24 Ağustos 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 3

: | mtar 2A a ' ; TÖRKDİLİ — - ı1günkü Türkiye İlatürk tamamile sosyal ve Kütürel mahiyetteki me- dalaleri Kotarmak yolunda gösterdiği mahareti eko- “gomik hayatta da kullandığını isbat eder. M S 3 Ş SY iş * A ' u 2 Ağustos 1935 tarihli "—y Winer Tageblat (Vi- Yana) dan: Bugün toprakla- Tidin önemli bir kısmı Avru .'_, kıtasında bulunduğu hal- de hemen hemen hiç tanın — Müyan bir memleket vardır ' o da Türkiyedir. Bir çok lerin pek sathi surelte blelikleri, eski Usmanlı in ça Tatorluğunun yıkı'arından çı- bu memleket, son on NÜ iÇinde, yakından ince Mesi çok enteresan olan bir gelişim takip etmiştir. ibeti üzerinde o kadar Öyük bir rol oynuyan 1923 danberi (Lozan andlaş nn imzalanması) mem tin içinde ve sınırların- barışın korunma - Na çalışan Türkiye h*"İundı sade iyi ve hayr anlık uyandırıcı şeyler işiti- Yörüz, Asırlırdanberi de Yam eden şark teokrasisinin | *fladan kaldırılması, kadın k“ılınıınıı umudun Üstünde '—'teklıçmeıl, yabancı ka- Bitaller işliyen — imtiyazlı Smiryollarını) satın alınm- Au, Ltin alfabesinin kabu- ".ı yeni yo'lar açan, bir dil Ve külütr hareketinin baş “ması ve Müslüman dinin- kökleşen cuma — günü Jetine, resmi dinleme günü ak arsıulusal pazar kabulü. " ksmıdır ü- işittikleri nizin Bu gün devlet adamları içi | sıyasz| ve ekoromik * , L'hllııdııı ağır ve soravlı vleri arasında, ulurunun ve kültür meseleleriy'e aşmak için — vâakit ve Ş ân bulan bir tek kişi ardır. İşte asrın & inatcı — ve geri - bir sini bir darbe i'e orta- dan kaldırarak onun yerine h!'î bir tarafta daha eras'ı L'.'lıodeııı bir şekline rast Mıyan bir demokresi ge Üren kanı bu adam, Cumurbaş- ürktür. Ce | İ sur, ilerisini gören ve her- hangi bir sınıf mücade'esi tanımadığı gibi, dahiyana bir devletçilik p'âniyle böy- le bir hareketin baş göster mesine karşı koyan bu dev- let adamı,aynı zamanda tıpkı eski Yunanlılar ve Göt. he gibi — günün düşünce ve — duygularına uymiyan eski kıymetlerin yerine ye- | nilerini koyacak âlicenap ve eyi kalplidir. Cumurbaşkanı Atatürk bugün iki b şka başka ha- reketin başında bulunuyor. Bunlardan birisi, Türk di'i ni yabancı kaide ve kelime- lerden kurtarmağa — gayret ederken, ötekisi — de, eski Türk'erin tarih ve hültürünü Çok- hak'ı olarak birer kültür devrimi sayılablecek bu iki hareket memlekelin gençliğini tama- mile teshir etmiş — gibidir. * Dil hareketlerine bakarsak eski Türk — edebiyatından eyice farklı, canlı ve ha- | yat dolu veni bir hılkl kadarda incelemeridir edebiyatının yavaş — yavaş gelişmekte olduğunu görü rüz. Tarih araştırmalarına gelince, eğer bunlardan el- de elilecek sonuç'arın acun | tarih incelemelerini baştan l başa altüst — edebileceğini iddia eylersek, herhalde mu- . baleğa etimiş o'mayız. Bun- dan başka kadinın, ’ bayatın her a) lesi içinde