3 Haziran 1940 Tarihli Tasviri Efkar Gazetesi Sayfa 2

e—— Sahife : 2 — İÇTİMAİ MESELELER Muasır Aile Hukuki mevzuat ile içtimat bünyeler arasındaki farkı bilhassa göz önünde bu- lundurarak meselenin ruhuna yeni baştan nüfuz etmek sırası çoktan gelmiştir. Yazan: Hilmi Ziya ÜLKEN Yirmi beş senedenberi ah- ve sermayesini — parçalıyarak gilmış olduğu için, «Muasır ai- imha edecek yerde bilâkis onu ler tâbirini kullarıyorum (1).|nümslandırmak — ve büyütmek Fakat bu şekil içinde ne kasd-|kabiliyetine sahiptirler. Bu sa- tedikdiğinin iyice anlaşılması lâ- vede inkişaflı ailenin mevdana | zımdır: Türk medeni hukukülgeti: rmaye - Muasır aileyi kabul etti. Nite- nin parçalanmasına değil, fakat kim, ayni hukuki şekil bir çok'yeni birikmelere — hizmet milletleri arasında müşte-letmek 5 Relince, on- büyük aile ce erimektedir. Mü- cap eden çt we —FLıldı' eserler Y_..ı 2 nazariyeler lini meyvdar Hf ce kat aymi mücerred şekil yerlerde orm 'bir daha düne- mez. Sermaye ve mülkiyet par içalarır. Her evlenen cecuk ken- -|di hissesini alarak ayrılır. Top- uya meşgul eden ai-İrak bölünmeğe doğru — gider esesi üzerinde düri büyük teşebbüsler imkâns: «Muasır ailee deyince, biz kı- Jur. Sermaye birikmesi h: sım Fransız içtimaiyatçıları 2- gurctte tahakkuk edemer. na, baba ve çocuklardan —mü-isuretle teşekkül eden küçük ai Fekkep olan küçülmüş ve huku- Je ki tecemmüü alle ahlâ- iugale ailey! kını ve karakterini (2) kaybet- kastederler. Ailenin bu hukuki|mediği gibi, yeni aile karak tarifi, zahirde göstermiş oldu-İteri de kazanmış değildir. Bun! Ru vahdet ve tecanüse rağmen,|dan dolayı sarsılmış — aile tipi, garbin sırf ileri cemiyetlerinde'itikal halindeki cemiyetlerin bile vükıaların tenevvüüne uy-/on esaslı buhranlarından birini mamaktadır he Ph. Champault, ı'ux:ım ser ) Tine df tenzimattan — sonra tefkiklere |Türk münevverl yeni aile danberi devam cden ?;',",“İ::Ğ. “f“ğ',' bir -|bünyesinin —müdafaasını — yap- asnifi yapt MK RR Bakil Namık Kemal an en büyüğüdür. Akif, avall çocuk gibi romanların - ; |Ga ve İbret ge sindeki maka- | - İlelerin alle ahlâkzını 16l-| Bu tesadüf | chmmı Bu: ginin —üzerinde Biri inkişaf etmiş Parısten Istan bula... Heyecan l Geçen Bir Tren Yolculuğu Fransada tahsilde iken harp va. ziyeti dolayısile memlekete dön- müş talebelerimizin anlattıkların- dan bir kısmım —dün yazmıştık. Bıı mülâkatın —ikinci kasmını da| bugün dercediyoruz: — Tren sarsildı ve hiç bir ta- raftan düdük veya kumanda ae duyulmadan harekete geçti. Pa- risten uzaklaşıyoruz. Yavaş, ya- waş batmakta olan güneş biraz sonra bizi tehditlerle dolu bir ge- cenin pençesine terketti. Kompar. timanlarda 25 mumluk elektrik mbaları koyu mavi renkte kâ- gtlarla boğulmuş. siyah perdeler sumsıkı kapalı, her taraf zulmet i- mde... Bombardıman Tehlikesi Bir aralık sarsıldık ve durduk. Tirenimiz bir istasyonu gelmemiş olduğundan aralamış olduğumuz pençereden merakla dışarıyı gö- zetliyoruz. Almanların elli metre- ye