22 Mayıs 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

; & , K a TTT LEŞEE , AAT Y UY Devletlerin Mali Vazi- yeti NeHaldeBulunuyor Haftada bir milyar - frank bütçe açığı veren bir devlet yaşıyabilirmi?.. Eğer devletlerin büdçe açıkları arasında bir müsa baka yapılsa, hiç şüphesiz Amerika Birleşik Hükümet leri başta gelir. 30 Haziran da nihayete erecek olan ma li sene içinde —Amerikanın büdçesinin fazla masrafı iki buçuk milyar dolardır. Yani Fransız parasile hesap edi- lirse haftada bir milyar! Bir memleket ki haftaca bir milyar frank açıyor. Amerika hükümeti açığın buü dereceyi bulunacağını tah min etmiyordu Fakat tahsi Iâtin neticesi karşısında in- kisara uğradı. Keza masraf ların da., Büdçede açık veren mil- letlerin arasında acaba AlL manyanın mevkii nedir? Bu suale cevap vermek güçtür. Alman artık hesaplarını veş- retmiyorlar. Yalnız arada bir meselâ silâhlarına ne kadar masraf ettiklerini söylemek “te bir beis görmüyorlar. Fa- kat bütün mali yükü bak- kında toplu bir rakam ver mekten çekiniyorlar. Alman- yada bütçe açığı artık bir devlet sırrı haline girmiştir İngiltere ise, bütçesini da ima müvazene halinde bu lundurmak ister. Gerçi İn giltere son senelerde bütçe sinde müvazeneyi temin et miştir. Fakat geçen ay yeni teslihata sarf edilmek üze- re fevkalâdeden bir istikraz akdolunmuştur. 29 Nisanda açılan yüz milyon İngiliz li ralık istikraz! Bua istikrazda İngiltere hü- hümeti acaba muvalfak ol Geçen yaz bir gün Korniş Klifde bir bahçede bulunu- yordum, Havada bulutların arasında biçimli bir nesne parıldadı: Bu, bir Amerika seyahatından dönen Hinden burg balonu idi Şimdi bu büyük hava ge misi Amerikada Lakehurst da bir harebe enkaz halin- dedir. Bütün dünya şu sua li soruyor: — Bu kaza, bu çeşid ha va gemilerinin hâlâ iehli- keli oldıiııııı dair bir ih Bu sahada bir takım ka zalar olmuş olmasına rağ men büyük hava gemilerine taraftar olanlar bunlarla se yahat ve nakliyata hâlâ de- vam etmektedirler. İngiltere ve Fransa büyük hava gemileri kullanmaktan tamamiyle vazgeçmişlerdir. Uçuş esnasında bir. bulut gibi hareket eden büyük ba lon, uçarken ve karaya İn- meden üzerindeki stalik ele- ktriği tahliye etmek mec- buriyetindedir. Süratli bir tayyarenin hiç kapılmadan geçtiği bir ta- kım hava tesirlerini nisbeten daha ağır süratle hareket eden bir balon kumandanı: nın dalma hesaba katması du mu? İstikraz müddeti bi tip de gişeler kapanınc tikrazın ancak beşte birine iştirâk edildiği görü dü. Ya ni 100 milyon yerine 20 mil yon! Fransız bütçesine gelince, Başvekil Blum geçenlerde şu sözü söylemişti: “Bir mem - leket her sene bütçe hari- cinde aşağı yukarı öna mu tedarik — etinmek adil para mecburiyeli içinde yapıya- maz.. Yani kırk, elli milyarlık | tahsilâta mukabil, otuz kırk milyarlık da istikraz! Bütçe açığının muhtelif memleketlere göre isimleri vardır: Amerikada — bunun müsebbipleri “işsizler, dir, Almanyada “yeni silâblar, dır. Amerika Cumhurreisi işsizlere iş bulmak için haf tada bir milyar borçlanmış tır. Almanyada da altı mil yon işsiz vardı, Hitler, Al manyayi yeni baştan silâh landırmak - suretile bunlara iş buldu Hattâ Almanyada şöyle söylerler: Bir asker, bir işsizden ziyade