7 Ocak 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 3

rıu_ın..._m HARP OLACAK MI? EVET... Fakat Hangi Devlet Ve Ne Zaman Buna Cesaret Edebilecektir?.. Harp olacak mı? Bu su ale evet diyen de, hayır di- yen de ayni nisbette yanılır Bir taraftan, şu muhak- BCi Albeanra ven bene ler içinde en korkutuğu ha rp hazırlıkları yaptı, ordu ğııu 1914 dekinden daha — kuvvetli bir hale getirdi * Almanya bu müddet zar fında Fransayı da tek başı- na bırakmağa - çalışmıştır. Fransayı İngiltereden uzak- laştırmadıysa da Fransanın İtalya ile olan - dargınlığın- dan istifade etmiştır. Bu şerait altında - ilânı harp kâğıdı hazırlanmış sa yılabilir. Fakat diğer taraftan, ha rbin ne kadar güç ve tehli keli bir şey olduğunu da göz önünde bulundurmak (âzım- dır. Her memlekette bunu en işi anlıyan ordudur. Pa- riste elduğu gibi. Berlinde de mütemadiyen sivil şeflere nasihat vermek tedirler. Bakikatın, seferberlik il ân edilir edilmez vaziyetin ne şekil alacağını onlar ka- doör hiç kimse bilmez. Bu genera lerin hepsi yaptıkları hesaplar karşısında mütered- dit bulunuyorlar, Bundan birkaç sene evvel bir İtalyan generali şöyle birşey düşünmüştü Cephane yüklü bulunan — ve - #on derece mükemmel ptlotlar tarafından idare edilen bin beş yöz tayare hücum ettik- leri memleketi ö ,le korkunç bir harabeye çevirebilirler ki düşman üç gün içinde dize gelerek sulh ister. Bu, çok cüretkârane bir hayâldir. Öyle bir hayâ! ki Haendi artık kimse buna in anmıyor. Çüokü, bir şehrin teslim olması için bombar- diman edilmesi kâfi değil- dir; bir memleketi ele ge çirmek için bombaları yağ- dırmak yetmez Madrid ve İspanya gözü Müzün önünde İstikbaldeki Üi e Bğğdme ayin muharebelerde tayare büyük | ve kati bir rol oynıyacak tır, deniliyordu Hayır, oy” nıyamadı. OÇ Bzün başka bir. vaziyet karşısında bulunuyoruz; Za- *r, zırhli ve motörlü kıta: ü yerde elde edilecektir. erakki bizi gittikçe mazi- Ye götürüyor: Tuhaf birşey. fakat doğru. Burada'da öy le oluyor: Ordu, geçen asır ların zirhli kuvvetleri halini tekrar alıyor Motörlü kı talar ve tanklar, büyük ku- vvet halinde şehirlerin ka dar pisina dayanacaklardır Fakat bu, göründüğü ka basit birşey değildir Düşm nn da mükabil hareketleri ve plünları olacaktır. Tank lar ve zırhli otomobiller yolda durdurulabilir, yolla- rina mani koymak zor de- igildir. Bundan başka, zırhlr. kı- talar, tanklar yalnız bir mi HNette yok. Bir Alman birde Fransız zırhlı kıtalarının ka rşılaştığını bir düşünün. Bu vada nasil bir muharebe ol acaktır? Doğrusunu söylemek lâzı mgelirse bunu kimse bilmi - | 200 ilâ 300 kilometrelik ar- | , kette iki misli işçi —vardır. | Birliğin her tarafında yeni yor Belki burada da bir es ki zaman muharebesine şa hit olacağız Yeni mubare | yeni şehirler ve endüstri beyi en kuvvet'i olan değil, w müesseseleri dnğvnıı'luır Memleketin umumi — eko en cesur, en mahir olan ta f k caktır nomisi üç mis'inde "B .":.d bulunanlar ya ” | YS0 fazla arimıştır. Bunun l ukorı :l 5 t ı'u ö ’n ise nüfus Özerinde tesir ya e S ; e eöeelr pınaması — ihtimali mevcut askerler değil ayni zamanda hem makinist, hem mühen diş, hem de muharip o aca değildir. Köy erde kollektif işletlme, memleket ziraatinin yüzde doksanını içinde ce- ktır. metmektedir. Geçenlerde bitaraf bir ku Her bakımdan bu yeni mandan Almanlardan bahse derken şöyle diyordu — Harp İstiyorlar umumi sayımın neticeleri ve bu neticelerin 1926 sayımı neticeleri ile mukayesesi çok ama, | ederlerse mağıüp