13 Şubat 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

Otuz altı yil önce: Zelzele Nasıl Olmuştu? Hapıshanede bir hâdıse. - A- Her - taraf gümbürderken ve zangir — zangir sarsılırken #caba hup shanedekiler — ne yapıyordu?.. Hapishane ki o sene en uz- ili katiller, —caniler ve eşki- yalarla ağzına kadar dolu idi... Dörtt yüz mahpus, küçük bir gedikten şehire dağılı- rsa, bu keşmekeş arasında, halkın hali'bir kat dalfa kor- kunçlaşacaktı.. Üyle ya, bir taraftan in- safsız zelzele d.ğer taruftan amansız soğuk... Bunlar yetişmiyormuş gi- bi Tanrı bu vicdansızları damı| -Serbest bırakacaktı?.. O zamanlar hapishanede bulunmuş—ismini vermek iş- temiyen —bir adamla görüş- tüm; bana, kısaca, şunları anlattı: —Biz, ÖmerÂli bey, Karasi mütesarrıfı oluncaya — ka. dar serbestik ki.. Ben ku- vvetli bir eşkiyanın sayı- lır - adamlarındandım.. O va- kitler —şimdikj akıl — yoktu- ki bende..—Hiç düşünmed- en köylere iniyor, zengini- nin,; fakirinin, ağasının, çifiti çubuğu nesi varsa çalıb çırpı- ştırıyorduk.. Tabil bu ara- da pek çok kan da dök- erdik... Karesiye indiğimiz zaman öyle bir iki insanı soyub soğana çevirmekle bırakma. zdık.. Ş Ömer Âli bey — gelince iş değişti.. Artık, sık sık takibediliyor ve — hükümet kuvvetleri ile Çarpışıyorduk .. Nihayet, yakayı ele ver- Düşün ki oğul, bu Aanl- attığım gibi, bir - değil, bir. çok aşkiya | yatakları - va- rdı.. Ve adamları hep bö. yle aziılı, deli insanlardı.. Hapısbane bu gibilerle ağ- zına — kadar dolmüştuü, işte.. “Kısa - keseyim, selzeleden üçgün evel, bizim — reis, gizlice —tertibad —aldı - ve yer altından biet yol aç- mıya karar - verildi.., Başlamıştık: kimimiz gö- zü, kijilnjmiz jse gören muhafızları sesasizce öldü- rmekle — vazifolandirilmiştik.. Hergün, birkaç / kişi çalışıyordu. - Fakat, üçgün içinde ne olabilırdi?.. Birgün, akşam üstü, bir sarsıntı - olda: — Zelzele!,, Diye - bağırdılar... İkinci — ve üçüncüsü de ol- unca, artık, bizde kork- mıya — başlamıştık... Düşün, oğul, koca bina yıkılırsa, — biz, 400 kişi birden — göçecektik... Artık kanımız, beynim- ize sıçramıştı,.. Bütün gece — kapılarda, parmaklıklarda boğırdık ha. ykırdık.. Lâkin, muhafızlar, pek ileri gideni dinlemeden öl- dürüyorlardı... " Çarnaçar, sabaha kadar, bina zangırdadıkça haykı.. rarak — geçirdik.. Sabah olur olmaz, Öm- bey; mevcud ni- er Âli geçen — ahali ile gelmiş... Kapılar açılmadan - evel, içerde, şu ses — dolaşdı. Şimdi, birer birer çıkı. lacak ve hükümet avlusuna götürüleceksiniz... İçinizden kaçmıya yelten. enler, derhal vurulacaklard- ır.., Çıktık ve — etrafimiz sarıl- dı.. Yarım gün, © soğuk alt. ında bekledik . Nihayet dört yüz kişi için çadırlar kuruldu; — bir haftamızıda bu çadırlar içinde tamamladık..» delikanlıları Bu “son kısmi, bir de Ömer Âli beyin raporundan okuy ılım: €- .