19 Kasım 1934 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2
SAYFA 2 Yabancı gazeteler: Orta Avrupa Meselesi bugün yalmız iktısadi bir surette halledilebi- İir. Zira umumi — sabapler N ves Wiener Tagblett, ik- inci teşrin — sayısında «Yeni Orta Avrupaya giden yöl» başlığı altında bir yazı basm- iştir. Bu yazının tercümesini sütunlarımıza koyuyoruz: — On senedenberi Elemer Hantos, sözleri — ve yazıları ile yeni, daha eyi ve yaşama. ğa daha ziyade — kabiliyetli bir orta Avrupa uğruna çalı- şmaktadır. Mumaileyh bu yoldaki gayretlerinin — ilmi esaslarını bir takım yazıları ile mneşretmiştir. Onun bu yazıları yavaş yavaş bir ik- tısadi birlik sistemi kurmuş- tur. Muayyon hedef ve plâ- nları ihtiva eden bu sistemi programlı feraziye ve müt- earifelere istinat eden şekli ile geniş muhitlere tanıtmak vazifesi mumajleyhin bugün- lerde intişar eden yeni ese. rine düşmüştür. Hantosun muhtelif tali şu- belerdeki ilmi — mesaisine ait evelki yazılarında ortaya atılan fikirler bu aralık pro- gram mahiyetinde kalmaktan çıkarak bir dereceye kadar Realite — olmuştur. Bununla beraber onun koyduğu hede- fler karşısında — yine daima basit bir ticaret mukavelesi aktedebilmek için izale edil. mesi İâzımgelen müşkülâta işaret odilmekted r. Binaena- leyh burada ileri sürülan yüksek plânların tahakkuk etmesi nasıl — beklenebilir? Fakat siyasi ve iktısadi bir. liklerin — tarihi bize hemen her birliğin daha teşekkül ot- mezden kısa bir zaman evel hulyavi ve teşekkülden kı- sa bir zaman sonra tab. if göründüğüne dajir mü- kerrer — hakikatler göster. mektedir. Birliğin tahakk- uku ekseriya tedrici bir yakınlaşma ile vukubulm- az, bilâkis “partilerin dü- şmanolığı, birlikten evel en son haddine yükselmiş o- lur. Bu görüş zaviyesin- den bakılınca orta — Avru- padaki vazjiyetin laşmağa elverişi ve olğun bir. hale gelmiş — olduğu artık hiç şüphe götürmez. Hantos bu hususta takip edilecek yollar ve muhte. lif — vasıtalar bahsinde ayrı ayrı görüşler vo fikirler olabileciğini teslim ediyor. U, patenteli bir hal tarzı te klif etmiş değildir, onun ik. tısadi siyaset sistemi aşağı- daki direkler üzerine kuru!- müştür; ticaret — politikası, sanayi politikası, ziraat po- litikası, münakalat politikası, ve para politikası. Plânın ticarat politikası kısmı, or- ta Avrupaniın küçük dev- letleri ile bunlarla hem hudut olan büyük devlet. ler arasında menfaat teva- zünü noktasına uyanır. Al- manya, İtalya ve Lehistan kendi aralarında bir tica- rot politikası akti süretile yapacakları 'ir birlik yüzü- nden tahdidata maruz kal- mıyacağına dajr ellerinde bir teminat bulundurmak iste- rler. Hantos, Tuna devle- an- İktısadi sahada - bulunuyor. daki mütekabil — münaseb. etlerin takviyesinin onları Avrupa cemiyetinin — daha kötü değil, daha eyi aza- ları meyanına sokması be- klenebileceği fikrindedir. Hantos plânının sanayi Titikası kısmı muhtelif isti- hsal şubelerinde teşkilât ya- pmak yolu ile harp ve Autarohje yüzünden orta Av. ruponın tahrip edilmiş olan beynelmilel mesai