24 Ocak 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

ENYEN- 7 Terbiye Ve Ruhiyat: Zekâ Ve İnsiyaklar, Sevkitabiiler.. “Sevkitabilerimizi azaltalım.. İlk yaşıyan hücre zekâsı.. Ülk makalelerimizde test vsulüne temas ettiğimiz za- man zekânın uyuma ve di nlenme mevsimleri vardır, demiştik ve gene söylemiş- tik ki bu mevsimde zekâye çakılan her kibrit ışık ver- mez Şüphe yoktur ki her uzv- un hattâ kalbin istirihat za- manları vardır. Bütün me- lekelerimizi idare eden ze- kânın da dinlenmek hakkı teslim edilmelidir. Bir günü dolduran 24 saat içinde o kadar çok hareket ediyo- ruz ki mühite intibak için durmadan ve yorulmadan cehd döken zekânın bunca hurda — teferruatla meşgul olması elbette güç olur. Tabiatta ilk yaşıyan hü: erede açıktır ki sadece şevki tabiller vardı. Hücreler ço galdılar. Terkipleri ve teş kılâtları ayni Idi. Bu hücre- de bir takım müsbet ve “menfi elektirikler vardı. El- ektirik bir müvellid hare ketten meydana geleceğine, yani eser ve tesir göstere- bileceğine göre hücrelerde sevkitabillere teradüf eden hareketler bu müsbet ve menfi elektrotileri temasa gelirdi. Ve ilk zekâ işte böyle bir cehdin, mahsulü olan âöletsiz ve vasıtasız bir elektriktir. Şu — halde sevkitabiiler bir elektrik olan zekânın dinamosdır. — Bütün insan hücrelerinin terkibi ayni ol duğuna göre bu elektrik de aynıdir. Ancak terbiye ile bu elektriki daha iyi bir hareketle çoğaltıyor, vasıta ve âlet kazandırıyoruz. Bu izahtan şimdilik vazgeçiyo ruz. Her yavru ayni zekâ ile doğar. tezimizi incele mek için ayrı bir makale yazacağız. Hareketlerin — tecrübesi olan zekâ hareketlere ve sevkitabiilere hakim olma sını bilmiştir.. Bunu isbata lüzüm görmüyoruz. Çünkü bedahattır Buna göre artık sevki tabi- inamında ve zekâmın tesiri dışında bir insiyakın mevcu diyeti artık Fakat ne çare bakıyoruz ki gene sevkitabillerimize mah kümuz Biz diyeceğiz ki bu me lekemize mahküm değil mu- htacız.. lüzumsuzdur. Çünkü; istediğimiz zaman zekâmızla müdahale ederek ona bakim ol'uyoruz. Şimdi bütün münakaşa:- ları biç yana bırakarak dü şüncelerimizi bir. mihrakta topliyalım. Sevkitabiller fatdelidir. Çünkü bu suretle zekâ dinlenmek fırsatını ka: O zamıyor. Fakat zekâyi çalış kan yapmak. zekâyi kuvv etli yapmak için sevki tabi- ilerimizi azaltınalıyız. Tarih görülecektir ki zekâsı olgunlaştıkça incelenirse insan Çocuklarımızın zekâsını öy- le terbiye edelim ve onu öyle kuvvetlendirelim ki se vki tabillerine daima zekâ- larının sansörünü koysunlar Adımları değil zekâları yü- rüsün Esnerken bile zekâ - ları daha evvelce bunu ira de bhaline getirsin. Sevki tabilleri ne kadar azaltırsak zekâlar o kadar kuvvetli olur Şükrü Galip ——— Kum hücumu! bir şehir kumlarıım hücumuna maru- zdur. İsmi Brok'en Hil olan bu şehir iki senedenberi ku amların istilâsı altında kay- bolmak tehlikesine dur: Şehir belediyesi, kumların geld ği tarafa 2,5 metre yü kseklikte ve siper şeklinde kuvvetli duvar yapmağa ka- rar vermiştir. Bu kumların rüzgürlarla gelmedikleri an- laşılmıştır. Büyük bir kum tabakası mütemadiyen şehre doğru akmaktadır. Bu mevsimde