28 Ağustos 1934 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2
Sayla 1 . TÜRK DİLİ Çocuklar için.. DENİZ VE KAYIKÇILAR Deniz köpürüyor. Dalgalar biribiri ardınca — sahile ko- guyorlar. - Uzaklardaki birkaç yelkenli yollarında güç- lâkle ilerliyobiliyorlar. Sahile bağlı kayıklara dalgaların “her çarpışıonları küçük bir tahta parçası gibi suyun üzerinde — oynatıyor, döndürüyor, Yazın durğun günlerinm deki deniz. şimdi karmakarışık. O vakitler l atlastı. Şimdi ise bembeyaz bir köpük.. Dalgalerin sıra sıra olup bazı alçalarak, bazı yükse- lerek öyle bir jlerleyişi var ki. Önlerine gelen herşeyi kı- rmak, parçalamak, yıkmak için sanki sözleşmişler. Bu bey az köpüklerin önünde titrememek mümkün değil. Fakat kimbilir şu anda bu koca dalgalarla nice insan- la çarpışıyor. Viran kalübelerinde kendilerini — bekliyen çocuklarına bir parça ekmek, bir parça katık — kötürmok için bu beyaz köpüklü dalgaları ezip geçmeğe çalışan ki- mibilir kaç kayıkçı var. Onların sahilden uzaklaşmak için her biraz da ölüme koşmaktan başka nedir? tunç renkli çehreleri yine değişmez bir dalga önünde kuvvetini biraz olsun kaybetmoz. Dılgılır'büyiidükço onlar da büyür, çelikleşir, sertleşi- rler. Sarı benizli çocuklarının beyaz köpükler arasından beliriveren yüzleri onları büsbütün tunçlaştırır. — Sularla kucaklaşırlar, çarpışırlar. Lâkin yine kırık - teknelerle beyaz köpüklü dalgalurı aşmaktan vazgeçmezler. Nihayet akşamın karaltıları gittikçe etrafı kucaklar, sorar, Rüzgâr, fırtına, kar biribirine karış!rken onlar viran kulübelerine gündüzkü kazançlarının neşesile dönerler. Gecenin koyu karanlıklarında dalgalar beyaz köpüklerle sahile beyhude vurur, döğünür. Fakat tunç çehreli, çelik bazulu kayıkçı masmavi bir kürek — çekişi Fakat öyle iken Çelik pazuları hiç | | Süveyş Kanalı ehemmiyetini kaybetti Kanalın açılması geçeh asır- da beşerinin en büyük muci- zesi idi. Fakal şimdi. «İl Gorriere della Sara» gazetesinden: Büyük Britany, Hindistan daki menafijni Süveyş kanalı vasıtasile temin etmektedir. | Süvyş kanalının açılması geçen asırda — beşeriyetin en yüksek bir mucizesi olmuştur. Bunanla beraber aekerlik tabiyesi noktai na- zarından bu — kanal, — eski kıymetini — kaybetmiştir. Çünkü tayarelerde husule gelen #son inkişaf ve ter- | akki dolayısile Süveyş kan- h, her türlü hava taarruz ve tecavüzlerine maruz bulunuyor. Bu suretle eski lar ninni gibi çoktan dalmışlardır. gelen bu sesler arasında derin uykuya M. Cevdet Başvekilimizin Nutku (Üst tarafı birinci sayfada) karşılıklı tanışma ve anlaş- ma için dost milletlere ayr- ica imkân vererek hizmet etmiş olacaktır. Söz, milletler münasebat- “na intikal edince size söy- liyebilirim ki bizim komşula- rımızla münasebetlerimiz ve beynelmilel . - vaziyetlerimiz eyi geçinme,sulh ve beraber çalışma arzularına müsteni. ttir3 Bu toplanmaktan istifade tederek size - son — günlerde gazetelerde gördüğü. müz bellibaşlı hâdiseler ha. kkıdda da malümat vermek isterim. Bu hâdise Bulgari. standâki Türklerin fena mu- amele yüzünden hicrote mec. bur oldukları şeklinde mat- buatımızın neşriyatıdır. Ak- alliyet meseleleri gibi mill- etlerin hassas oldukları mi- Ni mevzularda matbuatımız bu kadar hassasiyetle alâka- dar olduğu meselelerde ha. kikatı