28 Ağustos 1934 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 3

28 AGUSTOB Ecnebi Matbuat: Ecnebi Gözile HUTT e a Hasta adam ölmüştür. Genç bir adam ayakta duruyor.. Türkiye — yarının &n — ileri Holandada çıkan De Te- legraafj gazelesinin 5 Ağus- las 1934 tarihli nüshasın- dan çıkan baş makalenin tercümesidir: * Bir nikbinlik banyosu: Farzediniz ki bu sene hari. ce bir tatil seyahati yaptınız ve bu seyahat sizi zengin bir tabiatle ve meraklı şeylerle karşılaştırdıktan başka yab ancı bir millete mensup in sanlarla da sıkı bir temasa getirdi. Şimdi bu seyahatten döndünüz — ve dostlarınıza tehassüs ve intibalarınızı bil- diriyorsunuz ve bir nikbin- lik banyosu içinde garkol- duğunuzu — söylüyorsunuz. Bu dostlar size inanacaklar mı? Ve daha ziyade şüphe- li, biraz da nahoş tihzalı bir tarzda gülmiyecekler mi? Halbuki biz, Yeni Türkiye- nin, Meriç ile Fırat ve Akde. niz arasında bulunan, Gazi Mustafa Kemal — Paşanın şahsında timsalini gordq- müz bu memletin büyük bir kısmında seyahatle hakıka. n eyi tesirli — ve fe- ::hlık vyariıı' bir nikbinlik banyosu aldık. Binaenaleyh şimdi size Kemalist Türki- yeye, yaptığımız — seyahat | hakkında malümat vereceğiz. Fakat bu izahatımla cam- ilerin, antika harabelarin ta- svirinden, yahut uydurma maceraların — hikâyesinden ziyade genç Türk devleti- nde Türk milletinin hakiki hayat ve mahiyetini size an. nı;ııegı arzu ediyoruz. Bu suretle sizleri de hakikaten bir «Nikbinlik banyosu» n dan giçirmiş oluruz. Şimdi evelemirde- münteşir ve anlaşılması — kolay — bazı sebeplere istinat eden- üç yanlış fikir hep birden ret ve tekzip etmeliyiz Bu hata. lifikir ve telâkkiler şunlar. dır: a 1) Bugünkü Türkiyenin güya Asyalı bir dikkatörlük devleti olduğu, 2) Türkiye Cümhurıyu':ı Hükümetinin, 1932 ilk teşri- nde hükümet merkezini Bo- ğaziçindeki büyük Istanbuldan Anadolunun yüksek stepleri ortasındaki küçük Ankuraya nakletmekle güya kasten Av- rupaya vençık denize arka- sını döndüğü, 3) Kıtamızın — filhakika en güzel şehri olan İstanbolu gören bir kimsenin yalnız bu görüşü ile güya Türkiye- yi tanıdığı zan ve zehabı Bu fikirlerin hepsinin ta- mamen yalnış olduğunu be- yan ederiz. Kezalik ceki zamanın mu- | ayyen mefhamlarının da orın-ğ dan halkmış olduğunu kay. detmeliyiz Bu kabilden «Ha- Bta aılıı'ınıı, «Babiâli», eJon Türkler» ve hattâ — aŞarke mefhumlarının medlülü bugün artık yoktur. «Hasta adamv üliyet bulmamış ve nihayet ölmüştür, onun yerinde genç bir adam vardır. Vâkıa bu —genç adam fakirdir, bütçesi daha henüz mütevazidir. Fa- | içinden bir memleketi olacaktır. kat sıhhat ve zindegisi hari- kulâdedir. Bu genç — adam | Garbin herşeyi ile alâkadar olmuş, Garbin — bütün ilim ve fennini ve kültürel varlık larını almış fakat ancak harp sonrası devlet Din içinde yegâne olarak Garp devletlerinden para almamıştır. Gazi Türkiyesi on bir soneya yakın mevcu. diyetinde