24 Aralık 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2
SAVBA » . SAYPA 2 Ulus» un dil yazılarından Göz, Gör, KÖ '(',ı_»mı bikat izleri ı! sathi surette okuyan bazılarında şöyle bir zan uyanmıştır olda analiz — Buy r ya pmak için kelimenin başı Göz k behemehal bir lir, Eğ vokalder konson birinci kökler kadarı yeter da limes vokal getiri- | rmeğe yarıyar sonraki alınım: göz'ü ik ensipal uzuvdür Göz bir baş tarafına sinden çıka koymalıdır. K yet mabili deki £ dah;lindeki objeler kalsiz olan kousondan önce göz, ime aşka elemar la vo görür bir uzuvdur ki deki ob- tenvir eden ışık bir vokal ve konsonsuz olan | rüyet muhiti dahilir | Ü L d vokalden sonrada bir (8| | jeleri ken getirilir Analiz yapılmış | disine varır olur Birinci tarifte esas göz Bu zan yanlıştır den çıkan sua - ikincide Du. muha Güneş ise teorisi, öyle, zekâmın ten gelen şuadır kemenin ilmin müd. u iki tarile göre kelim halesi olmaksızın kendiliği eyi iki şekilde analiz ede nden işler bir makine de- | biliriz: gildir. “Güneş Dil, — tec nin metod risi- B w kelimelerin m Birinci tarife göre kelim- analarını eres tutmak süre olojik şekli şudur: tiyle onların etimolojik l 12) (3 İlarımı aramak üözumunu öğrüğz -öğ 1| Öğ: ana köktür rada ziya Bu yolda kullanıl ması zekânın işletilmesi lâ talim etmektedir Bu analizlerde ilmin aydınlık — parlak ar nadı zımdır. Her kelimenin me Ög: ana kök anlamı dlülünü ve o medlülü ifade- | m kendinde tecessüm ve nin en Tojik ve en matürel | teş jeyi gö yollarını aramaksızın yapı pek ilir analizlerini lacak analizler uzak bir daki eya obje yanlış kça neticeler verel “Güneş Dil basit sahayı ve o saha lerin ana süje le mihaniki bir kişe za | münasebetini y anedenlere karşı, bugün an- | je veya yayıl Öğ-rög 40z süjenin ©o sahalara lizini yapmak — istediğimiz gösterir ektir şuür kelimeyi ileri sürebili GÖZ, GÖR, KÖR Bu kelimelerin daki |g) ve (k) nin en yakını gögöz riz: ana kök kendişini başların- | ettiren radıkal unsnrla harfleri (8| | naşarak ve baş'aki lan harfter de erek fonetik dir. birinci derece prensipal kökler teşkil Keli meler de monosilâp rfolojik şeklini alr GÖZ Bu b deki aptır. ederler birer GÖZ zıya şualarını bir vkederek oralarını kendisin inde kendilerini göste- oldukça riyor kadar se uzak ahaya O halde mihaniki olarak görebi bunları şöy e analiz etmek obje demek olur. di görünür: i Analiz 0) ) Göz ög --öz limeyi şöyle Gör ök ör i Kör ök -bör (21 Di len icabeder git İkinci tarife göre de ke analiz edebili 3) üneş » teorisinin verdiği esaslara göre bu ke )a köktür par aydınlık aklık zıyâa mınadır lime'erin başlarında görünen kök analiz anla manasına alına dlüller şöyle çıkar K Göz — Ziyanın oldukça | kök bir sa yayılması; “ziza , edilince —1 (2) öğ: ada afiksi yapış prensipal köktür olarak ana Menası mıştı geniş haya | imtidat ve me sasından Gkan V vzükdik kök üzerinde le ettiği nok tada tekarrürü; mefhuml elli v Gör Zıyanın bir (3) öğ nın tec- Kör & Zıyanin bir nok- | «ssöm obje yeya süje tada temerküzü kör dildeki anlamlarile bu Göz, skzlerinin gös terilen manalar arasında bir rabita kürmak için tevii yo- a gelen gör, | kelimesinden isipa! — köl şındaki vokal de İzl ime Anakök pre rak b * 300 (öl una sapmak söz unsurları fsir etmek Tâzimgelir ül ederek ke mn delâletlerini şerh ve te- | *Güneş-Dil, teorisi o yo- | son fonetik ve - morfolojik Ida teviller ve şerhler - kul Onun büyük kud reti kelime ile mananın ba şeklini almıştır: Göz Bu ha lanmaz de |Göz| uzak lığını sartılmaz Ve yanıl, (s. $. 3) hari'erinin bir doğrulukla Bu da irfleriyle tba k) h her şe- tülü kaid e ma Röster- mesindedir. ailümndiur. Pa ydbn önce ; anallz, edecöği- | basit örnek olarak - (sönle miz kelimenin Manasını te. (sö spit etmekle mümkündür imek) teki yw. karşılaşlırabi z) ü tecelle | lardan g lisindet ölğe manasın Her iki ma bir kelime € mönaya göre uyğun dü Bunu, yine bu lime zerinde daha açık olara terebilme için ke l menin dilimizdek anlamlar |Göz) kel de iki manas d I Su kayrağı m mana ka anası ilince u| anlamı ki cıgara pake giden suyu g pa ren öbje veya — süje i pıştirilmak. üzere y ni fiatları bi'diren pullar edilmiş olur. a Horabeş (oğzi | hazırlamıştır il sürel kurulu | deo göz yaşı akmasına karak (gö )liyle ş olması da özünün mecaz kaynağına v hat yan) #özünün de geldiğ çeşme s » Gün Arapçada kanlığında belli her iki manaya gündemin