taksimatını ve fiat teşekkülünü — tekrar tesis etmek gayretindedir. Sanayide beynelmilel birli- kler, iktısadi — dağılmanın önüne geçmek için elverişli bir vasıta gibi görülmektedir. Alman sanayiinin orta Avru. padaki faik mevkii dolayısi- le sınai menafi birlikleri yaratmak, Ortu Avrupa Sen dikaları teşkil etmek işleri ilk sırada >Almanyadan ba- şlamak lâzım - gelir. Plâmın Zirasat — politikası kısmında, orta Avrupa zi- rai buhranının hususiyeti eski müttehit istihsal ve istihlâk sahasının ortadın kalkmasında ve ziraatin daha ziyade köylü bir şekil ve usu- le tabi bulunarak — deniz aşırı memleketlerde istih- sal masarifini bir hayli aşağı düşürmüş — olan | | ! gidememesinde aramak lâ. zim geldiği ispata - çalışıl- maktadır. Ziraat Devletle rinin marüz — bulundukları ve daima artan — jihracat müşkülâtlarına kendi ma- hsullerinin ihracı için it. ilâf — yola ile müeesir bir tarzda karşı koymak ve Deniz aşırı emtianın gaspe- tajiş — olduğu iç — pazarı tekrar kazanmak hlııı bir arzudur. Bu — arzuların ta- hakkuku için — ziraat bu-. hranının orta Avrupa bir hal tarzı olarak bir taraftan ziraat devletlerinin birlik hareketleri diğer tar. oftan da satıcılar ve alıcıların orta Avrupa teşkilâtı yapm- aları teklif edilmektedir. Mü- nakalât politikası sabasında Hantos, bütün münakale va- sıtalarının hedefini bilir mü- şterek tesir ve — faaliyetleri lüzüumunu — tavsiye ediyor. Demiryollarında vahdet ve iştirak bilümum orta Avru. pa demiryolları idarelerinin Alman demiryollar idareleri birliğine celbedilmeleri su - retile elde edilebilir. Alman demiryolları idareleri birliği. nin az bir müddet evel iamini, (Beynelmilel birlik) olması keyfiyeti de bir kola- ylık teşkil etmektedir. Damir yollarından başka ortu Avr- upada büyük bir — iktısadi rol aynıyan ve milletleri ye- kdiğerine bağlayan deniz ve nehir yolları da, Orta Avrupa terek noktai nazarlara yer verilmesini icap ettiren bir husustur. Ürta Avrupa — münakalât sisteminde Tunanın bâkim mevkii, orta Avru- Mpada... .. SRA havzası tek- | L y BÜ ierakibi lft dla Ça ras) | sahaları urasında bir nehir diyo çevirmeğe karur vermiş | seyrisefain teşkilâtında müş. | ! TUKDİLİ Gümrük Tamimi Amerikan kaput pezleri ve * İapan kumaşları Ankara,17 |Muhabirimizden) —Amerikan kaput bezleri ile| Japon bezleri adını - taşıyan kumaşların kararsız. güm. rük dokumaları — tarifesine tâbi — tutulmaları göorülmüş gümrükler alâ- edilmiş - muvafık ve umum müdürlüğünden kadarlara tamim tir. İlama mahküm zenci Neyyork, 17 (A A.) — Al- bama — temyiz mahkemesi 7-12-934 tarihinde idam edilecek olan zenci Petter- sön ile Marrisinin idamları- ni tecile karar vermiştir. Karaya oturan - vapur, Trapzon, 17 ÇALA.