memleke te daha ucuza mal olüyor Bu vaziyet içindedir ki, gerek iktisat cephesinde, ge rek silâhları tahdit etmek bahsinde bir cihan konferan- sın toplanmasından bahsedi liyor. Amerika bu işe öna” yak olduğunu inkâr ediyor Fakat şayinları devam edi yor. Galiba bu şaylaların ka- ti surette arkam kesildiği zaman, bütün dünya millet- leri aklı selime avdet ede “ ceklerinden ünıldı kencekleı' Hava Gemilerinde Baş. Gösteren Tehlike.. icap etmektedir. Hava gemisi pahalıya mal olur ve değeri taşıyabileceği yolcuların sayısiyle hesapla- nır. Böy'e bir balona fazla yük taşıyabilmek kudretini kolayca alev alabilecek bir gaz olan idrojen temin eder Eğer daha emniyetli olsun diye bu balonlarda idrojen yerine ötomik sikleti ondan dört defa daha fazla olan Helyom gazı - kullanılacak olursa 0 zaman, taşıyacağı yükün yüzde yirmi nisbetin- de azaltılması lâzım gelece- ği gibi süratinden de kay bedecektir. Bu düşencelerle Almanlar helyom kullanmamışlar, onun! yerine balonun inşasında sı kı emniyet tertibatı vücude gelirerek, hem daha ekono mik. hem de daha süratli olacağı düşüncesiyle idrojen kullanmağa devam etmişler: dir. Son iştial ve infilâkinde bundan ileri geldiği tahmin olunabilir. Bu asrın başında Graf Zeplinin bütün tehlikelere, felâketlere rağmen keabili sevk balon bahsinde girişti. ği mücadeleleri, buna tama- mivle kani olmamış bir adam yapamazdı. Alman ordu ve donanma: l | | | iLİMiZDEN HABERLER I Çavuş |Kasap Dükkânları İki Halkevleri Kısma ÂAyrılacak.. Kuıılırınıî&i[istimlu Eskişehirde açılan Çavuş Öğretmen kursunun faydalı neticeler vermesi üzerine bu yıl mühtelif vilâyetlerde se kiz kurs daha açıldı. Bu kurslara girmek istiyenler için Kültür Bakanlığı bir ta limatname vücuda getirmiş tir, Talimatnameye göre as kerliğini yapmış. yaşı 40 tan Ffazla olmıyan ve okuma yaz ma bilen kimseler de bu okul- lara kabul edilecektir. sı, kendisine paraca yardım- dan geri durmamışlardı. Da ha büyük harpten önce üç Zeplin birkaç defa yolcu ta. şımışlardı. Büyük harpte ise Zeplin bomba atan bi sıta hali ne getirildi. Fakat 1916 se- nesinde böyle bir balonun gerek tayyare toplarına ge yet büyük hedefler göster- mesi sebebiyle Zeplin bu vazileden geri alındı. İngilterede hava gemisi hikâyesi fecaatle hatırlanır. 1911 senesinde Mayfiy ba lonu, daha uçmadan kazaya uğramışlı 1921 senesinde R 38 balonunun arka - taralı kızılmış ve Huümbere düş müştür. 1930 senesinde R 101 fa ciası, hükümeti bu ölüm ve- silesini bırakmağa sevk et miştir. Amerıkada da vıılyet ay' nıdır, Şanandoh. Makon, Ak ron istimli üç büyük bahriye balonu havada kazaya uğ- ramışlardır. Dr. Eknerin idaresi altın- da bulunan Graf Zeplin ba lonu, hava gemiciliğini ye- niden canlandırmıştır. Bu | gemi 16.000 saatten fazla uçmuş, — İ. 00.000 — milden fazla yol katetmiştir Bu balonda seyahalt etmiş olanların sayısı 13.000 kişi den aşağı değildir Ondan daha büyük olan Hindenburg geçen sene mart ayında uçuşlarına başlamış- t Bu balon. ilk teşrin ayı- na kadar şimali Atlas Ok- yanusu üzerinde on defa gi- dip gelmiştir. Ondan sonra cenup Atlas okyanusu üze rinde de uçmuştur. Bu suüretle Alman hava gemilerinin artık — kazaya uğramazlığı kanaati yerleş- miş bulunuyordu. Geçen se- ne sonbaharda Amerikada ticaret hava gemileri kullan: mak üzere bir kumpanyasının — kurulması hakkında müzakereler ya.