12 Mayıs 1940 Tarihli Tasviri Efkar Gazetesi Sayfa 5

—— 12 Mayıs 1940 E | 914 de Alman’lar*Belçik aya Nasıl Hücum Ettiler? GA Birinci Alman ordusunun çevirme hareketi - Almanlar Parisin cenubunda - Fransız hükümeti Parisi terkediyor - Fransızların altıncı ordusu - yandan bir taarruz - Almanlar ric'at ediyor - Fransız Orduları Başkumandanı GI. Joffre Anca! (15 - 20) bu tarihlere doğru stos Almanların kend ğ ce- nahlarından, Fransızların sol bına doğru yapmakta kları çe - virme hareketinin vös! miky bin kuşatma (ihata) harel olduğunu farkettiği kumandi dusuna B General (Lanrezac) taarruz etmek en harebe, Belçi sabası civarında coreyan ettiği için Fransızlarca o isimle yâd edilir. Mu- k olan Alman ar- duları karşısında - tabiatile mağlüp olmuşlardır. Masmafih mağlübiyet büyük olmakla bi beşinci Fran IZ Ordusu, Almanların arzu ettikleri Ü SAA gibi imha edilmemiş. General (Lan- masinâ bile sebebiyet vermişti. Tefüe) muntazam sürette ricate mü- (Von Klück) ün kıtastı bu suretle vallak nsızlar tarafın- ubu a deki (Cou - f_:”' e ;;*'h:ı;":“î)'l:”'“'*'4' hiç olmazsa General lommiers) mevkün k:.ıl_ı:rîıvmî vel kay İııvd.l';.i olmasına Tağmen, bir| * 4 * BEOU » 1 Hv'h' k.':vL:Jh L l;îl ’;n )L:î faydı d ı!v"_. olmı ;ı ki o (-L) Afnı.ııı B Goğrai Gürâtli hattkâtihda '"-“P GD çevlrmne. Ye İURLE, î"cF e aeit keğ ? * tâ Paris civarına kadar|tine başlamak üz ştu, Fa ELİAR , < i, ki işte bu sırada da Fransa re-|Kat tam bu sır garpte mev-| Teceye kadar bulunr mhuru ile ti de Parisi /i almış bulunan altmer (Mantleury) Almanlar bu muharebedeki mu -| L L a dusu (Durcâ) nehit Üzerinden Al- vatlakiyetlerinden. sonra esas. plan- İ <e DUP T orusn nce ileri hareke Fakat Almanların sağ cenahını te: inci ve ikinci ordu ku - arasında tam bir mut ” yoktu. Bi ordunun hi Ssıl çevirme ve ih eke yapmağa mömtür olan ordunun ku mandamı, h General ” (Von Klück) nci unun kuman - dam General (Von Bülow) idi. Fakat birineci ordu, ikinci ordunun emri 3) tına verilmişti, sebebi de ikinci ordu kumandanının ya; rütbe itibarile bir'ne danına — nisbetle kıdemi an ibaretti, Bu iki ordu kumandanı arasında, ilk taarruz gününden tâ (M: harebe: idi, ordu. kuma, bulunmasır rn) mu: sürette nok- taj nazar ihtilâfı ve çekişme olmuş ve bu da çevirme ve ihata hareketi- nin isabet ve selâmetle cereyanına başlıca mâni teşkil eylemiştir. İşin asıl fenası ise, o vakit Alman başkumandanı General! (Moltke) nin (Bu Moltke, meşhur büyük Moltke ğeni olup ona nisbetle küçük Moltke diye yâd edilmektedir) ordu kumandanları üzerine kâfi derecede nüfuz tesis edememiş olması ve bu kumandanları* resen karar almakta Adeta serbest bırakmış bulünmasıy- di. (Charleroi) muharebesinden sonra Alman birinci ve ikinci orduları, ri- gat eden beşinci Fransız ordusunu yakalayıp ihata etmek için - süratle cenuba inmeğe başladılar. Fakat yol- da birinci Von Klück ordusu, cenah- tan kendisine zarar ika edebilecek ve harp sghnesine henüz geti - rilmiş bulunan küçük İngiliz ordu- sile harbe tutuştu ve onu inağlüp e- derek ricate mecbur etti, fakat bu yüzden de birinci Alman ordusu is- “Tikametini cenubu garbiye çevirmek mecburiyetinde