23 Nisan 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

SAYIFA 2 . Ü e A Yirminçi yüzyıln * . istekleri Sağlam bir nüfus sıyasasımın baş işi; çok çocuk yetiştirmek, do- ganları büyütmek ve yurdda ölüm nisbetini gittikçe düşürmek için, bütün sağlık ve soysal kaidelerine yamaktır. Bu amaçla ulusta me- sud, temiz ve yüksek seviyeli aile yuvalarının çoğalması, her ferdir ulus ve yurd için bunu Bir vazife edinmesi gereklidir. Ulusu büyü- tecek, koruyacak ve yarının ordu- sunu kuracak olan, ancak bugü- nün çocuğudur. Yirminci yüz yıl türk ulusuna diyor ki: “Bugün ve yarın, yurdda her şeyin temeli ve her gücün hay- nağı (sağlam, yılmaz ve güvenilir lğr türk çocuğu) dur. Ona her şe- yinizi veriniz. M (areşal Fevzi Çakmak İstanbulda yarınki kutlamalar İstanbul, 22 (Telefon) — Hâ. kimiyeti milliye bayramı yarın tö- renle kutlanacaktır. Halkevindeki töreni C.H.P. vilâyet başkanı aça- caktır. Üniversite konferans salo- munda milli türk talebe birliği bayramı kutluyacaktır. Çocuk bayramı da yarın saat onda Fatih parkında başlayacak, çocuklar Taksime giderek cumuri- Bt öbidesine gelsnk koyacaklar dır. M İstanbul, 22 (Telefon) — Bu yıl ihtiyat subaylar okulasını biti- rerek subay çıkanlar Taksimdeki embiyet âbidesine çelenk koya- - caklardır. İstanbulda vergi tahsilatı - İstanbul, 22 (Telefon) — İs- tanbul vergi tahsilâtının 934 mali yılı sonunda yüzde daksanı bula- — cağı ve tahsilâtın 22 milyon lira- — yı dolduracağı umulmaktadır. i Bükreş elçimiz geldi Romanya orta elçimiz B. Ham- dullah Suphi Tanrtöver izinli ola- rak şehrimize gelmiştir. Bay Tan- riöver Ankarada birkaç gün ka- lacaktır. Değerli elçimize hoş gel- din deriz. Şeker fabrikaları için yeni bir kanun lâyihası 601 numaralı kanunun 8 inci madde- si gerekince şeker fabrikaları işyar ve işçileri, fabrikanın açıldığı tarihten baş- Tayarak on yıl temettü veya kazanc ver- gisinden muaf tutulmuştu. Gümrüğün yüksekliği, şeker maliyet fiatlarının indirilmesi hususundaki te- çabbüs ve kararların şeker fabrikalarının varlıklarmı korumaya kâfi geleceğinden, şeker sanayünin gelişmesi için 341 ve mesinde kabul edilen muafiyetlerin ida. mesire ihtiyaç kalmamıştır. Bu durum göz önünde bulundurula- rak 935 yılı büdoesinde yeni masraflara karşılık olacak kaynaklardan biri olmak üzere bu muafiyetlerin kaldırılması için hükümet Kamutaya bir kanun layihası teklif etmiştir. Bay Rızanın ardasına maaş Kurtuluş savaşı yıllarında Da- mad Ferid kabinesi tarafından yo- katım cezasına çarptırılan milis yüzbaşı Bay Rızanın karısı Bayan Hadiye ile oğlu Rifata bay Rıza- nn ölüm tarihinde meri tekaüd kanunları hükümlerine göre maaş verilmesi hakkındaki lâyiha Ka- muaty ruznamesinc alınmıştır. Kamutayda Kamutay dün Bay Nuri Conker'in batkanlığında toplanmışsa da ruzname- sinde görüşülecek bir şey bulumamadı ğından perşembe günü toplanmak üzere dağılmıştır. e. eve e seğe tt Müziğimiz ve kültür Kühür Bakanının söyledikleri. Kültür Bakanı Bay Abidin Özmen gazetemize şanları