1 Ocak 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 1
_sımmor TÜREKEDİLİ ÇAT K.AR . , $aşaladığını görünce cUhIARTESIîDEN ÖZGE Büyük D Türkçe “Gruun kullandığımız arab Ve fars sözlerinden birkaçını Sıralayınız. Kendi kendinize bunlarla ne anlatmak istedi ğinizi sorunuz: Göreceksiniz ki birçoğu ağzınızdan gelişi Büzel çıkıyor.Hele biribirine Ylklln arab ve fars sözlerin- in, anlam bakımından nerede birleşih nerede ayrıldıkları- Mi bir türlü kestiremezsiniz. Dömek ki biz aşağı yuka- rı söyleşib anlaşıyoruz. Ko fuşma sözlerinde böyle olu - rsa, yalnız yazıya bıraktığ - miz kültür sözlerindeki ka- rışıklığın nekadar büyük ol- duğunu kavramak güç değ- ildir. Ooun içindir. ki bir Yazının üstünden on yıl ge- etikten sonra. onu okurken, birçok parçalarının bilmece- TTT K YER YNT evletler Silâh Başına Geçıyorlar.. GÜNLERD : 1 İkinci kânun — Salı VE ER Büyük Devletlerin Silâh Yarışı! Amerika Japoriyaya karş. faikiyetini muhafa- | za ve İngiltere ile beraberlıği temin etmek is- tiyor. İngiltere ise iki devletin donanmaları mecmuuna müsavı bir donanmaya sahip ol- mak azmindedir. fransa ve italyanın vaziyeti. Japonyanın Vaşington sefirinin neşrettiği keyanname, Vuşington, 31 (A.A) Japon elçisi Bay Saito Ja ponyanın Vaşıngtan anlaşma- sını — fesettiğini —>Amerika Dış Bakunı Bay Hulle res- men bildirdikten — sonra Jupon — düşüncesini uydınla- tan bir. beyanname neşrey lemiştir. Elçi bu - beyannu. mede yeni birsandlaşmanın leştiğini görmekteyiz. Banün kötülüğü dilde kal. maz: Böyle bir dille kültür yapılamaz! Sözler üstündeki gölgeler, birike birike, kaf- anın içini karartır. Liseden çıkan çocuğun en kolay san- dığımız sorgular — karşısında bunu, Yalaız onun bilgi eksikliğine çalışmazlığına — vermeyiniz: t?r Dhlta ilo kesilen ağaç- meden dözgünlük nrıyora- İhü Gzgür 3 'Bizim, bildiğimize en çok inandığımız kohuların - bile, üktünden altından biraz oyn- atılınca, bulandığını görme- kliğimizde bundandır. Biz bulanık yazıyoruz; bu latık — söylüyoruz: — anlayış ve anlatışımızdakı bulanıklı- ğın suçunu başımızda değil, dilimizde aramalıyız. Birçok Türklerin, eğer eyi ve tam aktedileceği ümdini — izhar la Juponyanın diğer deniz devletleri de aynı sürette hür- eket ettikleri lukdırde bütün saffı harp gemilerile tayare gemilerini kaldırmayı — ve bahriyesini yarıya — indir- meyi kabul edeceğini — bil- dirmektedir. nyanında ilâvesile Vaşıngton andluşmasının feshinden bir Ayıl sonra _yını bir. koufuruns toplanacaklır. Fakat Ameri- kadu feshin oıhan barışı için | sayısız zorlukları doğurabi- leceği sannedilmektedir. Ame- rıbglıınr Jıııonlıın kurşı de Musiki İnkılâbımız anlatmak — için Fransızcaya başvurduklurını cekidenberi görüp durmaktayız, Bu ya- İnız, snob'luktan ötürü degil- dir. Eyi osmanlıca bilmek de- mek, yapıca biribirine ters, üç dili eyi bilmek demektir. | Türkçe ile arab ve fars di Mlerinin yapı — uymuazlığının | n& kadar derin olduğu söz | götürmez. Fransızlur — için | öyle bir yazı dili arayınız ki onu eyi öğrenmek, Fra- nsızcadan başka Rusça ve Arupçayı eyi bilmek demek olsun! Şimdi şu söze bakınız: | kültürü takip ediliyor Moskova, 31 (AA) — Sovyet Kusya muziksel acunu bugün — Türkiyede yaplmakta olan musiki in- kılâbını ve alüka tedir. Radis kılâba ettiği makalesinde diyor ki Türkiyedeki musiki inkılılâb haraketi — bir taraftan jislâcı rü üle beraber Türk ulusana — kabul ettirilen dinin hazin mabetlere karş bir aksülamıl ve — diğer ile takib etmek gazatösi ba in tahsis bir | — Oğlum, bana bir mü- | taraftan padişahlar rejimi sellesi —mütesaviyüssakeyn | nin diğer ananeleri yanına $İZer misin? +Avrupullı ıeydynh:nrl : için n ıl — önceye kullanılan adi — ekzotizme hı?:.