görüşüp far- * tısını yapmış ve çeşm) ile nin | deki işler üzerinde kara şça münasebeti bu sözde su aa r vermiştir lımın da gözden uzak tutul- 14 | maması lâzımgeleceğini teyid etmektedir l Parça ve kıstıim manası |dolap göz, göz | ayrılmış, bir göz oda gibi) Bu mana ka stedildiği zamanda ana köke saha mabası verilerek oldu kça oöbje i Bu geniş bir saha & ade edilmi analiz tarzı türlü ma gelen y telimel salara zılışı ve sö ylenişi bir rin ana izinde man. farkının ana yaralı: u ala köke verilecek anlama gö re tespiti mümkün olduğu nu da gösterir nuş olur 1 Ün ve zahire fiatları Yurddaş, Ulu ( ürkün nderl, inda Tür hgicin icelemekle 'arihi n 21 Birinci Kânun Gumartes Unlar Çuval işliğini —ve dü ılışan 72 lik bir € Randıma 70 80 Kuruş 975 ün bülün nlı 875 830 6( 1 korumu, bü malarında tarihi Kırma dayanmakladır : eserler her NOT müşlerek malımızdır Bu fiatlara nele kor mua ve * buğdayı gist- dahildir Zahire fit a kilosu uma ver Kuruş Cinsi ert Yumuşak Arp: AA Mısır Çavdar | Kepek llli ( SORRRNÇ T TUR NT | BUGECE Türkiye Eczahanesi Nöbetçidir (D B ÜKENMLR | - ıla Kendi k ada, Yeni amdı 'l l'ufk Tarih Kuru*nu | rimizdeki | ne 4 ücretinden J€ | | Birinci Kânun mmm _ımm iLİMİZDEN HN*H RI Uray zlerce yaksullara | Vağ fabıikaları az zaman vyew Ve nı'ewd ğitti da tamamlanacak, nlx erde ı_ıau Tarım banka itde fabrikası Dün uray tarafından yüzler fakire n Ayvalık ve Edrem yiyecek yakacak dağıtıl - | birer zeytin Yyağ yaptıracağını yazmıştık Bu fabrika! önümüzdeki İöet uray arın temel at ahalleleri muhtaç yak işyarları w ma işine yaz dolaşarak inde başlanacaktır. BC n kısa bir zaman amlanarak — gelecek asulün işlenmesine aktır. Sındırgı ebeliği Necmi başlar Urayın bu eyi işini tak dirle karşılarız İnönü uray ebesi Parti Haskanınıı irkaç ye naklen - Sindirgi — uray ebeliğine a Bir öğretmenin atanması Bandırma merkez işlir. gün önce Ankara ya giden Parti B Lütfü Kı orada Başkanımız lar - bayram birinci azadını okul eski öğretmeni Rasime para Van il- dir baylığı emrine verilmiştir Ortaokul Tüze Öğretmenlerinin ders dereti - İşyarlarının izinleri nesil Költar olacak? Tüze mensup'arının geçirdikten sonra şehirimize dönecekler- | yol sız olarak bakanlığınca - er Tarih - Cog Hamidin kek orta okul k rta okul bun- rafiye — öğretmeni dan sonra izin alma şekille ders saali arttığından ücreti — vi ile ödeve ira zam n ayrı'maları devamları, iş yapılmıştır - hakkında es* aslı tedbirlerin alınması dü Türkçe şünülmektedir öğretmeni Samivin de ders saatı . azaldığından j Bu arada tüze azadından indiril hakimlere, muavinlere, müddelumumi hakim bütün lira istifade etmiyen Osta okulların yeni 1mti- han talimatnamesi Kültür bakanlı sınıfından memurlara verilebile lere ve sayılan yılda bir ay izin cektir Mecburi sebepler ve mü mazeretler karşısında bunlara ayrıca yılda üç de izih ı hazırla him makta olduğu orta okulla vın imtihan talimatnamesini fayi geçmemek üzere verilebilecektir Parka Yeni fideler ekiliyor. güzel bir bitirmek üzeredir. Yeni tali matname yakında ilgi i olan: Tara bildi-ilecektir Bunun için kültür bakan lığı bir genelgeile bu okul ların birinci - yoklamalarını Şehrimizin çok bi üd. eriye bira e İğddet geriye birakosa' PZ N Pa yapılmakta o'an larmı lecek imtihanların gönderi & yeni park yollarının ve tarh yeni talimatnameye — larının büyük bir kısmı bit yapılmasını bildirmiş —miştir. Şimdi buralara çim ve çiçek ekilmektedir Uray tarafından, İzmirden fidelerinin etmektedir. getirilen — şimşir BuıhaniyeEy_dnkmrluau Bürhaniye hü etin © ekimi dev Bundan mı doğu ve m ümet dok 98 İira Bürhani aşka parkın yapı doğu güneyine Bu anlar açıl de birile Joğru — ilerlemektedir ye uray doktorluğu vekâle- —aralarda birçok a miş ve tarhları yapılmıştır Çocuk esirgeme ku- tine atanmıştır 'rumunun kutlamatel- grafnameleri merkezi tarafından ha tırıla Çocuk Erirgeme kurumu Gene zırlanan sureti hususiyede Viyanada bu — çok telgraf telgrafınızın kâğıt'arı he Kutlam muhatabınız zarif ve süslü — lüks kutlulama merkeiindü bulunmaktadır bU kâatla verilmesini isterseniz telgraf müsveddesinin bir köş sine “Lüks, kelimesini yazmanız ve telgraf parasında ayrıca 15 kuruş fazla vermeniz yeter. Bu kâatların geli tamamen yurdumuzun yoksul yavrularının bakımına ayr Kutlama telgrafınızı bu süslü kâatla alan muhat fazla sevinç duyacağına ve zarafetinize hükmedec ğine şüphe yoktur
