12 Mayıs 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 3

Sergi Ve İstek.. Dönemeçli bir den çıkıyorum. — Karşımda büyük bir salon rengârenk tablolarla dolmuş gözlerimi gönlümü içiyor Yanlız benim mi, gönlümü mü içiyor. O merdivenlerden sayısı bini akının.... - Gönlünü merdiven- gözlerimi Karşımda büyük bir tab l6 Ak sakallı yaşı yetmişi Beçmiş dedem. Kendinin yerini tutan oğlu Mehme din elindeki güneş gibi par hyan sancağını bel bük müş öpüyor, içli göz yaşla rını gizlemiyor. Civarını sa Tan oğlu kızı onun o heye- Canını canla seyrediyor.. O can çeken hürriyet dö- ken sancağın ardında çevik adımlariyle çelik göğüsleriy- le toprağı sarsan yiğit, sa- Vaşçılığı ile acunu yerinden Oynatınış kahraman — Türk Oğulları yürüyor. Beri — tarafta — kağoinin arkasında yol almış nine, kızı Ayşenin elinde öğendi- teği öküzlerini dürteliyor Yü tar nma gidiyor ve ya hut ta tarlasından dönüyor du O kağni daha dün ne büyük işler görmüş dünya tarihine — ibretler — yarata- Tak dönüm katmıştı. Daha beride * sık orman ların iri gövdeli #rasından sırtını Odunla doldurmuş fakat çevik vücullu bir de dem yürüyor. Bu görüşler içinde heye fanı Tüm. O galonu fyakta bile yer bulamıyan Yürt kızı, yürt oğlu dolduru Yordu Hepsinin gözlerinde Parlaklık yanaklarında pen: belik vardı. M $e Eğer tarihin - sahifelerini 4 k derinden derine yok l'"uk olursak göreceğiz ki, Rörüyoruz ki İsa doğumun dan 12 bin sene evvel Orta Asya Röbeklerinden doğuya tiya dört cihete — birden M!hint ve sanatı Türk 'M.'müı. Her kana Türk Atılamıştır. Türkün yarattığı — sanat Ünyanın her köşesinde yer üş iman edelim ki bu yakacı dolduran ihtiyar | ĞÜĞ ADT ee ee L l aa ağaçları | B. Mussolini General E;ın'ı arasındaki görüşmeler Avrupanın umumi surette vaziyeti hakkında — meşhur Fransız siyaset —muharriri Pertinaxım yazdığı bir ma- kalede, İtalyanın Avusturya üzerindeki himayesinden va zgeçişi, ve almanyanın işine yarıyacak bir şekilde Çekos lovakyanın tecridine çalış ması mevzübahs edildikten sonra, İtalyanın da diğer ta- raftan ayrıca siyasi faaliyet te bulunduğu kaydedilerek deniyor ki: “İtalya kendi diplomasi kuvvetiyle bir siyasi manzu me yaratmıya çalışıyor. Bu manzumeye Macaristan, Ar- navutluk, Bulgaristan, Yu: goslavya, Romanya ve Tür. kiyeyi sokmıya çalışır. Martın 25 şinde İtalyan - Yugoslav muahedesinin im zasından sonra, İtalya, Bük reşte Romanya ile müzake reye başlamıştır. Bir taraf tan da İskenderun üzerinde ki Türk davasını, Fransa cu- mhuriyetinin müttefiki Su riyenin zarına neticelendir- mek üzere Türkiyeyi teşci etmektedir., Fransız muharriri, bu su retle Aurupanın bu tarafın. da beynelmilel sulhün müş terek sisteminin süraile inhi lâl etmekte olduğunu ve sul- hün parçalanmak kabul et mez prensipinin teceziye uğ radığını yazmaktadır. Ona göre, Musso'inin bütün eme- | li Akdenizde ve etrafında yanlız. ben duymuyo- | yağmaya konmaktadır. Bu- nun için İspanyada haylı il eri gitmiş ve Arap âlemini | baştandaşa karıştırmıştır. Pertinax yazısını şöyle bi | tirmiştir. “Fakat İtalya hükümeti- ni sıkan şey, Almanyanın as keri hazırlıklarını tamamla | yıncıya kadar, belki bir se- Sönkü medeniyet o çağlar: | Türk elinde, melküresin © başlamış ve — bugünkü L"l'll bulmuştur. Ne yazık ki öyle olduğu hal K İde kara kuvvetin saltanat "'ı debdebesi onu yaratanın lıM. yarı bırakmış kaplan Tin elinde büyütmüştür. Füğün o yan kalan yol i Miş yürüyoruz yürüyece ı.: sünkü halk hükümeti Nü bize hak olarak ver- Maiştir. e ğe e Çok yerinde bir — fikirle ıı.':lllıı çocuğunu kızını oğ- B...