NAZILL[ Fabrikasını Ziyaret Türk köylüsünün alın terini taşıyan pamuk balyaları karşısındayız, bu balyaların muğumu kime satayım endişesinden kurtulmuştur.» Nazılli fabrikasının ameleleri konferans esnarında TONOT aaaaamanaaamaz rsma mal n Mmuszzamı bir ndayım küçükl <imi f cak, L üyükir t koridorlar geçtik. A n, bi iairenin aydınlığında durduk. Bi- yazışa çıkmış gibi ha en makinelerin doğurduğı ını hazla dir asrın, aklı ba- tif hava, Durup dinlenmeden isliyen 23.000 iğ Türk kadımına enlar'lik basma ha zırliyor. Anladınız. değil mi; Nazilli basma fabrikar n Fabrikayı minelbab ilalmihrap gez| meğe başlımadan evvel, yol üstü da-| hverdiğindiz bu dairede, sınal ve ik-i tısadi sahadaki canlanışımızın sesi ni doya döya dinlemek — istiyorum. Sırtımıza geçirdiğimiz bazmayı bile dışarıdan getirttiğimiz günleri. — ve, şimdi yurdum dört bir tarafında bu-| nun gil geceli gündürlü işliyen öte-| ki fabrikalarımızı düşünüyorum. — Buyurunuz dolaşalım! Nazilli “kasabasının — yanıbaşında| yepyeni bir mamüre olan bu mües-i seseyi adım adım gezmek te, saatler, istiyen bir mesele... Evvelâ, Türk köylüsünün alm te- rini tapıyan pamuk balyaları karşı-) sındayız. Bu balyaların da dili var: ylü, artık; «Pamuğumu kime 82- ?> endişesinden kurtulmuştur. Bu gamuk nasıl ayıklanıyor, yıka-| nıyor, temizleniyor, atılıyor, sonra| keten helvası gibi Hüle yine makinelerc giderek iste - Bura -| daki tezgâhlar o ıp_ıdefın yüzde m' mişini Amerikan bezi haline getiri- yor. — Ya geride kalan yüzde otuz? — Onu da dışarıda dokumacılıkla geçinenlere satıyoruz. Böylece onl yı hariçten pahalı iplik getirtmek derdinden kurtarıyoruz. Sade bu kadar da eski usuller değil, ve fena şartlar Çok| de galışmakta olan köylü ve kasabalı'lan bütün parçaları bu mükemmel yas kızın yolunu bekli: (dokumacılarımızın — çocukları kafile “kafile buraya getirilmiş, onlara pra- #ik dersler verilmiştir. Yerlerine dö- gen bu gençler, burada öğrendikle- gini yaparak, derhal verimlerini art- uşlardır. P — Bir nevi mektep nı açmış bu- durüyorsunuz. —S—ıph—ıhhnı—yııuhmmıınm Gravür duruşmayı başka bir güne bırakmış- | (Devama 4 üncü Sayfada) İtar. kimi buz gibi soğukiti BASMA da dili var: Köylü urtık «Pa- işlemesi kâfi değil dir. Bu milessese| iş hayatında gücül nün yettiği kadar bir inkilâp yap - mektep zma, tah: sahibi olarak Avrupadan dönmüş us- talarımız vasıtasile- açtığımz kw rda, kendilerine Jüzamlu olan her » rmemiş olanlara ü daireye geçiyoruz. — İşte yer yer lekeli, kara kara enekli Amerikan bezi burada temiz lenir, ve ötedeki kazanlarda pişerek bembeyaz bir hale gelir. Sonra ütü- enir, gerilir, Böylece, istenen eni bulur. Yandaki odaya giriyoruz. — Almanyadan yeni getirttiğimiz bu makineler, basma olmak üzere dokunmuş şu bezlerden ayırdıkları - mizi merserize eder, yani ipekli ha-| line sokar. Nihayet son ameliyeyi görüyoruz. O