16 Ağustos 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

SAYIKA Z Yarı - seyasal _Avı:upamn geçirdiği .ve tehlike Avrupanın önemli bir tehlike geçirdiğini, birkaç zamandır avru- palı yazarlar ileri sürmekten çekin. miyorlar. Hem de burtun için ko. caman kitaplat kaleme alıyorlar. (1) “Asyadan gelen yeni tehdit,, adlı kitabında fransız yazarı Sieg- frid, bu tehlikenin ne olduğunu ve neden ileri geldiğini pek güzel an- Tatmaktadır: “On dokuzuncu asırda Avrupa me- deniyeti en yüksek doruğuna varmıştı. Avrupa, o zaman bütün kıtaların kıralı idi, Beyaz adama, bütün dünya üze- rinde bir kolos — gibi bakılıyordu. — O, kendi dileklerini ve buyruklarını hem Afrikada, hem de Asyada yaptırıyordu, ©, dünyanım en zengin topraklarına göç menler yolluyor ,orayı bir sömürge ha- line getiriyordu. Kendi oturmiyacağı yerlerin de madenlerini ve bütün zen ginliklerini, ham maddelerini, istediği gidi, sömürüyordu.,, İşini böylece tıkırına köyan Avrupa, zenginleşmek çaresini, gene Siegiried'in itirafına göre şöyle bulmuştu: * Öteki kıtaların bütün rolleri, Kobdenit teorisine göre Avrupaya ham madde göndermekti. Avrupa bunları ya- pılmiş bir hale getirip gene onlara na- tıyordu. Bu durumdan Avrupa çoğay 0- larak asığlanıyordu.. Bunu yapan Avrupa idi takat bunu yöneten büyük merkez, İn- giltere idi, İşte bunun içindir ki bütün on dokuzuncu yüzyılın Av. tupa medeniyetine, ingiliz tinatıs ve silâh hegemonyası altında ge- lişmiş “Avrupa emperyalizmi,, &- dını verebiliriz. Genel savaş, bu emperyalizmde İngilterenin, ken- dine önderlik rolü ile beraber sö. mürgelerde aslan payını ayırma- sından ileri gelmiştir. Nitekim bu- na dair en son edebiyat örnekleri ni en gon tarihli italyan gazetele. rinde okuyabiliriz. Demek oluyor ki, İngilterenin önderlik rolü ile aslan payı almasına karşı yapılan 1914 kanlı protestosundan sonre dahi, “Avrupa emperyalizmi,, işi pek yoluna konamamıştır. Bir yan- da Japonya ve bir yanda da İtal- yanın sömürgeler istatükosunda kendileri için değişiklikler - iste- meleri ve bu değişiklikleri hattâ silâh gücü ile gerçekleştirmeğe kalkışmaları, Avrupanın bir za. manki kudret ve saldırıcı egemen- liği kadar bugünkü pısırıklığımı da anlatan faktörlerdir. ... Avrupanın geçirmekte olduğu bir tehlike var mıdır? Avrupa, sal- dırıcı haksızlıklarından vaz geçer ve ulusların hakkım tanırsa, ne tehlikesi olacak? Dünyanın raha- ta kavuşmasından başka... Fakat Avrupa, ulusların hakla. zını tanımaktan uzaktır, Ve, şuna benzer korkulurüyalar geçirmek- tedir: *İslâmlık, yüzlerce değişik şiar pe şinde toplanarak batı'nım üzerine yürü- meğe hazırlanıyor. Afrikanın en son er- kin devletinin başında bulunan — Haile Selase'nin protestosu, New York'taki. zenci mahallesinde olduğu kadar An- kara'da (?), Tahran'da, Arabistan'da Hindistan ve Japonyada da heyecanlı akisler uyandırmıştır. Lahurdaki camiin önünde silâhlar patlamıştır. Ve, Yoko- hama'daki çayhanelerde, Nil kaynakları başında tehlikede kalan renkli ırkların hakkı kendine ifadeler bulmuştur. Bütün bu sarsıntıların — ve