ı ecan arla do'durup ç tan Türk sanatının kıy ve kudretini yavruları- : Aplıyan ilin büyüklerine k &elen hudutsuz saygı 'Ihı"leîlıılnılıi dökerken bu '“::ı'ıılıı—ın mümkün oldukça l tilmasını istiyoruz. İste de hakkımızdır. Mehmet Ali Kayınan a ne zarfında Orta Avrupada carl olan hâdiseleri had bir safhaza getirmek istemezken İtalyanın, iktisadi müzayaka dolayısiyle, bunu bekliyecek vakti olmamasıdır. Geçen kânunusanide Sin- yor Mussolini ve general Gö- ring | asında yapılan mülâ kat esnasında fark bu idi, ve belkide ayni ;ıhtilâf bile ba - kidir , Yüzerek 90 kilometre Tanınmış Sovyet sporcu- N W | su yüzünde larından/ M. Rayzen ve V. | Kuznetsov, halen, dünya spor tarihinde bir misli daha bu lunmiyan bir spor hâdisesi yaratmağa, Karadenizde yü- zerek 80 ilâ 9Ü kilometre katetmeğe — hazırlanmakta dir. Bü iş için antrenman. lara başlıyan bu iki sporcu geçen senenin eylülünde, çok fena hava şaraiti dahilinde altı puvanlık kuvvette bir rüzgüra rağmen Karadeniz de büyük bir yüzüş yapmağa muvaffak olmuş, ve o za man Kuznetsov, 28 saat 35 dakikada 59 kilametre, Ra yzen ise 38 saat 40 daki kada 56 kilometre yüzmüş: lerdi. Bu sene, bu iki spor cu, hattı müstakim üzerin de, Kuünetsov “CROWL, Rayzen ise “trudgen crawl, stiliyle, durmadan 40 ilâ 45 saat yüzeceklerdir. 53 âgne lıklifııı bir vapur Londrada “Tover Bric, na- miyle maruf bir köprü var dır ki, tarihçesi cidden ça yanı dikkat ve gariptir. Bu köprü 1894 de inşa edildiği zaman, parlâmento: da bir çok münakaşalar ol- muş ve muhalifler bu köp- rünün bir çok kazalara se- bebiyet vereceğini iddia et- mişlerdir. Bunun — Üzerine *Toner Bric termanı,, adıy le tanınan resmi bir vesika veşredilmişti. Bu fermanmu- €ibince bir vapurun köprü nün yanında durarak kaza vukunda müdahale etmesi kararlaştırılmış, bu iş, Vasp adında bir romorköre tevdi edilmiştir. Aradan seneler, köprünün altından da binlerce gemi geçmiş, fakat Vasp yerinden bile kımıldamamıştır, Çün- kü bu 53 gene zarfında bir tek kaza bile olmamıştır ve olacağı da yoktur. Mamafi, İngilterenin me- şhur ananeperetslikleri ma lâümdur. Bunun için Vaspın durabileceği müddetçe orada kalacağı ve #azifesine devam edeceği muhakkakıtr. ” zemmmeam çe mezaaar Artistlerin Grevi Holivut, 11 ( AA ) — Altı bin stadyo — amelesi, grev yapmakta devam eb mektedir. Holivut grevcileri tesanüt- lerini ilân etmek için Ame- rikanın her tarafında bültün büyük şehirlerde sinemala rın kapılarına — nöbetçiler koyarak film gösterilmesine mâni olmağa çalışacak ka diın ve erkeklerin miktarı bir milyon tahmim edilmek- tedir. Holivut, 11 ( AA ) Büyük studyoların ekserisi, sinema' aktörleri sendikası nın talebelerini kabul etmiş olduklarından sinema aktörleri grev yapmıyacak- lardır. Moskova Nehir - İstesyonu Moskova - Volga kanalı DiD açılması üzerine, Mos: kova şehri artık bir) nehir limanı da olmuş bulunmak- tadır. İlk gemiler bundan bir kaç gün evvel, halkın büyük tezahüratı arssında, Mcı_kuvıyı varmışlır. Moskova - Volga — kapalı- nın en güzel işlerinden biri olan Moskova liman binası, Moskova civarıanda kâin ki mki mevkiünde bitirilmek üzeredir. Binanın muhtelif kısımlarını biribirine bağlı - yan dört köşeli kule on iki kat üzerine inşa edilmiştir. Kulenin sivri ucunda — yarı kıymettar taşlardan işlenmiş büyük bir yıldız vardır. Bu kule. gemiler için, fener va- zifesi