31 Temmuz 1934 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

_Maanf bahsı: Zümre Mektepleri. Zümre mekteplerini — gündüz mektepleri biçiminden ayırmayalim! Önümüzdeki ders yılı ba- şında yeni bir örnek olarak açılacak «Zümre mekteple- rivni her kafadan yükselen bir — görüşle - düşünmeden evel; en verimli yandan göz önünde bulundurmak daha faydalıdır. Her — ne olursa olsun «zümre» adını verdi- gimiz bu biçim moktapler- den birkaç tanesini kurmak üzereyiz. Diyorlar ki, «zümre mek- taplerin yeni birşey değil. miş... Eski yatı mekteplerinin başka bir kalıba. girmiş ve adını değiştirmiş bir göre- neği imiş.. Bizdeki pürüzlü işlerin he- psinde de böyle göreneklere bir bağlılık hiç bir iş yapa- | mamak koörküsile bir ayrı- lamamazlık vardır. Şimdiye kadar yatı mek- teplerinden eyi bir son al- ınııııı bulunuyoruz. Vilâye- dama taşı gibi ocak değiş- tiren bu kılık mekteplerin verdiği — meyvanın hiçliği gözlerimizin önünde duru- yor. Yılda on binlerce lira- yı boğazlarından — geçiren yatı mekteplerinin verimini düşünecek olursak yaşayışımızda bu türlü me- ktepçiliği bir daha yoklama etmemek için içimizden bir haz duyarız. Sütten ağzı Oyananın ayranı üfleyerek içmesi gibi dünkü ve bugü- kü süratj ile yatı mekteple. rinde hiçbir fajde görmiyen vilâyetimizin buna benziyen herhangi bir biçime boyun eğmemesini bütün gönlüm- üzle istiyoruz. «Zümre me. ktebi». Belki ilk duyğu gö- rüşü ile hemen — yapılması ve açılması köylerimiz — için uygun görülen bir varlıktır. Fakat köy yaşayışına uyd- urma alanındaki yanlış ve meyva vermez durüşunu çok düşünmek zorluğunda- yız. «Zümre mektepleriyni şi- mdiye kadar hiç yoklamıy- an bir örnek olarak göster. mek istiyenlere çok aldan dıklarını ve bunun bir — ad deniştirme — işinden başka birşey olmadığını ve en so nunda yatı — mekteplerinin kayğulu daruşlarından daha acıklılarla — karşılaşacağını söylemek ve gimdiden kest irmek hiç te güç değildir. Yatı mekteplerini elinde çe- virmiş ve birçok — muallim arkadaşların saklı defterler. ini karıştıracak olursak, ne gülünç yaşayış uymalarını ne soytarıca alış veriş hes aplarını görmüş — olacağız. Arttırma ve azaltma kâğıtl- arı ile bakkal, papuççu, ka- sap kavğalarını gece uykul- arında sayıklıyan kaç tane yatı mektebi — muallimimiz vardır. «Zümre mektebi» işte bu uyku kaçıran işlerden kurt. aracakmış. Hangi kurtuluş, Bu seferki iş ağız gürül- tüsünden çıkmış, 3'“""“!!' belki de bozuya geçmiş bulü-| lir kadınlara manrif | erişte ve koskosu, yatak ve yorğanı ile köyden göç eden | çocukların; eski köhnelikle ri andıran türlü türlü hovalı görünüşleri muallimleri uzan yetiştirmeğe bir — başlanğıç | amı olacaktır? Mektep dilince | öncülük alan ilk duyğu ter biye ve bilgi derlemedir. Yoksa, mektep lokantacılığı veya han odacılığı değildir Çocuk köyünden getirdiği yiyocoği, içeceği ve giyece- ği ile köy yaşayışına uyğun- luğunu kaçırmıyacakmış. Ne güzel lâkırdı. Bu bi zim kafamızda çok yer edi yorsa ana, baba ocağından aldığımız çocuğu bir kışla- | ya doldurmakta ve o yaşa. yışı vermekte ne gibi bir eyilik vardır. Biz muallimlerin işlerini eyice — yopabilmesi için kendi çoluk çocuk dü- şüncelerini