SAYIFA 2 Sıhat araştırmaları Bu yazı, Ankara radyo- hç ğ savaş laboratuvarı şeli Dr. Mithat Hayri taralından kon- ferans olarak verilmiştir. Sağ- hık ve sıhhatımızın en büyük bir düşmanı olan kara sinek- lerden korunma çarelerini an- latan ve bunun için tatbiki kolay birçok pratik çareler tavsiye etmesi dolayısile ö- zeterek alryoruz: — Sayın dinleyicilerim. Sizlere bildiğiniz bir şeyi; sinek- Terin korkunç ve bulaşıcı hastalıkları yaymak yolundaki rollerini ve bunlara karşı açılacak savaşta başvurabileceği- Miz usulleri tekrar etmek istiyorum. Bilirsiniz ki sinekler küçük olma- #ına bakmayarak sağdece mide bulan- Gırmakla kalmamış asırlardan beri bü- yük salgınlarda oynadıkları — rollerle, kendilerine özgü bastalıklarla berke- #in korku ve dikkatini üzerine çekmiş- tİr ki ben burada özcl hastalıklarda ro- Hü olan sokucu sineklerden değil, her Bgün evlerimizde, gezdiğimiz — yerlerde rastladığımız kara sineklerden — bahs edeceğlim, Yumurtalarr beyaz, pirinç tanesi gibi olup ortalığın sıcaklık derecesine göre (8—48) saat içinde açılır, ve İç. l:jinden ufak kurtlar çıkar ki bu kurt- Jar da gene ortalığın sıcaklığına göre b (10 — 15) günde kırçıl sinek halini ala- — gakuçar. Ve kurtları da bulundukları | yyerlere göre bir takım hastalıklar ya- par Bu süretle uçan sineklerin dişileri uçtukları günde bile aşılanabilirler. Ve bu aşılandıklarından en uzak on gün — Sonra da yumurtlamağa başlarlar ki her yumurtlayışta bıraktıkları yümür- 1 tanın sayısı (120) kadardır. Şu hesaba &göre evlerimizde gördüğümüz sinekler. “den biri bir ayda ve küçük bir hesabla (216000) sıcakların bir senede devamı- mı (6—7) ay kabul edersek bir yaz mevsiminde de (8) milyarlık bir famil- yânın anası oluyor demektir. İşte bun- dan dolayıdır ki sineklerin çoğalmala- mına ve kötülüklerine işaret ergisile (üç sinek bir öküz ölüsünü bir arslan- — Gan daha çabuk yer) demişlerdir. Söylediğim gibi gerek çoğalmala- yının bu törü Üstünlüğü, gerekse doğ- dukları ve büyüdükleri yerlerin birer Mmikrob yuvası olması, evlerimizde her tifo, verem, dizanteri, çocuk ishalleri, — gerahatli göz hastalıkları, trahom, hat- — €i kızıl, veba ve su çiçeği gibi bulaşı- er hastalıkların mikroblarını ya kanad- — harile, ayaklarile, hortomlarile — getir- | gek, ya fazla yedikleri mevaddı her- bangi yiyeceğimiz şey üzerine kusmak yahut da yedikleri mevad arasında mi- delerine İndirdikleri mikrobları — bir .j_' müddet sonra pisliklerile etrafa saç- mak suretile sağlam olanlara aşılamak- — ta ve taşımaktadırlar. Burlarm ne kadar mikrob taşıdığı- na bir işaret olmak üzere; bir tifo sal genr esnasında bir sineğin bir jelâtin — gafihesi Üüzerinde bıraktığı izde biraz sonra (30000) mikrobun mevcudiyeti. nin hesab olunduğunu veremli bir - dama ait tükrük hokkası üzerinde ger- miş bir sineğin on beş gün sonra bırak- tığı pislik habbelerinde — yüzlerce ve- rem mikrobunun göründüğünü — söyle- mek kâfidir, zannederim. hastalıkları tevlid eden, kırçılları ise bu korkunç hastalıkları yayan sinekler- — de savaşın bir zaruret olduğuna kana- _rt"hlm:ııuınuıudı savaş çarelerini görzden geçirelim: > Savaşta iki yol güdülür: Birincisi: Kırçıl (kâhil) sineklere karşı korunma çaresi ve — görülenlerin de öldürülmesi, İkincisi; Sinek jitlerinin yani yuva » Tarının ortadan — kaldırılması süretile Fıüıl::ı_uuı—ın