11 Ekim 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

SAYFA 2 Edebi Konuşma: YAZAN: ÜLKÜ EDEBİYATI — Kulak Misafiri | KĞ Madem ki - öyledir, © | ha'de edebi bir eserin sanat olabilmesi için kendisini ru- ha sevdirmesi. ruhu bop'at. | ması geriklidir. Ruh hoşlan- madıklarınm — dışta güzel de görünse — sevemerz, be | ğenemez O eşerde — ruhün | kendine öz bir güzellik o! malıdır. (Fake| Edebiyatın insanları yüce duyulara yü- kselteceğini — söy'iyor. güzel! Size iki örnek söyliyeyim: (Yılan| varadı'ışında — güzel | görünen bir hayvandır. On un renkli renk'i işleme'eri İnsanı şaşırtır. Şu var ki bu hayvanın zararlı bir ne yılan olduğunu düşünen duyu ve ya ruh onun hakkında gü- zeldir hükmünü veremez. — | Bir hayat arkadaşı düşü nönüz kio kocasına güzelli #i sayesinde kendisini çok sevdirmiştir. Ancak araları nda çıkan soğuk ve çirkin bir olgu o gözel kadımı bir anda yılandan daha kötü ifritden daha çirkin göster miye yeter. Ruh “Bir duşi- “zel masumun huümreti hica bile bir Alüfteri meşumun gazel nazra hıraşımı, hiç bir zaman bir. göremez. Koca Süleyman Nazif bile kendi si bu yazısında “Nazra hır- aşın, âlüftesdineşum, vanf- larını kullanmakla divu- larını açıklamaktan kurtu'a- mamıştır. Bedii heyecan demek in- | sanca heyecan, ince, temiz ve ruhi bir heyocan deme. ktir. Buna siz de “ruhidir. diyebilmiyerek — katıldınız Böyle olduğu halde güzellik bükmünü maddi bir şey sanıyorsunuz. Bu, tenakıtd- | ir. (Teofil Göotya|) nın “Hiç bir anlam anlatmıyan. , Sözü üstün gördüğü anl amsız “şiir, kadar saçmadır. “Sanat ticarel veya me- muriyet değildir ki — ahlâk onun başlıca evsafı lâzimes- inden olsun..., Biz. hiç bir zıman ahlâkın edebiyatın “başlıca evsafı lâzimesind- en, olduğunu savmadık E. debiyat esin gürlüğünü her konudan, her alandan al abilir. Ahlâktan da alır, be dayiden de alır, tabiatdan da A'ır, her şeyden alır. Yeter ki. © bedii bir heyecan ve rebilsin, ruhun - sevebileceği bir güzellik göstersin. O h- ayvanla insan arasında ort ak daygu'arla değil, insanın katkısız ruhundan, selim ze- vkinden kopan ve yalnız n- sanlara öz olan ince ve gü zeliiğe vurgun bir. heyecan ile ölçülsün. Unutmayız ki sözlerim yalnız edebiyat h akkındadır. Yılana ilgili düşünce nize — Yı'an masalı saym azsanız — Ben de bir şey ekliyeyim: Bizde çok soğuk görü en yılan kimi ülkeler de en güzel bir yoratık di ye seviliyor. Onu özel o larak terbiye ediyorlar. He- le onu kadınlar. — yumuşak Üyermrt e larından ayırmıyorlar. Ger- çekten sosyal çevrelerin tür z>vkleri eleri. görenekleri, ar/sında — önemli ayırdlar göze çarpıyor <öz gelimi: (Bekâret Bikir) kelimeleri karşı'ığının kimi ü'kelerin sözlüklerine geçmemiş olduğucu o ülke- lerin bunlardan bir şey an- lamadığını — Siz, severmisiniz? Hayır, Peki, (Bekâret. Bikir) | kelimelerinin sosyal kurum umuzun kalarınan sökülüp işittim kendiniz, y lanı | atılmasına razı o'uyor müşü- | nuz? | Nasıl o'ur? 1 - O ha'de?! Bir anlatığ söyliyeyim; | (Ferezdak ) bir. beyitinde | *Pen nice gürbüz kızlar'a güleştim, nicelerinin