kadar alçalarak trenleri bom- balamakta olduklur! malüm. Se- | bepsiz bir telüşin ve üzücü bir in- Tzarın sinizli havas bir anda he- pimizi sarmış bulunuyor. Derken bir gölge beliriyor, elinde küçük bir elektrik lambasının yere doğ- ra kapaklanmış zayıf işiği ancak meçilebilen kasketli bir memur in- tasyonda başka trenler mevcut ol-| duğundan burada inmek ve gua| kadar yürüyerek gitmek — lâzım- geldiğini anlatıyor. Treni boşaltıyoruz. ve ..ı...y._l nun bir kenarında sastlerle yani| bir tiren bekliyoruz. | Meçhul bir noktadan dağmuş, olan zayıf bir ziya hüzmesi gittik-| çe genişliyerek sabahı müjdeli- yor ve tren de geliyor. Yeni seyahat, yeni Bir tevakkuf. Yol caluğumuz Ventimizlin istikame tinde uzayıp gidiyor Menton'a Doğru Yol arkadaşlarımızdan bir kıs ö|rmı ura istasyonlarda fazin bekle- ayrı ayfi cüz'ü £ BU ai hakikatte ga i dğidağ hi teşkil eder inkişafh sile-| vük. kolonizasy yi ideslize edivorlardı. Pak nt iiu :1lu’l_ :hw'& İmesruttyet devrinde, — eski asında kendinı b afle Türkiyenin büy t abhlâk ve külltür meydana getir-| inde (bilhassa Mae tami İnki ' e tipidir. İde) esailı surette Bu tipin en itiba N D nebi. kapitalizmin — ü ren muhielif safha Tdan geçti- İ ahlâki tesirlerile parçalanmıya ise n | e başladı: Ecnebi hayı çe ; acanndem ği nebi hayranlığı, me a. ESROME ;.'0 ünlüğü, varidat ve mas. e göstermekle beraa, |Ttf arasındaki ölcüsüzlük, istih baslıca vasfi kaşmelle berabor.İlük yerlerine döğrü — tehâcüm aşlıca vasfı kapitalizmden Ön- | ko; çitilikleri 'baba ocak-i ge uvrl::ı:siı smîj::îı YAŞAYIN (larını parçaadı. Hayatını güç - : nn maus kle kazanan parçalanmış alle maktan ibaret olan - ferdi in! tipini meydanâ getirdi. Ziya gala mayri müsalt ve geniş ailelGök Aİp bu- aileyi emri vâki tipidir. Zodroga'da Mir'de, Ha-iGiarak kabul etti. Kadının ha lcrri'nc-.dmıwı.:u 'de, «Konak>» dalyata girmesimi, aile hudutları- muhtelif safhalarımı — gördüğü- nn —daralmasım muasır aile müz bu.aile Roma ve Cermenladını Verdiği wmumi ve for. milesi şeklinde garpte de uzanlmd! tipin neticeleri olarak mik- müddet ayrı veya müuhteli! $e- İhim bir gözle tasvir etti. Huku- kilde yaşamıştır. Ancak, bu ai-|ki sahada yapmms — olduğumuz le uuı kapitalizmi nkılâbin bizzat âllfe bünyesim- |de, onun iktısat ve ahlâk kuru- ğndud'ı—n :—:r- harici sademele lüşünda — ki iğinden — vakun ı:dun ıyarak par, haya baslgeldiğini zannetti. Bu (m 1 hâ- t a. bizi en mühim rak muhtelit şekiller aldı. selelerden — biri darbesine mesele ballolundu diye d Uğrıyarak sarsılmış tipi meyda| mekten mem nanıvux.u İlüde zarartı olmi l N_*'î'_:'":ü;îw Buplün üzerinde konusulacak aileler vücude Reldi. Bu ae kb»îı.