17 Ağustos 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

— —— TEZ ea vR Ç SAYIFA 2 ğ gae ü ULUS 16 ASwvui Ci 1939 CUMAü di Havacılık bahisleri Havacılık yolunda yapacaklarımız G ünün en göz alıcı meselesi heryerde havacılıktan do- guyor.. Modern ve genel hiç bir toplantı yok ki uçak yahut uçak- çılık davaları onun belkemiği ol- masın. Eğlenceden en ciddiğ işle- se kadar soysal ve sıyasal havaya daima uçaklar egemen oluyor. Yeni sinema filmlerinde en be- #enilen ve heyecanla seyredilen: ler, senaryoları uçak ve uçmanla dolu olandır. Hava, yeni nesli ket- dine bağlamıştır. Hükümetlerin çalışma prog- ramlarında ve iş başına geçmek i- çin çalışan partilerin türlü bil- diriklerinde havacılık en karı- şık ve arsrulusal meselelerle bir değerde anılmaktadır. Gelecekten söz açanlar, u - lusların anlaşması ve yakınlaşma- sı kadar çarpışmaları ve boğuşma- ları ihtimallerini karşılaştırırken uçaklara dayanmaktadırlar. Hangi memleket var ki ,halkı, hava silahına ve havadan gelecek tehlikeye karşı sessiz ve hareket- siz olsun. Hava korkusu ve hava- ya bağlılık kahvelerin günlük ko- nusunu yaratmaktadır. Hava me- seleleri her yerde halkın malı ol- müuştur. : Bizi, öteki uluslardan ayıran en iyi tarafımız ulusal savga yoluna olan bağlılığımız, ulusal savga yo- lunda türlü özveriye seve seve atıl- amamızdır. Yurdun iyiliği, üstün- düğü ve erkinliği için yapılanlar, Bizde, özveriden daha çok, övün- meye değmeyen bir borcun öden- mesi duygusunu yaratır. Ve şimdi Türkiye için mesele, havacılığı ulusal savga bakımın- dan değerlendirerek halka, türk e- vine maletmededir. Ve hava teli- likesini karşılamak ve türk hava ordusunu meydana getirmek is- teklerimizin gerçekleşmesi buna bağlıdır. Bundan dolayıdır ki çalışma- larımızdan çıkan üstün veya geri sonuçların onuru kadar soravı da halktan ziyade bize ait olduğuna içtem inanıyoruz. Birçokları gözlerimizin kapa- hi ve kulaklarımızın tikalı oldu- ğundan yana yakıla dem vururlar. Bunlar, halkın ancak iyi şey iste- diğini ve bundan -başkasına duy- gularını bile düğümlediğini bilmi- -yenlerdir ve halk, kötü ve tapon dinlemek ve okumaktan bıktığı i- çindir ki yoğurdu üfliyerek içmek yolunu tutmuştur. Halkın hakikat peşinde oldu- ğunu, iyi ve üstün dileğinde oldu- ğunu anlayamıyanların durumunu biz çok acıklı buluruz. Bunlar, de- nizi bilmiyen denizcilere benzer- er. Halktandırlar, halkın içinde yaşarlar, ve halkı tanımazlar. Ve işte günün en büyük ulusal davası olan hava tehlikesini anla- tirken, bütün bu bir sürü mesele- leri yanyana getirip tedbir alma- nın gerektiğini görmekteyiz. Hal- ka, bugün söylenenlerin, söylen- mekte olanların gözünü açıp din- lemesi ve öğrenmesi lâzım gelen bir değerde olduğunu duyurmak için, ona, gerçekten değerli çok şeyleri birçok zaman ve birçok de- falar söylemek icap ediyor. Halk konferanslara gelmiyor diye acı- nan zavallılara halka könferans di- ye ne kadar boş lâf dinletilmiş ol- duğunu hatırlatmak doğrudur.. Artık ve hiç olmazsabu ulusal havacılık işinde, bunun böyle ol- madığını göstermek zorundayız.. Halkı toplanmağa ve konteransla- ra koşar bir