bekâ- | ret kilitlerini açıım, demiş. Bunu memleketin hakimine göstermişler; “Vay bu iti- | raftır. Yakalayın, hakkında gereken cezayi yerileyim,, | buyruğunda bulunmuş. Ada | meağızı yakalamışlar, haki- min karşısına getlimişler, Aralarında şu konuşma ge- | çımiş; H Bu beyit senin mı? F — Evet H — O halde hakkında (haddi zina) yetireceği'm. F — Ben o işi yapama dığıma, cezaya yaraşık olma dığıma belge göstereceğim H — İtirafın var, dinle mem. (Sonu var) Doğrultma (Kültür edebiyatı| başlıklı bu yazıların kimi yerlerinde yanlış dizimler olmuştur Bunları düzeltiriz Birinci yazının birinci sü tunundaki |dayandı| ke'imesi |dayadı| o'acak |(eyı| lepey| (ankınlar| fakıntılar |Lathir| İtatır| (bakarış) İyakarış| 0- | lac ıktır. İkinci - sütundaki ÇA'ınmışür| kelimesi falk ıştır| olacak |dudaklarınla) |du taklarına| — (benci'eyin| | İbenci'ce| |ben tek| |ben o | Fo'solünta 'tekrj Çedibte) (edip) olacaktır. İkinci yazının birinci sülunun- , dati | |Uzan | ke'imesi olacaktır. İkinci sütünundaki |Değinize| kelimes! |dedi ğinize| |tanımak| |tanımam- ak| |kasır| (kasrı| |işte be di işte a bedii| olacaktır. Ü:üncü yazının tirinci yazısı nd.ki |Güze| kelimesi — |güzel| Çanlatan daha güz-!) fan'a tan daha az güze | |aynaş ma| (aytışma| olacaktır İkirci — sütundaki (Bazan| kelimesi |bazı| o lozan| dacaktır. — ı aa — ——— —f | eslav | Almanya Te TÜRKDIL e E. Şundan bnunda h leraresocAYECALEALCELE Habesistandaki Mısırlılar Mısır h kümeti Habeşis- tanda Mısırlılara hiç vakit kaybetmeden Ha- ve bu'unan beşistandan çıkmaları Mısıra dönmeleri için haber göndermiştir Kristof Kolombun bir yazısı Moskova müzesinin arki- Kristof Ko- bir (ruznan'e; bulunmuştur. Bu vleri arasında lombun özel gündemi nun ilk yaprağında şu yazı vardır: *“Oğlum Diyego için, ke- | ndi elimle yazılmıştır. 3 Ağ- üstos 1492,, Almanyada üzüm fiatları | Almanyada Ber'in ve Br “Hafız- yaş şehirlerinde Alı,, cinsinden Bulgar üzümlerinin fiatı 100 kilosu | )| 46 marka kadar yükselmiş tr. Bu fiat yükselişi bütün ve Avusturyada müşahede edilmiştir Iıtin içenler çoğalıy tistiklerin haber ver- dı[lnı göre, tütün içenlerin sayısı gittikçe azalmaktadır. iundan da en ziyade zarar gören sigaradır. Eğer kimselerin dediği gibi tütün zararlı bir şey ha istatistikler bu sefer de bize, ise, ortalama olarak insan ömrünün uzadığını haber verecekler mi? Yugaslavyanın bu - seneki huğday ürünü Yugoslavya ülusal kası tarafından neşredilen ban- malümata göre Yugoslavya | pın bu seneki buğday ürü nü 185 bin vagonu bulmu- ştur. Bu rakam, geçen - se neye bakarak /1300 / vağon: lak bir azalış göstermekte | dir. Japonyada kadın İşçiler Japonyada birçok işlerde kadınlar da - çalışır'ar. Bu kabilden olmak üzere Tu- kyoda ve öteki büyük şe- hirlerin tramvalarında birçok kadın vatmanlar ve kondo ktörler vardır' Dlavrans servet bıraktı mi? Hayatının sırla do'u mac- eraları yüzünden ölümüne bazı | | | | | pek çok kimselerin inanmak | istememiş o'duğu — meşhur Lavrens artık sıbiden ö m- üşe benzemektedir. Gazele lerde okuduğumuza göre