ı Şişlı ketimet T(csclf* rden tipi zahiri manzarası n L B itibarile ())e içtimat bünyek saflı aileye ' benzer, Onun garyı bilhama Böz önümü öz e gibi bu da hukukan daralmış; (Xi v baba, ana ve çocuklardan iba- | ÜN yidüiiş HSĞi rubuna et balmiş, Bandandan 1ba- İveni başları nüfuz etmek 20ma: mı çoktan gelmistir. hukuk bakımından garp, - orta| Ve cenup Avrupasında teşekkül Hilmi Ziya ÜLKEN (2) En barizi Cinlil la eden bütün aile üplerine (for- DiĞİE filinle dedikleri seydir. Mmel vasıfları itibarile) ayni | samramaman ları y İanma Mi vermek ve hepsine birden «Muasır alle demek yanlış ol. Mmaz. Fakat sosyolojik bakımdan böyle bir tesmiye tamamile yan lıştır. Garp ailesi içtimsi şa: lara göre birbirinden çok fark- h bünyeler arzetmektedir. 'İn - aa Maliye Vekili geidi Maliye Vekili Fuat Ağralı dün ge&bahki ekspresle Ankarı dan şehrimize gelmiştir. Vekil caktır. kişgflı infiradi bir ailede çocuk ; 1 © tarzda yetişmektedir ki, daha yaşına gelmeden evvel kendi kendisini idare edebilir, bayatımı — kazanabilir, ve alle kökü ile rabıtaları kırılmaksızın kendi başına bir cüzütam ha-|dün sababki Tinde ı;gmıbıhr Olgun yaşta şehrimize gelmiştir. Bumün de) bu cüz'ü tamlar aile mülkiyeti | kafabalık bir talebe grupu ge- lecekti Dünkü Konvansiyonelle a anları dalrupadan 72 yolcu — gelmiştir. n ve|Bunlar arağında Wlukı!nmıı 5 ire'den tefrik i de yerleşmek istiyen Polonyalı temparamne mukabili, Ziya Beylsileler ve Almanvadan kaçan inlihap etmiştir, '18 Çek genci vardır, ti Üzerine Belçi - kadan ansavı geçen talebele- (1) Bunu mekteplerde okut - tuğumuz içtimsaiyat kullanmaktadır. Mode - |bulunan trenden istilade - bir kaç gün şehrimizde kala 1""' |teklif eyliyorum. Yasaj Aodane yolu geçmeyi ter-, meyi KÖ alarak den İtalyaya # ci eyladilerz Arkadağımla birlikte hem daha tenha olacağım tehmin evlediği-; miz cenup hatlarında oturacak bir yer bulmak ümidinde muzdan ve hem de istasyonlarda ten jise o sırada hazır etmek istediğimizden cenuba kadar dik, Beraberimizde bulunan Fansız yolcu gavet az konuşuy lar ve zahiren çok temkinli ol- malarına yağmten — üzüntülerinin fazla olduğu anlaşılıyor Bunda da haklı olduklarımı ka- bul eylemek lâzım; çünkü bazı işlerini hallölmek — gayesile bir müddet için İtalyada kalmak zaruretinde bulunuyorlar. Nihayet tren bol yıldızlı ve ber- rak bir serna ile gülümsiyen İâtif bir cenup gecesinin 1lık havası i- çande bir istaayonda durdu. Men- tan. Burada fona bir haber alıyo- rüz: Monton ile Ventimiglia ara- sındaki kısa mesaleyi yürüyerek geçmek İâzımgeliyor. Yol kısa, fakat arazi çok ârızalı. Yanımız- daki Fuansız yaldaşlar, aevimli ve şişman bür ihtiyara zayıf ve du- gün tavırlı kizi, yanlarındaki izci olduğu: -| çantalarını tanzim edcderek sirtla- rıma yerleştiriyorlar. Fransızların harp içinde her hareketlerini za- manın ihtiyaçlarına ne kadar ko- laykıkla intbak ettirdiklerini bir kere daha görüyor ve takdir edi- yorum Yol Arkadaşlarımızın Başına Gelenler “Gece vakti tren istasyona g elmeden sarsılıp durdu; perdeyi araladık ve etrafi , *-|gözetlemeye Iıgîhdık Pilâv Ziyafeti.. Galatasaraylılar Dün Toplandılar [İ!İHMI ve marasıml Galatasaraylılar, her — sen€ ıl:rvmılı toplanarak, ananevi piİ* larını yediler, Taplantı Ve mer îeiiımiu_mwü tesanüdüne, kardeşlik bi hissine bir nümune oldu. *""'_'_;“ bir Tümüne © yaptıkları gibi bu yıl da ocake Galatasaraylıların samimi| m Gal: .