söylemiştir: — Ankara'da tarih ve coğrafya fa- külteleri kurulması hakkında teklif etti. gimiz kanun projesini Kamutay'dan ge- ri aldık. Projeye, Ankarada açmayı şündüğümüz dil ve lisan işleri enetil nü de koyacağız. Ulusal müziğimizi arıtmak için Almanya'dan getirttiğimiz musikşinas Bay Hindemit ulusal müzi- gimiz etrafında tetkiklerde bulunmakta- dır. Tetkikleri sonucunda vereceği rapor üzerine bakanlık gereken tedbirleri ala caktır. İlk tedrisat komisyonu dil kıla vuzunun bitirilmesinden sonra toplana rak çalışmalarına devam edecektir. Bilecik kahvelerinde oyun yasak Bilecik, 22 (AA.) — Bilecik beledi yesi 1 hazirandan sonra kahve, gazino ve buna bonzer genel yerlerde satranç ve bilardodan başka diğer bütün oyun ları yasak eden bir karar vermiştir. Aycılar Kurultayı Avcılar kulübü başkanlığın- dahn: Ankara Avcılar kulübünün ku- rultayı 1935 mayısının 3 üncü cu- ma günü saat 15 de toplanacaktır. O gün o saatte bütün üyeleri kulü- be çağırıyoruz. VAA AĞA ARAK YAK KAT AYAI KDKY YK OKLKD Otuzuncu kılavuz- da aylık aboneleri- miz doluyor, Gazete gönderilebilmesi - i- çin şimdiden yeni- lenmesi. DUYUKLAR Takas yolsuzlukları İstanbul, 22 (Telefon) — Ke- reste takas yolsuzluğu tahkikatını yapmış olan komisyona yeni bir ihbar yapılmıştır. Bu ihbara göre tütünlerin takas yoluyla gönderil- mesinde de yolsuzluk olduğu bil- dirilmiştir. Komisyon bu haberi Gümrük ve İnhisarlar bakanlığı- na göndermiştir. İstanbulda jimnastik hayramı İstanbul, 22 - (Telefon) — 26 nisan cuma günü İstanbul lise ve orta okulalar jimnastik bayramı yapacaklardır. Bugün genel bir prova yapılmıştır. 2000 kız ve er- kek talebe buna iştirak etmiştir. Trakya'ya 100.000 göçmen yerleştirilecek İstanbul, 22 (Telefon) — Trak- ya genelispekteri İbrahim Tali bugün Edirneden geldi. Yarım An- karaya gidecektir. Trakyaya bu yıl Bulgaristan ve Romanyadan gele- cek göçmenlerden 100.000 kadarı yerleştirilecektir. B. İbrahim Tali bu işler hakkında da İçişler Ba- kanlığı ile görüşecektir. Muvakkaten koğulan bir üniversiteli İstanbul, 22 (A.A.) — Hukuk talebesinden olup geçenlerde ü- zerindeki tabanca patlayarak Ca- hidin yaralanmasına sebeb olan Sırrının muvakkaten kovulmasına karar verilmiştir. 23 NİSAN 1935 SALİ,| Ucuz çimento saüişi — başladı İstanbul, 22 (Telefon) — konomi Bakanlığının çimenlonul | ucuzlatılması hakkmdaki tebliği bu günden başlayarak tatbi di Piyasada çimdotö 225 satılmağa başlandı. Çimenlo saft fiyatının yıldan yıla arttığı anlâr | şılmıştır. 4 ÂAranan gömü bulunamadı İstanbui, 22 (Telefon) — A radaş ve arkadaşı olan iki alma* nın ihbarı üzerine Kadıköyündü ayrılık çeşmesi mezarlığında göd aranıyordu. Bugün resmiğ işyarlar rın önünde yapılan araştırmadâ gömü işinin boşa çıktığı görülmüş tür. Ordu kıyafet kararna- mesinde değişiklikler Ordu kıyafet kararnamesinde yapdı? cak değişiklikler Bakanlar kurulunca ©& mar — ştır. Bu değişikliklere göre mili harib sınıf generallecin angudi kırmızı çuha, yardımcı sınıf rallerin yakalarında