bu hünerli casusun vasiyeti bi le açılmıştır. Memleketi he- sabına birçok defalar ha tını tehlikelere koymuş ve “pek #z adamın cesaret ede. bi'eceği işler görmüş olan Lavrens geride ve sanılabi leceği gibi pek serveğ bırakmış değildir. Bü- tün bıraklığı 7441 İngiliz li- rasından ibaretlir. /u paran n en büyük kısmı ölünün bastırmak — ödevi kendine verilmiş o an kar deşi Arno'd Lavrense kalm aktadır. eserlerini büzük bir | llk Teşrin 1L — $ |iİLİMİZDEN HAIBEIRMF.R | L—— ğ Havrandarakı kaçak- Yeni Parka çıları yakalandcılar. Kaçakçıların rakı çıkardıkları aletlerin hepsi Kozacağız köyündeki hir evde yakalandı. Havran, 9 (Özel aytarım- MbiĞz). g- B olğüm verilen bir haber üzeri Üzerine uzak'ıkta oan Kozacağız köyünde büyük bir rakı kaçakçılığı ortaya çıkarılmıştır. İnhisar — murakip'eri karako! kumandanı hemen bu köye giderek rakı çek meğe mahsus 200 Jitrelik bir kazan ile bir kazan ka pağı bir müberrit ve kapağı, Havrana üç saat ve elli kt'o kuru üzüm olmak üzere sair aletler Yapı'an bu kaçakçı ığı Havranın Dere tahkikatta yapanların köyünden | mıştır. İsmail ile Kozacağız köyün: den Adil olduğu anla şılmıştır. Bu. kaçakçılığın çıkarılmasında Havran inhi sar işyarlarile karakol kum andanının Kozacağız muhtarının büyük hizmetle- orlaya ve ri unrul mı'l.mr EDREMİTTE 'Yeni Zeytin Mahsulü ÇıkmağaBaşladı. Zeytinlide D efine Aranıyor. Zeytin mahsolü bu yıl geçen yıldan daha yüksek fiatla alınmağa başlardı. Havalar sıcak gidiyor. Edremit, 10 (Özel ayta rımızdan) — Puranın en bü- yük gelirini temin eden ze ytin mahsulü kema'e gelm eğe başladı İlçede ilk defa fabrikatör Hüseyin Zeytinlikteki fabr ikasını —açarak başlamıştır. Yeni yılın ürü nü bu fabrikada dört günd- enberi çıkmakta halka yını mahsul parası dağıtılmakta- dır. Geçen yil çuvalı 3 4 dir ra arasında satılan zeytin bu yıl 5- le alınıp satılmaktadır, işletmiye Teytinli köyünde tarıhi ar-. aştırmalar Bir haftadanberi Zeytinli | köyüne beş dakika kadar uzaklıkta ait olan Zarp hane yerile büyük bir define ar anmaktadır. Beş kişiden ib aret olan Aray.cı — heyeti Fınans Bakanlığından müsaa de aldığından 15 züU le ile hafrivata devam mektedirler, Bu hafriyattan eyi sonuç alınacağı umu makta tadır. Okulların vaziyeti Binaları bu yıl tamamla 6 lira arasında istek- | bir narak — bütçeye — tahsisatı konulan i'çenin — en gözel | mevkiindaki Kadıköy okulunun öğretmeni gelerek D işe başladı. Sarnıç okulunun da öğretmeni vazifesine baş hare lamıştır. İlçe kültür kcn yoluna girmiş bulun nııl.x.dıı | Cumuriyet bayramı hazır- lıkları, Cumuriyet ha Buyıl bayramı | zırlık arı başlamıştır. çok parlak olacağı umulmak- | tadır | çanlı bir şekilde için ayrıca maktadır. Havalar r bugünlerde fazla Halkevi de bayramın geçmesi hazırlık yap: Ha | gıcak yapmaşa baş adı. yakalan- | | Ün getirdiği tohum, | dün | tamamlanmış | Cumuriyet bayramında Termometre gölgede sab. | ame- | et- | ahları 27 öğleden sonra ot- uzu bulmaktadır. Nüfus sayımı 20 İlkteşrinde olan Genel nüfus için ilçenin beryanında ha- zırlıklar ilerlemektedir. yapı'acak