duruma ulaştırmağa a- lıştırmak için bugün elimizde rad- yo var., Radyo, işinin başından, hattâ kahveden ayrılmadan, hal- ka, söylenenlerin değeı:lı' olduğu- nu kolayca öğretecek bir araçtır. Memleketin iyiliği adına radyodan faydalanmayı bildiğimiz gün, gü- nün meselesi hızlı bir yürüyüş ala- cak ve halk artık dinlenir şeyler söylendiğine inanacaktır. Hava tehlikesi, korkunç sonuç- lar doğuracak kadar ciddiğ bir me- selemiz ise bu hakikati, sokak baş- larına, meydanlara, toplantı yer- lerine bol bol yerleştireceğimiz radyolarla halka anlatmak, artık geriye bırakamıyacağımız bir iş o- larak ele almmalıdır. Büyük havacılık davamızın yürümesi, dileklerimizin gerçek- leşmesi davanın, halkın malı ol masma ve bizim radyodan fayda- lanmağı bilmemize bağlıdır. Şakir Hazım GÖKMEN B. $trayher söylevini verdi. Almanyada yahu- yj .ye dilik eziliyor Berlin ,16 (A.A.) — Royter ajansı bildiriyor: Yahudilere karşı yapılan gösteriler, dün akşam binlerce halkın Strayher tarafından verilecek konferan- sı dinlemek üzere toplandıkları sırada en hâd derecesini bulmuştur. Münihte de ayrıca yahudilere karşı gösteriler yapılmıştır. Askerlerle dolu kamyonlar, Münih sokaklarını dolaş- makta idi. Halk, kahrolsun sıyasal ka- toliklik, kahrolsun kara irtica, diye ba- ğiriyordu, Yahudilerle alışveriş edenl. DIŞ HABERLER (Başı 1 inci sayıfada) mektupta diyor ki: “Somalilerin habeşlere karşı besle- dikleri büyük sempati, Cibutideki fran- sız orunlarını italyan - habeş harbı baş- ladığı takdirde düzeni korumak için ciddiğ ve özel tedbirler almağa sevket- mektedir.,, Aytar, pazar günü Cibuti'ye bir kru- vazör ile on uçağın gelmesi beklendi- ğini ilâve etmektedir. Limana ve kıyıya hâkim olan Haron Adukad adasına altı pusluk 4 top konulacağı gibi, çöl tara- fında şehrin arkasında bulunan garni- zondaki yerli kuvvetler de bin sene- galli ilâvesile pekiştirilmiştir. İtalya gemi alıyor , Amsterdam, 16 (A.A.) — İtalya, hü- kümeti Gelria adında 13.868 tonluk Fe- ' lemenk gemisini satın almıştır. Bu ge- mi, asker naklinde ve seyyar hastayur- du olarak kullanacaktır. İtalyanın askeri bir milyon Roma, 16 (A.A.) — İtalyada şimdi bir milyon kişinin silah altında bulun- duğu resmen bildirilmektedir . ' İngiliz ve italyan tezlerindeki ayrılık Paris, 16 (A.A.) — Gazeteler, Fran- sanın aralarında çok karşıtlık olan ital- yan ve ingiliz tezlerini anlaştırmak hu- şusundaki nazik rolünü önemle kaydet- mektedirler. Lö Jurnal diyor ki: “Laval - Aloisi konuşmasının sonun- da da bu iki hükümet adamının göster- diği düşünceli tavır, çok zor bir konfe- rans karşısında kalındığı hakkındaki Şverin, 16 (A.A.) — Havas bildiri- yor - Meklenburgda Vismar şehrindeki pazar yerinde hücum kıtaları oruntak- ları tarafımdan üzerinde yahudilerle n- lış veriş eden almanların isimleri yazı- w olan bir afiş asılmıştır. Afişin asılışı, parti kurumları da hazır olduğu halde törenle yapılmıştır. Hücum kıtaları şeflerinden biri, ya- hudilerle alış veriş yapan devlet düşma- nı almanların adlarını okumuş ve liste- yi direğe asmıştır. Bir Hitlerciye saldırım Königsberg, 16 (A.A.) — Havas