olacaklar. | tnteresan ol—ı;nklıı — Neden? Çünkü 'askerleri yetiş | Fransız tirilmiş değil. Onlar da Fran sızlardaki ihtiyat zabitleri yok Hülâsa, şu muhakkak ki bir yeni harpte olan şey Italyan Münasebatı.. Morning Post Roma mu- borşay teşebbüs habiri yor: bldly:üd Yd Fransanın — İtalya ile iyi Voila münasebetler tesisi hususun (Framnda mecmu Ü l 0Ki arzusu yeni yıl müna- asından) ğ | şebetile Romadaki Fransız maslâhatgüzarının söylediği bir nutuktan — anlaşılmakta- aT b Fransız — maslahatgözarı Fransız kolonisine hitaben verdiği bir söylevde ezcüm le demiştir ki: “İtalya, Fransanın itimat peyda etmek ve devamlı teştiki mesal temin eylemek tstediği başlıca devletlerin Sövyetlerde umumi nülun Sayımı 6 Kânunsani 1937 tarihi- nde yapılmağa başlanacak olan umumi müfus soyunı için her türlü 1hzari ve ipti. dal işler bitirilmiş ve mem- leket bu muameleye tam Erer h""ı'nM"' arasında geliyor derken «i Moskova, Lenirigrad ve " zin duygularınıza tercüman Harkovda 3 bin. kişinin ça" | Olğuğuna eminim.. , İtalyrm- noktat göre, Fransa ile İtalya ara sında” samimi münasebetin iadesine en büyük mani “l um hükümetinin Fransadaki müfrit solları İspanyol kızıl- larına taraftar olmaktan ve bu husustaki nüfuzlarından alıkoymıyacağı kanaatidir. aa ea — — pazarına yonları çalışıcak ve bu da- irelerde sayım fişleri eolunacaktır. Bütün memleket dahilin de çalışmak üzere şimdiden 1,200,000. sayım — memuru âle 132,000 kontrol memu: rü tesbit ve tayin — edilmiş tir. Yalmız Moskova — şehri tasnif 18 bin mıntakaya ayrıl j bir hülde 22,500 sayım - ve Ml Sir 3,3Ul! kontrol memutu — İş. gal eyliyecektir. ; ' Hai - Sayım csnasındaki — vozi- | Üniyersitel lerinin gevi feleri bildirmek Üzere 11 Borning Post gazetesine Kahireden bi!'dirildiğine gö re, Elezher ünivermşitesi ta lebeleri üç gündenberi grev lisanda | milyon nüsha uf ak risale ile 300 bin renkli | afiş basılmıştır. Sayım talt matını havi 30 milyon kib- | k tıl Mi tlani halinde — bulunmaktadırlar. v KÜRÜUER D D aa ada sebep, Südanın bei cenup kısmında Müslüman Kışın münakalesi kesilen uzak mıntakalarda sayım şimdiden başlamış bulunm- aktadır. Unutulmaları endi şesiyle uzak kutup köyleri | sakinleri ren geyiği ile çe- | kilen kızaklarına — binerek ibadetlerinin tahdid edildi gine dair bir gazete hava disidir. Garzete, misyonerlerinin faaliyeti ne: tecasi olarak müezzinlerin ezan okumaktan menedilmiş olduğunu ve Müslüman ta üllerinin azaltıldığını yaz hâdiseyi Elezher öniversitesi rektörü hiristiyan azi katetmişler ve sayım bürolarına vararak kendile rini yazdırmışlardır. mıştır. Talebe bu nezdinde protesto etmiştir. Rektör, talebe heyete cevap verir- ken, kendilerini haklı bul duğunu söylemiş ve bir mi İyonerin hiristişan misyo nerliğinin faaliyeti için- 100 000,000 dolar vermiş olma gına rağmen Müslüman iti kadına hâlâ halel En sonumumi sayım 926 senesinde yapılmıştı. Hu son kendisine gelen ©n sene içinde memleketin her yerinde her bakımdan hasıl olan büyük — ve 'deıın tahavvüller herkesin ma ü- mudur. Tahmin edildiğine göre bu | *on on sene içinde Sovyet- ler birliğinin un.umi nüfusu 3U,000,000 kişi artmş ve Sövyet vataneaşlarının ade- di bugön 170,000,000 a ba liğ olmuştur. Bu tahminin hakikata pek çok yakın ol düğü grahakkak «ddedtime? | kged?....,z?. bugün m ,,ı?. gelmedi ğini söylemiştir Rektör bundan sonra Ba şvekil Nahas paşayı görmüş |» dahi bu mesele hakkında malümat istemek Üzere Sü: dan genel va'isi Sir Stu varta bir telgraf