sayımı Muhtelitimiz bir mağ yapmak üzere yarın izmire gidiyor Şehrimiz muhteliti İzmir muhteliti ile — karşılaşmak üzere İzmire — çağırı!lmıştır. Bu tekifi — mıntakamız ve kulüple imiz kabul etmişler | dir. Dünden itibaren üç ku- Jüpten seçilen oyuncular ek sersiz erine başlamışlardır İzmir sporcuları öteden beri şehrimize — #porcularını rakip saymaktadırlar. Bu çağırma bilhassa bu noktadan büyük bir ön em taşımak'adır. Onun için bu karşılaşma Palıkesir - İz- mir futbolunun: bir - ölçüsü o'acaktır Güçten, Yurtdan ve Bir ükten seçilen oyuncular ya rın İzmire hareken edecek- ler ve pazar günü de maç:- larımı yapacaklardır Şehrimiz İdmanyurdunun Edremit —İdmanyurdu — ile Özel bir mâç yapmak üze te Edremide gideceğini dü- i nkü sayımızda — yazmıştık Nu maçın bu hafta içersin ; de yapıla vıyacağı sanılıyor. Çünki Yurt — oyuncularının bir kısmı İzmire karşı şeh- rimiz mühtelit — takımında ver almışlardır. Onun için bu maçın diğer müsait bir güne bırakılması mecburiye- t hasıl olmuştur. Gençlerimizin şehir adına yapacak'arı bu maçta eyi bir varlık göstermelerini di- leriz. | toplantısı vardır. Çiçek ekimina - başlandı Yeni park faaliyeti de vam etmektedir. — Şimdiki halde parkın içindeki yoll- arın bir kısmı tamamlarm” aştır. İstanbuldan park uzmaf! B. Ferit i'e Uray sürel kü rulu üyesinden H, Rifat Öz fidan çim ve çiçeklerin ekimint başlanmıştır. 29 İk birinci teşrine ka* dar parkın büyük bir kısm! olacağından bu kısmın açılma töreni yapıl” acaktır Gelenler Gidenler Parka ait İşleri görmek üzere İstanbula giden park uzmanı B. Ferit — ile Uray sürel — kulrulu — üyesindet B. Rifat Öz şehrimize dön” müşlerdir. Bir köyde çıkan hastalık Bigadıç kamununun Far- aş köyünde bir hastalık Çi ktığı bildirildiğinden sağlık ve sosyal yardım direktör” lüğünce köye bir Sağlık it yarı gönderilmiştir. — İşyâf ha bulunan birkaç kişi ile yakından alâkadaf olacak ve lâzım — gelen tet” birleri a'acak, ederst hastaları memleket hastaha nesine getirecektir. Rham - savaşı * Yılda iki defa yapılmak ta olan rüam savaşının #00 bahar tatbikatı devam €© mektedir. Şehirdeki — hay” vanların mahalle sırasile İz mirler mahallesinde Ahmet Çavuşun hanında muayene leri esnasında ruamlı iki bey gir görülerek kurşunla öldü rülmüştür. Urayımız Baytâ ri P. Osman Ergin — ruatf savaşında büyük bir gayret göstermektedir. Halkevi Başkanlığından: 11.10-935 cuma günü ak- de Halkevi” icap şamı saat 20 mizin müze ve sergiler #7 aylık gene Bu şube ye yazılı o'an üye'erin Halk: evine gelmelerini dileriz idman Gücünden Sosyetemiz yıl'ık — kont” resi 1210935 — cuvmartei günü saat 21 de top anacâ gından — üyelerimizin o 8Ü? sosyetemiz evine gelmeler! besinin mutat dileriz hılbılhı_ı-e_linden İzmir karışık takımile birinci Teşrin pazar Io'. İzmirde yapılacak o'an ? ça hazırlık —o'mak Üüf aşağıda isimleri yazılı oyu'i ncuların futbol levazımlari!? sahada bulunmaları ricâ olunur Hasan, Müvüp, Mıhıı"l' Şevket, Orhan, Fethi,Şem"” Rıdvan, Huüki, Abir Nıyazi- Necati Tevfik. Hüseyin, Sadi. .l Bilağ