17 Ekim 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

RERT TÇT ÇTT YT T Y T Pa e PT A , a El SAYFA: 2 TÜRKDİLİ - 17 BİRİNCİ TEŞRİN 937 M W MÜŞTEREK HAREKET... (Baş tarafı birinci sayfada) | çüde ekonomik tedbirler or. ganize etmesi talebinde bu lunduklarını, diğer taraftan Amerika cumhurreisi Roo- seveltin Şikagoda verdiği mühim nutukta Amerikanın bundan böyle tecerrüt poli- tikasından vazgeçeceğini bil- dirmiş olduğunu kaydede- rek Amerika cumhurreisinin sutkundan bazı parçaları ve ezcümle “Sulh seven millet- | ler muahedelere karşı gös- terilen riayetsizlikleri müş- | terek hareketleriyle karşıla. malıdırlar ve dünyadaki ni zamsızlık salgınına karşı ka- etmelidirler. ; özlerini tebaröz ettiriyorlar. Bu gazeteye göre Roose- veltin sulhün müdafaası uğ runda teşriki mesal için ken: di memleketi halkına oldu ğu kadar bötün dünyanın hürriyet sever halkına kar- gı yaptığı tuvsiyeler' Ullbassa İngiltere ile dominyonlarda bü- yük birmemnüniyetle karşılan- mışlır. Bununla beraber Ja pon tecavüzü hiçbir. engel tanımıyarak ilerlemekte de vam ediyor. Birçok kimseler Amerika cumhurrelsinin nutkunda olduğu gibi Canterbury baş- piskoposunun - sözlerinde de mündeminç bulunan şu sua- li soruyor: *“Protestolar ve müracaat: lar müsbet netice vermediği | taktirde ne olacak?, Al bert Hall toplantısında bu sualin cevabı verilerek Ja ponyanın ekonomik abluka- sını temin etmek Üüzere İn- giltere hükümetinin beynel - milel bir teşkilât vücude getirmek hususunda ön ayak olması talep edildi. Acaba İngilterenin bu yolda giri şeceği bir. önderliği kimler ve “ne deteceye kadar ta kip edeceklerdir. Bu «sual | hâlâ cevapsızdır. Başplskpo sun da nutkuvda - söylediği gibi münferit hareketler te sirsiz olacağı gibi daha kö- tü de olabilir. Bundan baş ka iyi hazırlanmış bir dev lete karşi ekonomik böykot vazı kolay olamıyacağı gibi bu boykotun muvaffakiyetli netlce vereceğinden de emin olunamaz Times makalesinin sonun- da şöyle diyor: “İngiltere. | halkı sulhün kollektif müda faası işinde uhdelerine dü şen vazifeyi ifaya hazır ol duklarını göstermişlerdir. Fakat İngilizlerin sevkitabi ileri ve geçirdikleri tecrübe- lerde de gösteriyor ki nmi- zamlı hayatının esası cezal olmaktan ziyade konstrük tiftir. — Uzaklaşma — yolunu reddetmek suretiyle yatışma imkânlarını ortadan kaldıran. lar ve bareket tedbirlerini yalnız kendi kuvvetlerinin tatbikinde görenler sadece komşülarını değil Takat Ro- oseveltin. dediği gibi bütün medeniyeti de tehdit etmiş soluyorlar. Amerika cumhur: reisinin bu zibniyeti taşıya- nlara karşı yaptığı ihtar şu- dur: Böyle bir tehdit ergeç | müttehid bir takbih ile kal- | miyacak, aynı zamanda bü | medeni milletlerin müt lt ve mukavemi o_ tesirsiz kalması akıldan ge- çirilemez , Dai!y Telegraphb gazetesi Amerika cumhurreisinin nut- kundan bahseden “Ameri kanın sesi, başlıklı başma kalesinde cumhurreisinin an laşılan beynelmilel vaziyetin son zamanlarda aldığı şekil den endişeye düştüğünü, bu- gün her tarafta hâkim olan tethiş pöletikasının ve bey nelmilel kanunsuzluğun me- deniyetin temellerini makta olduğundan bahset tiğini kaydettikten Amerikan mi'letinin lideri- nin bu gibi açık ihtarlarda bulanduktan sonra dünyayı tehdit eden tehlikeyi berta- raf etmek için hiçbir. müs- bet harekette