kaynaş- maların biribirlerile olan ilgisini artık araştırmak samanı gelmiştir. İşte aytarımız Rolland Strunk adın- daki aytarımızı bunun için Asya ve At- «ikada uzun bir geziye çıkarıyoruz., Bu sözleri yazan da Völkiseher Beobachter adlı alman parti gaze- tesidir. * (©) Ulas'un 14 bu ay tarihli sayı- sında "Yabancı güzetelerde okuduklarır anız,, başlıklı sütunumuzu okuyumuz. New York'taki zenci mahalle- sile Ankara (ötekilerine karışma. yı onların hakkına bir saldırım sa- yarız.) arasında bir ilgi araştıran Rolland Strunk, Ankara'ya da uğ- rıyacakmış. Uğrarsa, Ankara ken- disine, bir “Avrupayı yutmağa ha. zırlanan Asya,, masalına inanma- dığını anlatacaktır. Bundan başka da,ileri bir insanlığa inandığını anlatacaktır. İnsanları hayvanlar gibi ve ırklara göre pınarın başın- da yahud pınarın altında sıraya koymayan bir insanlığa inandığı- n anlatacaktır. Yalnız şu görülüyor ki, Avru. pada kimi kafalar, geçen yüzyıl i- çinde Avrupa dışındaki memleket- lere ve uluslara karşı yapılan hak- sızlıklar üzerinde durarak bunları düzeltmeğe çalışacaklarına, ken- di insanlarına bir modern haç se- ferinin yeni şiarlarını aşılamayı daha faydalı buluyorlar. Fayda! Bu acayip şeye körükörüne bağlı- lik değilmidir ki, dünkü Avrupayı bugünkü hale koymuştur! İnsan ve insanlar, ulus ve uluslar için “fayda,,dan daha yüksek bir şey yok mudur? “Hak,, , sokağa atıi- mış kemik parçası kadar da mı w cuzlamıştır? Burhan BELGE BELÇİKA'DA : Belçika - Almanya paktı haberi Brüksel, 15 (A.A.) — Daş bakanlığı, Belçika ile Almanya arasında bir pakt yapılmasının görüşüldüğü hakkındaki haberleri yalanlamaktadır. Lokarno do- layısiyle esasen Belçika İle Almanya arasında bir saldırmazlık andlaşması vardır. İNGİLTERE'DE : B. Loyd Corcun savaşı Londra, 15 (A.A.) — New dcal sava- şına $ eylülde Pleymouth'da başlıyacak olan B. Loyd Corc, bu savaşa hangi t rihte yapılırsa yapılsın genel seçim sıca- sında da bizzat devam etmek niyetinde- dir. İTALYA'DA: Örlea felâketi nasıl oldu? Roma, 15 (A.A.) — “Orlea,, gölü su- larından meydana gelen yapma göl boyunca ilerleyen beş kilometre uzun- kuğundaki ved yıkıldığı sırada, gölde 15 milyon metre mikâbı su bulunmakta idi. Yıkıntı sonunda 200 ev harap olmuştur Yüzlerce kişi öldüğü tasınlanıyor. Yıkıntı altında birçok insan ölüleri ka! mıştır. AVUSTURYA'DA: B. Şuşnig çekilmedi Viyana, 15 (A.A.) — United Presin Başbakan B. Şuşnigin çekilmek tasarın da olduğuna dair verdiği haber asılvız- dir. RE'D Bir İsviçre teğmeni askerlikten çıkarıldı Lucerne, 15 (A.A.) — Kolordu ko- mutanı Willey'yi yazdığı bir eserde va- tan hayımlığı ile suçlulayan teğmen Ha- genbuch divanı harbçe askerlikten çıka- rılmıştir. . — LEHİSTAN'DA: B. Bek döndü Vargova, 15 (A.A.) — Dış bakanı B. Bek Fenlandiya gerisinden Gdyiniaya dönmüştür. SAD GETARERRR LAŞ S NL CK BU GECE NÖBETCİ BUZA EVİ Anafartalar caddesinde İSTANBUL seza evidir DIŞ HABERLER © çaklardır. B: Laval bugün B. Aloisiyi Üçler yavaş yavaş konuşuyorlar (Başı 1. inci sayfada) diye yazmaktadır. “Figaro,, genel — düşünceleri için diyor ki: *“ Bugünkü