çok — görürken onları birkaç köy çocuğu- nun yime, içme, giyme ve yatma kayguları altında oz- mok en büyük vicdan ağır- hğidir. O zaman azümre me. ktebi» terbiye ve adam et- meği bir yana bırakan, yal- niz yedirme ve yatırma iş- leri ile uğraşan bir kışla yaşayışından hiç te ileri ge- çomez, İşte doğruluğuna in andığımız bu — görüşleri göz önünde tutarak bu sene açacağımız zümre mekteple- rine eyi bir yol vermek iç in uygun olan iki düşünce - yi yazmadan geçemiyeceğim: mektepçilikte; ilk — mektep çocuğunu ana, baba ocağın- dan uzaklaştırmamak — bir temeldir. Köy — çockklarını köy yaşayışından ayırmak istiyorsak - doğrusu da bu- dür- onları mektebin — bulu- nduğu köye getirmeği — ve akşam — paydoslarında — yi- ne köyüne götürmeği neden uygun bulmuyoruz?. Maarif — Vekâletinin — ilk düşünceside bu değil midi?. Köy odasına iki öğün &0. fra taşıyan her köy; koendi çocuklarını birçok hava zo- rluklarına alışkın olan yav- rularını ortalak mektöbine getirip, gölürmekten hiç te | çekinmez, Burada köy çoc- uklarının — küçüklüğü ince duygğularımızı gıcıklarsa ona da derman bulmuk kolaydır. Şehir ve kasaba çocuğunu yedi yaşını bitirince alırken, köy yavrusunu biraz büyü- kçe olarak dokuz, on yaşın- da mektebe yazmakta çeki- nilecek hiçbir şey yoktur. İkinci düşünce: — Zümre mektebi uzakça — bulunan köyler — için yatı kaylığına biraz daha ana, baba 0c- ağı ilıklığını — vermektedir. İzmir vilâyeti de bu — bulu- şu kendisine iş olarak alm- ıştir. Zümre mektebinin bulan. duğu yerde her köyün ke- ndi çocuğu — için bir evi olacak ve 0 &v çocuğun köy yaşayışının benzeri bu- lanacaklır. Evin, yeme, - iç- me ve atma beraborlikliği her köyden gelecek iş bi verilecektir. — nacaktır. arhanası, bulğuru, | Bunuo; zümre mektebi mu- | mektep | Yunan Tayarecileri Bük Bükreşten son- T Belgradı ziyaret ettiler, Belgrat, JO(ALA.) — 14 | Yunan tayarecisi resmi bir ziyarette — bulunmak üzere Bükreşten buraya geldiler. O —STemaane / Arnerika lıılıııat ve — İhracatçılara © kolaylık gösteriyor. Vaşington, 30 (A A.) Rozvelt tarafından açılması- na müsande edilen 2 ci ithalât ve ihracat bankası Sovyet Rusya müs- tesna olmak üzere herhangi bir devletle yapacakları mu- amele için Amerikalı ithalât ve ihracatçılarla fabrikotor. lara kredj kolaylıkları yap- mağa başlamıştır. Hilâliahmerin yardımları Ankara, 29 (ALA.)— Hilali ahmer cemiyoti umumi mer. kezi Afyon Karahisar madon suyu membaında tabii soda istihsali için — jeap eden İlmi ve fenni tesisat yap- mıştır. Yine cemiyet umumi me- rkezi Hudeydede umumi ha- rpte kalmış 37 — esirimizi bu defa İstanbula getirmiş ve kendilerinin köylerine kadar — bütün masraflarını temin etmek suretile sev- ketmiştir. Sofyada tevkifat Sofya, 29 (ALA.) — Bul- gar Ajansı bidiriyor: Zabıta dün bir takım bınalarda ta harriyat yapmış ve birçok kimseleri tevkif — etmiştir. Makedonya ihtilâli komitesile münasebatta bulunan Ckat- rof da mevkuflar arasındadır. allimini; yatı mekteplerinin yüklettiği. o büyük yük- ten — kurtarmak gibi çok yerinde bir güzelliği vard- ir. Zümre mektebine bağlı üç dört köy için 20 - 30 ço- cuğu kucağına alabilebek büyükçe bir iki odalı