bulunmama- sının pek acı bir. hakikat olduğunu, vakıa Roosevelt sulh seven milletlerin müpş: terek bir gayret göstermesi ni talep ediyorsa da Millet Cemiyetinde aza olan devletlerin Amerikanın işti raki olmaksızın senelerden - beri tatbik etmekte olduk- sark sonra ler | ları bu müşterek gayretlere Amerikanın bundan — böyle iştirak edip — etmiyeceğini katiyetle bildirmediğini ve yine Rooseveltin dünyada sulh, adalet va itimadın hâ kim olması için muahedelere karşı gösterilen riayetsizlik- lerin önü alınması lüzumun- dan bahsetmekle beraber bu işin vasıl başarılacağı ve bil- hassa Amerikanın ne gibi yardımlarda bulunacağı hak kında salih bir tasrihatta bulunmadığım bildiriyor ve diyor kiz “Adaletsizliklerin ve hak- ht gikâyetlerin ortadan kal: dırılmasını talep etmek ko laydır. Fakat bu işde kim hâkim ölacak ve haksızlığa matuz kalanın başkaları ta: yafından tayin edilecek şart lar altında tatmim edileceği: | ni kim garanti edecek? Eğer Karşılıklı itimatsızlıklar sa | dece -anlaşmazlıklardan doğ muş olsaydı. bu müşkülü halletmek kolay olurdu. Fa: kat maattessüf bu itimatsız- lık daha ziyade menfaatle rin gayri kabil imtizaç olma - sından neşet etmektedir Bi- naenaleyh, Lord - Rennelin tavziyesi veçhile. başlangıç ta pek ileriye varmadan bu işe girişelim Fakat şurası da | var ki dört garp devleti ara larındaki ihtilâlı halletseler dahi uzak şark meselesi ek ki inatçı vaziyetini muha- faza edecektir. Acaba cumburreisi Roose- velt tamamiyle sulhperver Çin üzerinde muazzam kuv: vetleriyle yüklenen milleti “Sulh seven milletler, ara sına nasil ithal edebilecek tir. Roosevelt bizzat itiraf et- tiği gibi hiçbir işe karışma mıya azmetmiş bir. halk kütlesinin başıdır. Sulh ve Ş emniyet prensiplerini ve ka- nunları yaşatacak yegâne yol alan “imüşterek hareket, işine bu tehdidat çerçivesi içinde pasıl yardım edebi lecektir? Amerikanın bu sua le vereceği cevap sabırsiz ' Çıkla bekleniyor , ındıııllor Guardian ga Rooseveltin dış poli- | | | ya aleyhinde | çirmiye tika hakkında söylediği söz- lerin ehemmiyetini tahmin ve takdir etmenin kolay ol madığını, ilk bakışta bu sözlerin tecerrüt politikasın dan yeni bir inhirafa delâ let ettiğini, diğer taraftan Amerikanın Milletler Cemi yeti azalariyle veyahut de mokrasi devletleriyle daha faat teşriki mesaiye geçece. ğt ümitlerini baltalıyan söz- lerinin de mevcut olduğunu bildiriyor Bu gazeteye göre Roose velt idaresi ve bir dereceye kadar — Amerikan — halkı, bilhassna bugün Çinde cere yan eden harp meselesinde tam bir tecerröt politikası- nin getireceği zararları müd rik bulunuyorlar. Pek muh- temeldir ki Roosevelti — bu sözleri söylemeye sevkeden maksat —sadece Amerikan efkârı umumiyesini kati te cerröt politikasından uzak laşmıya hazırlamak — değil aymı zamanda Amerika ha ricindeki hükümetleri Japon harekete ge- teşvik etmekt r Mademki bu teşvik gösleri liyor, İnıllıuc hükümeti müşterek — hareket takdirin de Amerikanın ne dereceye kadar iştirak edeceğini Am- erika hükümetinden sorma” hıdır. Belki de Amerika hü kümeti, kendisi de bilmediği için, bu suale kati bir ce vap vermiyeceklir. Sosyalist Daily — Herald gazetesi Japon - tecavüzünü durdurmak için yapılan her tavsiye teşebbüsünün resmi makamat tarafından — aymı cevapla karşılandığını, bu cevabın da “Amerika