bil- diriyor: Völkişer Beobahter gazetesine göre, Marienborug Hitlercilerinden bir genç, katolik cemiyetinden olanlar ta- rafından ağır surette yaralanmıştır. Bu saldırıma karşılık olarak bir katolik pa- pazı yakalanmıştır. Cobourg, 16 (A.A.) — Havas bildi- riyor: Şarbay, bütün üray işyarlarile u- ray işçilerine, her ne sebeble olursa ol- sun, yahudileri korurlar veya yakınları- n koruürlarsa, yerlerini kaybedecekleri- ni bidirmiştir. Berlin, 16 (A.A.) — Raoyter ajansı bildiriyor: Dün Berlinde yahudilere karşı şahsi şiddet hareketleri de kaydedilmiştir. Yahudi Liderleri, yahudilere evle- rinden çıkmamalarını tavsiye etmişler- dir. Strayher söylevinde, yabancı basına şiddetle hücum ederek demiştir ki: “— Bu gazeteler, savaşımızı görme- den bu savaş hakkında yazı yazıyor. Yahudilerin başına gelen her tatsız şey bü basında haykırmalar doğuruyor. E- vimizi temizliyorsak, bundan size ne? Ştrayher, Amerikada zencilere yapı- lan Hinçlere karşı dikkati çekmiştir. Bu akşam yahudilerin gittiği bütün kahve ve lokantalar bomboştu. TARERN N LAT ARRON GA BU GECE NÖBETCİ ECZA EVİ SAMAN PAZARINDA " MERKEZ i seza evidir Şi tasınları yalanlamıyordu. Görülecek iş, gerçekten karışık ve uzun incelemelere muhtaçtır. Bundan ötürü, genel toplan- tılardan ziyade özel konuşmalar yap- mak gerekecektir.,, Lö Maten, şunları yazıyor: “Şimdiki durumdan alınan duyuş, italyanların azami dileklerde bulunduk- ları ve Habeşistanın vereceği birakığ- ların imparatorun son diyevinde işaret ettiğinden daha geniş olacağı —merke- zindedir. Bununla beraber yakınlaştı- rılmaları gereken ingiliz ve italyan gö- rüşleri arasında derin bir aykırılık var- diır.,, İtalya'nın durumu hakkında bu ga- zete şunları yazıyor: z “Önceden kararlaşmış belli bir du- rumdan vaz geçilerek daha yumuşak dav- rayaılması umudları kuvvetlidir.., Akımsarlığını koruyan Eko dö Pa- ri diyor ki: “İtalya, istediğini dilemekte, fakat bu hedefe varmak için kullanılacak araç: tara aldırmamaktadır. İngiltere ise, ne istediğini biliyor fakat konferanstaki sonsuz pazarlıkların en son ilgili ta- rafları biribirinden uzaklaştıracağı ilk kenuşmalardan anlaşılmıktadn:.n B. Aloisi B. Edenle görüştü Paris, 16 ÇA.A.) — B. Aloisi, saat 19.30 da İngiltere elçiliğine giderek B Eden ile görüşmüştür. Uçak kazası nasıl oldu? Roma, 16 (A.A.) — Stefani ajansı, general Pellegrini ile albay Brunonun B. Razza ve arkadaşlarının ölümiyle s0- nuçlanan uçak kazası hakkında verdik- leri raporu yaymaktadır. Rapor, felâketin gerçek sebebinin derin bir karanlık içinde kaldığını kay- detmek suretile bitmektedir. İtalyanın bulduğu formül Paris, 16 (A.A.) — Üçler konferan- sı için yapılan ilk görüşmelerde B. A- loisinin B. Lavale italyan tezini bildir- diği berkitilmektedir. İtalya, kendisini tatmin edecek ba- rışçıl bir çözge bulunmadığı takdirde küvvete baş vurmağa karar vermiştir. — Genel olarak sanıldığına göre İtalya- Habeşistanda — fransız ve ingiliz eko- nomik asığlarını gözetmek şartile genel bir sıyasal etgerlik kurmak niyetinde- dir. Diğer taraftan, habeş imparatorunun, İtalyaya vermek niyetinde olduğu br- rakığları