evler yapmak her köy için çok kolay bir iştir. Köy çocuğu evinin — bir. benzeri — ol- an — burada yine — köylü tarafından gönderilecek va annelerinin yerini — tutacak huy ve gidişi belli kadınla- rın elinde una, baba ocağının ayrılık acılarını düymiyacak- tır. Ba gidişle hem çocuük ve hem de zümre moktobi muallimi tek yoldan kayğu- suzca okutma ve adam etme işihi seve seve görmüş ve yapmış bulunucaktır. Bu iki mektepçilik örneği de bugün kü yaşayışımıza uyğuudar. Köylüyü okutma - yollarında karışık dikenli işlerle değil, başarılması kolay ve faydalı olanlarla uğraşmak en bü- yük ülküdür. «Zümre mek. teplerimni yatı mektepleri kı- bğına sokarak — munllimlere yükletmekten — sakınmalıyız. Çünkü, alacağımız meyvanın bozukluğu va çürüklüğü pek açıktır. Zümre mekteklerini gündüz mektepleri biçimin- den ayırmayalım. kendi g 5 Oria / Meklapler | teşrinievelde tedrisata, başlıyar, Maarif Vekületinden yapı" lan — tebligata göre — lise ve örta mekteplerle muallim mektepleri ağustosun yirm- isinde açılarak talebe kayıt ve kabulüne başlanacaktır. 933.934 ders yılı mezuniyet imtihanları başlıyacak 20 eylülde bitecek, sınıf ikmal imtihanları ile kabul imtih- anları 22 eylülde - başlıyac- ak 29 da bitecek, ecnebi memleketlere — gönderilecek talebe için yapılacak müsa- baka imtihanları 22 eylülde başlıyacak ve 25 eylülde bitecak, leyli meccani müsa- baka imtihanları 30 - eylül- de yapılacaktır. Mektepler- ©c teşrinievelde deslere baş- lanacaktır. Cemal bey Kahire- elçiliği haşkâtihi oldu. Hariciye Vekâleti memur- larından hemşehrimiz Cemal beyin Kahire elçiliği başkâ. tipliğine tayin edildiğini öğ- rendik, Kıymetli hemşehrimize ye- ni vazifesinde muvaffak'yet dileriz Cevdet Kasuhi beyin tetkikatı Ziraat bankası idare mec- lisi azasından Cevdet Nasu. hi bey dün Ankaradan şeh- rimize gölmiştir.Aynı zamanda kooporatifçilik cemiyeti aza Bıtdan bulunan Cevdet Na, suhi bey dün ziraat banka- sı müdürü İsmaıl boyle bir- likte Çağış ve Bigadıç nahi- yelerine giderek buralarda - ki zira$ kredi kooperatifleri. ni totkik etmiştir. Cevdet Nasuhi bey şehri mizde birkaç gün kalacak ve Çanakkaleye geçecektir. Daimi Vidâyet Encümeni dün vali beyin riyasetinde toplanarak — biriken işleri müzakere etmiş ve icabeden kararları almıştır, Jandarma alay mulhakı. (© Münhal bulunan vilüye jandarma alay kumandanlığı mülhaklığına birinci mülüz im Kemal bey — tayin edilmi- iştir. Kemal bey Çanakkule- den gelerek yeni — vaziles ine başlamıştır. Sıitınçıynyü halkı gtallim İstiyor. Sultançayırı köyünden gazetomize yazılıyor: Köyümüzde yüze — yakın mektep çağına girmiş çocuk vardır. Bu çocuklar mektep- sizlik — sebebile — tahsilden mohrum bulunmaktadırlar. Alâkadar makamdan bu sane köyümüze bir muallim verilmesini istiyoruz. Esasen köyümüzde mektep için el- verişli bir bina da mevout- tur, Bu suretle köyümüz ihya edilmiş olacaktır. —— —— VENE CA NN NU NU NU CO KGERAM AM NARE NDU NU NADEMANNENANEREREN SEnRME n ŞEHİRVE MÜLHAKA.T Vilâyetin- Nüfusu., - — F ee A G A I Vilâyotimizde erkekten daha çok kadın - vardır. 