bembeyaz bezin allı yeşilli, dallı! çiçekli basma oluşunu. Burada da dizi dizi -tıpkı bizim rotatif baskı makinelerimize benzi - yen- makineler ver. Yalmız boyları biraz küçük ve mürekkep yerine hu Susi bir nevi basma boyası kullanı- yorlar. — Ve, şimdiki hakie yalnız bu bo-| ya dışarıdan geliyor! Makineler işliyor: Yukarıdaki sa-| rılmış bez gergin bir balde aşağ doğru akarak, işlemeli pirinç silin-| dirlerden rengini, yahut renklerini alıyor, basma oluyor. | Sonra beri yandaki — makinelerde| yine ütüleniyor, sentimi santimine enişliğini buluyor, ölçülüyor, biçi-i top aluyor ve depoya gidiyar.| edi, fabrikanın daha gö 'ulccı:k yerleri var Meselâ; muntazam ku rike santralı: Burası b âlem. Sonra etölyeler , Glektri vel muhar- hi başına bir| düke marangozh k wesaire... Burada benim gibi bir yabancı le üç dört saatlik gezintl y erdirilmesi güç, irili ufaklı, kar Şağırtacak kadar — telerruatına — akıl ve çeşitli makinelerin bozulan, kırı- p yelerde -yenilerinden zerre ka kadar farkı olmamak şartile- yapıla- yor. Bir kelime ile fabrikanın, ı..l eh yedek parçalar getirimek ih-| tiyacı duymadan, aksamadan işliye-, bilmesini tamin eden işte bu aftöl -| yelerdir. İ Fabrikanın bir de mütevam, gü - “kadar hayli islanmiş Zattt İbeden Bayan Raufi di nıe.ı.ıdı hazırken dinlenilen ilk söylemişter: Belediye ve |Rumen Millt Ba vılayet bütçesi lınhıındı butçeyı ıynen kabul etti İstanbe Umumni Mec riyasetinde yaptığı dünkü toplamtı- sında 940 Belediye ve vi sini müzakere ve aynen İttifi bul eti Umumi Meclis Bütçe Em kabul olunan yeni bütçeye müteşekkildi Vilâyet ve Belediye matraf bütçele- Yi varidat yekünuna uygun olarak Yesbit edilm b r Dost ve Wilâyet Nafıa müdürlüğü .|Milli bayramı münasebetile dün Ru- men hın_w]n ânesinde bir te: ştır. Rumen bir hitabesile baş Veterine Sihhat — işle muhtelif işler ve masraflarına 8 m müttefik Rumanyanın|merasimde bir çak yramı Kııtlandı’ ur, Toplantıyı müteakip kansolos kotonimia übelklerişi kabul #tmişei toplanlıda bulu - 2 bin 461 lira ayrılmıştır. 0, Belediye Sihhat i 0, Veteriner işlerine 2 İmar isler r. Bi 'Temizlik yritmm 3 masrafla: n umumi yekânu 9448.110 lira ©- larak kabul edilmtetir. SŞehir Meclisi bımdan gonra 7zabr. taj belediye tal'matnamesi meddelerini tetkik ve ka dağılmettir. Masrif müdürlüğü İstanbulda bu yıl resmi ve hususi Türk ekal- liyet ve encebi okullarım lise ve Izdiham Hâdisesi Dün, hidııed; i:ınıu kay- taokul ve lise bitirme imtihanları hakkını haiz bulunan imtihan olunacakları . imtihan tatillerini ve | erini tesbit <t - Dolmabahre, şgrav tandaşın ölümüne sebebiyet izdiham hâdisesinin şahitlerini lenilmesine dün de ik mahkemesinde devam edilmiştir. Maznun Salih Kılıç ta İstanbulda 53 devler art-okulu 18 lise bilirme komisyonu teşkil edilmiştir. Fkalliyet okullarının devlet orta ve lise bitirme imtihanları