25 Eylül 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

Düşünceler: Halkevinin Hoparlörü.. Cumhuriyet rejimile me- deni ve insani haklara ka. vuşturulan Türk sosyetesini, ulusal karakter ve kültür bakımından hazırlıyan Hal kevlerinin, yurdun her ta- rafındaki göğüs kabartıcı çalışmalarını, milli heyeca nımın sürekli akışına, benli- ğimi vererek her zaman al- kışlarım. Halkevleri; medeni Türk dünyasının, iman, sevgi, fa- zilet ve milli karakter aşı- lıyan; ilim, fen ve marifet sevgisini vatandaşlara — tat- tıran birer mabedidir Halkı birbiriyle kaynaştıran, bu mabet, busıcak kucak her Türke açıktır. Oraya koşu nuz! Kafalarınızın gidelan mas'nı, ruhlarınızın - pasını silmek mi istiyorsunuz — işte Halkevi sizi bekliyor, iste diklerinizi vermek - için size kollarını açıyor.. Evet Hal kevlerinin hakikaten nurlu birer mabet olduğu bugün herkesce malümken niçin bu yazıyı yazmıya kalktım. Sebebini söyliyeyim: Dün akşam, parklarda ve eski belediye meydanında, her akşamkinden kalabalık bir topluluğun Halkevi ta rafından neşredilen dünya havadislerini Halkevi hopar- Törlerinden dinlediklerini gördüm ve düşündüm. Ne güzel düşünce.. Halkevi bah çesinde Atatürk parkında ve eski belediye meydanında evi-| ; miz tarafından kuralan bu hoparlörler va iyle her ak şam — sayın — Balıkesirliler konferans ve güzel müzik parçaları dinliyerek, dünya havadislerini işiterek temiz ve serin havada günlük yorgunluklarını — dinlendiri yorlar. Bu tabii hak ve hareket, biran için gözümde büyüdü eski devri hatırladım. Türk | milletini medeni, insani hak- lardan mahrum bırakan sal- tanata İânet okudum. Ve Cumhuriyet çocuğu, Atatürk çocuğu olduğumu şerefli bir gururla duyarak halk için çalışan Halkevimize bir va- tandaş sıfatiyle gönülden te şekkürü borç bildim. Bu gü- zel hareket biraz daha fe: dakârlık yapılmak - suretiyle genişletilerek Aygören, İzmir- ler ve Vicdaniye mahallelerine de birer hoparlör konulursa bütün halkımızın azami |: desi temin edilmiş olacaktır. Evimizin her — sahadaki faaliyetlerini, çalışkan Hal- kevcilerimizin sönmez aşk ve gayretlerini taşkın sevgi ve takdir. duygularımla al kışlarım. V. K —amasnan Tunus Hâdiseleri Paris, 24 (AA) — Tunus hâdiseleri hakkındaki tahki- kat devam etmektedir. İtal- yanların, Fransız himayesi | altında olan Tunusta kava- nin ve nizamata muhalif hareketlerde bulunmuş — ve imzibatı ihlâl ötmiş olduk- ları itiraz kabul etmez gibi görünmektedir Bu sebepten dolayı Fran- | sa, İtalyadan tarziye ve mü- erimlerin tecziyesini İstiye- | bilecektir İtalyan amiralı, Tunüsu | | olan müzakereler terketmeden evvel, teessür. Sinema Ve Artist: Franciska Gual — Hususi Hayatı Franciska Gaal son zaman larda şöhret kazanan bir Ma- car artistidir. Kendisine ma- hsus ve orijinal — tavurlarile seyircileri — güldürdüğünden kendisini pek çabuk halka sevdirmiştir. Bu sevimli artistin henüz İstanbulda 5 filimi gösterildiği halde onu tanımıyan — kal- mamıştır. Bu 5 filimi — şun- lardır: Paprika, Veronika, Küçük Anne, Dokunma Kal bime, Budapeştede Skandâl. Bilhassa bu son filiminde en meşhur. Alman koömedi artistleri olan Poul Hörbiger ve Lzöke Lzkal ile birlikte emsalsiz bir şaheser yarat mişlir Berlin sahnelerinde - bil- hassa Pygmalion ve Cezar ve Kleopatra piyeslerinde şöhret kazanan Franciska Gaal, sesli filim sayesinde bütün dünyaca tanınmıştır ( Universal-filim ) Alman müecssesesi hesabına çevirdi ği Veronikadan sonra aynı şirket tarafından angaje edi- lerek kendisine “Der Casa nova Von Wolfgangsee,, 1s- | minde diğer bir filimin baş rolü verilmiştir. Saçları kumral, gözleri elâdır. Doğduğu tarih 1910. | Evli değildir. Kaç doğumlusunuz? — Size hayatınızı anlatalım. 