ım_ ayi ıh ın sü“ Sahahm saat on_nd:ı t de bilâva gelmiş alması topi bir hususiyet Saat on adam: kere ka siralarındaki Yukarıda-Maarif Vekili Galatasaraylılar arasında. Ortada: Dünkü pilâvda Galatasa- raylılardan bir grup eshki Galatasarayın hocası Maarif Vekili Hasan Âli Yücelin etzafında; Solda: Meşhur sakallı Celâl meş- hur pilâvdan evine de götürmek için sefer- tasile gelmiş; Sağdı YTanbaru Karakuşi dkarark elinden alınan zavalir senede bir kere t-bersüm edeb iyor. Şehrin Su Derdi.. Memba Suyu Namı Altında Halka Sahrnıç Suları Satıldığı Görülüyor — Mubhtekirler Teshit Edildi İhtikkâr komizyonü bu îgun Valihin fiyasetin- de mühim bir toplantı f yapıyor Ikhtikâr hareketlerinin. devam " etmesi üzerine esaslı tedbirler İ Jmması ve ihtikâra karşı a ı,-.* n * mücadelenin şiddetl. lüzumu hasil olmuştur k eş- va fiatlarının sebeptiz. yükeslişi ehemmiyetle nazarı dikkati cel. betmiştir. Gerek Belediye, gerek Ticaret Vekâleti teşkilâtı piyasa. da kontrolü sıklaştırmışlar, bazı mühtekirleri tesbit etmişlerdir. İhtikâr Komisyonu bugün Vali | ve Belediye Reisi Dr. Lütfi Kırda- rın riyasetinde fevkalâde bir top- lantı yapacaktır Mıuıık. Ticaret Müdürlü; yapılacak olan bu içtimaa Mudıl amumilik ile kaza kayma. kamlarının da - iştirak etmelı mühtemeldir. Toplantıda ihtikâra " karşı alınacak yeni terbirler üze- tinde görüşülecek, tesbit edilen muhtekirler hakkında bir kurar (| verilecektir. Yakında çıkacak ». lan bir kararname ile valilerin ri yasetinde teşkil edilecek Fiya Mürakabe Komisyonları - için de hazırlıklara ı—,..ı.uı-ııu. çıkıyoruz, kimme- Menton — sokaklarına Caddelerde bizden Belediye, hazırlamakta oldu - Be ivi su fiyat tarifesi üzerin - ni bitirmişti. kendisine ait sular: paraya satabileceği- deki tetkik lediyenin, gsgari kaç hakkındaki. âğü henüz tevap tarifenin tat vaba İntizaren gecik moketpdir. Şudean bir cok f.vn!:ın meselesinin bir halkım bu lı:ıll»» dilip ili D n'ı."r taraftan, cok dükkânlarda, terkos, darnıc, hatf Binsdenaleyh. lorı da Taanav, dive cerzasına namı alta arın ivi su oldui . pek safdillik olur. kın da, bu içde, Beledi - Hi e yardım etmesi, bildiği Wı.ııııug.ı da âşikârdır. ler yok. Yalınız kendi kendine do- | n ve sehirlini Sehi | Bu sırada yanımıza yaklaşan İmtan bir kedi bizleri görünce he. dile yakından |istasyon memurlarından biri ha- reket için sabahı beklememizi ih- tar ettikten sonra Fransızları bir kenara- çekiyor ve onlarla kısa ve heyecanh bir görüşme yapı- yor. Bu üzücü seyahatin istrabını paylaşmış olduğumuz yoldaşları- mız biraz sonta yanımıza gelerek edalaşıyorlar. Sebebini soruyo- — ktalyaya geçen Fransızların| orada tevkif edildiklerine Jııı bir haber gelmiş. onun için intizaren geri dönmek mecburiye- | YA Ozarası ayni tindeyiz. Diyorlar. Biraz sonra avdet e- rimizden 10 kişilik bir grup ta den tren onları Fransanın