olma dan birşey yapamayız, ve ÂAmerika birşey yapmak is temiyor., Şeklinde olduğu- ğunu, 193? de de aynı ma. zeretin ileri sürülmüş oldu- | ğunu, Roozeveltin Şikagoda | verdiği nutukla ağlebi ihti mal Amerikan efkârı umu- miyesini yoklamakta oldu gunu, fakat her bir ve kârda Japonyaya karşı — müttehit bir tazyik tatbiki- hususunda gösterilecek imkânları Ame rikan cumhurrelsinin reddet mesi ihtimali — olmadığını, eğer İngiltere hükümeti ma zeretler yoluna sspacak yerde Vaşingtona muayyen ve kati bazı tekliflerde bu- lacak olursa müessir hare ketlere geçilme imkânl basıl olacağını, İngiltere hü kümetinin Çinde harp kur banlarının yardımına has- redilmek üzere Cityyi faali yete sevkedilmesinin iyi bir jest olmakla bereber — pek ehemmiyetsiz. birgey — oldu ğunu ve katl harekete ge çilmesi için daha fazla bek- lemek imkânı kalmadığını bildiriyer 0660001 © 6000000006! TÜRKDİLİ $ Pazartesinden başka h gün çıkar- Siyasal gazet, Yıllığı. — 800 Kuruş * . $ AltıAylığı:400 — , : E Sayısı: 3 5 5 î Günü geçmiş sayılar 25 i $ kuruştur : ADRES; : BALIKESİR TÜRKDİLİ $ serccccccErEceCECE İ halka tevzi edecektir. sıkınlışı Birkaç gün önce başlı yan soğuklar devam etmek tedir Sert sert esen rüzgârlar buyil kışım erkenden gel- miş olduğu hissini vermek- tedir. San günlerde soğuması yalnız vilâyet da- hilinde — değil; hemen her yerinde umumi havaların memleketin şekilde devam etmekte ol- duğu gelen haberlerden an laşılmaktadır Memlekette bazı yüksek yerlere kar da düşmüştür Hattâ bu arada Sındır- gt civarına, keza Bursa ta- raflarına da kar yağmıştır Vakitsiz — kış, ekscrisini odunsuz ve kömürsüz yaka- ladığı halkı haklı olarak telâşa düşürmüştür. Çarşıda kömürcüler tara fından depo edilen mahdut miktardaki kömür, bir kaç gündenberi devam eden so guklar yüzünden çabucak satılmıştır. Dün kilo ile kömür al mak istiyenler bu yüzden hiçbir. yerde kömür bula mamışlardır. Esasen; araba ile, yükle kömür gelmemektedir. Kilosunu altı, hattâ yedi buçuk kuruşa da a'abilmek imkân ve cesaretini göstere bilenlerin de verilmiş ruhsatname olmasına rağmen- könür bulamamış olması hem garip, hem de acıdır Dört, beş günlük bir soğuk halkı böyle derin düşüncelere acaba sevk ettiğine göre Kânunları, Şubatları geçireceğiz? - Gönende de odun, kömür sıkıntısı var Dün Gönenden, münevver Susığırlıkta Çıkan yangında bir ev yandı Dün Susığırlığın Kışla ma hallesinden Ömer oğlu Ali adında birinin evi çıkan bir yangın neticesinde tamamen yanmıştır. Yapılan tahkikat- ta yangının pekmez kayna tılan ocaktan samanlık da mına ateş kaymasından çık- tığı anlaşılmıştır —zEEE A Rfiyamaşa nn Belediye Kömür Aldı.. Belediye orman idaresi tarafından musadere edilen kaçak kömürleri mubayaa etmiştir. Belediye bu kömürleri ihtiyaç nisbetinde — yoksul çekiyor | bir okuyucumuz, — aldığı- | miz uzün bir mektupta ora daki mahrukat kıtlığından, halkın müşkil vaziyetinden | yana yakıla bahsetmektedir. Yine bu mektuptan Gö. nende bir merkep yükü odun| 60-70 kuruşa satıldığını, şu sırada köylünün, çiftçinin tohum işile meşgul bulundu ğundan — bu fiatla da odun bulunamadığı anlaşı!