16 Aralık 1938 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 1

Yurddaş! Az Para İle Çok Gıda Bu Sır Koru Yemişlerimizde Var. FÜRKDİLİ GÜNDELİK SİYASAL GAZETE 16 BİRİNCİKÂNUN CUMA 1938 ON ÜÇÜNCÜ YiL SAYI: 4058 C H Partisi vilâyet kon Rresi dün saat 14 de Parti Merkezinde toplandı Kongrede müşahit sıfatile Arti Genel merkezince gön derilen Burdur saylavı Halıt FB Gağilekdün' gelen Üılı.eleı. daire rücsası hazır ulundular. Yoklamayi mü teakip vali ve Parti başka Ti Şa nütkile kongreyi açtı Valimizin söylevi: Sayın B. Halit Onaran ve ymetli arkadaşlar Bundan on üç sene evvel Müdafani! hukuk cemiyet eri Bakamına kalm olmek üze Te ebedi şefimiz, bizi faran — Atatürkün — vazettiği #serlarin, kurduğu bibaların Yaptığı leraatın biri ve en Mühimi de kur - Paris, 15 |Radyo| — Fr- Adsn ile Türkiye arasında busula gelen anlaşma dai Tesinde Sancak hududları İsebit olunuyor. Miralay Ars- &a oğlu ile Frai mümes Ülleri Aruen sında bu staki konuşmalar de- Yan ediyor. Anlaşma mucibince Kür- tlerle aneskün olan Canik köyü de Hatayın hududları içine ahıaacaktır. Yeni Hatay pulları basılıyor Antakya, — Nafıa Vekâ leti tarafından vekâlet rer- tamlarıadan B Abdüölkadir İtaya sipariş edilen Hatay Posta pullarının — orjinalları Azırlanmıştır. Her birisi bir sanat eseri 9lan bu İlk seri pul 13 çe- Hitten ibarettir. 10.50 75 san- Üralik pulların üzerinde el- Yev Luvr müzesinde bulunan | aranından alınmış müza Yık Tavus kuşu resmi — var- dir 15 ve 25 kuruşluklar - Mühterem devlet relsimiz aylur Sökmensin — portre- leri, 20 kuruşlukta Hatay llıııllııuıııı üzerinde mlllet Diyarıbakırdan İran hattı. Devlet Demiryolları Idaresi Yeni yapılan şimendifer hat- Yimıza (âzın olan rayların tedariki için yeni bir müna O ŞMa açmıştır. Diyarbakır ; ı"“ Iran hududu demiryo Eüda kullanılacak olan bu Aylardan — şimdi alınacak Sancak Hududları Tesbit Ediliyor.. ı OLLLLLL | Parti Binası Bu Husustâki Konuşmalar Devam Etmektedir. Meclisimizin — küşat olan 2 eylül 1938 vardır. Bunlardan başka, Hatay harltası üzerinde zincirleri kırılmış bir. kıizi. gö teren İstiklâl pulu İle Hatay köylüsünün çift sürdüğünü ve Anadolu güneşinin Hata. yı aydınlattığımı müşir köy- lü pulları vardır. Bunlardan başka ayrıca beş çift gayet zarif takse pullarıda hazır- lanmıştır. tarihi ibaresi Yeni Hatay pulları yakın. Parti Vilâyet Kongresi | Dün Toplandı. ! | i | H ı Kongre Azası Ebedi Atanın Manevi Huzu- Punda Üç Dakika Suküt Etti. Tolantı Vali- mizin Bir Söylevi ile Açıldı. Partisidir. Şu kadar müddet zarfında çalışan Partinin bu- ndao üç sene evveline ya: kın bir zamanda Halk Parti ve hükümet beraberliğinin dalma müttehit ve — birleşik (Sonu ikinci sayfada) buslar da İngiltere Çine Mali Yardım Yapacak. Roma, 15 (A A ) İtalyanın Akdenizdeki istekleri hak kında Avam Kamarası da «0 aılan muhtelif ere Çem berlâyn şu cevabı vermiş tür. İogiliz hükümeti Akdeniz de 'Statukoya riayet taah hüdünün lagiliz İtalyan an laşmasında derpiş - edildiği