- pıldi. Ondan sonra Hollan- da da bir Felemenk kumpa- nyası kurulması projesi üze rinde aynı şekilde görüşme- ler olmuştur. Şimdi bir ha va gemisi daha kazaya uğ ramış ve enkaz haline gel miş bulunuyor Bu balonla rın tarihi meydanda iken hâlâ bu tehlikelere katlan makta devama bilm m lü zum var midir? YAZAN: NORMALN MAKMİLLAN Deyli Meyl gazelesinin ha vacılık muharriri Amerikan Keçi ve koyun eti ayrıayrı k baha ücretlerine ait yeni tarile tasdik edildi Belediye Umuml Meclisi. nin — nisan toplantılarında mezbaha üceri tarifesi üzerin- de bazı tadilât yapılmasına karar verilmişti. Bu ve diğer | karaılar vilâyet tarafından tasdik edilmiştir Buna nazaran mezbahada kesilen — koyunlardan — 100, keçilerden 80, kuzudan 50, oğlakdan 30, dama ve ma- laktan 200, sığır, öküz ve boğadan 40Ü, deve ve man- | dadan 450 şer kuruş ücret alınacaktır. Harice sevk edi lecek hayvanların mezbaa | ücretlerinden — yüzde - otuz tenzilât yapılacaktır. Haric- 1 tev gelecek hayvanlar bay- tar muayenesinden — geçiril - Kuru Yağcılar, (Seyyar Muha- birimizden) — Yağcılarda tyi çalışmalar vardır. İtina ile yapılmış yol lev halarının işaretile hududuna girilen ve hep çamlıktan ibaret| bulunan Yağcılar nahiyesin- de ilk mnazarda 6 7 kilo- metrelik geniş ve munlazam * bir yol tesviyesi göze çırp maktadır. Balıkesir - dıç için ticari bir ınevkn olan bu yolun batak yere ı rine ayrıca bombeli taşlar | döşetilmiştir. Bu zuretle ci i var köylüler emniyetle bu yoldan geçmekte şehirdeki ) ihtiyaçlarını — kolaylıkla te min etmektelerdir. Yine bu yol üzerinde kı- şın tehlike gösteren çayla rın üzerlerine kesme taştan ağlam iki menfezle bir köp- rü kurulmuştur. Bu köprü- lerin yalnız üzerlerinin döşe- meleri - kalmıştır. -Ağaçları biçilen bu köprülerden çok kısa bir zamanda geçilmek kabil olacak ve Poyrazdere lilerin yıllardanberi çektik- leri meşakkate nihayet ve rilecektir. Nahiye — Müdürü Hasan Hekimoğlu bilhassa yol fa aliyetine ânem vermektedir. Nabhiyede bu işlerden gayri umumi bir hela yapı'mış, plân mucibince bir ilkmektep te> sisine başlanılmış, çok mun- tazam bir avlu içinde köy imeyvalığı vücude getirilmiş. tir. Tren yolunda nihayet- lenen kısımda da üç kilo- metrelik yolun tesviyesi ya- pılmıştır. Değirmen yolunun en batak yerleri yine bom beli taşla döşetilmiştir Bütün bunlar köylüde bü yük bir gayret ve heves uyandırmıştır. Umran yolun - da her köy uhdesine düşen | keçi eti satan kasap dük kasaplarda satılacak. Mez- diktensonra — bunlardan da yukarıdaki — ücretler alına- caktır. Bu yeni tarifeye gö re merbahanın senelik vari- datı 16 bin liradan 21 bin liraya — yükseleceği edilmektedir Diğer taraftan oğlak tahmin ve kâoları ile koyun, kuzu eti satan kasaplar ayrı olacak. tir. — Yani keçi veya oğlak eti satan kasaplar koyun eti satam: | yacaklardır. Bu suretle hal- kın aldanmasına imkân bı- | rakılmıyacaktır. Tasdikten çıkan bu ka- rarlar kasaplara tebliğ edil miş bulunmaktadır. ldu.. bu işleri muvaffakiyetle ba- şarmaktadır. Merkez muh tarı Yakup da vazifesini be- nimsiyerek basarmaktadır. Futbol