çekmiştir. — .TÜRKDİLİ 'Uzak Şarktaki Askert | gittikçe sayıları artan muha Hazırl Taymis gazetesi. “karışmış yaz makalede sular, başlığı , altında old. mış bir Japon kabinesinin Tokyoda lifleri tarafından, dış siyase- eti ve Dimyata p rince gi derken evdeki bulgurdan ol | dukları, hele Rusya aleyhi ne son paktı imzalandıktan sonra garpta da şüpheler uy- | andırdıklarını, bu arada Av usturalya ile yapılan müza kerelerin - durakladığı Çin ordusunun kuvvetlendiği ve hükümetin elinde kala kala bir çıft kırmızı gözlük kal dığı iddiasiyle tenkitlere uğ- | radığını yazarak diyor kiz “Bu tenkitlerin elan dev: vam etmekte olduğunu bu | bu bölgedeki demiryolu am ıklar.. “Birkaç hafta evvel, Fia: nsız endüstrisini sarsan grev hareketlerinin sonu alınaca- &ı hakkında temin edici ha- berler Halbuki Fransada bu silâhın elan ku- alınmıştır. anılmakta o'duğunu göste- ren kaberler gelmektedir. Dün gece Blum, Paristeki maden işçilerinden ve St. Nuzer deki rahtım amelesin- den gündeliği arttırma dile. kleri almıştır. Paristeki belediye memur- ları da gösterili grev tehdit- lerinde bulunuyorlar. henöz Lildeki maden işçileriyle bir anlaşmaya varılmadığı halde elesi de bu ' mücadeleye gi rişmeğe hazırlanıyorlar. Şi sabah Tokyodan gelen bir telgraf bildiriyor. Fakat ar tık Japon kabinesi eskisi ka- dar eli boş bulunmaktadır. Yerinde harcket ve iyi bir politika sayesinde ikt enter- masyona| ablaşına elde edil miştir: Bunlardan birisi Av- meturalya ile bir Ucaret; iki ncisi de Sovyet Rusya ile bir balıkçılık anlaşmasıdır. Yedi ay içinde Avustura Iya ile yapılan müzakereler bir buhran devresine girmiş bu buhran yüzünden iki me mleket arasındaki ticarel he men hemen toptan durmuş- tu. Dün yapılan bir anlaşma ile ticarel yoluna girmiştir. Her ne kadar bu anlaşma için on sekiz ay gibi ihtiya- ti bir müddet konulmuşsa da ondan sonra bunun uza tılmaması korkusu yoktur Japon kabinesi, beklenmi yın bir şeyi de yapmış So vyet Rusyanın balıkçılık an. Taşmasının Lir sene daha uz alılmasını leklif eden bir protokolunu da kabul etmi- ştir. Bu anlaşma, Jsponlara Kamçalka ve >ibirya sahil lerinde balıkçılık etmek ha kkını vermektedir. ki Japon- | yanın Anti - Komünist bir pakt imzalaması Üzerine fe- lce uğramış vaziyette bulu- nuyordu. Geçen sene, japo nya Moskovada yeni bir mü | zakereye girişerek 1928 se İ nesinde yapılan anlaşmanın yerine bir yenisini akdetmek teklifinde bulunmuştu. Bu müzakereler ilerliyordu. Fakat anti komünist bir pakt imzalanması — üzerine bu kapı kapanmış oluyordu. Sovyet Rusya işi ağır alı yordu. Şimdi Rusyanın bu kararın alınmasında ön ayak olması hayretle karşılanabi lir. Hakikat her iki da acele bir anlaşmadan geri durduklarındadır. Japo nyanın balığa Rusyanın da iyi niyete ihtiyacı vardır. Rusyanın, şimdi, hele Av rupanın bu gergin durümü Dda şark sahil ve hudutla- rınde sulhu korumağa muh- taçtır. Buradan bir smır me- selesi de çıkabilir. Fakat eğer Almanlarla imzalanan pakt, sadece bir doktrin paktı ise o zaman, iki devletin yeniden müza kerclere girişmeleri de im kânsız sayılamaz., Deyli telgraf gazetesi Fr ansadaki grevlere tahsls et tarafın | tiği bir başmakalede kısaca diyor ki: mdiye kadar bu işçilere ve- rilmiş olan imtiyazların he nüz bunları tatmin etmediği anlaşılıyor. Halbuki patron- lar da bundam Fazla verme- nie imkâsuz o'duğunu söy- — İki taraf hesabına da iş çilik şartlarının değişmesi ve paranın kıyzöetten düşürül mesi dolayısile iddiasını ger çekleştirmek güçtür. Blum, evdüstri