- maktadır. Sözenerle birlikte dün Ma nisaya gıtmiştir. | Rafet, Mahmut, Münir, Hüseyin, Mustafa, Hulki, | Sadi, Necati, Celâl, Ahmet, Rafet, Hüseyin, Ali ve Sabriden kurulacak olan şe- hir takımı bugün Manisa mühteliti ile karşılaşacaklar- | iLiMiZDEN HABERLER Bi ei — ÇarşıdaKömürKalmadı Kömür arıyanlar eli hoş döndüler, Gönen da mahtukat Yoksu| | Çocuklara. Kitap, —defter veriletek Şehrimiz Çocuk Esirgeme Kurumu idare heyeti dün toplanarak okullardaki yok sul çocuklara yapılacak yar dim İşleri üzerinde görüş müşlerdir. Kurum idare heyeti bu toplantıda her yıl olduğu gibi yoksul talebeye, kitap, defter , vesnir ders levazımı temin etmeği kararlaştırmıştır. Ayrıca üçü bayan olmak üzere on kişilik bir kolu da takımla birlikte git” miştir. Temsil kolu - bu aki şam Manisa Halkevinde Ka" nanam adında üç p.l'“l. bir vodvil ile Yaman Oğulla> ri adındaki bir perdelik mü” zikli komediyi temsil ede" ceklerdir. aait Maden Hurdeleri Ha- rice Çıkarılmıyacak.. Bu gibi hurde demir, pirinç, bakır vasairenin memlektl müdafaası bakımından dışarıya satılması yasak olunatök (Baştarafı birinci sayfada) esseselerinin İhtiyacından fa zla kalacak olan hurdaların fabrikalarımıza kaynak ola- cak duruma getirilmesi ge rekli görülmüşlür, Askeri fabrikalarca satın alınacak ve ihtiyaç zamanı na kadar depo dahilinde beklettirilecek olan bu bur dalar, fabrikaların müteda- vil sermayesini dalma artı. racak bu işe bağlamak za ruretini meydana koyacak tr Bu hurdaların birikmesi milli seferberlik bakımından lüzümlu bale göre bir çok | vekâletleri alâkadar edecek bir devlet işi olması bakı mından ucuza — maledilmesi gerekli görülmüştür. Bir harp yılında memle- ket mülafaası yolunda kul: lanılmak üzere şimdiden fa:- brikalarca biriktirilecek olan bu hurdaların az bir Ücret le battâ kabilse ücretsiz ol- arak taşınması - faydalıdır Nakil ücreti ne dereceye ka- dar artırılırsa bu maksada ayrılan para o pişbette ça | buk bitecek ve hurda ma | denler satın - alınamıyarak sahip'erinin ellerinde kalmak suretiyle zararlarını mucip olacaktır. Pundan dolayı ya- loızca devlet demiryelları mevzuatına uymak üzere nakliye ücreli için ton başı na 5 santim verilmesi mu vafık görülmüşlür. Askeri fabrikalar namına | fabrikaların malzeme | satın alınıp muhtelif yerlt” | de biriktirilecek olan h". hurdaların satın alınmasi? * beraber fabrikaların buluf” duğu mahalle nakline kad?” geçecek zaman zarfında vlet mali olan bu hurda mahalli hükümetçe m! za edilmesi en uygun g ülmüştür. Hurda madenlerin -" leket içinde her yıl mua” yen miktarda satın alınabi mesi ve tüccarların da mel larımı dışarı cılıuııılüu:r ndan zararlarını mucip ol maması yüzünden "ıd fabrikaların mütedavil #f yesine bu maksadla blı"' tar tahsisat konulmasi zeri” ridir. Askeri fabrikalarıf | len mütedavil serma' bu hurdaların ulındl'r bali inde beklememesini olacaktır Bu hurdaların milli kalar nezdinde ıçılıcıkı di ile de alınması kez& Üyet flatlarının " nihayt|, yükselmesine ve mal sahipl” rininde zarar |Bıııl' bebiyet verecektir Bu ibaf la son seneler lılııtll",”. te memleketten dışar! © rılan hurdaların ıııııf' mühim iş için askeri f kaların mütedavil *€! 80.000 liranın ilâveti eet ve lüzumlu ılrnll_l__* önünde huluudmulıvl '” ÇAR sine en az olârak ŞehirMuhtelitiDünMa- nisaya Gitti.. Bugün iki muhtelit Karşılaşacak, gençler gabe de biT müsamere veracakler Şehrimiz Futbol muhteliti | dır. bölge başkan vekili B. Feyzi | EELLDÜİ UĞ gaA AA OAY î Yeyi 26 gt t ÖS