erkeğin seviyesi. ne yükselmesi (bilindiği üze- ( re eskiden kilit ve — kafes arkasında — hapis — olunan | Türk kadının *kalp ve şahsiyet,, sahtbibi olma | şına müsande edilmezdi. ve şimdiye kadar irrasyonel bir | şektilde ham maddeler üret | mekle tamılan bir memleke | tin, bugün — modernleşmesi ve endüstrileşmesi, Cumur başkanı KamAâl Atatürkün tamamile siyasal ve kültürel mahiyetteki meseleleri ko ——— — z YREBAŞI YAZAN: SEN JÜST İ.ıcem" büyük gazino dop- t.. Burası — bi diğimiz Hepbur Monte - Karlo ku T sa'onudur. Her masa- hh Olduğu gibi, şu uzun ma ;:ı'l dolayına da siyah el- i erkekler'e, yarı çıplak 'Uzlu kadınlar oturmuşlar.. Yhuyorlardı. Ve — herbiri ,h'dlıiııln kazanmasını isti 'Ordu Masa ortasında, — bütün İ :eı-vşı teşkil eden büyük Yük Oyun markası, yığını t_*'lyordu Şeytan:, top '.—"ldın dönmüyor.. Otu lar bir çoklarının bütün tH"eli buna bağlı 0o'duğu D, bu esrarengiz nesnenin ;Mı'ı geliş'erini takip eci Orlardı Flkı!. eğer masa kıyısın- O BŞ Malanan, yeis içinde, ::“'lpelı çok oyuncu var E“nlırdın bir kaçı yal *". denemek,, — için ÇEVİR TÜRKER ACAROĞLU buraya gelmişlerdir. İkinci ler sırasında Niki Teren de dahildir Genç ve yakışıklı enerjik olan Niki, İspanyada Fran- sız elçiliği üçüncü kâtibidir. Niki birkaç yı'danberi yıl başlarını Monte Karloda ge- çiriyordu. Ara sıra karanır- dı; fakat daha çek kaybe- diyordu. Saygıdeğer okurlarım! İh- timal ki, şimdi siz, — hariz bir oyuncu ve zengin de ol miyan bu adamın, buraya niçin, para saçmağa mı ge ldiğini soracaksınız”. O, Mo- nlte-Karlo, da ne arıyabi- lir?.; Bir dakika!. .. * Size karşılık veriyorum: O, Jeniyi arıyordu Evet, Jeniyi .. Dört yıl önceki biricik | sevinci, - dan Ekonomi bakanımızın diyevi »Bı—zlıkesir Erke—k—Ö;i;ohulu Direktörlüğünden: 1 — Okulumuza, talimatnamedeki şart'arı haiz — istek (Üstarafı birinci sayfada) maddelerimizin gittikce da” ha çok aranması ve normal değerini bulması Türk müh- tahsilinin ve yurddaşlarımızın günden güne refahının art masına imkân verecek ve Türkiyenin dünya pazarla- rında alım kuvvetinin çoğa İmasını temin edecektir Memleketimizin bazı yer lerindeki ürünler bu sene kuraklıktan müteessir olmuş lardır. — Buna karşılık bazı ürünlerimizdeki bereket de Türk müstahsilinin yüzünü güldürecek mahiyettedir. Uulusal ekonomi bize umut havası veren bu durum, — öğreniyorum — ki bazı taraflarda yanlış anla yışlara yol açmıştır Arkadaşlar, biz. dünya piyasalarına anormal kazanç birsiyle hazmedemiyecekleri suni fiatlar empoze etme kten uzak kalmalıyız. Yok- sa bir gün mutlaka aksül amelinin acısını duyarız Fa- kat öbür teraftan arsıulusal piyasalardaki normal fiatlar: istifade etmek yolunu bilmez ve bulmazsak, bu da v YST n0 bÜtÜR:üŞÜYÜN tarmak yelunda — gösterdiği mahareti, ekanomik hayatta da kullandığını ispat eder. Kesin olan bir şey varsa, © da şudur: Bugünkü