kalmış, bu da birin- ci ve ikinci Alman ordularile, üçün- ü Alman ordusu arasında oldukça büyük bir açıklık hüsule getirmişti. Fransız Generali Lanrezac bu va- ziyeti görünce ikinci Almân ordusu- ne cenahtan taarruz ederek, onun ha dar etmek istedi. Bu - e; General Von Klülek ce- ni biraz ne kadar daimi nin y rekâtını sel doğru süratli harek ikinci Alman ordusun: yar- , ki bu sür leri hare- et plânı hayil bi ansa, Genera- l İki Alır Van Klüek ricat et. iz n | Alman ordu ris &ivarları lmiş bul v Kıtaalının böyle Pa- kadar bu kad /General uümümiyesi Üzerinde büyük ptı, halk manların ka ette galip gelmek üzera hülanduğuna hükmetti! Halbuki bu sırada, ilk yanlış dü- li telâşa | |şerek bir. i, bütün |miş, bunu Jemri altina vermiş yu da çevirme hi sağ cenahını yanâ etmişti. Gene e (Maunoury) ve bu yeni yapan Alman| n tehdide memur imha plâ tır Genera böyle y Fran | şekkül etmiş olduğunu ögrenmekle|mühim berabr, buna fazla ehemmiyet ver -| izerinde memiş, bu Fransız kuvvet n dü nd. Mühtemel taarruzuna karşı pek azjın Ptedbir almış ve çevirme hareketinde olanca süratile devam etmişti.. Hat Büu hareket bir aralık o kadar iler- emiş idi, ki birinci Almân ordusu ikinci Alman ordusunun önüne ge çerek onun hareket sahasının darlaş ıklarındı — denbire çok neyliyerek vermiştir. İhara memür olan seri ve k sız yan ta, Mmanlar burad Von Klüc lik hi ordusuna Ficat âreketihi ” Yapmağa erkânıharbi- emrini Vi zaferin başlıca dilen bu ordunun, Frai etme binin de az Alman niş ve bu su- rdenbri. ha- ) in meş hur (Canne) muharetesikâri Ihata ve nları tamamile n kalmıs ) (Von Klück) ün ileri ha me cereyan © nüsa hulunan - ve ayı (Marne) muharebesi |: yan bu büyük muk e deyam etmiş ve muvaffak olama - an dols aXa 1 E FKARR: Ansiklo Lüksemburg Büyük Dukalığı Alman taarruzumun son kurbanı|çavdar ye olan bu bedbaht memleket -Alman-|ovası hub lar tarafından bir hamlede işgal e-İlarile dol: dilmesinden de anlaşılacağı veçhile -|hassa ş; küçük bir devici rece m Mesahai sathiyesi 2586 kilometre|zası L1 murabbar olup nüfusu 263824 mil rında ve payitahtı L ridir, Fra naa siki rafi & tTi t, coğ-| * Yarı t bir y ün nu teşkil eden o memleke |kolları olan e'le Lorraine'Luüzembourg Clervaxı, Mersi tişir. Buna mukabil Alzette hubat, üzüm ve yemiş ©, ur. Ormonlık yerler (bil- . İzifeler atır. E İmeşhur Çanakkale seferini “|madığına delilet eder. Günün, yazısı Mösyö Çemberlayn'ın Ani sukutu, harp Üzerinde bir tesir Yapabilir mi? (Başmakaleden devam) muhalif (Loit Corç) İngiliz - siyase- tini idare edip durdu, fakat bu ida- resinden 0 zaman müşteki — olanlar pek çoktu ve bu şikâyetlere rağmen de meclis kendisini bir türlü skat edemezdi: Nihayet biz bir gün Afyon tepelerinden yıldırım gibi fırlıyarak on dört günde İzmire varınca, —Lolt Corcun siyaseti iflâs etti ve hırsi yasetle bir türlü sanda'yesini bırak. mak istemiyen bu adam, nihayet ma- kammdan devrildi. $imdi de kaç vakittir devam eden| sarsılmıyan Mösyö Çemberlayn niha- yet harici vukuntim tesirile çekil- |meğe mecbur olmuş bulunuyor. Alman'arın böyle çok İnsafsızca, çok tüyler Ürpertici surette iki ma- millete saldırdığı