sıcak! Bugünlerde dağlarda kar, şehirlerde de soğuk var,bizim paltoların yakalarını kaldır dığımız, sobaları son! kuvv etile ateşlediğimiz şu sırada Cenubi Afrikada şiddetli bir sıcak hüküm sürmektedir. Bazı şehirlerde sıcak 35 dereceyi bulmuş ve halk se rinlik bulmak için plâjlara gitmişler imiş! En garip mezar! Arz üzerindeki mezarla rın en garibi Nevyork me- zarlında ve General Gerald Vilkinsin mezarlığıdır Bu mezarın taşında Gen eralın ismi ile hayatının en Avusturalyada mühim hâdiselerinden bir | kaçının sadece tarihleri var- dir. Fakat mezarın bir kısmı nda canın çerçive ile kap- anmış bir. yer ve burada mükemmel bir yemek var- diır. General, mezarını ziy aret edeceklerin bir fayda görmesini istemiş ve bu ua ulü vasiyet etmiştir. General, her günlük ye mek masrafı için de kâfi derecede para bırakmıştır. 10,000 tal p vai! Birleşik Amerikada Ani Huit isminde bir kızcağız vardır; bu kızcağıza, dört sene içinde tanı... TÜ.UCU iz- divaç teklif mektubu gönde: rilmiştir. Acaba çokmu güzel? Çok mu zengin?” Bu hususta " elimizde bir malümat yok; fakat kız mi Iyonlarca Ana ve babası da yoktur. Öyle sanıyoruz ki izdivac teklifi mektubu yazan bu 10,000 genç, ve ihtiyar er kek Aninin güzelliğini hiç düşünmemişler — ve sadece milyonların aşkı ile yanıp sevkitabiller azalmaktadır. | tutuşmuğlardır | | | dolara maliktir | vakaları dört Maliye Yekâletinin temyiz - komi- sarlerine gönderilen dosya hakkında bir temimi Maliye vekâleti Temyiz komisyonlarına her ay vil- âyetlerden gelen dosyaların en az yüzde yirmi beşinin evrakın noksanlığı dolayisile tetkikine imkân görülemiye: rek mahallerine iade edilm- ekte olduklarını görerek de fterdarlıklara bir tamim ya pmıştır. Ehemmiyetine bin aen tamimi aynen yazıyo ruz: Tarholunan vergilerin ka- tileşmesi, temyiz — taleblerin | in zamanında intaç edilme- sine bağlı olduğu ve zama- pvında katileştirilmiyen ver gilerin tahsilleri de o nisbe- tte güçleşeceği ve mükelle flerin de uzun zaman tere> ddüt ve meşkükiyet — içinde kalacakları izahatan varet- tedir. Gerek bazine gerek mükellef haklarının. kanun hükümleri dairesinde ve en kısa bir zamanda intaç ed- ilmesi ehemmiyetle matlup olduğundan yapılan tebliğat hükümlerine riayet etmiye- rek komisyonlara noksan evrak göndermekte devam edenlerin en şiddetli cezala- rla tecziye edilmesi takarrür etmiştir. Komisyonlara gönderilen evrak, imza sırasında — vari dat müdürleri tarafından be- hemehal tetkika tâbi - tutu | larak noksan görüldüğü ta- | kdirde derhal tamamlattırıl makla beraber alâkadarları da cezalandırılacak ve buna riayet etmiyerek noksan ev rak gönderen vilâyet — vari- dat müdürleriyle kaza mal müdürleri ve bu hususta lâ kaydileri görülecek defter- darlar, hiç bir mazeret ka- bul edilmiyerek tecziye olu- nacaktır. —a — — Kız Kaçırma Vakaları.. Dahiliye vekâleti tarafın dan hazırlanan bir istatistiğe göre, 933 senusine nazaran 936 senesinde kız. kaçırma misli artmış- tır, Puna sebep. evlenme iş lerine dair matbu evrakın, cüzdanların bahalılığı bun- lara yapıştırılan pulların ye di lirayı bulmasıdır. Bühassa köylüler bu pa: rayı vermemekle, bu yüz den kız kaçırmalar, nikâh sız evlenmeler çoğalmakta diri Dahiliye Vekâleti önlemek için, evlenme mu bunu amelelerinin hiç bir resme tâbi tutulmamasına karar vermiş, bir lâyıha hazırlıya tak alâkadar vekâletlere gö ndermiştir 'Çocuk Esirgeme Ku- rumunun Yardımları.. Kurum — düsden itibaren ilk- okullardan 100 çocuğa öğle yemaği vermeğe başladı. Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından dünden — itibaren yardıma muhtaç yüz ilkokul çocuğuna öğle yemeği veril- mesine başlanmıştır. Çocuklara ilk öğle yemeği dün lise yemekhanesinde ve- rilmiştir. Bu yemekte - valimiz ve C H Partisi başkanı Ethem Aykutla, maarif müdür ve kili ve Lise direktörü Vic dani de hazır bulunmuşlar- dır. Valimiz yemek masaları arasında dolaşarak yavru arın| hatırlarını sormuşlar, ken dilerile yakından alâkadar olmuşlardır. Yemekte kurüm başkanı doktor Kâmil — Sesli oğlu. kurumun faaliyetinden kısa- ca bahsederek her yıl 500 çocuk geydirildiğini, — yine bu kadar çocuğun da kitap ve defter temin edildiğini söyliyerek koruma bu yolda müzaheret gösteren vali ve C. H Partisi başkamı Ethem Aykuta ve Balıkesir halkı- na teşekkür etmiş ve çocuk ların — yürg için faydalı ve çalışkan birer fert olmalarını dilemiştir. Daha sonra valimiz Ethem Aykut yavrulara — hitaben çok samimi bir ifade ile ara- larında bulunmaktan ve on larla birlikte yemek yemek | ten duyduğu zevki anlatmış ve çocukların hiçbir. vakit kendilerini kimsesiz addelt memelerini milletin en şefik | bir ana ve baba olduğunu söyleyerek: Demiştir. ki: — Cumhuriyet — devrinin başında olan Atanız, Ata türkünüz gibi büyük bir ba- banızı yetiştiren büyük mil- let dünya yaşadıkça endişesiz bir ömür caksınız. Afiyet olsun — çocuklar.. Daima Atatürke ve onun milletine faydalı olmanızla iftihar edin. , Küçükler valimizin çok sıcak “sözlerini yer yer hep birden “ Teşekkür ederiz.. 'Bandırma Hattına yeni Jokomotiller- den verilecek Devlet demir yolları um um müdürlüğü tarafından Almanyaya ismarlanan yeni model lokomotifler bir Al mon vapuru ile İzmir lima: nına gelmiş ve vapurun an- barından çıkarılmıştır. Lokomotiflerin bazı par | çaları ayrı ayrıdır. Haber aldığımıza Devlet demir yo'ları umum müdürlüğü İzmir ata'yala- rında montaj ameliyesine başlanan bu lokomotiflerden yaşıya göre na tahsis etmeğe karar ver miştir Lokamotifler ve çok seyridir. son — sistem sizler birinide İzmir Bandırına hattı- Sözlerile kesmek ve ni hayetinde de alkışlamak su retiyle saf ve temiz duygu larını en güzel şekilde ifade etmişlerdir. Kurumun çocuklara ver diği bu yemek tatile kadar devam edecektir. LiMiZDEN HABERLER Dün de Bütün gün kar yağdı Evelisigün hava biraz açı- hr gibi olmuştu. Fakat dün yine dondurucu bir soğuk hüküm sürmiye başladı Ge ceden başlıyan kar faslalar- la bütün bir gün devam et- ti. Mülhakattan, köy ve na İ hiyelerden aldığımız haberler soğuğun daha şiddetli olarak devam ettiğini ve karın diz boyunu aştığını anlatmakta- dır. Şe hir Gece Karanlık IÇinde Kaldı.. Saat 22,30 sıralarında bötün şehrin Dün saat yirmi iki buçu ğa