Tür- kiyenin hiç bir . yabancı malda ve memlekette gözü yoktur. Türkiyenin tek iç- tem arzusu, bir — taraftan “kendi evinde, sükün düzeni muhafaza ederken, diğer taraftan da arasıulu sal barışm sağlamlaşması, tek ideali de, kelimenin en hakiki anlamiyle medeni, sıhhatli ve mutlu bir ulus yetiştirmek ve asırlardanb- eri ihmale uğrıyarak, felâ- ketli savaş'ardan fakir'eşen bir. memleketin canlanması ve ilerlemesidir. Bngünkü Türkiyeyi durma- kezin kurulan bir eve ben- zetmek kabildir. Mimar Ka- mâl Atatârk, yaptıiğı bina çok kıiymetli bir. malzeme ye maliktir. O da Türk ulu ve sunun kendisine karşı besle. | niş bir mem'eketin diği sonsuz güvendir. Hayatında yalnız bir gün için görünen, Bir gün için gelip geçen, Ve onuün ilk manevi ölü- münü hazır'amış olan Je niyi arıyordu. Dört yıl önce. bir yıl ara vermeden yıl- başlarını müsriflikten gelen taşkın bir sevinçle Monte Karloda geçiren — babasını almağa gelmişti Müsriflik.. Ve sevinç! İkincisi elzem; hesabına | | sAyır geçerek | değildir. Niki, hiç | fakat ya birinci? İhtiyarlı- | ğin eşiği önünde — olan bir adam herhalde yakıştırılmı- | yacak bir şey! Fakat, zaval- h adam kendisini artık bu ık!nlıyı kaptırmış!. İşte Niki, Jeniyle burada tanıştı. Güzel, çok mütenasip vücutla, gülüşü hayati bir neşe saçan bir kadınla . Jeni, onun D ttıl. yanıbaşına, | oyun masasına olurmuş bo- | yuna kaybediyordu. Öyle ki, Jeninin oyunda kaybet tiği paralar, küçük diplema tin ön yıllık maaşının tula- rını gösteriyordu!. Fakat, bu facianın en dik.- kate değer yönü şurası idi memleket için olduğu kadar, milli ekonomi için — büyük hüsran ve zarar o'ur Ka- naatımca normo. neticeler eldeetmek için mese'eleri- mizi ulusal ve genel zaviye- den görerek çalış vak lâzım- dır. Her şeyden evel alıcı- larımızı ciddi ve — devamlı havası bağ- istikrarın emniyet içinde piyasalarımıza lamalıyız Biz ulusal ekonomi içinde monfaat ayrılıkları, menfaat tezad'arı tanımıyoruz İaşlı- za kaygımız ulusal ekono minin korunması ve sağ ka masıdır Arkadaşlar, bu seneki pa- size Türk ekonomisi- | nin dinamik bir seyrini de yakından takip etmek imkâ- nlarını vermektedir. Türkiye cumuriyetinin beş gları, Türk ekoönomisini iki ana temel üzerine muvazene lendirilmel.tir. Bu muvazene Türk tarımının, Türk endü- strisi'e —tamamlanmasındın sonra sağ'am olarak kurul. | muüş o'acaktır. Atatürk inkı İâbının — dayandığı — temel Türkiyenin siyasal ve eko Türkiye cumuriyeti hükü- metinin tatbik etmekte oldu- ğu devletçi'ik prensibi me- mlekeli en kısa — yoldan ve | en ileri hızla bu. - amaca varmaktır Böyük ve yaratıcı Önde rimizin ekonomideki bu ana hakkında bana uümdemiz verdiği emir ve direktifleri- ni burada, size kelime ol duğu gibi okuyorum. “Türkiyenin tatbik ettiği devletçilik sistemt on doku zuncu asırdanberi sosyalizm nazariyatçılarının ilerisürdü- gü fikirlerden