cenup | Konmvar hsiyanelle| istikametinde içerilere doğru gö- lerde harp havası ayni üzüntülü türüyor. Arkadaşım Modane üzerinden| gitmeyip te böyle uzunca bir me-| safeyi yaya olarak katetmek mecburiyetinde kalışımızın bütün mes'üliyetini bana tahmil etti den kendisini biraz oyalamak i- çin şehri azıcık ziyaret etmemizi " |lerliyoruz, rTağmen İ men kuyruğunu kaldırıyor ve sa- vinerek yanımıza koşuyor. Nihayet İstanbul Yalnız tabiat tarafından aydın- | |lanmış olan şehir bir rüya güzet. | bulacaktır. liği içinde ruhumuzu dinlendiren cazip yeşillikler ve mutena ağaç. larile müthiş bir rehavet veriyor, Denizin sularında yeni bir çırpı- nışla sabahi müjdeliyen renkler göze çarpıyor. İetasyona ve ora-| H Vi ken ha- Kapıda bir cinayet işlenmistir.| ha YA Ğİ Di civarda oturan Belük Yöka- 2 yi n- limizde Menton'un sihirli » mmevki ni muhafaaz ediyor. Bundan sonta geçtiğimiz yer- idat ettiriyor. hiş bir tesirim Bulgaristanda m ilerliyoruz. — Nihayet yurt, sevgili Türkiye tatlı nağme- ler terenniim edi iştiyak ve hasretimizi dindiriyor.» yaf ya FT A j ee GÜ M ysun İhalk, pek Al | vid, siar edinen Reisimiz daktor himmetile POLİSTE: Dün sabah Sirkecide Demir-| rinievvelde yapılacaktır. tuşmuştur. hamal ralı hastahaneye vardır. kaldırı hastalık Bu satan bir ivi su diye küyü suvü da satıldığına rastlanmaktadır. Yüzlerce kaleme varan gıda kontrol wazitesile | maüikünlef olan “Beledive "memuar ve müfettişleri mahduttur. sü köntrölü Hi- le lâüyikile mestul olamıyacak- tabtidir. Filhakika, bo - zük mal satön bir çok bakkal, fırmcı vesairenin bele- çarptırıldığı aö- rülmekte, fakat, ivi su dive sar c veya terkos suwu satan bir sucunun cezalandırıldığına rast lanmamaktadır. Bundan veva umarız ki, vakında, İti ve ücuz sü icebilmek ım(zmrn bermutad eski ovunlar f'vnın' . Aksaçlı, aksakâallı İhtiyarlaf İyeni mesurdar tşder eai d zinde... Konferans salonunda | Tevfik isminde bir zatın kıs$ bir müddet yaptıdı müdürlük esnasında mektebin münhası < |ran ananesini yikmak için ortas dan kaldırdığı tamburunu, me$ |hur Ahmet afa çaldı, tambuf İbir anda her bir köseye dağıF [mıi kalabalığı toparlayıverdi. Aksaçlı, aksıkallı gençler önde yeni mezunlar arkada hep bes İraber konferans salonunu cıkık di. |) Galatasaraylılar cemtyeti nar Prmana kessaf Ssim hazıruna, sa“ fa geldiniz. dedi. Aralarındal kaybolanların hatırasına hür * meten bir dakika avakta du * Maaril Vekili | z Şehrimizde | Heziranın ük pazarı Bu toplantıda — haziramın ilk , | pazarının Galatusarav günü ol Hasan Âli Yücel yeni| ması da kararlaştırıldı. tedris usulünün. iyil, neticeler vereceğini yin-en e$ söylüyor Muhtar kürsüde uhtar çıke Maarif Vekili Hasan Ali Yücel 57 senelik mezun olan BaY dün sabah Ankaradan şehrimize Muhtar tıpkı ge eneki gibi gelmiştir. Birkaç gün şehrimizde Henc w urup, * kalacak olan Hasan Âli Yücel tatlı eski Maarif işleti üzerinde tetkikatta dı. Levli talebel bulunacaktır. Vekil dün Üniversi- n verilen kırtasi - te Rektörü ile görüşerek imtihan- alatasaravy mezun * lar etrafında ve Üniversite işleri Fransadak! vüksek mef üzerinde izahat almıştır. - Maasif teplerdeki muvaffakiye Müdürü de şehrin maarif işleri ü- #erinde Vekile izahat vermiştir. Hasan Âli Yücel dün Galatasa- raylıların pilâv ziyafeti münasebe- tile yaptikları taplantıda bulun- bozelu oldukları denni amlatüi muş, Abideye çelenk koyma me- ve şöyle devam etti vasimine de iştirak etmiştir. Bugün — — Şimdi bize de sarı kırmız! de M: Müdürlüğünde meşgul bir meşale verildi. Bütün ge” ulması muhtemeldir. Vekil gaze- yemiz bu parlak mesaleyi dak tecilere demiştir ki: |ma Türklük şerefi için “ası * — Yeni tedris usulünün vere- maktır. Büyüklerimiz bize dür ceği neticeler imtihanlardan sonva ima bu örneği verdiler. Daimâ belli olacaktır. Bununla beraber beraber, daima bağlı, daima V8 “ben yi neticeler elde edile- | tAR icin' dedi we bu sözler sü” veğine kanlim. İmtihanlar devam Tekti alkışlarla karşılandı. ettiğine göre muvatakiyet ve -| — Arlık sıra pilâvda demi muvaffakiyet üzerinde bir -Bunu mütcakip, vemekhant” y lere inildi, Galatasarayın mes” netice şüpkeiz ietihanler bitük- hur ve Teriz pilkvı teb len sonra anlaşılacaktır.» eski —mezunlarım ge |Pilâvın vanında marul salatar M,uklrrs sı, zeytinyağlı enginar ve tal Yeni açılacak 1| , Çatalea, Yalova ve Kartalâr- Neler: Te vağ mîğ'î_", bi kllybenle aodecak N aei y e SK 25 Haziran 1909 için wilüyet 6000 lira yardım| yapmıştır. Sişlideki süvari ka- İyakal Binssı da tam mıuıını’ Ebüzziya merhum, ver yüzüt ilk mektep haline getitilecek - de. Tsunda, cinsiyet ve mes ” İtir. Nisantasındaki hepte, efkârü ömalde konağında Nisantası Kız Ens- titüsü Saçdlacıktır. mekteplerin küsat resmi 29 teş- Ahmed ağa. Be alinp- ki mezunlarından ti uzun uzun alkışlandı. Bundan sonva kürsüye Gulü* tasarayın en çenç mezunu cik” tı. Ağabeylerine ve mektebi Şi su fena su iem temim icin dik şart olarak şunü ileri sürüyor: Bir kere evlâdi vatan mubt€ lit mekteplerden :ıı.ııın 4 zaman aralarına tefrika bıral MÜTEFERRİK a Gümrük ve inhisarlar- Tak ve vatamı merhep ve İf mak istediği yükü daha evvel davranarak alan 21 yaşında ha- Mal Salamen ile kavgava tu Neticede Belâli Da- Salamonu — bıçakla (ıl.ırııçı man kalabalığı ayrı bir manzara| Mühtelif yerlerinden ağır « halinde nazarlarımızı oyalıyor, (-| t€ Yaralamışlır. Suçlu den sonra bir evin damına cı |let ve Jisanca olan ittihadda # da tasarruf ramak nakabil olur. isarların veni sene bütçe| Cürkü nazariyatta bir çekli dik edilmiştir. İnhisarlar mevhumdan ibaret olan vatafi en sene hazineye 55 filiyatca hukuku mütesa 'n et -| ve menfanti mütekabile ve müf bunun iki| terekeyi muhafazada mer m daha artacağı tahmin lere, pulâtlara müstağrak Bülçenin — masarifat istihkâmlardan bin kat ziyi 00 bin Jira tasarruf kâfil olduğunda, fikirlerin tl. Gümrüklerde de tasar- mamile ittihadı muhtelit mek dir, teplerde esasgir olur. Hu ğor. ruf mühi: (üğer tAVASI | | |