genişletmeğe eğgin — olduğu sanılmaktadır. ”Habeş harbi, bir dünya harbı olabilir.., London - Ontario - 16 (A.A.) — Li berallerin lideri eski başbakan B. Mac- kenzie King sıyasal bir toplantıda bir söylev vererek Habeşistan buhranının bir dünya harbının tohumlarını taşımak- ta olduğunu bildirmiş ve demiştir ki: “— İngiliz imparatorluğunun türlü kısımlarında habeşlerin mensup olduk- Jarı iırktan milyonlarca insan — vardır. Şayet diğer bir memleket siyah impa- ratorun memleketini alacak - olurlarsa bu hal ingiliz imparatorluğu için kötü âıonuçlar doğurabilir.., B. Lavalin verdiği şölen Paris, 16 (A.ÂA.) — B. Laval B. E- den ile B. Aloisiye bir öğle şöleni ver- miştir. İtalya ve habeş önergeleri Paris, 16 (A.A.) — Üçler görüşme- sinin saat 15 ile 17,30 arasındaki ara- lığı sırasında B. Aloisi'nin — Roma ile görüştüğü sağlanmaktadır. Esas mese- leye bu sabah temas edilmiş ve ingiliz ve fransız önergeleri B. Aloisi'yi hükü- metiyle temas etmeye sevketmiştir. İ- talyan delegesi, italyan — isteklerinin mahiyeti ve şümulü hakkında yeni izah- Yarda bulunmuşsa da bu istekler henüz tamtamına belli değildir. Bununla be- raber, Habeşistanın italyan sömürgele- fi ile Habeşistanda yaşıyan italyanlar hakkında inanca vermeye ve türlü iş- letme, yapı ve tarım işlerinde kolaylık- lar göstermeye hazır olduğu bilinmek- tedir. Verilmesi mümkün olan tavizle- Tti sınırınım gizini henüz açmamış olan rabeş imparatorunun Habeşistati ege- menliğinin teblikeye konulmasına izin vermemesi ihtimali vardır. Sabahki toplantıda ne konuşuldu? #aris, 16 (A.A.) — Bu sabah B. La- val ile B. Eden ve B, Aloisi arasında yapılan görüşmeler hakkında açık bilge almak mümkün olmamakla beraber esas meselenin görüşülmüş olduğunu san- mak doğru olabilir .Filhakika üç devlet adamının görüşmüş oldukları salona bi- tişik salonda bulunan uzmanlar ikide birde mensup oldukları salgıtların şef- leri tarafından teknik izahlar vermek Üzere çağırılmışlardır. Sonuç menfi değildir Paris, 16 (A.A. — Salâhiyettar bir kaynaktan haber berildiğine göre, dün sabah yapılan konuşmalar sonucundaki intiba; tamamiyle menfi değildir. ; B. Lavalin diyevi | Paris, 16 (A.A.) — Üçler görüşmesi saat 19.30 da tekrar başlamıştır. B. Laval, yanırmnda elçisi ve Eden ol- duğu halde, gazetecileri kabul ederek şu diyevde bulunmuştur: *— Bugün yaptığımız toplantılarda üç memleketin Habeşistanla olan ilgi- leri hakkındaki türlü belgeleri tetkik ve tahlil ettik. Bundan sonraki- toplantı- larda italyan - habeş anlaşmazlığını ba- rış yoluyla çözecek araçları arıyacağız.., İNGİLTERE'DE: Deniz konferansına hasırlık Londra, 16 (A.A.) — Resmiğ çeven- lerde söylendiğine göre, Büyük Britan- ya hükümeti, Vaşington andlaşmasını imza etmiş olan devletlere deniz kon- feransının toplanması hakkındaki görü- şünü bildirmiştir. Vaşington andlaşmasında kararlaş- tırılmış olan konferans, toplantıya ça- ğırılmadan önce, Rusya ile Almanyanın fikirlerinin al ihtimali vard Çağırılıların, Birleşik Amerika ta- rafından gönderilmesi ihtimali vardır. Londra, 16 (A.A.) — Hükümet, Va | 'şingtbn deniz andlaş g! Tan- devletlere