| — Al- man — bandıralı Angorya va- puru bu sabah liman iç- inde sahile yakın bir ye- rde — karaya — oturmuştur. Vapur kendi vesaitile ku | rtulmağa çalışmaktadır. Sü. vari vapurun — kurtulaca - ğinı - söylemektedir. yolu şebekesi kurmağı arzu- ya değer bir muhiyette gö. stermektedir. Bir orta Avr- upa posta birliği tesisi orta Avrupada aynı ve müsavi posta ücreti orta Avrupa milletlerinin cihan posta bi rliği çerçivesi dahilinde po- sta münasobetlerinde daha sıkı bir iştirakleri mettehit bir münakale plânının istil- zam ettiği şeylerdir. Para politikası sahasın. da Hontosun plânı mev- cut — döviz nizamlarının yıkılmasını müşterek bir kara vahdet ve dev. let bankalarının kooperat- ion yoluyla —orta — Avrupa para kartelinin tesisini ta. vsiye etmektedir. ve Burada kısaca işaret ed- erek — geçtiğimiz — plânlar rralite bakımından ciddi - yetle tetkike değer ma. hiyettedir. Iktısat meseleleri üzerinde ciddiyet ve itina ile ve soğuk kanlılıkla dü- şünmek, vaziyeti ıslah için yegüne faideli ve yegüne mümkün olan metottur. Hantosa, göre orta Avr- upa meselesi bugün yalnız iktısadi bir surette halledile- bilir, zira umumi seboepler iktısadi sahada bulunuyor ve — galiplerle — mağlüpları müşterek vasfa tabi tutan sefalet, iktısadi — sofalettir. Fakat haklı olarak ümit ed- | — ebiliriz ki molül ve iktısadi bir hal tarzı siyasi gergin- | liği hayli gevşetecek ve si yasi başbhca — meselelere tedricen — vuzuh verecektir. Hantos siyasi başlıca mesel- eleri eserinin bundan sonra- ki cildine mevzu olarak alm. | ak niyetindedir. ! Valimiz mmmmmmW Bir müddettir. Ankarada isimiz Salim beyin birka, güne kadar avdeti bıklwnmek- tedir. Berat gecesi İkinci teşrinin yirmi iki- nci perşembe günü akşa- (yani cuma — gecosi ) leylej berattir. !MMWWMWe Bir kadın — meselesinden dolayı iki kişiyi yaralıyan Bursalı fırıncı uzun Hasan dün mevcüden adliyeye veril- miştir. Yaralılardan biri ağır hasta olarak — hastahanede yatmaktadır. Dünya zeytinyağı istihsalâtı Türkofisinin aldığı malü. mata göre bu yıl dünya zeytinyağı istihsalâtı 650,000 ton — tahmin edilmektedir. Dünya zeytinyağı istihsa- latı ise 450 500 bin ton arasındadır. Başlıca zey- tinyağı istihsal eden mem- Inketlerin bu yıl rokolteleri şöyle tahmin edilmektedir: İspanya 350,000 ton,Yuna. nistan ve Tünüt 60,000 ton, Gezajr ve Tunus daha ucuz fiat teklif atmekte olduğun- dan zeytinyağı müşterimiz — olan İtalya piyasasında bu mem- | Jeket malları Türk — malları | ile şiddetli rekabet etmek- tedir. — v M. Herriot Domerğiı Yıktı «Le Tems»den: «Birleşmiş komünistler ve Sosyalistler, «Demokrasi hü- rriyetleri memleketinde» Fa- şizm kuürmak istekle itti- ham süretile M> Douümer- gücsin kredisini —ilk — ola- rak kırmışlardır. Ku - itti. ne kadar esassiz olursa olsun radikaller ara- ha sında yavaş yavaş tesirgyap- mıştır.. Manzum Gaston Do- 100,000 ton, Cezair | bilhassa sn mühim | | tütün kalmamış gibidir. | grmtren nn nn a na GG aa ada Na GA Na Cü Na GE GU NENANENE NU HE DENE DU NUNE GA NU EEARNĞ ŞEHİRVEMÜLHAKATTA Sındırğının Bır Derdi Doktorsuz Bir Kazâ WMMMMw—üMmemmmnmmmw ediyor. Sındırgıda tütünler Sındırğı, 18 (Hususi mu- habirimizden) — Sındırğıda bu sene tütün satışları hal. kın yüzünü güldürmüştür. (Glen) ve |Geri) Amerikan kumpanyaları (85) — kuruşa kadar tütün almışlardır. İs- tanbullu Ali ağa zade Raif ve şeriki kumkanyasına