Avrupa yahat A- merika sermaye pazarından tek bir istikraz yapmamış- tır. Şu da dikkate şayandır ki yeni milli devlet, sabık Os manlı İmparatorluğunun ru- bu asırlık bir. mücadelede mağlübiyetinden doğmuş ve kendisinin 760 bin kilo- metre murabbaı tutan ülkesi o İmparatorluk — ülkesinin ancak dörtte birini teşkil edebilmekte iken Revisioni 8t değildir. O kendi ülkesin- de aynı cinsten toplu, mütt- ehit ve mütecanis bir varlık içindedir ve kendi hudutla- rından tamamen — memnun- dür. Artık hiç bir kimse onun bu hudutlarına göz | iva etmekte olup Asyada- dikip bir münazaa maz. Ü yani Türkiye çıkara- yeni milli Balkanlar, Aarbistan ilâh... gibi kaybettiklerinden vaz- geçmek ve Bsarfınazar et- #tmekle ve bir — İrredenla tanınmakla kalmamıştır, ay- ni zamanda ecnebi ırktan olan, scnebi kültür. ve scnebi emeollere sahip bul- unan ve Osmanlı İmparator luğunda dajmi bir — niza ve jhtilâf mevzuu ve harp ve | tehlikesi ve bina enaleyh bir | zâf teşkil etmiş olan bütün © vasi yerlerin anayurttan ayrılmasını ağır bir yükt- ten kurtulüşün verdiği bir memnuniyet ve — ferahlıkla karşılamış ve bu momnu - niyetini gıılomeuııçtır. Bu his ve fikirde bütün Tür- kler müşterektir. — Milletin herkes size şöyle söyler: «Modern bir Türk devleti kurmak için bizim daha bir asra ihtiyacımız vardır. De | vlet içinde ecnebi unsurlar bu kuruluşu imkânsız yapar- lar. Biz bir karış ecnebi top- rağı istemeyiz, nerede kal- di ki koloni istiyelim. Fa- kat biz 16-17 milyon nüfu- zumuzla yeni Türk vatanımı- zın her karış toprağını is. tilâ ve müstemleke bhırs ve hevoslerine karşı. Mmütecaviz düşman kim — olursa müdufaaya amadeyiz. Devlet ve millet bakımın- olsun dan yeni Türkiye nedir? Devlet sistemi bakımından kısaca ve tarihi ejhotlere gi rişmeksizin yalnız: Hakika- ten harikulâde büyük ve mü- him bir millet gefi, bir ku- mandan ve devlet adamı olan Mustafa Kemal Paşan. in nüfuzu altında yeni Tü. rkiyenin bünye ve nizamının temeninden nasıl değiştiril- diğini ve Saltanat ve Hilâfet gibi her ikisi de tamamen _._T.ür_kiye.., teşekkülleri. | Vile 15 milyon |Japonya ile Amerika | Arasında (Üst tarafı Birinci sahifede) bu teşebbüsler mütekabilen hande ile — karşılanıyor. | Çünkü her iki taraf ta diğe- rinin blöf derecesini pekâla bilmektedir.» Jurnal gazetesi ise diyor ki «Hakiki ihtilâf Amerika ile Joponya arısındadır. Pa- sifik denizinin — hâkimiyeti için ezeli deniz rekabetinin yeni bir safhasına şahit ol uyoruz.» —e a— — Dil bayramı İstanbul, 27 (Muhabirimiz- den)— 26 eylül dil bayra- | mı olarak kabul - edilmiştir. verile- Türkçe Ogün konferanslar cek, gazeteler öz olarak çıkacaktır. Şarklı bir rojimin mosnetleri olan müesseselerin tamamile lâik bir halk — devleti olan — Cümhuriyete — mwv- kilerini terke nasıl icbar edildiklerini hatırlatmak is- terim. Sağlam temeller in- kişaf ve tarakki etmekte olan bu Cümhuriyetin Av- rupa