hava oldukça kas - vetlidir, bir anlaşma yapılması im kânı oldukça şüphelidir. Fakat amudsuzlanmağa lüzum — yoktur. B. Laval, zorlu görüşmelerde bü yük bir ustalık göstermiştir. Bu iş te, kendini küçültmek istemiyece ği besbellidir.,, İmparator ne diyor? Londra, 18 (A-A.) — Nevkroniki,, gazetesinin bir aytarı ile kanuşan habeş imparatoru, Habeşistanın, topraklarını savgamak için sonuna kadar savaşmak hususundaki kararmı yeniden pekiştir. miştir. Paris konuşmaları hakkında impa- rator şunları töylemiştir : “— İtalya'nın bize karşı yapmış ol duğu baksızlıklara Pransa ile İngilte- renin yeni bir baksızlık katacağını san- miyoruz. Bu devletler, güvenliğimizi yüken- miş olduklarından, Habeşistanı paylaş- mak üzere plânlar hazırlanması fikri hiç bir suretle ileri sürülemez.,, Dışardaki italyanlardan bir alay Roma, 15 (A.A.) — B., Musolini ya- bancı memteketlerde oturan italyanlar- dan dört bin kişilik bir siyah gömlekli gönüllü alayı kurulmasına izin vermiş- tir. Konuşmalar deram edecek Paris, 15 (A.A.) — Öğleden sonca B. Laval ile B. Alcisi görüşmüşlerdir Görüşmenin sonunda fransız başbe kanı gazetecilere gu diyevde bulynmm-$- tur “— B. Albisi ile ilk bir görüşme yap tık. Yarm sabah 1906 uzlaşmasını imza- lamış olan devletlerin oruntakları bir toplantı yapacaklardır.., Paris, 15 (A.A.) — Laval - Aloisi arasındaki ilk konuşrmaları bir saat bir çeyrek sürmüştür. İki hükümet adamı- nan bu görüşmesi hakkında şimdiye ka- dar hiçbir haber alınamamıştır. İnzilterenin anlaşma formülü Londra, 1$ (A.A.) -— Deyli telgraf gazetesi, B. Politisin B. Eden ile yap- tığı özel görüşme sırasında, Von Sittar- dın Ualual hadisesi hakkındaki ftalyan 1 çürütmesi imkânsız olarak gör- düğünü söylemiş olduğunu — sanmakte. dir. Ayni gazete B. Edenin dün B. La- vala İtalya tarafından girişilen yeralma harbının ağır - sonuçlar doğüracağını ve böyle bir harbın herşeyden önce huzlar sosyetesinin etgerl maâların yürürlüğü noktasından zararlı olacağını orta ve doğu — Avrupasımın baysallığından gayeleri mahvedeceğini, İtalya için ekonomik sararları urun rz- man devam edecek bir harbın tam bir fe- lâkete sebeb olacağını ve Fransa, Ce. nevre prensiplerini, korumadığı takdir- de, İngilt A uluslar sösyetesi esasına dayanan bir sıyasaya devam edememek zorunda bırakacağını söylediğini san- maktadır. Deyli telgraf gazetesinin sarihle: dirdiğine göre B. Eden, bir nevi tehdid yapmak için değil, fakat derin kanaati- ni söylemek için bu sonuçları birer, bi- rer göstermiştir. İngilterenin yalnız şu öki çözgeyi mümkün gördüğü söylenmektedir: Ya barışçı! bir kotarma yolu bulmak için görüşmeler yapmak, yahud, bütün duruma yeritilecek usulün — incelenme. sini, uluslar sosyetesine bırakmak, .. Paris, 15 (A.A,) — Röyter ajansının öğrendiğine göre, İngilterenin İtalya- dân yana habeş tavizleri plânı dün fransız hükümetine verilmiştir. B. Mu- solini bunları —kabul ettiği takdirde, Franta ve İngiltere hükümetleri haoeş imparatorunun oydaşını kabul etmek İ- çin Adisabahada etgerliklerini kazana- hebul edecektir. Lavalin