verilme: he en önemlisi de budur. İşte kurtları belli başlı bir takım | Kara sineklerden korunalım Sineklerin öldürülmelerine sunda, Ankara bölgesi sıtma | gelince: Bunların yakalanması ve öldürül- mesi için tecim alanmda © kadar çok yaraç ve hasır ilâçlar vardır ki bunla- rın en kullanılması ve yapılması kolay olanlarını söyliyeceğim: Birincisi: Sinek ökseleridir ki bun- lara konan sinekler hem kondukları ye- ve yapığır ve hem de emdikleri madde- nin zehirli olmasından ölürler, Bunla- rın yapılması için: 250 gram acı ağaç (Çu amara )parçaları bir litre suda bir müddet masere — edilir, içine — (25) gram şeker konarak dörtte biri kalın- gıya kadar kaynatılır. Sonra bu kıvam- lr suyun içine papye, filitre, papyebu- var gibi su emen kâğıdlar istenilen ge- kilde kesilerek Batırrlırlar. Ve bunlar odalara ve sinekten korunmak istenilen yerlere asılır. İkincisi sinek kapanlarıdır. Bu ka- panların da her fabrikanın kendi bulu- , şuna göre -yapılmış türlü çeşitleri var- dır ki bunlar da sırasile - otomatik ka- panlar, elektrikli ağlar (Lampe vell- lcuse)ler, ideal tiplerden de ozon ma- kinaları, ültra viyole ışıklarıdır, Üçüncüsü: Sinekleri doğrudan doğ- ruya öldüren hazır ilâçlardır ki bunla- rın en güzeli ve en kuvvetli - olanları Amerikada yapılmakta ise de bizde de son zamanlarda çok güzel (İnseetici- de)ler yapılmaktadır. Bunların bir pülverizatör - ile sıkılması ergiye inan vermekte ve sinekleri -öldürmektedir. Maamafih bazıları ölmiyerek bayılmak- ta olduklarından bunların - behemehal bir ateş küreğine toplanarak yakılması faydalıdır. Sinek jitlerinin ortadan kal- dırılması: En önemli ve en radikal kalkınma bundaki başarık olmakla beraber genel kurulun hep birden bu savaşı ortakla- ması lâzımdır ki; yapılacak - tedbirler şunlardır: EVLERİMİZDE: Sebze, meyva kırıntılarının ve çöp- derin evlerde fazla alıkonulmaması ge- rek gatıldıkları yerlerde ve gerekse evlerimizde yiyecek ve içecek şeylerin sinek değmesinden korunması ve buna sön derece dikkat edilmesi, çöp teneke- lerinin, vaz dönüllerin, tükrük hokka- Jarının ağızlarının behemchal — kapalı bulundurulması, ayak yollarmın ince- den inceey temizliklerinin başarılması, sifonsuz iseler behemehal sifon düzen- deri koydurulması, arasıra anti septik solüsyonlara batırılmış süpürgelerle temizlenmesi, lüğım çukurlarının ağız- Tarının sıkı bir surette kapattırılması, Jâğım borularında delikler varsa bura- Jara tel kafesler konması, üç ayda, hiç olmazsa senede iki defa lüğımlara çu- kurun beher metre mikâhına (500) gram olmak üÜszere petrol, mazot, (Şehist) yağı veya diğer ağır yağlar ve yahut da kireç kaymağı dökülmesi. Bahçelerimizde, villatarımızda, çift- * Niklerimizde, köylerimizde gübre yığın: darınm herkesin bulunduğu yerden en &z iki kilometre uzakta bulunması ve bunların ya çukurlara gömülmesi ve yahut da yüzde $ (Cr&syl) mahlülü ile karıştırılarak yapılacak yığının üzeri- ne de yüzde (10) sulfatdöfer solülsyo- nu serpilmesi, ve bu muamelenin on günde bir defa yenilenmesi. Sıra gelmişken şunu hatırlatayım ki sıcak mevsimlerde at gübreleri âde- ta bir sinek fabrikası gibidir. Günde bir metre mikâb gübre (10—12) bin si- neğ'n Üreme ve uçmasına sebeb olur. Son söz olarak sineklere karşı sa- vaşın sağlık korunma yönünden her- kes için bir ödev olduğunu tekrar eder- ken güzel