kıtasındaki arazisi ya- İniz iki milyon nüfusu iht. daki — arazisinin nüfusu da 13 milyon olup Asyada . ki arazisinin nüfusu da 13 arasındadır. Bu suretle memleketin baş- hea kuüyveti tabiatile Asy- ada — bulunuyor. Fakat böyle olmakla beraber yapılan ye- nilikler ve reformlarla me- mleket günden güne daha fazla — Avrupalılaşmaktadır. Bu sebeple ve buna ilâveten de tabil sevkulceyşi mülâh. azalar ile Ankaranın niçin hükümet merkezi olarak seç. olduğu anlaşılıyor. Buna ra- ğmen şüphesizdir. ki eski zafer hatıraları yine Türk- iyenin hükümet — merkezi İstanbulda alıkoyab- ilirdi. Her ne kadar — İstanbulun vaziyeti şimdi — yabancı tesirlerle değişmiş dahi olsa hükümet merkezi işaret edilen hatır- alarla oraya bağlı kalabilir- di. Fakat yeni Türkiye es- ki fetih ve istilâ tarihine da yanıp kalmak iatemiyor. Bu hal böyle milliyetçi bir dev derece dikkate Yeni tarih let için son şayan bir keyfiyettir. Türkiyede 0 — eski tamamile unutulmamakla be- raber yedi asırlık -Osmanlı hâkimiyet devresi Türk mil- letinin zuhur ve inkişafında «Tâli derecei ehemmiyette bir aralık hâdise olarak me- kteplerde bile ikinci plâna atılmıştır.v uzağı görür bir idare altında bu millet bü- tün varlığı ile dikkate şayan bir tarzda tamamile istik- bale dönmüştür. Şimdi yeni Tdrkiyoyi. millet bakımından tetkik edelim: Bu mevzuda tehlikeli bir söz olan eDemokrasi» keli- mesi kendiliğinden tebarüz etimektedir. Türk milletinin bu cephesini size daha ko- lay olarak — anekdotik bir tarzda izah edebilir miyim? Sonu yarın ) — || TÜRKDİLİ Bayfa: 3 Kârlı Bir Tasarruf! Erğani İstikrazının Son Tertibi de Satışa Çıktı. Bu Tahvillerden Birer Tane Edininiz! Yüzde 5 faiz ve yüzde 2 olunan A ve B 5 e. hamline muharrer 200 decektir" Bu tahviller, kanuın mucibince umumi ve mülhak büti rileri gibi aynı hak ve imtiyazları ha ikramiyesi olan bu islikrazın son tertibi de evelce ihraç Di beheri 20 lira itibart kıyme- bin tahvilden ibarel olup, tam tahvitin üçle birini temsil müesseselerce, vilâyetler hususl idareleri ve belediyelerce kasa ve mukavelelerde dteminal olarak ve hazinece emlâk bedellerinin tediyesinde ilibari kıymelleri hvil ve kuponları ile tediyel-rine müteallik evrak ve senetler, muameleler istlikrazın tamamen itfasına kadar her türlü çelerle idare olunan daire ve yapılacak müzayede, müna- salılmış ve salılacak olan milli üzerinden başabaş kabul olunur. Ta- Jatiz ve ikramiyeler ve diğer rüsun ve vergiden muaflır. Yüzde beş faizden başka senede iki defa yapılacak keşidelerde de kazanan numaralara ayrıca ikramiye verilecektir. Askeri Heyetimiz (Üst tarafı Birinci sahifede) Millt maaşlar çalındı. Heye- timizin geçeceği yollar kâ- milen Türk ve Sovyet bayr- aklarile donatilmıştır. | Bugün saat ikide heyet az- alarının şereflerine Londra otelinde bir öğle yemeği ve- rilecektir. Heyetimiz — bu akşam Moskovaya hareket edecektir. üveyş Kanalı (Üst