- Mevkufenin açıkda bulundurulmasınca bir çok mebadiz ve vekayi-i müel- lime meşhud ve — mahsus olarak nerede ve nasıl enkaz altında kereste bulunduğu tahkik olundu ise — bilâ ifa- te-i vakıt —dört yüz kişiyi istiab edecek barakalar ve onları muhalaza edecek ef- rad ve zabitan» için de .mevaki-i münasibede diğer barakalar inşa ettirilmiştir.» Yurdda Hava Durumu. (Üstarafı birinci sayfada) görülen bir manzara gös- termiştir. Balkanlardan ge len soğuk hava ı:lılşr S1 ve yüksek — tazyik rakya mıntakasile Çanakkale suratile sabaha kadar sorm- üştur. Ege ve orta anado. lu mıntakaları cenub ve ce- nubi garbi istikamatlerinden kuvvetli bir sıcak hava dal- gası içine girmiş bulunmak- tadır. Bir iki — mıntakadan yakit vakit kuvvetli rüzgür eeniştir. Trakya mıntıkasında geç — başlayan kar — fir. tınası vakit vakit şiddetini artırarak- çevresini tesiri altına alın- mıştır. Dün . gece Edirne ve İstanbulda karayiden şi- ddetli kar frtimasi olmuüş ve Hava sıcaklığı Edirnede sıfırdan uşağı 5 - İstanbulda sılır. dereceze kadar düş- karışık ve şiddetli sağnak halini andıran yağmur yağ- mıştır. Uzak Şarkda. ( Üst tarafı birinci sayfada ) iz devleti ile beraberlik ist. iyen Japonya bulunmaktadır. Bu vaziyet yanında Avrupa daki müşkülât ehemmiyetsiz bir aile kavgasından — ibaret kolır, — Pasifik — denizinin dünyanın — en tehlikeli noktası haline gel- mesi için çok ciddi sebebler vardır ve bu işe Juponya Sovyet Rusya Çin, Amerika İngiltere, Kanada, Avüstural- a ve Yeni Zellanda karı- şabilir. Pasifik denizi dü. nya işlerinde can alacak no- kta olmak istidadını göste- riyor. Böyle bir ihtilâfın önüne geçmek için İngiltere ile Amerikanın beraber çalı. | idir. Almanya ile Lehistan Aiman — nazırının Varşovaya gidişinde neler görüşüldü. Alman hava nazırı ve Pr- usya başvekili General Goe- ringin Lehistan harbiye na- zıri. General Pilsuddaky ile görüşmesi son ayların hazı- rladığı bir anlaşma ile ve- rimlenen Leh - Alman dost. luğunun bir yeni safhasını göstermektedir. Almanya ile Lehintanın ye- ni başlıyan dostluk münase- betlerini anlamak için, Lehi stanın daha evelki dış sıya- sa temayüllerini anlamak lâ zımdır. Lehistan büyük savaşdan beri Fransa ile dış sıyasa birliği yapmış bir halde idi, Sövyetlerin, Avrupaya akını mevzabahs olduğu zaman akın yolu — üstünde olan Lehistan — ve Romanyanın Avrupanın — son — galipleri ile anlaşmaları tabıil görü- lüyordu. Karar Avrupasının en kevetli devleti — olan Fransanın ökonomi, finans ve sıyasa bakımından yar- dımı da bunun tabii verimi olarak — kabul — ediliyordu. Lehistan Sovyetlerle yapdkıkdan sonra son yıla kadar diş — sıyasasını bakımdan yürüttü. Lehistan | gün toplanarak grib hasta- da Almanya arasındaki mü- ba | sulh | nasebetler Leh . Fransa bak- | imina üygün - bir — şekilde î kında bir karar verecekdir. tetkik — ediliyordu. Fakat | Hitlerizmin orltaya çıkması | Hitlerizm ile Sovyet Rusya- mın karşı karşıya gelmeleri mütecavizin tarihi — mesolesi ile ortaya atılan tecavüz et- | | memek prensibinin Fransa- | da Sövyetler tarafından ka- bulü, daha /sonra, Sovyet Rusyanin Uluslar — birliğine | girmesi daha önce Alman- yanin — Uluslar — birliğinden ayrılmış olması, Lehıstanın dış siyasasında değişmelere sebep oldu. Almanya ile Le. histan arasında dostluk bu suretle ortaya çıkdı. Roma konuşmularından so- nra Londrada — konuşulan mevzular — ise, doğrudan