Ankaramızda ve yurdumuzun her köşesinde her yapı yaptıranlara ve mimarlarımıza son senelerde Amerika- da uygutlanan (Fliy Proof) yapı siste- mini hatırlatacak ve bu suretle hem gok az para harcile evler içinde — süp- Tüntülerin ve çöplerin hariçle bir ilgisi olmadan geldikleri gibi kül olabilme- deri, güzellik ve yeniliğin hem de ge- nel sağlık yolunun birer önütgenleri olmalarını diliyecedim. DİŞ HABERLER eei F , & âış;ıı'n' 50 TONİMUZ 1950 <. İTALYA — HABEİS'I'AN Halyanların ölü sayısı Roma, 29 (A.A.) — Yetkili çeven-- ler, italyanlarla habeşler arasında bir çarpışma olduğu hakkında ingiliz kay- maklarının vermiş oldukları havadisi yalanlamamakla beraber habeşlerin yir- mi ve italyanların 40 ölü vermiş olma- larını mübalagalr bulmaktadırlar. Hadise nasıl oldu ? Londra, 29 ÇA.A.) — Times'in Adis- ababa'daki aytarı, sağ kalan italyanları kurtarmağa gelen makinalı müfreze ye- tişinciye kadar, 40 italyanla 20 habeşin canlarına mal olan Ualkayit hadisesini berkitmektedir. Ualkayit, Eritre sömürgesinin ki- yısındadır, Habeş komutanı, italyan as- kerlerinin habeş topraklarına girmiş olduklarını söylemektedir. Komutan, itafyanların yanında “çadir kurdukları derenin yolunu değiştirip kendilerini susuz bırakmak süretile geceleyin kaç- mak zorunda birakmrığ, sonra da üzer- lerine saldırmıştır. B. Ruzvelt harba engel olmaya çalışacak Londra, 29 ÇA A.) — İtalya ile Ha- beşistan arasında harb çıkmak ihtima - İt hakkında B. Hul tarafından İtalya bü- yük elçisine karşı gösterilmiş olan kay - gıdan bahseden Nevyork Taymis gaze- tesi, B. Hul'ün herhalde B. Ruzvelt'in rızasiyle hareket etmiş olacağını yazı - yor. Bu gazete diyor ki * Bundan anlaşılıyor ki, cumurluk başkanı, İtalya'nın Üzerinde tinel bir baskı yapmak Üzere başkalariyle elbirli. ği etmeğe hazırdır.., Harbın önüne geçmek için, B. Ruz - “velt, uluslar sosyetesile birlikte resmiğ olmıyan bir «urette fakat tamamile çalı. şacaktır . B.B. Eden ve Lâaval Cenevreye gidiyorlar Londra, 29 (A.A) — Uluslar sosye- tesi işleri bakanı B. Antoni Eden, kon- sey toplantısındaki ingiliz delegasyo - nuna başkanlık edecektir. B. Eden, yarın Cenevreye gidecek- tir. B. Laval da yarın Paristen hare . ket edecektir. İki hükümet adamının, ya Pariste, yahut seyahat — sırasında konuşmaları muhtemel görünmektedir - Söylendiğine'göre, B. Laval ve E- den, Cenevrede B. Aloisi ile özel ko - muşmalarda bulunacaklardır. Bu konuş malar, konseyin çarşambaya yapılması kararlaştırıları toplantısından önce ola- caktır. İsveç dış bakanı, büyük devletle küçük devletin farkı yoktur, diyor ş Stokholm, 29 (A.A.) — Parlamento- da söz söyliyen İsveç dış işleri bakanı B. Sandler, demiştir ki: “ Uluklar sösyetesinde üye olan bir devletin eğemenliği ileri sürüldüğü için, italyan - habeş anlaşmazlığı yalnız Ualu ! hadisesi ile ilgili değildir. Bu husuş. ta bir karar alması istenilmese bile, ital. yan - habeş anlaşmazlığının bütünü, u Tuşlar sosyetesine verilmelidir. Çünkü bu konsey, harb tehlikesi taşıyan hadi - seleri incelemekle yükümlüdür... Bundan sonra B. Sandler, ilgili taraf- lar- ona beyaz ve renkli ırkler arasında bir savaş şekli verirlerse, italyan - habeş anlaşmazlığının — doğuracağı sonuçları önemle söylemiştir. Küçük alusların bu ardaşmazlığı bü. yük bir dikkat ile kovalamaları lüzım gel. diğini söyleyen İsveç