hiç şüphesiz Tumusada şamil bulunduğuna kadir. bu an- laşmaya aykırı hareket pek tabil olarak İogiliz hükü meti için ciddi endişe uyan dıracak bir meseledir. İtalyada Harbe Me- Gidecek. Parlamentoda_g_izlı' bir İb;lan— tt yapılarak gizli kanunlar kabul Roma, 15 | Radyo | İtalya parlâmentosu; bugün son defa olarak toplanmış ve iki celse akdeylemiştir. Localar, —daha saat on üçtenberi dolmuştu. Mebus- lar faşlet kıyafetimde gelmiş ler ve yerlerini almışlardı, Saat 16 da parlâmento reisi Kostanco Ciano gelmiş ve arkasından Mussolint sa- lona dahil olmuştur. Rels, yerine oturduktan sonra, ruznamede yazılı ka- nunların tam bir - ittifakla ve alkışlarla kabul edilmesi- ni teklif etmiş ve öyle de olmuştur. Irk kanunu, parlâmento” nun İâğvedildiği ve yerine korporasyonlar meclisi tesls olunduğu hakkındaki kanun, harp vukuunda yaşları ne olursa alsun velevki sakat dahi olsalar, bütün mebus- ların ilk safta olmak şartile harbe iştirak etmek mecbu- riyetinde bulunduklarına da ; ir olan kanun ve daha ba- | zi kararnameler, kül halin da bamlarak tedavüle çıka- | de kabul edilmiştir. rılacaktır. Parlâmento, müteakiben Türk-Yugoslav Afyon Müzakereleri.. Anlaşma Tecdit Edilecek Mü- Ankara Rad- zakereler 15 Gün Sürecektir. İstaobul, 15 | Hususi | — Türk — Yugoslav müşterek afyon satış anlaşmasını teç- dit etmek üzere şehrimizde yapılacak müzakerelerde bu- lunacak Yugoslav heyeti dün şehrimize g. lmliştir. Heyet, Yugoslav ticaret nezareti baş müşaviri Obradoniçin reisli ğinde, zira! mahsuller umum müdürü Markaviç, tUcaret nezareti müşa virlerinden dok tor Mihalloyiç, tlcaret neza- reti mütehassne eksperlerin - l işleri umum müdürü Feryançiçden mürekkeptir. | Türk heyeti de İktisat Ve. | kâleti mümesili Servet Ber- kinin riyaseti altındadır. Yu- göslav mümessilleri -toprak mahsulleri umum müdürlü- ğünde dün Türk heyeti aza- lariyle ilk teması yapmışlardır Esas müzakerelere de bu sabah saat 11 de Ticaret odası meclis salonunda res men başlanmıştır. Müzakere- lerin 15 gün kadar devam | edildi. B. Mussolini gizli bir toplantı yapmış ve diğer bazı kanunları kabul eylemiştir. Erserann eee Sıhhat memur- ları hususi büt- çeden ikramiye alacak. Ankara, IS|AA| — Al- | dığımız malümata göre Sıh | hat ve İçtimai Muavenet ' Vekili 30 yıl bizmet muka | bili. Vekâlet maemurlarına verilecek ikramiyeler karşı liğı olarak hüsüsi idareler bütcelerine lâzım gelen tah- sisatın konu'masını vilâyetler den istemiştir. yosunda Zirat Konuşma. Dün akşam Ankara rad- yosunda Ziraat — Vekâleti adına yerli ve akala pamuk mevzuu üzerine bir. konuş ma yapılımıştır. Karşılıklı iki kişi tarafın. dan yapılan bir konuşmada pamuk ziraatimizin esrasları anlaşılmıştır. Gelecek hafta yine aynı saatte «Atıcılık ve hayvancılık» mevzuu ln'l rinde bir konuşma yapıla- güktir. y Milli Ekonomi ve : mlli faaliyet. Dünyada maveut işletme santıklarının hepsi 1800 tari- K B. Faik Kurdoğlu Zirant Vekili Manisa Me- busu Faik Kurtoğlu tarafın. dan