1 Mayıstâan 7 Mayısa ka: | dar doğumlu — olanlar için (iki tarih de — dahil ) | çok uygun bir harekete geç | mek vaktidir. Hâdiseler çiz dikleri plâna göre olmamak- la beraber iyi ve rahat ya şgıyacaklardır. Beklemedik- leri şeylerle karşılaşacaklar- dır. Bu — doğumlular birkere elde ettikleri şeyi bir daha bırakmazlar. Birçok şeyler de muvaffak olacaklar ve bilhassa iş meseleleri çok iyiye dönecektir. 1937 - 1938 Senelerinde büyük işler başarabilirler Her ne isterlerse arkasın- dan gitsinler onu elde ede ! neşriyatı, ceklerdir. Bu, seyyahat için iyi — bir | senedir — İçtimal mevkileri yükselecektir. Kumarda ka- zanacaklar ve haziran ay- ımda da hava işlerinde mu vaffak olacaklardır Bu sene zarfında aşk me | seleleri başlıyacak, genç ve ihtiyarlar romantik tecrüb- eler göreceklerdir. Sıhhatla - rı iyidir, fakat boğaz ve sl- nirleri zayıftır. Mamafi bun - lar, ilerde mesut olmaları: na mani olmıyacaktır. Bir şeye vasıl olmayı is- Üyenler yakında muvaffak olacaklardır. ÖB ——— lerini bildirmiştir. İhtimal Roma, Fransanın talebine cevap — vermeden evvel amiralın — raporunu bekliyecektir. Fransız. memurları, meselenin pazartesi Niyonda cereyan bu günü edecek üzerinde hiçbir tesir icra etmiyeceği- ni beyan etmektedirler. Avrupayı Tehdit Eden Harp tehlikesi (Baştarafı birinci sayfada) hedefi "İtalyanın hakiki çeh- resini ve müstakbel plânla rını bütün dünyaya göster mektedir. Sovyetler - Birliği sulhü müdafaa için do lambaçlı — yollardan — isti- fade etmiyor. Sovyet hü kümeti, diğer bazı hükü metler hilâfına olarak İtal yanın mesuliyetini açıkça ve sarih bir surette ortaya koy- muştur. — İtalya hükümeti, bütün dünyaca malüm olan hâdiseleri delilsiz olarak sa dece inkâr etmekle hiçbir şey reddetmiş olmuyor. Bi lâkis Akdenizdeki korsanlık harekâtındaki — mesuliyelini teyit etmiş bulunuyor Bu suretle, Sovyet hükümetinin teşebbüsü daha — şimdiden mübim neticeler vermiş olu- yor Faşist İtalyanın maskesi yırtılmıştır. Sovyet notasına ' karşı İtalyanın aldığı vazi yet ve İtalyan matbuatının Akdenizdeki ba- tırma işlerini faşist İtalyanın terlip —ettiğinin isbatından başka birşey değildir. Sovyet hükümeti, Niyon konferansına iştiraki kabul | etmekle sulh azmini ve sul- hü takdir edenlerle işbirli- ğinde bulunmak arzusunu bir kere daha göstermiştir. Sovyet efkârıumumiyesi me - Dseleyi bütün şumulü ile orlaya koyuyor ve teknik — olmaktan ziya- de polelik bir beyhelmi- lel teşebbüs bekliyor. Hal- | buki Niyon konferansının ha- zırlıklarında, sulh — taraftar- | larını müteyakkiz bulunmı- ya sevkeden bir takım hu- | *usat hissolunmaktadır Diğer taraftan cumhuri- yetçi İspanyanın bu konfe- ransa dâvet olunması her türlü tenkidin dununda ka- hr, Almanyanın ise Akdeniz