görecektir. İstasyon, labrador, diorit ve kızıl ge- anitten yapılmıştır. Bina, tar- zı mimarisi itibariyle muaz zam bir nehir vapuruba be nzemektedir. Penbe granit ten yapılmış olan iskeleye ayDi zamanda “dört vapur birden yanaşabilmekte ve kalkabilmektedir. İstasyon dan iskeleye de granitten ge- niş bir merdivenle inilmek - tedir. | den kendi Taç Geyme merasimi filme çe- kilecek Nevyork, 11 ( ALA. ) — | Dick Merili ve Jack Laubie isimlerindeki — tayyareciler dün Floyd Bennett tayya! meydanından İngiltereye havalanmışlardır. Londraya saat 19 da — varacaklarını ümit etmektedirler. Lakehurst — faclasına ait filmleri hamil bulunan tay- yareciler hava yolile avdet edecekler ve taç geyme me- | rasimine ait filmler getire- ceklerdir. Artistlerin kazancı Yıldızların her gün restişkârlardan mektup aldıkları malümdur. Fakat herkesçe malüm ol. mıyan bir hakikat vardır ki pe: © da, erkek yıldızların, ka- | , * Ka | Gevletleril dın yıldızlardan çok daha | Sevtetleri'e fazla mektup — aldıklarıdır Filhakika, meselâ Klark Geybi ve Gari Kuperin al- dıkları mektup adedi Greta Garbonun aldıklarına nisbe ten asgari iki mislidir Buna mukabil, kadınlar daha kârlı bir cihetten er- keklere falktirler: Para ka zanmak cihetinden.. Kadın yıldızlar, erkekler- den iki misli fazla para ka- zanıyorlar; — belki de filim kumpanyanları — idarecileri erkek oldukları için!.. Yeni bir saat Kuru'mağa lüzum görme : kendine — daimi harekette olan bir — saatin icadı, saat yapıcılarının asır- Tardanberi hayalıni işgal et mişti. Böyle bir saat şimdi piyasaya konmuştur. — Saat “atmosferik,, mekanizma tarafından — işletilmektedir. Havanın harareti, bir dere ce gibi. güçlük bir mikyas dahilinde — bile değiştiği za- man bu — mekanizma 120 yüzlerce l | le münasebatı, saat kadar işleme kuvveti almaktadır. Küy istihlâk kooperatifleri Soyyetler Birliğinde ha: len 22500 köy istihlâk sos yetesi, ve bunların da V0Y. bin mağazası bulunmakta. | dır. 1 Kânunusani 1937 tari- hinde bu kooperatifler aza- sının mikdarı, 38,5 milyonu geçmekte idi. 1936 senesinde, bu istih- | lâk şirketleri. bir sene ev velki -15,5 milyar yerine 23,3 milyar rublelik mal sa- tişi yapmıştır Tanzim edilen plâna gö- re, bu istihlâk kooperatif- leri, 1937 senesinde, 32,6 milyar rublelik mal sata. caklar ve hassatan kültürel kalemler üzerinde hususl fa- zlalıklar kaydedeceklerdir. . Batırılan bir Krovazör Toulon, 11 (AA.) — Bir: endaht talimi esnasında Tour ville krovazörünü kendisine hedef ittihaz etti Jules Mic- hlet krovazörünü otuzuncu top darbsinde “batırmağa, | muvaffak olarak uzak şark | filosunun amiral gemisinin | faaliyetine nihazet vermiştir. a " | cede devrilen Yasin paşa AYFA: ” Kapitülâsyonları İlga ğ A Mukavelesiİmzalandı. “Hahas Paşa Misir Kapitülâsyonlarının ilgesı münase- helila birmutuk söyledi, Montrö, 10 (Radyo) — Mr- sır. kapitölüsyonlarının ilgası | için toplanan konferans, bu | gün son içtimaını yapmış ve kapitülâsyonların — kaldırıl- ması hakkığdaki' mukavele yi imzaladıktan sonra geç vakit dağılmıştır. Son içtima olmuştur. Mısır — başbakanı Nahas paşa, — bir söylev vererek konferans delegasyonlarına teşekkür etmiş ve bugünün, Mısır tarihi ve unutulmaz bir çok samimi | mahiyeti haiz olduğunu söy ledikten sonra, Mısırin, bu ndan sonra bütün Avrupa daimi — surette dostane münasebatta bulu nacağını beyan etmiş, Mısır için yeni bir devre başladı ğını ilâve eylemiştir. Devletleri arasında teşkil edilecek birlik Fransızca