17 Nisan 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

SAYFA 2 İrlan'da Neden Cümüriyet istiyor? B. De Valera ile mülâkat. Daily telegraph 3 Nisan | 935 tarihli sayısında yazıyor. Dabily Telegraph gazetesi hususi muhabiri, Irlanda hü- | kümeti icra konseyi başka- nı B. D Valera ile yaptığı mülükatı şöyle anlatıyor: B. Davalera büyük bir sa- mimiyot ve açık sözlülükle İrlandanın cümuriyet — iste- diğini ve bunun — sebep- lerini bildirdi. Başkan, şi- mal ile cenubun ayırtılma- sını büyük bir siyasal re- zalet olarak — tavsif etmiş ve İngiltereyi açıkca — ten | kit etmiştir. Bununla bera- ber yine İngiltereye dos- tane el —uzatmıya — hazır oldukiarını, ve iki memleket arasında hiç bir münaleret bulunmadığını tekit etmiştir. B. Do Valera bundan ba- şka İagiltere ile İrlanda ar asında sağlam bir dostluk temininin Britanya ile Bir- leşik Amerika arasında daha sıkı ve semereli bir iş birli- ğine yol açacağını ve bu su retle Gen. — Smutsin dünya barışı hakkında — söylediği son nutükta olduğu gibi | etmiyoruz, bu asil ülküye faydalı bir hizmet etmiş olacağını kay detti. B. Da Valeraya ilk sor- gum, son zamanlardaki şayi- | alar - dolayısile, İagiltere ile İrlanda arasındaki ökonomik savaşa nihayet vermek üze. re ber hangi bir teşebbüs ve hareketin mevcut olup olmadığı — idi. Başkan «Hayır» dedikten sonra sözlerine şöyle de- vam etti «Bu savaş ile buhranın neticesi — olarak bılhassa — ziraatçılarımız çok mutazarrır — oldular; fakat bu ökonomik tazyiki kırarak ve ziraat mahsulerimiz için ve yuürd içinde — pazarlar teşkil etmek için elden gele- nj yapıyoruz. Harici tazyik belki fazla süratla dahi alsa, plânın çiz- diğimiz ökonomik yolda yü- rümemize yardım ettı Bu suretle hükümetimiz aynı başında sanayi teşkilâtınıda kurdu. Biz çifcilerimize iç pazarlar tedarik ödiyoruz. Togilterenin ham maddelerini kondi topraklarında yatştir. meğe karar vermiş olması- ndan dolayı, bizin — de iç pazar kurumumuz. — çiftçiye büyük bir yardım — temin edacektir.» Ükonomik * — sorgulardan siyasal sorğulara gecerek B. Dea Valeradan - İrlanda nın — vaziyetini izah etmesini rica ettim. Aldığım — cevap şa idi: «Bvelemirde — İrlandanın İngilteraye — karşı vaziyeti, Avusturalyanın veya Kanada- nınkiaden çok farklıdır. İrlanda, istilaya uğramış- tır ve işte yedi buçuk yüz- yıldanberi bu istilaya kar- gı mücadele — etmekteyiz Onun için Kanada, Avustu- ralya veya yeni Zelandaya uygun olabilecek bir sureti hal İrlanda için mevzuubahg olamaz | çünkü kendisinin her | beni Biz kendimizi hiç değilse lagilizler kadar esski bir ul- 986 ve Britanya nasıl kendi işinde tamamile muhtar ise biz de kendimizi aynı şekil de haklı görüyoruz. Tamamile serbet ve müs- takil olmak hakkımızın tanı- nması İâzımdır.Bu hakkımız tanındıktan gonra bir çok | müşterek bağlar taşıdığımız komşumuz İngiltere ile açık bir zihniyet ile işbirliği ya- pmağa ve müşterek menfa- atlerimizi korumak - için el den gelen gayreti esirge- memeğe hazırız. Meselâ, di- ğer memloketlere tercihan aramızda ticaret — yapmak müşterek — müdafaa tedbirle - ri bu arada sayılabilir. Fakat ne gibi — şeylerin menfaatimize olduğunu ve ne gibilerin olmadığını tak- dir ve tayin hususunda tam bir müsavi söz hakkı isteriz İngilterenin kendi menfaatine muğayir bulduğu bir şeyi reddetlme hakkını inkâr fakat aynı hak- kı kolâm