konferansına davet edilişi en hafif tabirle anlaşılamaz bir keyfiyettir. Eğer Niyon konferansının mesaisi Lon | dra Ademi müdahale komi tesi mesaisinin veçhesini ta- kip edecekse, İtalyan torpil lerinin siyasi bir torpil ile kuvvetlendirileceği söylenile- birlir. . Halbuki Birliği meseleyi başka türlü ortaya koyuyor Soövyet hükümeti — şuna kaildir ki, bütün sulhcü hü- kümetler ve bütün dünya efkârı umumiyesi kendi nok tainazarına iştirak etmek tedir. Mütecaviz devletlerin harp tahrikâtına derhal bir son vermek zaruridir. Bu, Milletler Cemiyeti - için de daima bir vazife olagelmiş- tir. Avrupayı tehdit etmek te olan harp tehlikesine bi naen korsanlara, müteca vizlere karşı sulbeü devlet ler tarafından şiddetle ha reket edilmesi ve müşte rek bir teşebbüste bulunul- ması zamanı artık gelmiştir. Sovyetler Birliği mütecavizlere karşı herza man müdafaa edebilir , iZDEN HABERLER || LM İşçiler 8 SaattenFazla | Susığırlık Çalıştırılamıyacak .. işçiler kendi arzularile dahi hükünetin kabul ettiği bu müddetten daha fazla çalışamıyacaklardır İktisat Vekâletince yeniden bir kaç vilâyetten mürek- kep birer iş bölgesi kurul muş ve bu vilâyetlerden biri de merkez olarak Ittibaz edil mişti. Bu meyanda vilâyeti miz de Kütahyadaki Altıncı *Bölge iş âmirliğine bağlı bu luomaktadır Bu daire —ağustos ni- hayetinden itibaren — faali- yete — geçmiştir. Bölgesini tetkike çıkan iş dairesi âmir | B. Halil Öngen şehrimizde | bulunmaktadır İı âmri iş kanununun tat- bikatı, iş ve işçi —hayatı üzerinde dün vilâyetle te maslarda bulunmuş ve şeh: rimizde iş kanunu şumülü ne giren müessese ve tica- rethanelerin vaziyetini tet- kik etmiştir. Vilâyet dahilinde 250 ka dar müessese ve ticaretha nenin iş kanununun şumülü ne girdiği anlaşılmaktadır Buralarda iş ve işçinin va ziyetini daha yakından kont- rol edebilmek maksadile şeh rimizdede bir iş dairesi şube - sinin açılması mühtemeldir. İktisat — Vekâletinin bir iki gün — evvel yapltığı tebliğe göre iş kanunu şu mülüne yalnız beş ve daha yukarı İşçi çalıştıran mües seseler değil, yapılan işin | mahiyetine göre beş işçi- den daha az işçi kul- lanan müesseseler de nun çerçivesi dabiline gire- cektir. Haftada — 48 iş müddeti tesbit — edilmeden önce müesseselerin işçilerini n kadar çalıştırabil- meleri mümkündü. — Fakat saat İktisat Vekâ'etinin haftada | 48 saatlik iş zamanı tesbit | etmesi üzerine artık hiç bir müessese ve ticarethane işçi- lerini 8 santten daha fazla çalıştıramıyacağı — gibi; işçi- ler de kendi Arzularile bi le de olsa Kükümetin kabul Sovyetler | ettiği bu sekiz saatlik müd detten fazla çalışamıyacak lardır. Bu şekil memleket dahi- linde bedenen fikren çalışan vatandaşlar için sıhhat içtiimai — ha - yat bakımından çok mühim- dir Sekiz saat çalışan bir işçi ————————— ve ve ka- | | D gaat çalıştığı. zamanki ücretini yine alabilecektir Çünkü kanunda asgari ücret miktari tesbit edilmemiştir. İş kanununun tamamen tatbik mevkiine — gireceği müddet üç sene olarak ka bul edilmiştir Bu üç senelik zaman zarfında işçilerin si- ğortası, sağlık durumları ve diğer ihtiyaçları için lâzım gelen teşekküller de kuru lacaktır İşçiler iş verenlerle arala- rında hasıl olan ihtilâfları | ve dilekleri