tam öğrenmeğe çalı- şmak esasli vazifedir sanır- ım, Bizim beynelmilel mutat olan usullerle Sofyadan edi- ndiğimiz —malümata — göre hakikatan mevzil — hâdise vardır. Bulgar hükümetinin fena muamele ve hâdis&lere ma- hal vermemek için dostane ve kati temayüllerinden ha- berdarız. Zannediyorum ki, bütün bu tafsilât son günl- erde intişar ettiği gibi arzu edilmiyen bir vaziyetin me- vent olmadığını kabül etmi ye müsaittir. Bundan sonra İsmet Paşa | umumi beyanata girerek de- SeL VA Pu | kıymetli belediye reisi Beh- miştir ki: — Size sulh politikası hak- kında zıt memlekette göste- rilen hat iki fıkrayı tekrar söyliyeyi u. Herkes sulhun bozulacağından korkayor. Anlaşılıyor ki samimi ola- | rak sulbu mühafaza ötmek is- tiyeceklerin gerek kendileri vı“gık başkaları için kuvv- | artabilir. Münasebetleri etli olmaları esaslı şart olu- yor. Türkiye sulh taraftarlığı- ni kuvyetli bir varlıkla teyit etmek ve kıymetlendirmek yolundadır. Milletlerin münakaşası ni- hayet umumi bir takım an- Isşmalara müncer olacağını ümit ederim. O vakite kad- ar sırf tedafüt olan mıntak- avi anlaşmalarıe faidesi aşi- kârdır. Balkan misakı bize bu hu- susta eyi bir misal oldu. Hü- snü niyetle birçok müşkü- 1ât iktiham edildi. Fakat hikâyesi mübalâğ- aya uğramıştır. Balkan devletlerinin hudut emniyetleri, yani cerben ar- razi alıp vermek davalarına mahal verilmiyeceği, beyn- elmilel yeni bir taahhüde raptolunmuştur, Alâkadar devletlerin uzun emeklerle vücude getirdikl- eri bu eserin ciddi ve fili bir teminat kıymetini hajz olacağında tereddüde mahal yoktur. Umuyoruz ki Balk. an milletleri biribirini anla- mak ve yakınlaşmak — için bundan sonra daha — geniş ufuklara malik olacaklardır. Milletler arasında teması te- min edecek her rabitayı te. şyik etmeliyiz. İnsanlar tanış- tıkça biribirlerine — sevgileri bu istikametten takip etmeliyiz. Umarım ki İzmir panayırı bu noktadan da çok — feyizli bir eser olsun. Bu panayır için her sene faaliyet göste- Hazretlerine, çet Salih beye teşekkürleri- mi ifade etmek isterim. Ticaret ve sanayi odaları- nın, milli bankaların gerek şanayide ve gerek - ziraatte hususi kurum ve müteşebbi- slerin gösterdikleri himmet takdirlere lâyıktır. Albione ( İngilterenin eski ismi) Bahrimubhiti — Hindide bulunan müstemlekelerini ve bu müstemlekelere ait yol- ları mühafaza için başka çarelere — tevessül — etmek mecburiyetinde kalmıştır. İngiltere bu meseleyi şu tarzda halletmeyi düşünüyor: | İleride bir harp zuhur eder ve Süveyş kanalı tayarelerin 4 müthis hücumlarına maruz | kalırsa, Hayfa - — Bağdat | demiryolunun inşası sayesi- | nde Hindistan yollarını el. de etmiş olacaktır. Bu plân, bütün İngiliz mill- etini şiddetle alâkadar ett. iği için sevinç ile karşılan- maktadır. — Plânın halinde Filistinin de Ak- denizde yüksek — ticari bir mevki ihraz edeceğine şü- he yoktur, Hayfa - Bağdat demiryol- unun plânı nasıl doğmuşt- ur? Bu mesele — hakkında | birkaç söz söylemeği fay. | dali — buluruz. Tam seksen sene — evel bir milyon altın liralık ser- maye ile bir şirket — tesis edilmiştir. Bu şirket, Akde- nizi Fırat nehrine bağlam- ak için Hayfa ile bağdat arasında bir demiryolu te- sisinjn Tâzım olduğunu dü. şenmüştür. O zamanlarda Fıratın seyrüsefere müsait olduğu