mü- bayaa edan Ali Zühtü bey de külliyetli mübayaat yapmış- r. Ali Zühtü beyin öte denbari — memlekete ettiği hizmet bütün halkça minnet p ve şükranı mucip olmak- tadır. İnhisar idaresi de Cint ve Karagör ve Küçükbükü köylerinden mübayaat yap- maktadır. Sındırğıda hemen İn. başeksperi — Ha- ll Nedim beyin yakında buraya gelip — mübayaata girişmesi vereceği ve tebakı kalanları da ları söylenmektedir. Zürra tohumunu ekmekte- dir. Bu sene tütün zeriyatının fazla olacağı şimdiden ha- zırlanan — (fidan) teşkilâtın- dan anlaşılmaktadır. Doktorsuz bir kaza Sındırğının en birinci şi. küyat ve derdi doktorsu- Kozada — doktor ve sıhhiye memuru ve eczaha- ne yoktur. Evlenecek ( çiftler ) çok — masarife girerek Balıkesire kadar hisarlar mü- alacak- zluktur. İngılız Kralının Natkü || Üst tarafı birinci sayfada)-| için iki meclis tar ait kanunu kabulünden, ndistanın müstakbel idaresi mok lerin vefasız olduk- ları söylendi. Bu bir nevi tarihi fatalizme tabi olmak demektir. Çünkü M. Doumer- gue bir milletin — vefasızlığı- na kurban olmuş değildir. O Fırkaların körcosine ihti- radikal fırkasının bügünkü kör iht- rasına ve bilhassa | jraslarına kurban olmuştur. meorguo, sosyalistler rejsi Le- | on Blum - tarafından yapılan tham üzerine — radikal hâ- | kimler tarafından mahküm edildi. Bu münasebetle de- YURTDAŞ NASIL IKTIS&T(_A YARI MÜSTEMLEKELİKTEN lılB'l'llıÜıı KİN BUDUNİKTISADINA GEÇİYORSAK DİL MÜGTEHLFKEI İĞİNDEN ÇIKIP BUDUN BÜTUNLÜĞÜNE 6 M Nederse desin,ne düşünürse düşünsün, bir acı düyarsa viedanında nasıl duysun M Doumergusi, yıkan M. Heria- Atur. M.Herriotnun, bu hareket tarzinin aFırkasına karşı va zifesini yaptın. diye- doğru gösterilmek istenecektir. Za ten Fransızların M. Doumer- SAVAŞINA DA & 19 (Kİ tamamen satilmış gitmek moehurıyom—l Halk yüksek kükümüt den bir 'doktor istiy? bunu bekliyor. Belediye rel Yeni belediye reisi A zade Mehmet bey şİ K faaliyete koyulmuştur. anın mecra sularının © ru içersine alınması ve 4” tulumbası getirilmesini temine almıştır. Sındırğı y Sındırğı ile Bigadı? j sındaki geçen sene )' (karayokuş) beş kilo yer kâmilen — bozul Birkaç yağmur — * yağarsa — bu yoldaü | rür. ve uübür. M olacaktır. Memleketif lerce lirası giden bü bir sene zarfında bo cidden acınacak bir Yolun üzerine kum J hendeklerdeki yapışkâ? rak atılmış şimdi topraklar çamur rerek şösenin — kırmü — larını söküp çI Nafia idaresinin nazi katini colbetmek lâz!f Sındırğılılar bu merak — etmektedirler: larca yolsuz — kalat zanın düşünülmesini ediyorlar, Sındırğı ile Simas rüsü arası da hâlâ ’ miştir, 4 pılan tavsiyelerden b iştir. güei iş başına gel ira” nin sebebi bu . zatın © menfaatlerinin üstün unduracğından emin © ydı. M.Herriot fırkı trikalarından kurtu: lmemiş ve bunu yap'?” tır. Farzedelim ki büt” ilâf yalnız bu iki arasında bulunsun Ti nların her — ikisinodt oldukları mevkii vert” M. Doumorgus ansızların teveccüh OÜz arile kırlardaki insiYA&” çekildi. Eğer zevkiti * etmek istememiş ol şvekilliğe gelmezdi. İler ve rejsleri uçu ında kalmış olıı_v“"