doğruya Almanya ile alâ- kalıdır. Bır doğu Lokarno. sunun imzalanması fikrini epeyi zaman ileri sürenler şimdi Almanyanın ve Lehi. stanın da paktı — imzalam- asını istcmektedirler. Halb- uki — Lehistanla Almanya, Avrupadaki — bu — siyasal dürüma karşı kendilerince bir cephe birliği yapmak istediklerini anlatıyorlar, General — Göoeringin Mareşal Pilsudskyye — götürdüğü me. ktub, bu vaziyeti bir az daha — manalandırıyor. Bilh- assa Londra konuşmaları. nın acun — matbuatında kuv- vetli akisler bırakdığı — bir zamanda Alman-Leh mosele. lerinin — halledilmiş olması kendilerince bir — kazanç telâkki edilmektedir. Ayvrupaya gelince Fronsız İagıliz. hava anlaşması ak im kalmaya —mahkümdur. Muvaffak — olması için silâh- sızlanma ile beraber yapı- İması — şarttır. Almanyaya silâh beraberliği hakkı tanı- amalıdır. ve uluslar kurumu- na dönmesi için — çalışılmal - *G G6 HE Ha GG NU GA NU GA A SADA GUN GA NE MA GA DA MA NU KA DEK DENE CA CU NU DA SA MA NU AA / : şı:HIRvı:ıvıüı..HAKA'rTA 35 Büdcesi| Zabıtamızın bir muvaffakıyel eşhur bir Yankesidi Bu yankesici dün bir köylünün yöz yirmi İirasımı 880 Idı, dört saat sonra İren kacamn yakalarıdı. — Geçen yılki büdeesinden farksız olacak. Meclisde ne kadar Üye bulü acak Daimi Vilüyet Encümeni dün — öğleden sonra toplan- mış hususi idareye aid işleri görüşmüş ve Umumi Me- elisinin toplanma — gününü tesbit etmişdir. Dayduğumuza göre umu. mi vilâyet meclisi 21 Mart perşembe günü toplanscak dır. Ogüne kadar hususi büdece ile idare edilen daire- ler büdeelerini hazırlamış ve dajmi encümene vermiş bulunacakdır. 935 büdcesi- vin geçen yılki | büdceden farksız olacağı tahmin edil- mektedir. Umumt Vilâyet Meclisine bu defa üç fozlasile otuz altı üye iştirak edecekdir. Bün- | ların dokuzu bayandır. Mektebler kapanacak mı? Vilâyet sıhhat meelisi bu | lığı dolayısile mekteblerin kapanıb kapanmaması hak- Sıhhat müdürlüğü mekteb lerdeki tedkiklerini bitirmiş bulunmakdadır. Dünkü yağmur. Gece başlıyan yağmur ke sa fasılalarla dün de bütün gün devam etmişdir. Yağmur akşam kesilmiş isede bundan sonra şiddetli bir rüzgür esmeğe başlamış ve hava so. gumuşdur. hıliyede bir tayin. Balıkebir adliyesinde nam- zed kâtib olürük — vazif, gören hukuk mezunu Şük- rü 'l'avşınlı sorğüu hükim | vekilliğine tayin odılmıgı.r Halkevimizde mlı dans Yarın akşam Halkevimiz de çaylı toplantı yapılacak- dir. Toplantı #davoliyelidir. Bu toplantıda Halkevi güzel sanatlar şubesi musiki kolü tarafından Mmuhtelif klesik parçalar çalınacak, muhtalif eğlenceler yapılacak, dane edilecektir. Soyatı, Dinkeller camii — jmamı Cemil (AYKAÇ) soy adını almışdır. —eambeamn— Harp Tehlikesi! (Üstarafı birinci sayfada) edilince bu ülkeye karşı insanda — bir — sevgi duygusu uyanmamak müm- kün değildir. Bunlarla bora- ber İtalyanın son hâdiseler dolayisile aldığı tedbirlerin ihtiyat ve müdafan mahiye- tinj aştığını söyleyebilmek için henüı daha pek erkon- ılır Dün — şehrimizde” şayanı dikkat bir yankesicilik vakusı olmuşdur. — Pazar sebetile şehrimize gelen Ke- bsüdün Camii'atik —mahall: sinden İsmull oğlu Süleyman