günlerde, İn- ini ansızıı çekilmesi satın Üzerinde. bir bilr mi? Böyle bir ihtimali bir an bile hatı ra getirmemelidir. Bir kere buhran derhal hallolunmuştur. Ve kabine ri- yasetine zaten eski kabinenin en ni fuzlu ve canlı uzvu getirilmiştir. Za ten brhran bir iki gün devam etmiş olsaydı da, bunun hâdisat üzerinde herhangt bir aksütâmel yapması va- rit değildi. İnglilizlerin, en buhranlı zamanlarda da — soğukkanlılık'arını dalma muhafaza eden, güçlükler kar şısında hiç y let oldukları herkese malümdur. O, cihetle bir. Kabine d başvekil değişmesi onları ne karar ve azimlerinde şaşırtabilir, ne de yol- larından çevirir. Mösyö (Çörçil) e gelince bu zat, eskidenberi İngilizlerin fikren ve hat tâ cismen çok cevval olmakla maruf bir siyaset adamıdır, eskidenberi de rbi umumide bahriye ve o sıfatin yaptıı Yordluğunda bu'nnmuş mıştı. Bu seferin nasıl akametle ne- Ücelendiği mallmdur. Fakat Müsyö İ(Çörçil) hatıratında seferin mevaf- *|fak olmaması, kendi sözlerinin din-| ) lenmediğinden ileri geldiğini iddin e- dip durar. Bu da kendisinin, fikri ta- kip sahibi o'duğuna ve kararlarından ko'ny kolay dönmek itiyadında bulun ne nutuk'arında sık sık hücum rılm-.' Alnınnların bu kadar büsemetini celt- kendisinin Alman — siyaseti addedild » bir de barla basında M Hitler “alunan bir A'manyaya karsı, haşın la Mösyö Çörçil bulunan bir İngi'- erenin Çıkması müvazeneyli “temin edecek cok isabetli bir İştir. saldırma'arını — daha nereye — kadar wötüreceği bilinmiyen ve masıın mf *etlerin canıma hak'katen cok insaf- sızca kıymağı artık bir itiyat ha vetiren A'man devlet reisile ancak »| Mösyö (Çörçil) gibi bir adam rğra- sabilir. rası gelmisken - burada sövliyelim, Pu zatın siyasetinde yav sekiz ay evve! biz de tenkii |'arımız nedense nâhoş tesirler bırak mistı. Ha'büki biz'm bu yumusak - ve yavaş siyaseti daha — bidayettenberi beğenmemekte hakkımız o'duğu, mu emesi eden muhtelif fas: larla aylı Hüseyin adı » ikinci sulh ceza mahke- yapılan duraşmasında an < İ paltoyu ğını kabul kat dün sabah yapıl, Hüsey adi k aldığını id. |dahili tenkit ve tazyiklerle bir türlü l t vakit kabinelerde muhtelif va- ||. A Müsyö Çörçil ayni zamanda —AL man'arın çok kızdıkları bir. adam- dır. Hattâ Mösyö Hitler de kendisi- l Çünkü |* Sözli bit'rmeden evvel Mösyö (Çem 'berlavn) a ait bir mü'ühazamızı - sı- | ; gün Mösyö (Çemberlayn) ım, hâdisa- |* tan dehşet ve savleti karşısında çekil- mesile sabit oluyor. 'Yâlîlllî Gı. Ali İhsan Sâbis ' ( Eski Birinci Ordu Kumandanı ) hakkı mahfardur; Almanya, Rusya ile İngiltereye vuklardan çok hayır Tış ni menfaati için uğraşmış ve karşı ittifak yapmak istemi -| idır. haykırmış ilmemi bu adam taj zamanı hazırlıklarının eksikliği - telâfi mümki olamamıştır. Fransada da harp bazırlıklarına ye niden gayretl di üç me man, lar tosi t muhalefet k. se nesi nihay & terhisi 1â: len!) afın muvakkaten silâh altında bı - akılmasına karar verdi; 2 rİzakeresi e Na ; yeni gelen sarfedilmeğe başlan- 6 Mart 1913 tarihinde Fransada sene hazari hizmet usulü parla-, toya teklif edildi Bu teklif Al- nın yukarıda geçen hazırlık - ma müukabil idi. Fransız parlamen u muhalefet &tti. Kabine istifa ete Barto kabinesi ayı gıtında kalınca 1913 ihinde kanunun yeniden sında Fransız Hari zırı (Eğe edilmezse harp için tecemmüün hu-| dudun 150 klometre gerişinde icra- ı eri esnada Çar bu teklifi reddi an 1914 taril , |mül. ddetle Jâzımgeleceğini) söyledi, ve ka -| Alman imparatoru, er- General Moltke kralile Belçikaya girme edilmiş ihtimali mü kralı bunu Te mevki alacağı, sara, ir. T8 senesi ipti- n imparaforu Rusya Ça İ der Süveyş kanalına vaz'ıyed e ve Rusya da boğazlara nail o- ış. a arruz avenete tir. Ru. many Berlin ve Viyana a tifak ise münhasıran te yerek böy tin ncik lan üçlü ittifak m zu rkeme bir defa da bunları şa - tit olarak dmlu_msğc karar ve Di oklandı. ti 4 yazında Arnavutlar ile kavgalar hâdis eri Arnavutlu. tecavüz nden — ağust 3 de Avusturya hükümet S:ııbv' a şiddetli bir nota ve rmişti. O za. n ÂAvustürya ile Sırbi tan arasın- bir harp ak Sırb ezel ettikleri maline mebni İtalya nin Üçlü ittilaka sa- görünm “ümeti, Bulkan Har- At Arnavutluğun ihdasi- Adriyatik sah 1 k ü #cavüz mahiy h aizdir; üçlü dafi e bir haz| edeceğini bild sânün ayında temdid hedesi: >de e- kaldırılmam.ştı. © zaman Ayvusturya 'k harpten içtinap et zde tutu rp İçin tamamen Ti,gidiyor ve di ları hilâh büslerle urnumi harbin zuhurunu do- | dedebilirl. cesinde Mı- .Jbuna karşı müdafa, İNi bo harpte işe yarar bir devle e |müttefik bulmak h 2- yeden mühim parı balde Ru n hi mış olmaşı, based belki de İskeni deruna kadar şark vilây sturyayı bir an evvel yarak Slav unsurlarını ondan k ve Avuüstüry rsız bir hale getirmek; — Balkanlarda tamamen € zerbest kalmak, Rusyanın y dahili politikacıları Sayeleri de harp tarafdarlığı ve bi teşvik ve tahrik etmeyi icap riyordu. Bilhassa Sosyalistler, Rusç n harbe girmesile vukuz gel andan, sıkıntı istifade & istihsal etmek veyi k rejimi değiştine di olmak emellerin Rus unsurundan ba; , Vesalre gibi, politikacıları da Rus çin onun mağı rdı, dan kâmına lardı. v unsurlarır d 'adan ayrılı ) olmasını ist İşte bu zümreden h: sapları, hük (Rus Mebuslar Mecl era ede arbe te hükümet $Şvik ediyor neraj hırsiz ra ve hi n başka bi mek Ümidile harbi istiyorlar ve Sıği Bilhassa S asırlık hasımları Türke * Parçalamak ve bu aılacak m, leri ezmek ve retle zafej lere mü das etmekten çekinmedi i hâdiseler bizi ciddi tedbirler fttihazına merb edi. rdu, Kendi başımıza keti miz 'a mükledir d dik, Büyük müttefikler ar mecbur idik. Büyük müttefikler de kapı, ki -| dolaşarak sadaka istemek nev'inden tedarik edilemezdi. Âciz bir adamili kapı çalması, kendisinin istihfaf hattâ bakaret e kovulmasını müt- cip olurdu. Az çok kuvretli ve Ur ve millet hali.de olursak uzatacı vaz elleri sıkacak doştlar veyahut menfaat arıyanlar bulabilirdik. Şu halde bizim için yapacak |i tarafta.. elddi surette çalışıp kut vetleşmek ve bar sahada kalkınmak, diğer taraftan mümkün yüz: bizima. derimizi kanımiızı er bfsk aramak. miyecek bir ite men — samimf eT zaman ve devi menfaatlere da er vi anan bir sttifak ak böyle payi. * Macaristanı| hâkimi olmiyan Üniformalı W ardan ibaret olduklarından vazle| takdirden âciz idiler; Rux - J harbi mağlübiyet lekesini sil -