a'ınarak ter edilmiş Bir Bu, Türkiyenin ihtiyaçlarından doğmuş Tü rkiyeye has bir *istemdir. Devl'etçi iğin bizce manası şudur! Fert'erin hususi teşebbüs cüme sistem lerini ve — şahsi fan'iyetleri ni esas tutmak. — Fakat büyük bir. milletin ve ge bütün ihtiyaçlarını ve birçok şey- ki, genç kadının, kaybalan paralarına aldırdığı yoktu! O, hep oynamaktı devam ediyordu!... Bu esrerengiz kadın kim olabilirdi? Ve; bu kadının lüksü için — bir iki saat içinde 7-8,000 Frank harcamasına müsaade ecen erkek de kimdi?. Niki, onunla tanıştı. Oyun masasında gece yarısına dek eğlendiler. Ve sönra, — çan- lar yeni ylın yaklaşmakta olduğunu duyurunca, birlikte şampanya içtiler ve .. Deli: ce, çılgınca dansettiler.. Ah, nasil bir aşk gecesi ydi, bu gecel Hele Jeninin Valsi baştanbaşa bir haya Niki eindeki bu genç, taze mahlükun isyan ettiği- ni; okşanmağa, sevilmeğe, | nihayet aşka nasıl susadığı nı sezmiyor değildi, anlıyo rdu. Fakal işle gün doğmağa bı" şlamıştı. Ufuktaki güneş. bugün | Nikiye, yezin baygın güne- şinden daha çok şaşalı bir | parlaklıkta görünüyordu, A- | iyi duygularını | bi dirmeklen kıvanç duyaca- “mek lilerin, namzet yazılmasına başlandı 31835 cumartesi günü saat 13 de son veri'ecektir. 2 sitte alınır. 3 — Pansiyona idarei hususiye namına az talebe alınabilecektir. Bu Okulumuzun pansiyon ücreti 150 İiradır. Üç tak- edilecek. Beyhude yere müracaat olurn aması. YA Paralı yatı ve nehati namzet yazılmak bu yıl gayet iş 20 eylüden — sonra ilân istiyen talebenin mektep kasketi ve evrakı lam olmadan namzet dahi yazılmıyacaktir. 5 — Halen okulumuzda yaz.lı parasız yatı talebesinin taşeleri teşrinievel girmeden temin edilmiyecektir. Bütü - nleme ve engel yok'amasına gelecek bu kabil parasız ya- tı talebesinin iaşe masraflarile beraber gelme:i gerektir. ——— Balıkesır Askeri Satinalma Komisyonundan: Türk Dilinin 16-8 935 9725 numaralı ve 20 8 935 ta- rih 9728 numaralarındaki 200,000 kilo arpa sehven açık eksiltme ile ihalesi edileceğinden tashih olunur. lerin yapılmadığınmı devle tin e'ine alması. Türkiye cumuriyeti dev'e ti Türkiye vatanında asır- lardanberi ferdi ve husu si teşebbösler'e yapılmamış o'an şeyleri biran evel yapmak istedi ve görül düğü gibi kısa bir zamam: da yapmağa muvaffak o'du Bizim — takip — ettiğimiz bu yol Hibaralizmden baş- ka bir sistemdir., Arkadaşlar, baş'ı başına bir inlalâp ideolijisine di rektif ve teme'o'an ve ke- ndi tedbirlerini kendi iç- inde taşıyan bü peren-ip bütün — ulusal — hayatımızı varmak istediği yüksek refah seviyesine u'aştıracak yegâne ve en emin — yol olacaktır. Ulusa baş olan Atatürkün adını burada bütün yurddaş 'ların önünde ve hepimizin en canlan duygumuza tercü man olarak minnetle — ve tazim'e anarım Sayın hemşerilerimin bu kendilerine ğım Diğer Vekil arkadaşlarım ve şahsim hakkında göste- rilen sevginin beni