çarşıda alış veriş etdiği bir müna gırada yanına meçhuül - bir şahis yaklaşmış, Bz sonra örtadan kaybol muşdür. Süleyman önce işin farkına — varmamış ise de çok geçmeden anla- şılmişdir ki - cebindeki cüz danının yerinde yeller esi. yor! Süleyman — içinde — yüz yirmi lira —bulunan cüz danını çalındığını anlayınca: - Cüzdanımı çaldılar! di- ye bağırmıyo başlamışdır. | Bunun üzerine zabıtaca me seleye el konmuş ve derhal | tahkikata başlanmıştır. Mem - | | bıtamızın araştırması üç, dört nuniyetle kayda şayandır ki za saat gibi çok kısa bir za- manda müsbet bir netice vermiş, habersiz istasiyon- da — trene binib kaçacağı bir sırada yakalanmıştır. Öğrendi- ğimize göre, hırsız Adapazarlı Celâleddin oğlu arnavud Su- bri adında meşhur yankesi Bir Bekci Kendisine tecavüz — eden bir sarhoşu öldürdü. İki üç gün önce Bandır- mada kanlı bir vaka olmuş Dayduğumuza göre, Bandırmanın Çınarlı mahal. dur. | Jesi bekcisi İsmail vazife gö- rdüğü bir aırada sarhoş ol- duğu anlaşılan Aksakallı Hü- seyin ile sığıryolu mahalle- sinden Ziya oğlu Kemal adlı iki şahaın taarruzuna uğra- mış kendisini - müdafua et- mok vaziyetinde kalarak Hü- seyini yaralamışdır. Hüseyin aldığı tesirile bi lâhere — hastahanede müşdür. Hâdıseye konmuş — bekci tevkif edilmişdir. Vakaya Kemal ve Hüseyi- nin — sebebiyet verdikleri anlaşılmakdadır, yaranın öl- el Kemal adliyece ve Altınovada bir katıl vakası Ayvalık, 12 (Muhabirimiz den) Dün Altınova nuhiye- sinin — Selimiye muhallesind- en Mehmed oğlu — Nebinin ölümile neticelenen bir va- ka- olmuşdur. Katil —aynı mahalleden çençber Süreyya oğlu Hasandır, vakadan sonra yakalanmış, adliyeye - veril- | miştir. Vukaya bir kadın maasle- sinin sebebiyet verdiği an- lışılıııkudır._ N Emtiyet Md. oduha üygün düğ Başkümseri F Bu adamın bitâ” gün önce nasılsa ize — girdiği nnlıııll'w dir. Çaldığı paralar de bulunmuştur. Bir hirszlik daha. Bir gün önce de 5';:'; lığın Alibay köyünden P uğlu(,ewlın yankesici retile on altı lirasi, esk ticisi Mehmed ile karı$* tma Sabiye tarafından $A mışdır, Hırsızlar dün ©' ye verilmişlerdir. Çocuk Esııqems kurumu kııl'i'a dun akşam lııılın z k E cak Esirgeme '" (Hımayısı otfal pılj H ojdir. kaza kongresi akşam Halkevinde Y dir. Kurum luy olan doktor, muallım birçok kinisejerin bululwş_r kongrede — kurum b"ı;î İ liğının bir. yıllık f’ı" M raporu okunmuş sonra gw lecek yıl çalışmanı © görüşülerek — kararlâr rilmişdir. Eski heyet H'A rinde bırakılmışdır. 8. #olotofun nuıkıınııll" ; pliği akisler. Moskovo, 11 (ALA-) — vas muhabirinden? Molotofun, Soavye' tler gresinin açılma mnr'" okuduğu söylev, Mo$ ynhanr’:ı mı));ılıle nf ’ Amerika rejisicümü Rusyadaki diplomatik T nsolosluk — hizmetleril nil hdidine v& deniz ataşeliklerinin TağvınA fi enllik — kararların! c olmuştur. 4 Halke lımmııerlerl ğ ia roisi, yabancı “M'.; :J ve ezcimle Ameı'lk'rı p&' ddeiyatına karşi wby'.#' ; baş eğmezl ginden iştir. Ayni mahafile gö aesa ıyvurlı ııhaîıy! hıı:ıl’ b en bü söylevin bu » bi tahfif ederek askıdak! | lelarin teknik bir izahını prensip te de israf :3!!_1”" işleri komisorine h* ğ A