azadlığını kendi mizde de görmek istiyoruz. İngilterenin yapmak iste. diği şey daima bize direk. tif vermekte israr etmes, işi daha iyi bildiği zehabındr- dır. Eğor İngiltere bakanların- da bir parçr aklıselim varsa bu işe kolayca bir — sureti bal bulunuür. İki komşu m mleket halkı dostça geçinir ve bu suretle dünyanın hiç olmazsa bir kısmı sükun ve barışa kevuşmuş olur İrlanda halkı — yüzlerce yıldanberi istiklâl — için uğraşıyor. Cümuriyet — bi- zim için istiklâl sembo- lüdür. Kati surette eminim ki, eğer hariçten hiç bir müdahale — olmadan halkın reyi alınacak olsa, netice büyük bir ekseriyetle cüm- üriyete tareftar çıkacaktır U halde eğer bügün — İr- landa istediği hükümet tar- zına nail olmiyorsa demek harici ” bir kuvvet buna mani oluyor. Anlaşma projesinin karşı sına çıkan en büyük en. gel, İagilterenin böyle bir anlaşmanın sombolü olurak kırallık — tacını ileri eürme sidir. Biz. buna muvafakat edemeyiz Kırallık biribirine zıt dur. Biz mağa ruz; fakat le başka bir — memleketi rahatsız etmek istemiyoruz Yeniden tekit etmek lüzu. munu — hissediyorum ki bu idenl uğranda — çalışırken İngiltereye — karşı hiç bir husüumet ve münaferet duy. Züsü taşımıyoruz. 1921 de birlik meselesini mevzüubahsettiğim — zamon bu teklife sevk eden sebep İrlandalıların İogilte- ye karşı besledikleri sem- pati jdi ve bu — hissiyatı tatmin edebilmegi çok is- terdim. B. De Velora bundan son- ra ikinci esaslı ııoı?_le olan ile iki cümuriyet mefhum- azalığımızı — kazan- ahdetmiş bulunuyo İı_ıgilı'z-F ransız İtalyan Fikir Birligi | (Üst tarafı birinci sayfada) ı | ni denizlere bu hareketimiz- | | vardüğu bir | Ja miktarda rmaer —remmaren — “TÜRK DİLİ va misakına gelince, İngilte- re Almanyanın bu misaka iştirak etmesini istiyor. Zi- ra bu iştirak misakın emni. yet kıymetini artıracağı gibi hava te&lihatımn tahdidine de hâdim olacaktır. Soryet gazelelirinin neşriyatı Berlin, 15 (A.A.) — Mos- kova matbuatı Stresa konfe ransı — neticelerinden uzun uzadıya — behsetmektedirler. Tas ajansının Stresa muhabi- rinden alarak yazdığı bir ha- bere göreı konforanscılar şark misakı hakkında hiçbir taahhüde — girişmemişlerdir. Mamafih —uluslar kurumu çerçevesi — içinde — kargılıklı yardım için iki taraflı anlaş- malar prensibine manevi mü. “zaharet gösterilmiştir. Yurt ağaçlanıyor. Rize, 16 (A.A.) -- Evolki dekilen 17000 adet fiatına ilâveten 7000 fıdan daha ga- tirilmiştir. İng_il_tere .İap;myadakı' akisleri.. Daily Herad 6 nisan 935 tarihli sayısında yazıyor: Dün Japonyada resmi me- hafıller tarafından İngiltero- nin uzak doğu sıyasası ten- kit edilmiş ve ingiltere bah- riyesi istihfaf edilmiştir. İngiliz-Japon münasebetle- rinde soğokluk gösteren ba zı işaretler vardır. ve bunun bay Eden ile Sovyet önder. leri arasında geçen samimi konuşmalardan doğduğu zannedilmektedir. İngiltereye — karşı Japon durumundaki — değişikliğin ilk tezahürü büyük bir gün. delik gazete — olan «Asahi şimbun» un ingiliz politika- sna ve İngilterenin Çin el. çisi Sir Aleksandr Cadohana karşı yaptığı hücumlar şek- | linde — tecelli etmiştir. Bu hücaümların resmi makamla- rın teşviki — ile yaptıği da aşikârdır. Bu hücumlardan sonra japonya dışarı — işleri bakanlığı erkânından bay Aman da İngiltere deniz kuvvetlerinden ötmiş, İngil- terenin Çine muazenet etmek Tetiyen her hangi ulusa yar- dima