şu mekteplerde olacaktır: Vefa Erkek Hsesinde, Fransız mektepleri Galatasaray erkek li- #esinde, Alman mektepleri İstan- bul Kız Wisesinde, İngiliz ve A « merikan mektepleri Kabataş Er kek lisesinde, İtalyan mektepleri 17 yaşındaki kızını kayıbeden Raufi Manyas'ın refikası Lâbika — şunları «— Büyük kapmın kimin emrlle| açılıap kapandığını bilmiyorum, fakat şuna kanüm, ki kapı evvelâ kapan:p ta sonra açılmasaydı bu korkunç ka- za olmıyacaktı.. Diğer şahit Reassürans rinden Ariz bir şey bilmi lemiş, Rıza Ünal da vak'anın kapıla- vın açılıp kapanması ile vüku bulma- p, halkın tehalükü ve Y"" zünden ileri geldiğini Bundan sonra vak'a yerinde ke"'fı yapaın heyetin Bunda kazanın Takasla ticaret muameleleri Enternesyonal takas muamelesi durdu ığu zerüretler ne- asla yapı- eler — tamarmen abi takasla iş| ede hnr n kemen bir Takas Limited 8 tedi istinsbe ceza ma karar vermiştir. Sevdıgı kızı kaçırmış İlyas adında bir. adam dün mahkemeye verildi Dün sabah Sütlüce Çırma v l n İtalya, 2 aöa ve diğer bazı bita- 200000 liradan tere faz- apılmıştır. meyanında — İngilteri findik, İtalya'ya 50000 Macaristan" “| Holanda ve- Belçika ile ticaret durdu Holânda ve Belçika ile ticaret y 'a deri gönde-| t mek kolların-| dan yakalayıp kaçırmıya kalkışmıştır | Kızın feryatlarına yetişenler İ sın elinden kurtarmışlar ve İlyas da polise teslim edilmiştir. İkinci ağır ceza mahkemesine ver len İlyas dün öğleden sonra yapılan muhakemesinde her şeyi inkâr etmi: mahkeme kararını bildirmek - ü: den müteaddit defal; miş, ıMw bep red cevabile karçılarm: hayet fazla tahammül ed pan bazı tücearlar harb meml, ketlere de sirayet 'etmesi üzerine ta- ahhütlerini anüle etmişlerdir. Bun dan başka bu, memleketlere yapılan o maştır. Belçika ve Holanda'ya en zi- yade bububat ve tütün ihraç edil-| İmekledir. ganeman e | Adükadarlar gümrüklere çıkarılamı- , |ellerinde (177 parça emlâk va zdır. Dış kısmile sipariçlerin de gelemiyeceği ılılııı!-l l. Devlet ortaokul v;lis_eî" — bitirme komisyonları İmtihan gîirîlerile mektepler dün tayin edildi İnönü kız caklardır. lisesinde imtihan ola- ildâl, Şişli anları Da - Darüşşafaka, Hayriye Yücaülkü, Boğaziçi, Işık, Terakki lise bitirme imtih Gala ay erkek sinde, rüşşafaka, Hayriye, Yü İstiklâl liselerinin okul — imtihanları, Boğaz, Işık orta okul | kiz orta © Resmi ve hususlf lise, orta p - kullarında bu yıl imtihanlara 27 mayıs sabahı savt 815 de başlar nacaktır. Ecnebi okullarına ge » lince İtalyan, Alman, Bum, Er- meni ve Musevi mektepleri 3 ha ztranda, İngiliz mektepleri 6 ha- ziranda, Pransız mektepleri 10 haziranda ve Amerikan mektep- deri 23 mayısta imtihanlara baş- hyacaklardır. devli Pertevniyal, Şişli Terakki devlet N şantaşı caktır. Kahve fiyatı yükselecek mi? Kilo bıııııı yıı—ml kuruş zam yapılacağı bildiriliyor Kahve buhram cevam etmektedir. Jyan kahvelerin