beş varken şehir ceryanı birdenbire kesilmiştir. Bu yüzden şehir üç dakikadan fazla karanlık içerisinde kal- mıştır- , İi ceryanı birden kesi!i Ceryanın kesilmesi şehrin yalnız bir. kısmına inhisar etmemiş bütün şehir ceryanı birden — gesilmiştir.. Bunun elektrik motöründe olan bır Arızadan ileri geldiği anla- şılmaktadır. Halkevinde Memlekette Kiııülı'ılıı—dîı;ıı ait bir konfarans verildi. Gece Halkevinde bir kon- ferans verilmiş ve arkasın dan 1936 olimpiyatları fili- | mi gösterilmiştir Mevzuu * Köprülüler devri , olan bu tarih kon- Zirat kamiteler kurulacak, Ankara, 22 — Ziranat v kili Muhlis, teşkili düşünü: len zirai kombinalar hakk: ında şu beyanatta bulunm: uştur : . Memleketimizde (üç nevi kombina kurulacaktır: Birincisi büyük kombina dır. Harman makinesi, tra Feransını İlise tarih — öğret- | ktörü, ve pulluğu, — kültiva: meni Kâmil Su vermiştir. Kâmil Su Köprülüler dev rini, ve Köprütülerin mem - lekete yaptığı iyi işleri ve ozamanlarda — başa geçen bazı deli ve anormal padi. şahları, Köprülü Mehmet Paşanın idamla islâhat ya p'ış siyasetini misallerle an- latmıştır Konleransta H. P. başkanı Ethem Aykut — ve ile — birçok davetliler hazır bulunmuştur. — -0öratani e - Yeni Gümüş | Paralar Meclis madeni — ufaklık paralar hakkındaki kanunun bazı maddelerini değiştiren ’ lâyihayı görüşmüştür. Madeni ufaklık para hak | kındaki 2257 numaralı ka nunün — diğer bir kanunla | tadiledilen | inci maddesile 16 milyon liraya kadar gü müş mezuniyet verilmiştir. Bu sa lâhiyete istinaden 8 milyon Uralık 100 kuruşluk * mil- | yön İira'ık SÜ kuruşluk, 4 milyon liralık 25 kuruşluk para bağılması kararlaştırıl vali ve C. | para çıkarılmasına mış, ve - bunlardan şindiye | ye kadar 8 milyon 100 ku- ruşluk tamamen, — kuruşluk- lardan 3 milyon, 25 kuruş luklardan 3 milyon — küsur Hralık para basılmıştır Mütebaki 50 ve 100 ku ruşluklarda bu ma'f sene x0 nuna kadar tamamen ıkmal ( edilmiş olacaktır. Ancak ba sıldıkça tedavüle vazedilen ı tör, hayvan için pulluk, V romnk, orak makinesi, har' man makinesi parçalarından ' terekküp edecektir. İkincisi, yalmz harmat makinesi, traktör ve pu gundan teşekkül edecek ol ân küçük kombinadır. Üçüncü kombina bunl arasında mutavassıt olarak vücut bulacaktır. Bu ortâ kombinada harman makine #i yerine tınaz makinesi Hanılacaktır. Her bir kombina bir cüf ütam halinde çalışacak yerleri, mıntakaların — zirs şartlarına göre tesbit edil cektir. Programımız altı bin mbina — üzerindedir. Fal ilk senelerde azdan başlan! lacak ve seneden — seneyt miktarları arttırılacaktır. Bu kombinalar ilk zamö' | nlarda ziraat vekâleti e ve mürakabesi altında işlt tilecek, — bilâhare köylı teşkil edilecek istihsal kot” peratiflerine devroluna: ğ tir.n bu paralar kâfı gelmemekt' ve daima piyasada ufak P ra buhranı görülmektedir- Memleketin nüfusu nazâ/ itibare alınınca şahıs ba yüz kuruş bile tutmam olan bu miktarın — n bir hadde ib'âğı zaruri rülmüş bu sebeple bu mit tarın ihtiyaca göre 25 l yon liraya iblâğ edilebil ğine datr olan kanun M has hazırlanmıştır Kanunun — mecliste müzakeresi yapılmıştır.