hazır olduğu şeklinde- ki Ingiliz beyanatından bah- soderek bu faaliyete bakılır- sa İngilterenin hâlâ kendisi hâkim zan- nettiğini bildirmiştir. | ——— Du | ’-ıııı----ıı-ıı-----ıı--——ıı-—--——ıııı—-_--F- : KENTTE VE VİLÂYTTE - BO HUNN KS GU Ka DA MA NN M GA ÇN GA A EE GA GA NM SA BNN G DU A GA SE SA SA RAcEcAN A 1047 Yeni - Kumandanımız geldi, dün İMüdürleri ar vazifesine haşladı. İkinci — Korkomutanlığınu tayin edildiğini yazdığımız Tüm Geaneral Sabit şehrimize gelmiş ve dün yeni vazife- sine başlamıştır. Yeni ku- mandanımız — öğleden evel kumandaoblık erkânının teb- rikâtını kabul etmiş ve öğle- den sonra da vali - B. Salim Gündoğanı makamında ziya- ret etmiştir. Değerli kumandana yeni vezifesinde muvaffakıyetler dileriz Susığırlık Belediye Başkanı Susığırlık belediye başka- mı Ali Kasım Balat Susığırl- ik belediyosine ait işler ha- kkında vilâyetle görüşmek üzere dün kentimize gelmiş tir. rumunun Bundan — başka İngilterenin yalnız denizlere hâkim ol- mak değil aynı zamanda her tarafta kendi borüsunu öttü rmek istediğini ilâve etmiş tir. pilagiliz Ünited Presa ajan- sına göre Tokya, (Mançuko | hükümeti tarafından ele ge- çirilen yağ monopolü mesel. esindeki müşterek hareketl- erile gösterdiği gibi) İngiliz * Amerikan anlaşmasının az zamah içinde daha ziyada ilerliyekek İngiltere ile Am- erika arasında deniz birleşm- esile neticelenmesinde kork- üyor. Ingilterenin Uzak — Doğu sıyasasına karşı Asahi gaze- tesinde çıkan hücümların as il menbamın Tokya — Dişarı İşler Bakanlığı olduğu belli- dir. Tokya Dışarı İşler Bakanı B. Hirotanın, Çin önderlerile Sir Alonander CulJoğan ora- sında geçen konuşmaların se- yrini dikkatle takib ettiği ma lümdur. Bu — görüşmelarin mevzüu, gümüşün vasi mik- yasta dışariye akmasının ön üne geçebilmek! için Çinin 20 mizlon İııgı'liı liralık bir istikraz şeklinde yardim ist emesidir. sir Alenander — Cndoğan Asahinid mali manevralarla Nahiye İki nahi- 'h “ımı ye müdürü A ara sıinda vi yet ce de ği şiklik yapılmıştır Yağcılar na- hiyesi mü dürü Hak- kı Gönen ka zasımnın Kavak nahiyesi müdürlüğüne, eski Marmara nahiyasi mü- Kavak müdürlüğüne ayın edilen . Hakkiy dürü Cevat da Yağcılar mü- dürlüğüne teyin edilmiştir. Vilâyet encümen - kâtipliği Vilâyet ancümen — kalemi kâtiplerinden Mazhar Dur- sunbey tabrirat kâtjpliğine nakledilerek yerine beledi ye encümen kâtibi Ali edilmiştir. Muğla hapishanesinde Muğla, 16 (ALA,) -- Hap ishanesinde — çeşit — senedle gün geçtikce ilerlemektedir. Hapishanede 12- dokuma 4 kundura tezgâhi iki çorap ve bir fanile mukinesi çalış. maktadır. Nankinde ihtilâf çıkarmak kasdine olduğunu bildiriyor Asahi gazetesi ayrıca, Do- ğu Asyası meselelerinde ön- derlik mevkü kabul edilme- diği takdirde, Japonyanın İn- giltere ve Birleşik Amerika ile iş birliği yapamıyacağını da ilâve etmektedir. Moskovanın tahrikleri, «Corresp. Politigue et Di plomatiguev Kgazetesine 12 nigan 1935 tarihile Berlin den bildiriyor: «Moskova matbuatının bay Bdenin soyahatı dolayisile yaptığl neşriyat — birbirime zıt yazılardan ibarettir. Bu yarı resmi — başmakalelerde bir. tareftun Sovyetler siya- setinin barışa ne kadar ba. glı olduğundan ve * Soyyet lerin, her devlet menafjinin ayrı ayrı itibar. nazarında bulandurulması suretile ulu slararası iş birliği teminine matuf dayretlerinden bahse- dilirken diğer taraftan yal nız meslek icabatı diye ta- soifi kabil olan — yazılarla «Alman faşizmi» aleyhine yürümektedirler. Bu yazılar yalnız işçi sınıfları arasında tayin praopaganda maksadına ma- tuf olmayıp beynelmilel tah- rikâtı istihdaf eden izlerdir. ik Kaymakamları v Kaza* " Öprbititilr ) I Beş senelik p'ngnhm t tbikatı hakkındaki plâti ? zırlamakta öolan kaymöak' ” lar çalışmalarını biı.mw'î.' dir. ieğ Balya kaymakami ğ Yenal, Aypalık — ka; ..