ait - oldukları Bölge Âmirliğine bildirecek lerdir. Meselâ işçiler 8 saatten fazla çalıştırılır. veya basta- hk ve tatil zamanlarında iş verenler tarafından çalış- | tırılmak mecburiyetinde ka hrlar vey& ücretleri diğer | sebeplerle indirilirse iş böl | rimize gelmişlerdir rine hoşgeldiniz deriz. | gesine müracdat etmek su | retile haklarını koruyabile- ceklerdir. İş daireleri işçiler- le iş verenler arasında ha sıl olan ihtilâflar üzerinde Panayiri bugün ııılını Susığırlık, 24 (Hususi) — Susuğırlık panayiri cumarte günü (bugün) * açılacak beş gün devam edecektir: Panayıra M Kemalpatâ' Karacabey, Bursa,Bandırm?' Balıkesir, diğer nehiye köylerden birçok alıcı ve ** tıcılar şimdiden Susiğitli | gelmiş bulunmaktadır. » eli Tümgeneral ' Kemal Balıke sir Şehrimizd! Hemşehrimiz - ve de kumandanlarımızdan Ti ." neral Kemal Balıkesir zunen dün İstanbuldan Kedi —— Eve Taarruz | Etmişler b l Karaoğlan mahallesiP' t Hazım oğlu kasap ve arkadaşı Salih nll'- Meb bü medin serhoş — olarak l.' mahalleden — İbrahim ;a Hüseyinin — evine vüz ettikleri şikâyet olW ehemmiyetle dura ğundan yakalanmışlı /4 Köy Ebe Okulunâ Kaydedilenler.. 'Bu Okula Gırmelı Üzere MÜ Şebrimizde açılacak olan Köy Ebe okulunun hazırlık- ları tamamlanmaktadır. Ye ni hükümet konağına taşı: nan eski hususimuhasebe binası bu okul için tahsis edilmek üzere Doğumevi baş | hekimliğine bırakılmıştır Derslere başlanacaktır. birinciteşrinde Bu okula girmek üzere müracaat edenlerin tahsille ri nazanitibara — almarak aralarında seçim ve otuz kişi talebe olarak kaydedilmişlerdir. Buaların adlarını yazıyo- ruz! Nazmiye Mustafa Sargul, Makbüle Âdil Dikilitaş, Fat ma Cemal Eygülcan, Âfet Tahsin Ataç, Cemile Şerif Onnu, Cemaliye Mustafa Yarın Dil Bayramını Kutlulıyacagız..; Dü bayramı yarın bütün memlekette merasimle kut. | lulanacaktır. Yarın saat 18 de Ankara ve İstanbul radyoları birleş türilecek ve Türk Dili Kurumu kendisini | adına bir söylev verilecek- deniz korsanlarına ve Faşlst | tir. Bu söylev şebrimiz Hal- kevinde yapılacak toplantı da da radyo vasıtasile hazır bulunanlar tarafından taktp | edilecektir. Hzlkevimiz Dil bayramı nı İâyik olduğu şekilde kut Tulamak üzere bir proğram hazırlamıştır. Bu münasebet | le Halkevimizde yapılacak | toplantıda — Dil — devrimini anlatan konferans verilecek | ve birde temsil yapılacaktır y yapılmış | | dıka İsmail Türktekim racaat Edenler Arasında 30 Talebe Seçildi.. Jehak Albayrak, — Şükriye Torlak, Emine Mehmet danca, Behzat Kemıo| E) Fethiye l Hayriye Mustafa BM Mesude Riza Uysal, N İ" Mehmet Elmas, GMD' şit Kolburan, Emine Kilin, Yegâne İzzet Budılyı Mehmet Güf' Osman IF va Numan İnal, Cavidt ğ ri Özkal, Zehra HÜ ,ı. Gürol, Zehra Kâmil T* Si | Emine Mustafa Yııl";"' | harrem Demir, Ayş€ | rülen hayvanları: e | ki bir merkebe sopâ | yime Mustafa Berk. Yanya Özmen, Hıyfıî'”;: tafa Kürkcü, Cemile A” gör Hüsniye İsmail Leman Ahmet ŞaylaP: Yaramaz bir çacık "i kepten tekme !Ö Çay rııılıı"eııııdî'ı larındaki Ali n!'“ 'd". nettin, ııviıı!mıc l“' rafından - otlatılmağa n arâ' | muştur. Merkep dt bİŞ ıyı 'atarak çucuğu İ""# yaralamıştır. YaramA7 | hastahaneye kaldırıl! | | i D'ş | S P2KLSL L GD c DA ...- ! ğ r İ ) J h 4 —-