Ankara radyosunda Âr. tırma Haltası münasebetiyle şua söylev verilmiştir: Muhterem muhataplarım, Dillerin menşel hakkın - daki nazariyeler, Güneş - Dil teorisi olsun veya diğer bir nazariye bulunsun, biliyor. sanuz kl ittifak ettikleri nokta, her kelimenin kul- lanıldığı muhitte konvansiyo- nel bir müneya maliık bu- lunduğudur. Yani, o kelimeyi kullan makta olan cemiyet, o kes lime söylendiği zaman ne anlamak lâzim geldiğini, ef radı arasında bir nevi zım ni mukavele ile tesbit miştir. Bundan dolayıdır. ki, çok defa, aynmı kelimenin, ayrı iki cemiyette başka başka müânaları olduğu görülür. Meselâ: Figure kelimesi Franuz cada çehre, demektir. İngi- lizcede rakam demektir. Pipe, kelimesi Fransızcada bildiğimiz pipo demektir: İngilizcede kalın boru müâ- nasıDa gelir. et. Spectacles, — Fransızcada manzara demektir - İogiliz- cede gözlük mânasını ifade eder. hinde yani büyük sanayi hareketinden so:ra kurulmuştur. Bunların içlerinde mecazi mânaları itibariyle değil, ha- kıkti mânaları itibariyle, pek tuhaf olanları da vardır: Meselâ: Antle derseniz Fr- ansızcada eski asırdide bir şeyin — vasfımı ifade etmiş olursunuz.. Ayni kelimeyi İngilizce kullanılan bir mem lekelte tellâffuz ederseniz, Mmaskara demiş olursunuz. Gross İogilizcede kaba, Almancada büyük mânası- nadır. Bundan dolayıdır ki, zeki ve hoş şeyler yazmakla ta- nınmış bir. muharrir, dil meraklılarını yanıltan bu ke- limeleri Favux Amts ( Sahte dostlar ) adiyle toplayıp ko- ca bir kitap meşretmiştir. Türkçe, Arapça, İramicede de böyle kelimeler bulun- duğu — malümdur: - Bizdeki mânalariyle tamamen zit olarak gurur ve mağrur ke- Hmelerini Araplar aldanış; münşerih mâpasına kullan- dığımız münbasit kelimesini dayak yemiş; müsaferet ke. lmesini İranlılar seyahat, rüzgür kelimesini zaman mâ- nasına kullanırlar. Çok uzun — sürebilecek olan bu bahsi burada ke- p, asıl maksadıma, yani tasarruf ve artırma kelime- lerine gelmek lstiyorum. İçinde bulunduğumuz haf- ta dolayısile bu kelimelerin tekalik anlamlarını iyice ter- bit etmekliğimizin, bu hare- ketin kudreti, mânssı, inki- şafı bakımından faydası var- dir: « Tasarruf » kelimesinin bizde konvansiyonel mâna- 61 economliser kelimesinin ( Sonu üçüncü sayfada) 4 Bin Yahudi Memeliyi Terk Etti.: Almanya Memelde Kahir Bir Ekseriyet Kazandı. Kovno. 15 (A.A| — Ga- zetelerin tahminlerine göre halıhazırda Memel — arazi sinde takriben iki bin Ya- hudi sakin — bulunmaktadır. Şimdiye kadar 4030 Yahu- di Memeli terkederek Lit vanyanın merkezinde yer" leşimişlerdir. Berlin, 15 (Radyoj Mamel — tasnifi — neticeleri hakkında Alman Ajansının ğ verdiği malümata göre, Al- | man İistesi kahir bir ekse- riyet kazanmıştır. Parle, 14 — (Radyo) — Fransanın Berlin vefiri Ka- ilen Memel intihabı netice- 1 müncasebetiyle — Hariciye nezaretine gitmiş ve şehrlia statükosu ile Fransanın alâ- österemiyeceğini lr, statüko- ğunu hatırlatı Tagiliz — maslahatgüzarının da bu şekilde hareketi bek- Tenmektedir.