tarafı ikinci sahifede) *ol takip edecektir. Birisi rablusşamda — ve diğeri Hayfada nihayet bulacaktır. Asıl dikkati celbeden no kta şudur: İngiliz grupunun — inşa edeceği borular, İngiltere hükfümetinin yapacağı demi- ryollarına muvazi olarak gi- tmiyecok, başka bir yol ta- kip edecektir. Bunun sebep: leri ancak zaman jle onla- şılabilecektir. Viyana hâdiseleri Viyana, 25 (A.A.) — Havas ajansı bildiriyor: Zabıta, at — fırkasına mensup eski nazırlardan M. Bahayinger Bacheingeri tev- kif etmiştir. Ziraat fırkası mebuslarından — M. Devati Devatynin de tevkif edildiği zannolunuyor. Diğer taraftan ziraat fırkası reisi olup Çe- koslovakyaya — iltica etmiş olan eski başvekli muavini Vinkler Haymverci matbua- I tın şiddetli hücumlarına uğ- ramaktadır. Büyük — Alman | fırkası mebuslarından Ham- henüz pelin tevkifi haberi teeyyüt etmemiştir ÇORFRARM n anmn 80 Ağustos Yurtdaş! 30 Ağosltos Zafer ve Tayare bayramı yaklaşı. yor. Bu büyük günde Türk E Tayare Cemiyetine yardıms| etmek en büyük bir yurt $ borcundur. : öels eee S Se eai ——— — HÜimayeletfal - cemiyeti riyasetinden: 30 ağustos zafer bayra- mına müsadif perşembe gü- nü cemiyetimiz tarafından sünnetleri yapılmak üzere | kaydedilen çocukların elbise provalarını ve noksanlarını ikmal için 29 9 şamba günü saat 15 te Fer- ah oteli karşısında Komal bey apartmanında — cemiyetimiz riyasetine müracaatları ilân olunur. Askeri Satın alma Komisiyonundan: Balıkesir merkez kıtaatının elli bin kilo bul - guru on iki bin kilo kuru üzümü ve elli bin ki- lo kuru fasulyası 8 eylâl 934 — Pazartesi saat onda aleni münakasa ile ihalesi icra edilecektir. Taliplerin mezkür gün ve saatte Balıkesir Ask- eri Satın Alma komisyonuua müracaatları: 4 155 Vılâyet Daimi Encümeninden: Vilâyet ayğır deposundaki damızlık aygırlar için mevkii münakasaya vaz ve müddeti temdit edildiği halde kuru çayır otuna vazedilen pey haddilâyık görülmediğinden ve yulaf için talip zuhur etmediğinden 24 - Eylül - 934 tarihine kadar bir ay zarfında ihale edilmek üzere paz- arlığa bırakılmıştır. Talip olanların yüzde yedi buçuk nispetinde teminatı muvakkate makbuz veya mektupları ve ticaret odası vesikasile bir- likte encümeni vilâyete müracaatları ilân olun- ur. 4- 167 —N Askeri Satın alma Komsiyonundan: Susığırlığın — kitaat hayvanatının - ikiyüzbin kilo arpası muhammen fiata nazaran kapalı zarfla ihalesi ieap ederken yanlışlıkla aleni mü- nakasa ile ihalesi icap edilmek üzere ilân edi- İmişse de yeniden yirmi gün müddetle ilân ve ihalesi 5 eylül 934 çarşamba günü saat on- da kapalı zarfla ihalesi icra edilecektir. Talipl- erin mezkür gün ve saatte Balıkesir As. Sa. Al, Ke. nuna müracaatları 4 — 158 SANAYİCİ! Cümhuriyet bayramında An- karada yeni (SERGİEVİ) nde açılacak sa- nayi ser gisine iştirak etmek şerefli bir vaz- ifedir. Şimdiden yerini ayırt! T b | Milli İktıisat ve Tasarruf Cemiyeti B aei ğ