bakanı, “uluslar sösyetesinin kanunları büyük devletler hakkında olduğu kadar, küçükler bak - kmda da muteberdir.,, demiştir. İsveç'in geçenlerde İtalya ile bir te . cim andlaşması imza ettiğini hatırlatan B. Sandler en ziyade “müsaadeye maz- har,, devlet prensipi içinde ve isveç - ha. beş tecim ilgilerini ilk defa olarak sap- | tamak yolunü bulmak için hundan altı SOVYETLER BİRLİĞİ'NDE: Arsrulusal komünizm kongresinde Moskova,29 (A.A)— Alman komünist partisi şefi B. Piek'in komintern kon « gresinde verdiği söylev, altı saattan faz la sürmüştür. Bu söylev, kominternin ilerdoki politikasının aşağıda yazılı a- na batlarını bildirmektedir: 1 — Komünizm, kapitalizmin yıkıl- ması için, çalışan kuvvetleri- toplryan tek kaynak olmalıdır. Çünkü sosyalizm ve ikinci enternasyonal yıkılmışlardır. Bununla beraber, komünizm demakra - tik ideali taşıyan bütün pârtileri, ve faşizmin, kapitalizimin ve emperyaliz - min yıkılmasını istiyen, fakat metod - lerı ayrı olanları bile etrafına toplamak Tüzumunu duymaktadır. Aytaç, komü - nist partisinin hareketlerin genel baş - kanlığı koruması ve koealisyonun ruhu olarak kalması gerekliğini önemle söy- Yemiştir. k 2 — Komintern örgütleri, her yerin ibtiyacına göre kurulmalıdır. Ulusa! şubelere büyük bir erkinlik verilmekle beraber, bu şubeler, direk - tiflerini gene komintemden alacaklar. dır. 3 — B. Pick, bazı bölgelerdeki şu - belere, özel ödevler verilmesi gerekti - ğini önemle söylemiştir. Mesela, Çin şübesi, çin toprak bütünlüğünü, yaban- c emperyalizmine karşı koruyacak, Po lonya şubesi, bir sovyet Polonyasının kurulmasına çalışacaktır, Buna karşı, fransız şubesine verilen ödevler genel bir mahiyet taşımaktadır. Yığınları kazanmak, faşirmle savaş- mak, Sovyet Rusyaya yakınlaşmak.. Çekoslovakyadan bahseden B. Piek, bazı komünist çevenlerin B. Mazarik ile Benesi faşistlikle suçlandırmaları- na şiddetle karşı gelmiştir. CEKOSLOYAKYA'DA B. Benes Polonyayı suçlandırıyor Prag, 29 (ALA) — Geçenlerde, ge- zetelerde Teschen'in Polonya bölgesin- de yapılan gösteriler hakkında duyduk- lerı umusayı yazmaktadırlar. Polonya hükümet orunlarının bütün gösterileri yasak etmesi üzerine, Polonyanın sı - yasasından döndüğü, Pragda konuşul - muştu. Kattovice voyvodalığı delege - kerinden birinin - verdiği bir söylevde Çekoslovakyaya şiddetle hücum etmesi Ççekoslovak basımımın kırgınlığına se - beb olmuştur. Bundan başka, göste - rişçiler çekoslovak gümrük — dayrefini bombardıman ettikleri sırada Polonya polisinin karışmadığı söylenmektedir. B. Benes, -partisinin organı olan Ceske Slovo gazetesi. bütün gösterileri yasak eden Polonya hükümet orunları- nı sözlerinde durmamakla — suçlandır - maktadır. FELEMENK'DE: Felemenkte kabine buhranı Amsterdam, 29 (AA) — Dün, pa- zar olduğundan kabine buhranında hiç bir değişiklik görülmemiştir. Profesör Albersenin yeni kabineyi kurmaktan çekinmesi üzerine kıraliçenin bugün B. Yonkler Degeer'i, yahut ki eeki baş- bakan B. Reys 48 Beerenbruk'u çağır - ması ihtimali vardır. Bununla beraber, çekilen başbakan B. Kolijne yeniden baş vurulması da imkânsız grülmüyor. Kabine kuruluyor mu? Lahey, 29 (A.A) — Kiraliçe, B. Ko- lijin'e parlamento — dışında bir kabine kurmak ödevini vermiş ve bir iki gü * ne kadar cevap vermesini istemiştir. ay önce başlıyan konuşmaların bitiril . mekte olduğunu