hiç otmazsa bir kıs- mına müsaade verilmesi için vekület | nezdinde tesebbüslerde bulunmuşlar | dir. Bu ay başından itib n kahve- kiloda 20 kuruş zam yapılacaktır. nu öğren tüccarlar leri saklamışlardır buhran da bu sebep iştir. Resmi makamlar| — içi ar- nlerde beyanname alı e. İhtik r hakkında Şi <i mevzuubah h iler vt kah stokları n an bu, başl büs edi a ek olani idetli MÜTEFERRİK: |Mısır çarşısırdaki dükkân- ların istimlâki Masir ça muamelesi ikmal i takdir ş olan mal tebligat yapılmağa baş- Misir. gi içinde şısmda — takdiri - küymet edilmek üzeredir. | TnCik sahiplerine lanmıştır. n İberaber hepsi 230 parçaya baliğ ol- maktadır. Diğer taraflan Koskadaki istimlâk işlerine devem olunmakta- Gözümüzün göıdıîıi Küçülen su bardakları İş Bankası köşesinde, kı!'Hi metli larihi eserlerimizden bif sebil vardır. Halkın içecek ı;j miz suyu bedava temini - içili yapılmış bir hayır yeri idi. Fâ kat metruktü. Evkaf şu farkla burasını ile ya etü: Su lığıxılııı)nı Satır hyor. Her şeyin paraya bağli olduğu bir zamanda bu da D'ı bir Fakat benma gayritabii kıl! fark daha ilâve edildi. Evi Jazla gelir temin hevesine tü ve su bardaklarının hi i Kküçülttü!. .me—mgs’ Kaympederini yaraladı © Beykorda, Çul bahçe yödü bir kulübede yatışı kakı buklu-P: medle ga cimiş. Netiği at Blehmed, ve g&ırtından nıştır. npederinli ağır surettöğ Mehmed yakalemarak $ hanesine kaldırılmıştır. Yakalanan çete Dokuz sene evvel İzmirde Asanel örcü mevklinde tüccar Albertin evi* e girerek Alberti ve karısını ölüme le tehdid edip soyan ve yakalanarak | 73 sene hapse mahküm olan Nurl | vezasını bitirdikten sonra hapishan€ Abdülkadi ile İstanbula gelip ev ve mağazalari sıkı bir taki < binden sanra yakayı ele wermişler * r. İ İ 4 rkadaşlarından Hasan, Münir ve Hüdai burada bir çok oymuş, zabıtamızın 10752540 Lendra Nev-York Paris Milanc Cenavne Amasterdam Berlin Brüksel Atina Söfya Prag Madrid Varşeva Budapeşte 100 Yen 400 l-—q Kr. 314005 Bükreş Belgrad Yokohama Stokhelen Moskosa —— — M00 R: (ESHAM ve nml'r 1938 *,5 ikramiyeli Sıvas - Erzurum 2 Savas - Erzurum Ergani Savas - Erzurum | Türk Ticanet bankası 3 « A Reşat, Hamit Kaba Beşibirlik M ayar ıllıç: altın gram 2 Tahtelbahir yeni torpido j j $ Haziran 1909 Amerika İtahtibahir sefinelerinin pek te matel lüba muvafık surette hizmet edeme” ğ diklerini nazarı dikkate alarak gayel garip bir icadda bulunmuştur. 4 Torpido sefinesi yerint sabih vE€ müteharrik bir torpil yani mermi İvücude getirmek için âdi bir torpid | ile tahtelbahir bir sefineyi biribirin€ | raplederek sathı deryadaki kasınıni sellülaid bölmelerle toçhiz eylemi © ki, bu suretle düşğmâan mermisi u"î rafından tekneye rahne açıldığı B” man suyun temasile inbisat eden seh mühendislerinden — biri © for. İstimlâk ediüen binalar hemen| nedmed.lmektedir. lülcid derhal delikleri — tıkayabile * hçeküir.