öğleden sonra da Edeni kabul etmesi muhtemeldir. Hlk konuşmalar nasıl geçti? Londra, 15 (A.A.) — Paristeki ilk konuşmalardaki hava, gazetelerin biraz akımsar yoralarda bulunmasına sebel ol- muştur, Taymit gazetesi, ingiliz delegeleri- nin, Laval ve danışmanlarını çok uysal ve birge bir görüş elde etmek hususun- daİstekli gördüklerini sevinçle kaydet- mettedir. Deyli Tigraf gazetesinin Paris ayta- rı B. Edenin Pranta He - İngilterenin barışı korumağa karar vermiş oldukla- rını göstermek için çalıştığını kaydet- mekte ve bu hususta tasınlandığındın çok önemli bir uzlaşmaya varıldığ.nı yazmaktadır. Elti bin italyan askeri daha Roma, 15 (A.A.) — B. Musolini dı- şarda oldukları için veya diğer sebeb lerle henüz silah altına alınmamış olan 1911, 1913 ve 1914 doğumlu italyanları silah altına çağırmıştır. Bunların sayısı elli bine yükselmektedir. B. Lavalin söyledikleri Paris, 15 (A.A.) — B. Lavalin ingi- Biz delegeleriyle olan konuşmaları saat 10 a kadar sürmüştür. B. Laval bu görüşmesinden gazetecilere demiştir. ki; “1906 habeş anlaşmasını imza eden üç devlet delege- teri cuma günü dış bakanlığında saat 1030 da toplanacaklardır. B. Edenle yaptığım konuşmalar sadece bu toplan- trda takib olunacak iş metodu hakkın- da olmuştur.. sonra Habeş delegesi BB. Eden ve Lavalle konuştu. Paris, 15 (A.A.) — Habeş delegesi B Tekle Havariate, bugün B. Edenle görüştükten sonra B. Lavalle konuşmuş tur. Ttalyan - habeş anlaşmazlığında Ü- nomal yargiç seçilen B. Politis de Laval ile uzun uzadıya görüşmüştür. Laval - Aloisi konuşmaları Paris, 15 (A.A.) — B. Laval ile B. Aloisi, yalnız olarak başbaşa görüşmüş- lerdir. B. Laval, öğleden sonra B. Edenle görüşerek B. Aloisi ile yapmış olduğu görüşme hakkında kendisine bilgi ve- recektir. Sanıldığına göre B. Alsisi, bilinen ini izah ederken gayet genel bir alan üzerinde yürümüştür Üçler konferansınım arifesinde İn- gilterenin uluslar sosyetesi paktını gay- dırmağı sağlamak kaygısında olduğu ve İtalyanın Habeşistana ekonomik bakrm- dan yanaşmayı göz önünde bulandur- duğu sanılmaktadır. İngiltere gibi Fransa da barışı sağ lamak arzusundadır. B. Laval, her iki ta- tafça kabul edilebilecek, İtalyayı geniş ölçüde tatmin edecek ve harba engel ©- lacak bir çözge bulmaya çalışacaktır. FRANSA'DA : Fransada bir teprem Klertmon - Ferran, 15 (A.A.) — Bu- rada oldukça kuvvetli bir teprem olmuş fakat hiç bir haser yapmamıştır. Fransada bir gümrük kaçakçılığı Paris, 15 ÇA.A.) — Sorgu hükümeni, telsiz lâmba ve yaraçlarının gümrükten kaçırılması işinde Hâavr'ın büyük taşı- ma ve transit tosyetelerinden — birin'n direktörü olan Foligni'nin tutsanması- ni emretmiştir. ROMANYA'DA : Kaçakçılık yapan uçak Bükreş, 15 (A.A.) — Özel aytarı- mızdan: Sud - France uçak sosyetesinin malı bulunan bir uçağın olt sancağın- 4a Draganeşti köyüne yakm bir tarla- ya habersizce konduğunu haber alan polis, tu hususta yaptığı gerçinde, u çaktan çıkarılan bazı paketlerin otom > bil ile Bükreşe sevkedildiğini öğrene- rek, otamobili Bükreşe girerken yaka- Yamiş ve içinde 35 kiloipekli kumaş