ihtilâflarında mec - buri hakem usulü hakkında verilmiş olan layihalardan bir çok şeyler ümit etmek- tedir Bunun kabulü tamamlan sa bile tamsamiyle tesirli ol- vp olmıyacağı şüphelidir Bö yle bir mecburi hakemlik usulünün Fransız menfaat- lerine ne dereceye k uyacağını da - bili; kararı dinlemak için istek şartlır. Bu işle itidalin ve kamoy düşüncelerinin ken- disini göstereceği umulur. Fransada endüstri işlerinin bir hale, yola girmesi buna. bağlıdır , Morning Post gazetesi, 29 ilkkânun 936 taribli sayıran da İngiliz ordusunun ektük- İlği ve askerlere verilen pa- ra hatkında yazdığı bir üm- gaakalade kısaca, diyor 'ki: *Ordu otoritelerinin asker aylıklarını arttırmanın 'müm- kün olup olmadığı üzerinde incelemeler yapınakta oldu ğu, iyi bir haberdic. Bu ta- celemelerin pek yakında ne- Üce vermesini ümit ederiz. Ordunun eksiği b00,000 kişi tahmin edilmektedir, Bu da açığı ve gediği bulunmama. sı lâzım gelen müdi sis temimizde ehemmiyetle göz önüne alınacağı bir mesele- dir. Bugünkü asker alma u. ulü ile debu gedik, pek do: Idurulacağa benzemiyor. Bu sene, ordu eksiği ha- kkında birçok sözler söyle nmiş izahlar yapılmış ve ge- Ha İspanya Ve Almanya.. Londra, 6 (A A, Me- sul mebafil Alman harp ge- mileri tarafından İspanyol yük vapurlarının zaptedil- mesini bilâhare İspanyaya ko'ayca müdahale edilmek için M. Hitler tarafından icat edilmiş bir behane ol- masından korkmaktadır. Harp ıhtimalı? Paris, © (Radyo) Bü- tün gazeteler Alman dona- nmasının İıpınyı sularında- ki faaliyetinin çok vahim bir vaziyet doğurduğunu ve “harp ihtimalinin hiçbir za. man bugünkü kadar kuvv. etli olmadığını, yazmakta. dırlar. VAmi du peuple, gazete- sinin Berlin muhabiri; — Hit. lerin Fazla vakit kaybetme- den, İspanya meselesini asi Franko lehine halletmek az minde Lulunduğunu bildir: dikten sonra: “Almanya İ- panya - sahillerinde * Franke mamına bloküs yapmıya ka- var vermiştir ve hiçbir. şey onu bu kararından vazge- çirmiyecektir., Demiştir; Londra, büyük devletlerin Almanyaya karşı enerjik bir şekilde hareket etmedikleri için, bubvdan cesaret alan Almanyanın emeline vasıl olmak için her çareye baş: vurduğunu söylemekte ve makalesini şu suretle bitir- mektedir; “Almanya şantaj yapıyor!, Le populaire, demokrasi- nin büyük bir tehlike kar- şısında bulunulduğunu söyli- | yerek Fransa ve İngilterenin el ele vererek şiddetle ha. rekete geçmeye davet etm:- ektediır. aç İngilterenin orduyu katı- | şmamak hususundaki istek- sizliği anla?ılmıştır. Sebepleri ister şu, ister bu soleün, bu sözlerde hakikat ! yok değildir. Fakat bütün bu sebepler, bu işin bu ka dar aksamasını icap ettirm- emek lâzım gelir. Son zamanlarda ordu ha: yatına daha müsaid bir şe - kil verilmiştir. Fâkat bunu: nla beraber, gene askerlerin yiyeceği ve para v sivillerle kıyas edilmtyecek kadar az ve kifayettizdir. Str Alfred Knokun da de diği gibi bLiz, bugünkü gön- üllü askerlik sistemini ucuza maledemeyiz ve bu gönüllü sisteminde devam etmek (x tediğimize göre buna karşı gerekli tedbirleri almak x0- rundayız. Askerlik şerefli bir hizmet | olduğu için kenditine Tâyik olan mükâfatı ondan esirge- memek lâzımdır.., _’lllllllllllll“llllllllllllllllllllllllllllls BO Mübadil ve gayri VA0 10Ğ10000000601000600000000 r Bilumum banka ve netleri yüzde 5 ve tahvilâtı alınır ve satılır NO mü_badil bonoların _şıgket hisse se- iki faizli hazine Adres: İzer irde Kemer Altında Hacı Hasan Otelinde 61) Numarada Cavit: Telefon 3903 i i