Lik ııçl;imı'ııim devem | edilecek Bölge futbol lik maçları- na yarın da devam edile cektir. Yarın şehrimizde İdman yurdu ile Güç birinci ta- kımları Bandırma sahasında Bandırma Doğansporla Edincik takımları, Gönende Bandır. | ma İdmanyurdu ile Gönen | İdmanyurdu takımları kar- şılaşacaklardır. Bürhaniye takımı bölge maçlarından çekildiğini bil dirmiştir. Edremitle A yvalık geçen hafta berabere kal- dığından bu iki takırg bir başka gün ayrıca lekrar ka rşılaşacaklardır. — Susığırlık İdmanyurdu maçlarla iştirak etmiyecektir. Yine yarın Ayvalık saha sında Güçten B. Şevkinin idaresinde B. Gümesinin at- letizm teşvik müsabakaları yapılacaktır Zai Gelenler Gidenler; Mharif Vekâleti umumi müfettişlerinden B — Refik şehrimize gelmiştir <—— Lisenin çay ziyafeti Lise son sinif talebesi gece Halkevinde öâğretmenlerine bir veda çayı vermişlerdir. Toplantı samimi bir hava içinde geçmiştir. İ Temsil kollarının çalışma- lan arttınlacak Halkımızın kültür seviye- sini yükseltmek için Dabili- | ye Vekâletince alınan ted- birler meyanında yeni bazı esaslar tesbil edilmiştir. Bu | ara halkın bir kısmının (Hal- kevleri) ne gidemediği naza- ridikkate alınarak (Halkevl. Temsil kolları) vın; ahalinib kesif bir şekilee bulaunduğu kasaba pazar yerlerinde tem- siller vermeleri bildirilmiştir —e eee e- İYeşriyat: Yeni Adam 177 inci sayısı çıktı. İçindekiler: Talebeyi im- tihana hazırlıyalım. (Adnan) Amele mahalleleri (Lütfi) po: | letika (Cemil), Eski Türklerde " spor(Riza Çavdarlı), Hâmitan | | ketine Hasan Âli Yücel, İs mail Hami. Yaşar Nabi ve |. | Nürettin Artamın cavaplari Yağcılar Nahiyesinde Yapılan İşler.. Kışın Taşan Ve Tehlike Göste- ren Çayın Üzerine Bir Köprü Rusyadan Dönüş ( Andre | Gide), Galipler ve Mağlüp” | lar (İlya Ehrenburg), Aşk Nedir? (Suphi Nuri), — Eski | - Yunanistanda Sosyal : Fikir” | ler (Hasan Tekin), Mis Bra” dy (Hikâye, L. Halwardhı İç sosyete, Dış sosyete tet” kikleri, Haftanın Düşünc! - leri, Fikret Muallânın resi 4' lert, okunmasını ehemmiyet'* tavsiye ederiz. Ayın Tarihi ' Ğ Bir ayın, siyasi, iktisadi V€ | kültür hareketlerini bir arâ” ya topliyan bu. mecmuf Matbuat Umum Müdürlü tarafından her ay muntaz4 man çıkarılmaktadır. Çok zengin bir mündı 4 catla çıkan bu — mecmu: x okumak, bir bütün. dünya ketlerini bir arada ve IOW bir halde görmek gibi mü him bir vesika mahiyetind' olan Ayın Tarihini tavsi : ederiz. j Siyasal Bilgiler Her ay Siyasal Bilgiler kulu talebe kurumu tara! dan çıkarılan * Siyasal giler, mecmuasının 73 sayısı da dolgun ve ilmi münderecatla çıkmıştır. İÇ de: “Karabük demir vi fabrikaları, bu günkâ de letlerin maliye — sistemle”” | siyasi partber, tek ve mi tekar paraye doğru, radik l lizm ve radikal fikrin şei, bir siyaset ilmi me olabilir mi?, Yüksek ©i gören gençliğin işsizliği, v siyasası, kitaplar — ve mualar, vardır. Tavsiye ederir 'a Ankara Çocuk — Esirgef” | Kurumu Genel Merkezi * rafından çıkarılmak' | olan — * Çocuk , meci sının son (34) üncü sayıs! ” P diğer sayılardan daha gin çıkmıştır. Münd sırf çocuklarımız için b lanan ve o gaye ile mekte bulunan — bu ÇO mecmuası onsekiz j olup fiatı beş curuştur.. Tavsiye ederiz. © İ d .— r.-e. sSacarso OZ çaorzdgriz