zannedilmekte idi vobu suretle İngiltere hükümeti nüfuzunu tâ Basra körfezine kadar tevsi eyliy. eceğini tahmim ediyordu. O esne da bütün İngiltere Lessopsin büyük — eserine karşı rekabette bulunmak maksadile, bu projeyi tasvip ett. Hükümet te bu projeyi yü- sek bir alâka ile karışıldı. Bununla beraber İngiltere hükümeti, Fransanın muh- abbetini kazanmak için bu büyük plânı terketmeğe me- ebur oldu. Alman hükümeti senesinde ollarının 1888 Anadolu demiry- inşası — için bir almış ve — hemen başlamıştır. On sene sonra, Almaya devleti Basra körfezine kadar bir hat temdidini —istemiş ve imtiyazı da — verilmiştir. Bu hat bir taraftan — Halep, Musul, Bağdat ve Fırat ha- | valisine kadar — uzanacak | diğer taraftan da İskunde- rün İimanına kadar ayrı imtiyaz faaliyete tatbiki |- ŞEHİRVEMÜLHAKATTA Ziraat (Belediye İntihabı b Banlası heyti ammie- Gün de Yapılacak sine Üç Mürahhas seçildi, meni ve ziraat odası uzalar- ının iştirakile bir - toplantı yapılmıştır. Bu — toplantıda Toşrinievelde Ankarada top- lanacak olan ziraat bankası heyeti umumiyesinde vilây- etimizi temsil edecek mura- hhaslar seçilmiştir. Büyük Millet Moclisi reisi Kâznım — Paşa Hoazretlerile mebuslarımızdan — İbrahim yörük ve Mehmet — Pertev beyler bu sene de ziraat ba nkası heyeti umumiyesinde vilâyetimizi temsil edecekle- rdi bir tir. İşte Berlin Mebusumuz Pertev bey Belediyede, belediye encü- nııîiryolu inşa edilecek. » Bağdat ha- | tti namile anılan — bu hat bütün cihanda büyük bir heyecan uyandırmış idi. Umumi Harbin — ilâmna rağmen hattın inşasına devam edilmiş fakat mütare- keden sonra bu mesele büs- bütün değişmiş ve hattın bir | kısmı Türkiyenin bir kısmı Fransanın ve bir kısmı da İngilterenin eline düşmüşt- ür. İngiltere, şimdi eski pro jeyi yeniden ihya etmek ar zusunu gösteriyor, yani Ha- yfa ile Bağdat arasında bir demiryolunun inşasını — isti- yor. Bu projeyi hazırlamak için üç senedenberi çalışıl- maktadır. Yapılacak demir- yolu, İngilterenin — nüfuzu altında bulunan mıntakalar takip edecektir. yani İluyfa- dan başlıyacak, Maverayişşe- riadan geçecek ve İraka ko- dar gidecektir. Bu — plânın tertibinde beş yüz kişi ça lışmış ve yüz bin altın |i- ra sarfedilmiştir. Hayfa - Bağdat demiryolu inşasının dört sene kadar süraceği söylemektedir. ve sekiz milyon — İngiliz İirası sarfedileceği de tahmim ol- unmaktadır. . Aynı zamanda lark petrol şirketi tarafından Akdenize kadar petrol akıtmak ma ksadile demir boru forşiy- atına dair bir proje hazıtl- Bu — gşirketin sermayesi Fransız ve İngiliz gruplarından temin olunmaktadır. Bu iki grupun memnun kal- masi için borular Fırat ne. hirine geldiği noktada iki Davamı Üçüncü Sayfada ) anmaktadır ) D Belediye intihabın bir günde yapılamıyacağını ile güyor. Bu hususta vilâyetçe bir karar verilesi Belediye intihabatının bir günde neticelendirilmesi ha- kkında Dahiliye — Vekâletin son yaptığı tamim — haber aldığımıza göre vilâyetten belediyeye tebliğ — edilmiş fakat belediye şehrin vazi- yetini vo Balıkesirde beled- iye şubeleri olmadığını ileri sürerek bu tamimin burada tatbik edilmemesini istemiştir- Belediyenin itirazı vilâye- tçe henüz tetkik edili tir. Bu hususta Vali Ayvalıktan döndükten karar verilebileceği 29 iyor Bizce Vekâletin emi güzeldir. İatihap İstal ve — diğer — şehirleril! olduğu gibi sehrimizd her muhalleye sandık İ ak suretile bir gi'uıd' alâ neticelendirilebilir.. — Momleket hastahanesi göz l Marth - mahallasinde mütehassıslığı Memleket hastahanesinde ihdas edilen göz hastalığı mütehassızlığına Adana Tr- ahum hastahanesi baştabibi Dr. İhsan bey tayin edilmi- ştir.