direktöri B. Vedad Tör geldi Uzun zamandanberi Avrupada bulunan Matbuat Genel Direk- törü B. Vedad Nedim Tör dün , sabah şehrimize dönmüştür. iştirake hazırlanmış olan İran, iki memleket arasında mevcud sami- mane ve biraderane münasebetle ri göz önüne getirerek dost ve komşu memlekette tertip olunan böyle bir panayırdan kendisinin eksik olmasına Rıza göstermedi. İzmir panayırının ilerisi için gös- tereceği feyiz ve terakki nisbetin- de bizim de bu sergiye atide daha l geniş bir surette iştirak edeceği- mizi ümid eylerim.,, Bir Hotanda uçağı şehrimize geldi * y şentimize gelen Holanda uçağı ve pilot 3aron fon Zontberg Dün şehrimize Holandadan ha- va yoluyla son sistem iki kişilik bir Föker harp uçağı gelmiştir. Uçak şehrin üzerinde birçok can- bazlık hareketleri yapmısş ve halk tarafından heyecan ve ilgi ile sey redilmiştir. Sehrimizde birkaç gün kalaca ğını öğrendiğimiz uçmanların bu- günler içinde, bize güzel uçuşlar göstereceklerini umuyoruz. Uçağı kullanan ucman, Holan- dada Filips fabrikaları sahibi An tuvan Filipsin damadı Baron Fon Zantberedir.