Le Temps gaze tesinin Kahiredeki muhabi ri, Türkiyenin Arap âlemiy. | başlığiyle şayanı dikkat bir makale yazmıştır. Bu makaleyi ay nen tercüme ediyoruz: *Yakın şarkın başlıca dört devletinin: Türkiye, İran, Irak ve Efganistanın dış siyasala rını bağlamağa matuf bulu nan Asya paktı arifesinde, şarktaki efkârı umumtyenin menfaatları, Ankara hükü- metinin nüfuzunu Arap si yasetinin cümleli asabiyesine yaymak için, sarfettiği gayret Üüzerine temerküz etmekte dir Evvelce Cenevrede parafe | edilen bu pakt, Arap şarkı- | nın âtisi cihetinden çok bü- | yük ehemmiyeti haiz bulu- nan bir vesikadır. Böyle bir muahadenin im- zası. en büyük inikâsını, bu- gün Kamâlist cehdiyle Arap birliği propagandası cehdinin birleşmiş oldukları Bağdat- da gösterecektir. Filhakika, lrakta çok de- fa biribirine zıd menfaatlar peşinde koşan iki cereyan çarpışmaktadır: ! Haşimi hanedanı ile yeni İrak krahı S. M. Gazi Elevvel ile Maverayi Erdun Emiri Abdullah ( Seudi ha nedanı (yani Hıcaz ve Necit hükümdarlığı) ve Yemen ha:- nedani (vani İmam Yahya) | arasında tam bir anlaşma oli ni istiyen İngiliz nüfuz ve arzusu — ki geçen yıl Irak ile Hicaz arasında im zalanan anlaşma ile emeline muvaffak olmuştur. 2 — Türk vüfuz ve arzu su ki bilhassa geçen sonba harda Bağdatta yapılmış olan hükümet darbesi tamamiyle bunun lehinedir. İrakta ya- pılan hükümet darbesi neti İrap tstiklâlinin ve İngiliz Irek muahedesinin büyük başarıcısı idi. Bugün Bağdat- tta İrak ile Türkiye arasın f ait Nahas Paşadan sonra Fr- ansa delegasyonu reisi B. Doteşan söz almış ve de miştir ki: Mısır hükümetine tam bir emniyet ve itimad besliyo- ruz Kapitülâsyonların ilgası yalnız Misir için değil, ec- nebi devletler tebaası için de iyi neticeler verebile cektir. Bundan sonra diğer dev letler delegeleri de sıra ile söz söylemişler ve — Mısıri, Nahas Paşanın — şahsında tebrik eylemişlerdir Mısır delegasyonu, bütün delegeler şerefine bir ziya. fet vermiştir. Kapitölâsyonların ilgasın dan sonra — Misirda yalnız 1949 — senesi için muhtelit mahkemeler kalacaktır lscilaıin—in Tasarrulları 1937 senesinin ilk üç ayı zarfında, Sovyetler Birliği | işçilerinin tasarruf sandıkla- rindaki hesapları, 222 milyon | ruble fazlalaşmıştır. | Nisan tarihinde hesap sahiplerimin mikdarı 14 mil. yona, hesapların umum! ye- künu da 3 milyar 750 mil- yon rübleye çıkmış bulunn yordu. Köylerden gelen tasarruf, bu on üç ay içinde, geçen senenin aynı aylarına nle. betle,'iki misline çıkmıştır. . . Hindenburg - faciası Berlin, 11 (ALA.| — Hin denburg faciası kurbanlarına reami listeye nazaran sekizi — yolcu, yirmi üçü mürettebattan ol- mak üzere 3 kişi kurtarıl- miş, ön ikisi yolcu, yirmi ikisi mürettebattan ve biri seyircilerden olmak üzere 35 kişi ölmüş yolcu mürettebat iret olmak Özere on Kayp şahadetname Balıkesir beş sınıflı mek tebi idadinin üçüncü sınıfın dan ve 148 sınıf numaralı 327 gsenesinde almış oldu- rüşti şahadetnamemi kaybettim. Yenisini alaca- gımdan eskisinin hükmü ol madığı ilân - olunur. Balıkesir emniyet di- rektörlüğü — santıral fen memuru ve Oruç gazi mahallesinden Mustafa oğlu Meh- met Kadri Ocak ———————————— daki bütün meselelerin hal- lini istiyen ve buna çalışan bir bükümet vardır. Bunun için Bağdatta Hikmet Süley man Beyin başvekâlete ge tirildiği günlerde Arap âle minin duyduğu heyecanın manasını, şimdi, Türkiye ile Suriye arasındaki — ihtilâf mütalea edilince çok iyi an- lamak mümkün oluyor. Yakınşark Söylet