İhsan beyin şu günlerde şehrimize gelerek yeni va zifesine başlaması beklen- mektedir. Daimi Vilâyet Encümeni dün vali muavini Ekrem be- yin riyaseti altında toplana- rak hususi idareye sit işleri müzakere etmiş ve karara bağlamıştır. Çınar köyü Dahiliye Vekâletinden vilâ- yete yapılan tebijgata göre, Bursa vilâyetinden vilâyeti- mize verilen köyler arasın- da ( Kökçedağ ) — ismın - de bir köy olmadığı anlaşıl. mıştır. Bu köy (Çınar) kö yüdür, Valimiz Ayvalıkta, Ayvalık, 27 (Muhabirimiz- den) Valimiz Salim bey dündenberi şehrimizde bulu- nuyor. Vali bey bugün hü- kümet konağını ve belediye. yi ziyaret etmiş, belediyede şehir işleri hakkında beledi- ye rejsi tarafından verilen izahatı alâka ile dinlemiştir. Vali bey Ayvalıktan sonra Bürhaniye ve Edremide de uğrıyacak buralarda da tet kikat ve teftişatta buluna- caktır. Mti kumarcı kumar - oyü- arken tutuldu. Bir gün evel Dinkçilor Muhallesinde bir kahyede kumar oynıyun altı kumar - € zabıta tarafından cürmü meşhut halinde yakalanmış- tır. Kumarcılar Dinkçiler Mu- hallesinden ” Hüseyin — oğlu Mehmet oğlu Hakkı, Serezli Ahmet oğlu Hüseyin, Bayram oğlu boyacı Hüsey- in İzmirler Muhallesinden Paşa Köylü Sait oğlu Ah - met, Kasaplar Muhallesinden Mehmet oğlu berber Holüs- | idir. Kumar oynatan kahve-» ci Hüseyindir. Gerek kumarcılar vs ge- | rekse kumar oynatan kahv- eci hakkında kanuni takib- | ata girişilmiştir. çeşme - yapıldı. Belediye tarafından M mahallesinde yaptırıl? olan çeşmenin inşası V ştir. ş?lnıı demir borU şenip henüz çeşmey? verilememiştir. İtfaiye eftadının İtfaiye efradı için PSj hk suretile on beş kat se yaptırılacaktır. Üç bahçıvan ceza gö Bahçelerini lâğım © ile suladıkları anlaşılan Hütfullah mahallesinden çıvan Hacı Ahmet, oğlu Recep ve bodur Mehmet — ağalar hakki belediyece — para verilmiştir. Bundan — bt mürürü ubura mani gundan dolayı Dinkçiler hallesinden tek arabaci de ceza görmüştür. Birliğin müsamaresi İdmanbirliği günlerdei” ri hazırladığı müsame! bu akşam Şehir sinemas'! verecektir. Birçok kim müsamereye çağrılmıştır ascnacnn Zafer Bayramı (Üst tarafı birinci — sa) ' Tam zeval vakti yirmi pare top atılacaktır. Gece eğlenceleri Gece — feneralayı edilecektir. Feneralayı at 21 de kazpınarında© " reketle Paşa camij - möj ane boğazı - tapu ve © daireleri - hükümet kof hükümet caddesi - belet dairesi, kuvayi milliye © esi - Ordüsvi ve — g088) kip edecektir. Halkevinde müsamere Halkevi bu büyük gö şerefine bir müsamere ip etmiştir. Müsamere VU evi salonunda verilecektii Kaysarida bayram - hazl Kayseri, 26 (A.A.) — Ağustos büyük zuferinit € Idönümünü Kayseride * parlak bir surette kutlü” acağından kolordu bug? lâyık olduğu veçhile | edilmesi için zengin bir P Ogram vücude — getirmM'$ Halkevi do ayrıca bir ram vücude geiirmi!m' Ağustos gecesi kolordü yük bir balo verecek jyeniden yapılan askeri ” hfolin de açılma resmi V lacaktır. F L L aA İ