ı".ı Hüsnü, Bandırma kaymâ” Ragıp dün yerlerine d? şlerdir. Edremit, ve Darsunbey kaymakâ, da - yerlerine bugün M klerdir. Lise onuncu sınıf W Balyaya ıiim_l_,..- Lise onuncu sınıl; başlarında mektep © | Mehmet Emin Ergip “ıw.- halde bugün Balyaya P4 ek ve Balya mıd'n"::h# lojik ve kimyevi Ş yapacaktır. Aygören mnh'wi# | Hüşoyin Şengür ıöy'd_w" mıştır. Ha Ş Buna misal alarak: ler harp komiser «Mişel Tüşaçeveki» günkü Almanyanın jelerin hakkında &PTj gözetesinde yald'g' leyi müsbet diye taV! n mek mümküd değildi!! # Makalede uluşe""k:.;w yazılarının tetkikint ı, miyeceği ve bunlarik ,ılf si maksatları mâ! V gu yazıldıktan senfü kovasın, — bütün husule getlrilmesi olun sakinleşmeye bulunduğu beyan ve deniliyor ki: «İngiliz kabinösi dan iki zatın Ber kluri sSeyahat, her V F metin, ulaslararesi gini teşvik .de"u' kuvvetlendirilmesi takip sttiklerini ile nihayetlendi. itibaren Almanyat! Dettiği siyaset sahi m.ştir. Bu güne olun müzakerel0” bulundurmak ve 'f" Hü y CA &. $ ÜRA Ai SN rşı sistematik :ı;:’"ıj görmemezjik ğ anlaşma — için '..uf eden itimat mefhur karlar.» /; | memleketin ikiye bölünmesi meselesine — geçerek bir memleketi kendi arzusu hi lafına ikiye ayırmanın siya- sal bir — rezalet olarak tavsif edilebileceğini Irlanda yi ikiye ayırarak iki ayrı hükümet — kurmanın Va aralarına gümrük ma- nialarının — konmasının ha- İkın bittabi zararına oldu- gunu ve İngilterenin İrlan dayı elinde tutmak için baş siyasal — çare- nin | «Eğer İngiltere müdahaleden bulunan faz- İ nasyonalist halkı İrlandanın diğer kı şimalde sımlarında bulunan ve adet- çe daha az olan ünyonist- lerden ayırmak suretile gerginliği daha fazla arttır. dığını koydetmiştir. Başkana Şimal ve cenub kısımları arasında — birleşme imkânının ne dereceye ka- dar varid olabileceğini sor- | dum. Başkan omuz silkerek | vaz geçerse mühakkak bir- leşecektir.» dedi. Bundan sonra İngillıronın Birleşik Amerika ile iş bir- liği yapması üzerine İngilte- re - İrlanda arasındaki mü nasebetlere bu — işin ne gibi —iyi , tesirler — icra edeceği moselesine - geçtik, B. De Valera bu mosela | landalı hakkında şu mütalesda bu. lundü. «Amerikada, İngilterenin İr landaya kargt” gösterdiği haksız muşmeleden müşteki olan 20 wilyon kadar İr kanı taşıyan Ame- rikan vardır. — Hiç şüphe edilemez ki İngiltere İrlanda — arasında yapılacak dostane bir anlışına Ame rika halkının hiç olmazsa bu zümresi üzerinde şçok muvafık - tesirler uyandıra cak ve bu suüretle İngi- hz * Amerikan anlaşmasını kolaylaştırmış — olacaktır Başka' bir sorgumu ceva- ben B. De Valara Britanya ile | — jij îınpenlmluğnn“' “;:ı kındaki düşüncelef Bu şekilde ğ şüncenin :İ”d'y.w Ühiç bir yerde bi ğine eminim, diyor ki: İngiltere İUP".' bes küçük mikyt gi uslar dorneği l," yorum — Bü mensup olan bu bığlılıllu İ tine hizmet ettil dukça ve her ! man bu bağdaf imkânı buluadü imperatorluğu 4 bilir.» Ğ