angudi kırmızı ha kenarında yarım santimetre sınıf gi çuha veya kadife bulunacaktır. Sücl imamların kıyafeti öteki asköl vi işyarlar gibi olacak, yakalarındaki 4f mıf rengi kadile üzerinde işaret bul muyacaktır. Nefer caketlerinin arka etekleri ptş laska takıldığı zaman kızalmamak içil ilâ santim kadar uzun olacak, yakalaj devrik olmıyarak üç santim yüksekliğişi de düz yapılacak ve iki kopçalı olacalf tır. Kararnamede subayların cat koyacakları işaret hakkında da kayrı vadır. — Mahbus (Bak: bapis) — Kapsık " Örnek: Mahbdesten iki mahbos firar etti — Ha psevinden iki kapsık kaçtı, — Mahcub (Bak: hicab) * Utangaç — (Fr.) Timide Mahcub etmek — Utandırmak — (Pr.) Confondre — Mahcubiyet — Sıkılganlık, utangaçlık — (Fr.) — Timidit& 0 Mahcub olmak — Utanmak — Mardud — Buçlu, sayılı, sınırlı, çevrilmiş, dar — (Fr.) Limitt Örnekler: 1 — Verdiği mahdud bir iki kitabı bir hazine mi sanmış? — Verdiği sayılı bir iki kitabr bir hazne mi sanmış? 2 — Bu tarlanın sağ tarafı bir çey ile mahdud- dur « Bu tarlanın sağ yanı bir çayla çevrilmiş- tir (snırlıdır). 3 — Mahdud bir saba içinde — Dar (buçlu) bir alan içinde, hdudülfikir — Darkafah — (Fr.) Bornt — Mahdum — Öğul — Mahfaza — Kutu, saklak, kab (Bak: hafi) — Gizli il — 1 — Derge, 2 — Klub, 3 — (Bak: muhit) — Mabfuz — Saklı “Mahir — Becerikli, uz, uzelli — (Fr.) Habile, adroit Örnek: Mahir bir doğramacı & Uzelli bir doğ- — Femacı. Mahiyet — Nelik. içyüz Örnek: Mahiyeti meçhul bir hastalık > Neliği — bilinmiyen bir hastalık —Mahkeme — Hakyeri üke, kitabe — Kazıt — (Fr.) Inscription, €pi — taphe üm — Kasanık — (Pr.) Condamni — Örnek: Mahkümlars büsnü musamele ettiler « Kasanıklara karşı iyi davrandılar fahküm — Kölemen — (Fr.) Asservi Örnek: Mahküm millet — Kölemen alus 4 küm etmek » Kasamak — (Fr.) Condamner — Örnek: Mahkeme ... i iki seneye makkâm etti — — Hakyoeri ... iiki yıla kasadı. < Kasınlık — (Fr.) Condamnatlon evaret — Kölelik — (Fr.) Eszlavage, Mahküm olmak (hüküm giymek) — Kasanmak Mahlük (Bak: halk) «« Yaratık — (Pr.) Crdature Mahlül — Erimiş, eril Mahlâöt — Katışık, (Bak: halis) — (Pr.) M&angi Örnek: Mahlüt yağ — Katışik yağ. Mahmi (Bak: himaye) -« Korunuk — (Fr.) Pro tögü Örnek: Bu çocuk benim mahmimdir »- cuk benim korunuğumdur. Mahmul — Yüklü Bu ço Mahmur ” Baygın, süzgün — (Fr.) Langoureux Mahreç — Çıkıt, sürüt — (Pr.) Söortde Örnekler: £ — Bu binenın sokağa mahreci arka tarafındadır — Bu yapının sokağa çıkıtı arka- sındadır. 2 — İzmir üzüm ve incirlerinin baştıca mahre- ci Amerikadır — İzmir Üzüm ve başlıca sürütü Amerikadır. Mahrek — Yörüncü, yürüncü, dönge — (Fr.) Tra- jectoire Mahrem Mahremane incirlerinin Özdeş, içli dışlı, gizli — (Fr.) İntime Gizli olarak Mahremi esrar, — mahremi râz — Gizdeş Confident Mabhremiyet — İçli dışlıdık, özdeşlik, gizlilik Mahrukat — Yakacak Mahrum — Yoksun Örnek: Rahattan mahrum - (Fr.) kalmış bir addam — Rahattan yoksun kalmış bir adam. Mahrum etmek — Yoksundurmak Örnek: Sizi hiç bir şeğden mahrum etmek is- temem — Sizi hiç bir şeyden yoksundurmak istemem, Mahrumiyet, husran — Yoksunma, yoksuntu Mahrum olmak — Yoksunmak Mahsuben — Tuta Örnek; Deynime mabsuben şu pârayı lütfen ka- bul ediniz — Borcuma tuta şu parayı kayralın kabul ediniz. Mahsub etmek — Saymak, tutmak Mahsul — Ürün Örnek; Mahsul, bü sene dâhâ iyidir — Ürün bu yıl dabâ iyidir. Ma'ısuldar — Verimli, bitek Örnek; Mahsuldar topraklar — dar Verimli toprak: Mahsuldar olmıyan — Verimsiz Mahsuldarlık — Verimlilik Mahsür — Kuşanık, kuşatılmiş Örnek: Düşman ordusu orada mahsur — kaldı Düşman ordusü orada kuşanık — (kuşatılmış) kaldı, Mahsus, hâs$ — Özgü — (Fr.) Propre â Örnek: Çocuklara has bir gülüşü vardı « Ço- cuklara özgü bir gülüşü vardı. Mahsüs — Sezilmiş, duyulmuş — (Fr.) Seasible Örnek: Onun büyük bir adam olacağı daha ço- cukluğunda mahsüs olmuştu (sezilmişti) Mahsüs ve namahsüs — Belli belirsiz Mahsüs surette — Duyulurcasına — (Fr.) Sensih- lement Mahştr, izdiham — Yığılım — (Fr.) Grande afflu. ence Mahuf, mehip — Korkunç — (Pr.) Terrible Mahud (Meşhur anlamina) — Herkesçe bilinen, hep bildiğimiz, hani şu bildiğimiz Örnek; (...) in mabıt kitabında da yazıldığı gi- bi — (.) in berkesçe bilinen (hep bildiğimiz) ki- tabında da yarıldığı gibi Mahv — Yokolma Mahvetmek — Bitirmek, kületmek, yoketmek Mahviyet — Silginlik, alçak gönüllülük Mahvolmak — Bitmek, külolmak, yokalmak Örnek: O mahvolmuş bir adamdır -« O bitmiş (külolmmuş) bir adamdır, Mahz — Salt, som Mahza — Yalnız, ancak Mahzen & Kav Mahzuf — Çıkarılmış, kaldırılmış Mahzur — Çekinecek, sakınca — nient Örnek; Bunda ne mahzur — görüyorsunuz ? — Bunda çekinecek ne görüyorsunuz? — Bunda ne sakınca görüyorsunuz? Mahzuz olmak — Hazlanmak Örnek: Pek mahzuz oldu — Pek hazlandı. Müaide « Safra Mall' — Eğik Örnek : Bu direk maildir * Bu direk eğiktir. Ç(Fr.) Taconvt. Maili inhidam (Müşrifi harab) — Yıkılmak üzeri yıkkın Maişet — Geçim — (Fr.) Subsistane Örnek: Maişeti güçlüğe uğramıştı — Geçini güçlüğe uğramıştı. Modarı maişet « Geçinecek Maiyet — Süder — (Fr.) Sulte Maiyetinde — 'Yanında Makabl — Önce, öncesi Örnek: İşin makablini bilmiyordu — İşin önedü sini bilmiyordu. Makale — Betke — (Fr.) Article Makamı momuriyet — Orun Makarrı hükümet, makarri idare, payıtaht — Başşaş hir — ÇPr.) Capitale Makar, merkez — Başkent Makarrı vilâyet — 11 başkendi Merkezi kaza — İlçe başkendi Nahiye merkezi — Kamun başkendi Makbul (Bak; muteber) Makbuz — Aht — (Fr.) Reçu Makbuzat — Giren (Banka terimid Maklüb — Çevrik, çevrilmiş Maksad — Vargı, erge ü Örnek: Maksadı para kazanmaktı — Ergesi ptt ra kazanınmaktı. Maksem — 1 — Böleç, 2 — Savak, maslak Maksud (Bak; meram) Makta — Kesit — Maktu — Kesme Makiu ücret — Kesenek Makul — Usalır, beğenik Örnek: Makul hareket etmedi— Usalır (beğenik) bareket etmedi. (CEr.) Coupe Gayrimakul — Usalmaz 4 Örnek: Gayrimaku! bir düşünce — Usalmaz bif düşünce, Makuliyet — Usalma Örnek: Sözde ve işte maküliyetten dişarı çık * Mmamâlr « Sözde ve işte usalmadan deşari ” çık * mamalı