ıh. m.::.ı.yy.n.ıı da bu | ve sözde Türk — şark müsi- dille yazyorduk. kisine - -bir — vedadır. Guzate Ün vdil alnız — ulusal musiki ıqk l.'ıbııı(ln_ Ata özlüğü n:ıı ıeıılıgi değil türk'ün ğuyni rolünü te- Yulusal liği de — bozar; Bu barüz rt'ınlşk.leu sonra TC do Türk müsikişinisl ıti — ta dil bir ulusan başını ka- falıktan — çıkarir, İlk düşünce şu — olma- hdır: Dilimiz, bu — meler. likten, bu yozluktan kur tulmalıdır. Bu kurtuluş ge- | "Hığı herkesin, — yüre- , de sarsılmaz bir. inan tarafından gösterilen arzu- ( Devamı üçüncü sayfa sraaaa eee pimizin elbiriiğinin zorundan no kurtulabilir? Ya bu dili — birakmalıyiz, ya türkçeyi bulmalıyız, Tür- kçeyi bulucağız! K _ılıiı ı kı A Sovyetler birliği ve Alma | büyük bir dikkat | | İ Sovyat Rusyada alâka ile . nız farkiyetlerini muhafaza ya azmetmiş olmakla ber İagiltere 1le muhufaza otmek İngiltere isc Avrupanın ku vvetleri iki devletin donan- malrı mecmuuna — müsavi bır donanmaya- — sahip ol masını istemektedir. İtalyada Fransa ile müsavat istiyor Fransa ise Almanya ile ha İyanın — filoları meçmuuna müsavi bir donanma isti- yor. Fransa - İtalyarın - silâh yarışı İngilterenin yeni — ia- şöat istilzem ediyor. Buü da İngiltere -Japon — rekabetini imtac edecekltir. Romo, 30 (A A.) — Japon büyük elçisi Japonyanın Va. şivgton andlaşmasından voz- geçtiğini hükümete bildirm- iştir. Londra, 3Ü (A A ) — Japon elçisi Vaşington andlaşmusını fesbini resmen haricjye bak anlığına bildirmiştir. Londra, İlLA AY — Va- Havalar Soğuk gidiyor Memlekelin her tarafında So- ğuk var. Ankara, 30 (ALA.)” — Me teoroloji enetitüsühden: bera- birliği de istiyorlar, 29-12. 1933 de Türkiye hava vaziyetiz (Son 24 saat zarfında). Hava tuzyıkı düne nazaran bir ilâ ikf'milimetre srasında | yükselmiştir. Bu yükseliş ne suhunetleri bir ileüç derece arasında — bir düşüklük göstermiştir. Alan- ların en düşük * suhunetleri Edirnede — sıfir, İstanbulda, Burssda ve — Balıkesirde 1, S vasta sıfırın aldında — 15, Mülütyada — sifirin — altında, licesi' gece Eezurum — ve Karsta - sifirin | altında 9 Rizede 2 — derece- edir Orta Anadolu - ile doğru Anadolunun — rasad yapılan yerlerinde gece subunetleri hep Sifırın altındadır. Günd- düz suhunetleri de düne nöz- aran 2 derece — etrafında bir düşüklük — göstermiştir. En yüksek Sıcaklık Adanı- da 19 Antalya ve Dörtyo. ada ) | Ida 15, " İzmirde, 10 derecce dir. don yirmi dört — sgat içi- nde doğra — Anadolusu ile Kuradeniz kiyilüri tamam ile, Ege va Anadolu- da yör. yer yağışlı geçm- istir. Yoğıylnr ıııınanlı orin şinglon ın.ll.ışmuımm bozu İmusı üzerine eyi mulümat alan İngiliz mehafılinin — in. tibar erstemin — yıkılın dığı ve fakat — bir. — faslın kapmid gı merkezindedir. Bu intibö nikbinlikten ne ka dür ©o kadar ruzaktır. Bunununla beriber İngiltere deniz si> | Tâhazlanma davasına tama- men kuybolmuş gözü ile. ba. kılımaktadır. Londra, 3Ü (A A.) — Am- erika deniz heyeti murahh asası saat 20-30 da Londra- dan hareket — etmiştir. M Matsudeira ile Kato ve ami- ral Yamamota — istusiyonda hazır — bulüunmuşlardır. Bu tenle Japonyanın fevkolâde elçisi Yosidn da, Amerikaya gitmektedir. Murahhaslar buğün saat 11 de Southam- | ptondan Vuşingtan — vapuru ile yola' çıkacaklardır. — ” Kaştaynın konferansa Nevyork, 3Ü0(A A.) — Pro fesör — Ayaştayn — birleşik Amerikaniın en mümtez üâlimlerinden — 400 — zattan mürekkeb bir meclis hu zurunda — dün — kütle — ile enerji arasındakj — münase betlere dair olan — nazari- yesi hakkında bir — kon ferans verererek — kütlenin mühafazası kanunu enerjinin muhafözası — kü- nunu — arasında — müadelet mevcut — olduğunu ispat etmiştir. Binlerce kişi konforansta hazır — buluna- mamıştır, Çünkü mevki biletlerinin 'fjatı 50 dolar idi Seçimine doğru, Tratzonda yoklamadan sonra ikirci müntehipler seçildi. Trabzon, GOÇA A.) — Sa- ylav seçim işleri hızla ilerl- mııı-ııedır C.H. F, daki yo. | klamadan sonra ikinci münt- V ehiplar ittifokla — seçilmiştir. İkioci seçiciler arasında yir- miden fozla — firkali - kadın vardır. Zonguldak, 30 — (ALA.) — Yeni saylav seçimi hazırlık- ikinci münlehipleri — ayırmak için vilâyetin her tarafında - çalı | sılmaktadır, İki gün gonra | fırka namzetleri bildir;lecek - tir. İki gün sonra firkana. mzetleri — bildimlecektir. Fır. kqı hlın aza Iııyıh dovam ELİ ları ilerlemekte — ve uzaksa bedbinlikten de | ' z TT k hu | —e şamiiRinnk « 'WS _— Dukusuncu — Yıl MENEEEEE desi Başyaz£anı:Bilecik saylavı HAYRİ KARAN Çıhnm Genel Çevirgeni: K. E AKMAN Türk Dili Evi Balıkesir Yılhığı: 800, altıaylığı 400 kuruştur, sayısı 3 kuruş ] Günü geçmiş sayılar 25 kuruştur. ŞERTTTSŞ * . | İkinci kânun 1935 — Bug'in 1935 ilkkânundur. Yeni seneyi okorlarımıza, u- lusumuzu ve yurdumuza ku- | tlularız. İİ Anadalu ajansının tebriki Ankara, 31 (ALA.) — Ana; | arı için 1935 — yılının katlu dolu A_ıanıı bütün okuyucul- — olmasını diler. Çankırı Kadınları da Peçe ve çarşaflarını attılar. Çankırıda büyük bir toplantı yapılarak - Atatürk'ün aç- tığı yeni yollarda yürünmesine karar - verildi. Çankırı, 31 (ALA ) Dün | giştirilmesine peçe ve çar- kurumlor, Halkevi, Fırka | şafların — kaldırılmasına ka. komite ve — üyeleri ile | şar yerilmiş ve bu kara- halk Halkevinde büyük bir Pa Yüerlini ” Salkulma zbe toplantı vupmıçlnrdır Toplun alalaür. berlağia aa tıda Atatürk'ün - açtığı yeni yollarda Çankırılıların da bulunması için — kadınları- mizin ;ııvim uıııl'unun dn dınların peçe ve çarşaftan kurtulması yolunda karar verilmiştir. Irak Dış işleri Bakanı Ankaraden Ayrıldı. İrak elçisi bakan şerefine bir öğle ziyafeti vetildi, Ankara, 31 ÇAA ) — Dış | bakanlık ve İrak Elçiliği ile- işleri Veziri Nuri Paşa gere- | ri gelenleri tarafından uğu- fine bugün Irak - Blçiliğinde | rlanmıştır. bir öyle yemeği — varilmiş A : ve ye,mellî Deş işleri Baka- ullllll mm“ ni Bay - Tevfik Rüştü Ara İstanbul, 31 (TÜRKDİLİ) sla Bay Şükrü Koya ve Diş- | — İkinçi mıntaka —umum anı işler Hıhnl.gı ileri gele- | müfettisi Bay İbrahim Tali; nleri bulmuştur. Nuri Paşa | Trakyadan buraya gelmiş öyleden sonra Sıhhat müea. | ve durada bulunan İçeri işlar soselerini gezmiş ve akşam | Bakanı bay Şükrü Kaya ile trenile şehrimizden ayrılmış- | görüşmüştür. İçeri işler Ba- trı. Türkiyo Dış işleri Baka. | kanı yakında Trakyaya gide- ni Bay Tevfik Rüştü Arasla * coktir. Yeni bir deniz altıge- misi yaptırdık Gemiye merasimle. bayrak cıkıldı. Gemi getiriliyor Madrit, 31 ÇA A,) — Valân- | harekat edecektir. siyaden bildriliyar: Maliye mütehassısları Kondikoda yapılan ve yoç. iadelürü Fökkifoye İstanbul, 31 (TÜRKDİLİ) — Maliye bakanlığında nakid ve varidat kısımlarında çalışmak için Fransadan Bay Toal ve Jai adlı iki Fransız mütehas- sısı getitmesi kestirilmiştir. Mütehassıslar yakında Türk- iyeye goleceklerdir. italya - Yugoslav satlah deniz alti gamisine Türkiye elçisi ve — mahalli hükümet erkânı — hazır — bulunduğu halde Türk bayrağı çekilmi- ştir. Gemi yakında İstanbula Münasebatı artık eyileşiyor. Roı_ı. 29 (A.A) — Lavo- , arasında mahsus yaklaşmayı ro Fuşista gözötesi, Çeköslo- — gösteren bir mütala heşret- vük matbualırın Çekoslovak- | moktedir. Tefsirat mı voud ya Avusturya v Macaristap | (Dovamı üçüncü sayfat KŞN Kan g” OĞ el T