bulmuştur. BİRLEŞİK DEVLETLER'DE: Çindeki felâkete Amerikadan yardım ton, 15 (A.A.) — Amerikâ kızıl haç cemiyeti, Yangçe su baskınları tden olan zararlardan, çin hüküme- içtem duygularını bildirmiş ve fe- halka dağıtılmak üzere yürbin dolarlık yardımda bulunmuştur. Amerikada büyük aorman yangını Spokam, 15 (A.A.) — (Vaşington) — Dağlarda binlerce hektar arazi kap- layan orman yangınları, bütün uğraşına lara karşın henüz Ateş karşısında kaçışan ayılar ve diğer vahşi hayvanlardan bir çoğunun yandı- söndürülememiştir. K sanılıyor. Japon imparatorunuun karika- türü meselesi Vaşington, 15 (A.A.) — Japonyanın büyük elçisi B. Saito, B. Filips İle gö- rüştükten sonra artık başka hiç bir ha disenin iki memleket ilgilerine — zarar vermiyeceğini umduğunu söylemiştir. Bu görüşmede japon İmparatorunun Amerikan gazetelerinde çıkan karikar türleri meselesi görüşülmüştür. ALMANYA'DA: 30 haziran azısının son suçluları Berlin, 15 (A.A.) — Temmuz 1934 deki Hitler axısınım son evresi olan sı- yasal dava, harb divanı huzurunda 28.8. tarihinde başlıyacaktır. Harbdivanı, adı Rintelen kabine pro jesi listesinde yazrir olan Viyana ceki güvenlik direktörü Steinbeusel'in du- ruşmasına başlıyacaktır. Önce hüküm Biymiş olanlardan birçokları, davaiari görüldüğü sırada Steinhausel'in — ismi arkasımna tığınmışlardı Essen'de bir hadise Eesen, 15 (A.A.) — Bile milis atke- ri, Essen çevresinde bir etelde eryasal düşmanlarile, arasında çıkan bir döğüş sonucunda bıçakla yaralanmış ve ölmüş tür. Völkişer Beobahter gasetesinin yaz. dığına göre, başka iki milis askeri, pars ti ve iş yöneyi işaretlerini taşıdıkları hâlde, ölen arkadaşlarının cenazecinde bulunmuşlardır. Bu aralık — nasyonal « sosyalist remizlerine karşı yapılan bit tahkir sebebile, bir döğüş çıkmış, bazı Hitler karşınları yakalanmıştır. Avsutruya göçmenleri için pro, Berlin, 15 (A.A.) — Avusturya göç” menlerine yardım cemiyeti, tekraz pro- pagandaya başlamağa karar vermiştir. Königsbeg şubesi başkanı, yakında büyük alman radyo merkezleri aracile konferanslar verecektir. Propaganda, Ikinciteşrin ve birincis kânun aylarında artırılacaktır. Almanyadaki yahudilerin sayısı Berlin, 15 (A.A.) — “Völkişer Be- obahter,, , alman yahudileri hakkında Sönemli bir statistik neşretmiştir. Bu statistiğe göre, Almanyada yaşt yan yahudilerin Sayısı 4009.682. — olup: bunların üçte biri hükümet merkezinde oturmaktadır. Bu mikdar, Berlin halkır nın yüzde dördünü teşkil etmektedir. DAĞINIK HABERLER: Konferansın toplanması habheri yalan ma? Londra, 15 (A.A.) — Resmi ingilit çevenleri. Tokyodan gelen ve İngilter renin beş devlet tarafından imza edi'- miş olan Vaşington andlaşmasında ” zası bulunan devletlerin akdetmeleri 14" sarlaman deniz konferansının birinci t€f rin ayında yapılmasını Japonyaya öne?” gemiş olduğunu bildiren haberin ve esası olmadığını bildirmektedir. Böyle bir konferansın Pransa, İ0" giltere, İtalya ve belki de Sovyet Ru* ya tarafından deniz meselesinin genti surette görüşüşü için esaslar bulunm” dıkça yapılmıyacağı sarihlendirilmekte dir. B