bhir memorandom ggn- dererek onları iki taraflı görüşmelerini bir an önce bitirmeye çağırmıştı. Arnavutlukta azı (Başı 1 inci sayıfada) bazı kargaşa hareketleri dı;ğurmuşmr. Hükümet, bunların önüne geçmek için hemen tedbir almıştır. Birçok azıyan yakalanmış ve şehirde sükün geri gelmiştir. Tiran, 16 (A.A.) — Arnavutluk ba - sın bürosu bildiriyor: Bir küçük jandarma subayının idare- sinde bazı kimselerin teşviki üzerine Fi- eride çıkan karışıklık hadiseleri birkaç saat içinde bastırılmıştır. Yetkeli bir mahkeme hâdisenin se « bebini aydınlatmak üzere hemen Fieri' - ye gidecektir. Şimdi bütün Arnavutluk- ta tam bir baysallık hüküm sürmekte - dir. Belgrad, 16 (A.A.) — Pravda gaze- tesinin Arnavutluk aytarı, âsilerin hü - kümet kıtalarına başarı ile karşı durdrık- ltarmı bildiriyor. Aziyanların sefleri Ce- mal Ardas ölmüstür. Azıyanlar Tiran üÜzerine yürüyorlar. Belgrad, 16 (ALA) -— Pravda gazes: tesine göre, azıyanların başmmda eski Ar« navutluk basbakanlarından Bel Verlatsi bulunmaktadır. ; BİRLEŞİK DEVLETLER'DE: Andlaşma parafe edildi Vaşington, 16 (A.A,) — Cumur baş- kanı, Birleşik Amerika ile Panama ara- sında 1903 te imzalanan andlaşma yeri- ne geçecek olan yeni-andlaşmayı parafe etmiştir. . Amerika - Polonya dostluğu Vaşington, 16 (A.A.) — Panama için tam bir egemenlik tanıyan bir andlaş- manın Amerika ile Panama arasında fi- len yapılmış olduğunu yazan Nevyork Taymis gazetesi şu haberi vermektediri “Amerika Panamanın erginliğini ar« tık yükümlemiyeceği gibi Panama şehı — j rinin baysallığını korumak için gere« kince arsıma hakkından da vazgeçecek- tir. Andlaşmada Panama kanalı için ves rilmekte olan 250 bin altın dolar kira bedelinin ödenmesi hakkında da hüküm ler vardır , Berlin olimpiyatlarına girecek amerikan ekipi Vaşington, 16 (A.A.) — Nevyork demokrat saylavı B. Deller, Berlin 0- Hmpiyadlarına girecek Amerikan ekip- lerine hükümetin para yardımında bu- lunmamasını — dileyen bir karar sureti önergemişlerdir. e B. Deller, bu tedbirin alman hükü- meti tarafından katoliklere, yahudilere, liberal protestanlara ve franmasonlara karşı alınan durumu protesto için oldu- ğunu söylemiştir. YUNANİSTAN'DA: Yunan halkçıları ve rejim Atina, 16 (A.A.) — Gazetelerin yaz- dığına göre halk partisi parlamento Ü- yelerinden birkaçı arkadaşlarına bir mektup imzalatmışlardır. Bu mektupta başbakandan kıralcılık için yaprlacak geneloyun daha uygun bir zamana bıra: kılması istenmektedir. YUĞOSLAVYA'DA: Yugoslavya uçak altıyor Londra, 16 (A.A.) — “Financial Tİ- — mes,, in haber verdiğine göre, bugün" lerde Yugoslavya sü bakarir İle ingiliZ firmaları arasında yapılmakta'olan gö“ tüşmeler bazı mukavelelerin imzalan” mast ile sonuçlanacaktır. Bu mukavele* ler, hepsi 200.000 ingiliz lirası değerin* de ve Hanker tipinde 10 uçak ile 75 mo* törün satın alınması içindir. ALMANYA'DA: Almanyadaki yükümsel iş hiz metinin etkileri Berlin, 16 (A.A.) — Almanyada K& bul edilen yükümsel iş hizmeti İtalyaâ İhgiltere ve Amerikada büyük bir ilgİ uyandırmış ve bu memleketler bu. 9€F* visi incelemek için Almanyaşa'bir Kor — misyon göndermişlerdir. * SA