bahti- yar ettiğini bilhassa söyle- isterim. Şimdi hep beraber gözü müzün önünde canlanan bu medeniyet anıtını göğsümüz kabararak ziyare tedebiliriz. ydınlıklar şahının, şen şua ları, şimdi, hava dahinde | eğri, büğrü şülelermiş — gibi koşuşuyorlar. güzel bir ha- fiflik gösteren — dalgalarda kırılıyorlar, kıvriliıyarlar. ve gözlerde hakiki birer mnuüniyet, sevinç uyandırı” yorlardı. Aşkla sarhoş olunmuş bir kaç saat geçirdikten, Sadık kalınacağına dair alıp verilen bir kaç sözden, Nihayet uzun, ihtiraslı bir öpüşmeden sonra, iki seven ve sevilen kalp, Jeninin in- | diği otelin önünde ayrıldı- ı.l Jeni , küçük — karbeyazı elini plâtin rengi - saçlarına doğru kaldırdı. Ve bir “bay bayl, diyerek. Merdivenle rin yüksek'iklerinde kaybol. D du. Niki, kendisile — birlikte kalbini de götüren bu genç kadının hayalini uzun uzun karşısında görüyordu Kalbi temizdi Bir kristal kadar temiz.. İlk defadır seviyordu, Fakat, öyle bir “seviş ki. . .lnııl yirmi Üç yazılmıştır. Kapalı zarfla ihale Ekonomi Bakanı B. Celâl Bayarın bu söylevinden ve kordelânın Bakan tar dan kesilmesinden — sonra sergiye girilmiş — ve bütün pavyonlar ayrı ayrı gezil- miştir. B.. Celâl Bayar uğurlu eliyle kördelâyı kesip içe- ri girdikten sonra — bütün pavyon'arı birer birer geze. rek izahat aldılar. Bi-hassa panayırımıza resmen iştirak eden Sovyetler, Yugoslavlar, Yunanlılar, İranlıların pavyonlarında uzun müddet kalarak izahat aldı'lar. Di- ğer yerli ve yabancı pavyo- nları dolaştılar. U usal en- düstrimizin önemli verim'eri önünde ulusal bir. heyecanla geniş ge niş nefes aldı'ar. Memnu- niyetleri ve sevinçleri yüzü- nden kolaylıkla okunuyordu. Panayır meydanı bütün yı'lardan üstün ince bir ze- vkle tanzım edilmişti. Pan. ayırı dolaşanlar — onu beğenmekte ittifak — eyli- yor'ardı. — Cidden — başta şarbayımız Pehçet Uz oldu- ğu halde komitenin ve di- ğer zevatın değerli çalışma - ları övünç verici, yorgunlu- ğu giderici canlı bir eseri gözlerimiz önüne koymak sonucunu yaratmıştı. Kendi- lerini candan kutlulamayı büyük bir ödev sayarız. yaşının bötön iştiyakı, hara- reti, bütün koruyla seviyor du. Bu sözün tam anlamıy- la ateşin bir sevgiydi. Öğleden sora — “Grand - Hotel, kapıcısına, bayan Je- ninin uyanıp uyanmadığını sorunca, uşak cevap olarak: — Fakat, bayım!. Oteli- mizde on dört bayan var ki, adları Jenidir. Hangisini so ruyorsunuz” Bunların doku- zu kızdır, dedi Niki “akşama gazinoda görürüm, umuduyle otelden çıktı.. Fakat, ne o gece.. Ve, ertesi gün.. Ne de,daha ertesi gün... Hayali ümitsizce seven, kalbine pek derin surette tesir eden bu kadını bir da- ha hiç, hiç göremedi. İzini bitmek üzereydi. O- nun için bir an önce elçi- liğe dönmek gerekti. Niki; sırasıyla dört yılın 31 ilkkânun gecelerinde, Monte - Karlo gazinosunda, Jeninin. beyaz elini omuzu- na dokundurara ızil dü- âarı arasında n LA