ilân etmiştir. İhtimal içindeki silah çıkatları hak- kında Habeşistanın bazı hükümetlere ve bu arada İsveç bükümetine gönder- miş olduğu nota hakkında B. Sandler, hükümetinin bu notaya vereceği tevab için henüz bir karar vermediğini söyle- miştir. y BULGARİSTAN'DA: Bulgaristanın tecim sıyasası Sofya, 29 (A.A) — Bulgar tecimer- leri ulusal iği kongresi, dün bura- da ekonomi bakanı B. Stoiteho Moaa * hanof tarafından açılmıştır. Bakan ©- konominin türlü şubelerinde —alınmış * olan tedbirleri sayıp döktükten sonrâ memleketin ekonomik hayatını canlan- dırmak hedefiylte hükümet tarafından yapılan işlerden bahsetmişt'$ — Bakan, hükümetin ekonomi sıyasasının şahsiğ girişin prensiplerine dayanmakta ve » bu prensiplerin yeritilmesinde kocpe- ratif zihniyetinin — değişilen ödevini görmekte bulunduğunu bildirmiştir. Bakan, Bulgaristanın 1 ikincikt * — nundanberi basit bir hazne sistemi kas bul etmiş ve bu sistemin şimdiye ka - dar hazne tarafından kullanılmakta o- — lsn bürokratik sisteme son vermiş ol - duğunu söylemistir. Kredi meselesinde her türlti dema- göjinin atılması lüzumundan bahseden bakan, pek yakın bir gelecekte * ürem nisbetinin indirileceğini söylemiştir. B. Mochanof, son ölarak şöyle de « miştir; « — Monopollar, hükümet için bi « ter ideal değildir, tuz monopolu önl « müzdeki hafta kaldırılacaktır.,, Polonya kültür bakanı Sofyada Sofya, 29 (A.A) — Lehistan kül « tür bakanı B. Jendrzeviç — bayanıyla birlikte buraya gelmiştir. Leh bakanı — bulgar kültür bakanı general Radefin geçen mayısta Varşovaya yaptığı göre- ti karşılamaktadır. Bakan bulgar kül - tür kurumlarını ve okullarını gezecek ve Varnada kıral Vladislav andının a- gılış töreninde hazır bulunacaktır. Dış bakanı Eiy Kiosseivanof dün — akşam lehli konuklar şerefine bir şö « len vermiştir. iş CİN'DE Nankin, 29 (A.A) — Finans bakan- lığı döviz komisyonu, şimdi geçmekte olan gümüş paraların yerine nikel para lar basılmasını istemiştir. Dağa kaldırılan alman gazctecileri Pekin, 29 (A.A) — İngiliz gazeteci Garet Cons ile alman haberalma büro- su aytarı, alman gazeteci Herbert Mül- ler, Halgonun kuzey doğusu&la Pao- şanga yakın bir yerde eşkiyanım clint düşmüşlerdir. İki gazeteci otomobille yolculuk ediyor ve Pekinden geliyor * Tardı. Mongolistanda Dolomarâ git * melrte olan otomnobilin şoförü olan bir — rus da baydutların eline düşmüşse de, — sonradan salıverilmiştir. Şolör, Kalgâ- na gidip eşkıyanın İstemekte oldukları — azadlık parasının mikdarını — bildire » cektir. Haydutların 100.000 — dolar istiye » — cekleri sanılıyor. İTALYA'DA Bir patlamada ölenler Verese, 29 » İtalya - (A.A) — Bir patlama yüzünden 34 işçi kaybolmuştur. Şimdiye kadar 12 ceset çıkarılmıştır. — Verese, 29 (A.A) — — Patlamanıi şimdiki bilançosu sudur: Ü 66 ölü. Bu sayının artması ihtimâli vardır. Çünkl ankozm ortadan kaldıriİ. ması işi henüz bitmemiştir. ç Kaszada ölenlerin sayısı — Verese, 29 (A.A) — Cepane fabrikt — sının patlamasında ölen İşçilerin sayiı” sı, 34 tür. Bunlardan üçü kadındır. — Yıkıntılar altından yalnız 12 ölü $ — karılmış ve bunlar, fabrikanın içerisiü” de hazırlanan bir kiliseye konmuştur. —— Ölenlerin aylelerine yardım edilmlir tir. “Tüzel orunlar, kazanın sebeleriti araştırmaktadırlar. $ 'Torinoda bulunan topçu ı_ıh'rl"!' molozları kaldırmağa uğraşıyorlar »— (rA ea İN SöKECE