'lil— yetimizin ıııhısı 417,380 dir.. Memleketin her tarafında ol--k Iorim tescili” yıı duğu gibi vilâyetimizde de | gizli nüfus taramasına iteşr. inevele kadar devam edile- cektir. $imdiye kadar yapılan tar - amada gizli olarak 36,103. doğum, 30,626 ölüm, 10,382 evlenme vakuatı tespit edil. mî;!ır Burılırın nüfus kütü. Vıyana Hâdiseleri ( Üst tarafı birinei sayfada) mütemayil olduğu gibi, diğ- er taraftan Almanyada uzun zamandır M, — Musolini ile münasobette bulunan muma- ileyhin bu hareketine lüzu- mu hahkında ve bir müsl- lâh müdahalonin önüne, ge- çmiye muvaflak - olacağını ümit etmekte idi. Berlin, 29 (A A.| — Hav. 84 muhabirinden: Alman matbuatı Avustur- yada vaziyetin salâh bul- maktan uzak olduğunu ispa- , ta çalışmaktadır. Gazetelerin iddia ettiklerine göre, orada hâlâ kanlı kavgalar dovam etmekte ve hükümeti hazıra erkânı arasında vahim re- kabetler hadis olmaktadır. Gene prons - Sthrenbergin son nutkunu tefsir eden Al- man matbuatı, — Avusturya hükümetinin, başvekil Dol- fusun — matemli — siyasetini gülmek istemesi keyfiyetini esofle karşılıyorlar. Belgrat, 29 (A.A.) — Dü- ndenberi Avusturyadan ka- çan . 700 den fuzla milli s0- ıy!ıı Son tutulan istatjetiğe göre Vilâyetimizin sumum . n mikdan.477,380 dir. Bu ktarın — 244,12 gi kadın 233,368 erkektir. — Şu halde vıllyelııılde kadın nüfus . ııııqmı çok dömektir. Şıiıılıı iıilııdı tıhlîht yapılıyor. Belediyece Hamit' — oğla Sabri, Aziz oğlu Niyezi, Süleyman oğlu Ahmet- — ve İvrindilili Hacı Hafız - oğlu İsmail - isminde dört — şoför hakkında tahkika, yapılınış- tır. Bu şoföslerin belediyen- in tenbihatı hilâfina — olarak — kamyonlarına fazla müşteri voşoğya aldıkları anlaşılına. ktadır. Üzüm hursızlığı. Hnacrishak — mahallesinden topal Mehmet isminde - bir tek arabacı dün bağlardan üzüm çalarken korucular ta- rafından görülerek tutulmu- ştur. Hırsız arabacı hakkın- hassa Avusturya — hükümet kıtaatı ” âsilerin — Klangefur vo Bayburg kasahalarını is- j tirdat ettikten sonra yeniden sükün hasıl olmuştur. Cuma gecesi ile cumartesi | | : da tahkikat yapılmaktadır. günü bütün gece vo bütün gün | 700 den fazla Nazi Avustur- î yodan kaçıp Yugoslavyaya syolist Yugoslavyaya göçmiş- iltica etmişlerdir. - Bunların ekserisi 18 jle 20 yaş ara. — ler ve hepsi tutulmuşlardır. İtalya kuvvetlerinin Avustu- | Fya topraklarına girdiği ha. berinin yanlış olduğu an- laşıldığından siyasi mehafil. de sükünet avdet etmiştir. Belgrat, 29 (A.A.) — İtal- yan ordusunun — Avusturya hududunu aşmış — olduğunu bildiren haberlerin aslı olm- adığı anlaşıldığından, Yugos lavya siyasi mehafılinde bil- ğ ğ sında müsellâh delikanlılar- | dir. Bunların elinden silâhlar- inalan Yugoslavya — hudüt muhafızları, şimdiye kadar yirmi tüfek bir mitralyöz vae 30 rovelver toplamışlar- dır. | Mültecilerin hepsi de hapsedilmişlerdir. Hükümet bunlar hakkında henüz bir karar «lmıg değildir. Şehir Sinemasında âljenırıuı Salıdan itibaren ÇİNGÂNELER KRALI Temsil edönler: Jose Mojika Rosıta Moreno Bu filimde istediğiniz her şeyi bulacaksı- nız. Çok lâtif ve cazibelidir, gönul okşayan sahneler; aşk, şiir,musiki ve ğ ? JOSE MOJİKANIN billür sesi sizi teshir ede- 3 muhleşem ve ğ & cektir. Ayrıca dünya hbavadisleri 6 — Suvare 9,30 cuma matinamız 2,30 dadır.