17 Temmuz 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

: TAN İSTANBUL mmm 24310, 24318, 24319 aBa 1 ai Hububat Fiyatları GÜNLÜK Tesbit Edildi EkmeğinKarneİle Verildiği Yerlerde TİCARET VEKİLİ BEHÇET UZ Huuba+ Alım Satımı Yasaktır Ankara, 16 (Tan) — İstihsal maliyetlerindeki umumi yükse. liş göz önünde tutularak hubu- bat mahsulü fiyatlarına zam ya. pılması hükümetçe karar altına alınmış ve Ticaret Vekâleti bu hususta bir tebliğ neşretmiştir. Bu tebliğe göre, Toprak Mahsul. leri Ofisinin iştigal mevzuların. dan bulunan buğday fiyatı 20, çavdar fiyatı 15, mahlüt ve mi- sır fiyatları 16 şar, arpa, yulaf ve ak darı fiyatı da 15 er kuruş olarak tesbit edilmiştir. Bu fi. yatlar müstahsilden mübayea fi. yatlarıdır. Bu mahsullerin evsa- fı aşağıda gösterilmektedir: BUĞDAYIN VASIFLARI: *h 5 den fazla çavdarı, 90 5 den faz. la ecnebi maddesi bulunmıyan, hektolitre vezni 76 kilogramdan aşağı olmıyan buğdaylar; z ÇAVDARIN EVSAFI: Ecnebi — HER ŞEYDEN ÖNCE KÖYLÜNÜN EMNİYETİNİ KAZANMAK LÂZIMDIR İktisad! hayatımızda yeni bir hamlenin ilk adımını teşki! edecek mü- him bir karar karşısında bulunuyoruz, Saracoğlu hükümeti, hem buğ- day fiyatlarını arttirmiş, hem de ordu ve müstehlik halkm ihtiyacını temin için mahsulün bir kısmını değer fiyatiyle müstahsilden alıp bi- tiktirmeyi düşünmüş, hem de köylüyü elinde kalan mahsulü satmak- fa serbest bırakmiştir. Bu kararın köylüyü tatmin ederek onun itima- dımı ümariz. Bu süretle davanım ana L tedbirlerle memleket ik- hizmet Prensibi hailedili bundan sonra tısadi tındaki . mu izli Yoktur. haliline doğru gidileceğine — şüphe ;YAZAN: M. ZEKERİYA SERTEL Sarıçoğlu hükümetinin — ik- - tısadi hayatımızda yeni bir hamlenin ilk adımını teşkil Edecek olan mühim bir karari a da büulunuyoruz. Yeni Ticaret Vekili Doktor Behçet Z'un telkini ve şimdiye kadar Yaprlan tetkiklerden hasıl olan anaat üzerine verilen bu kararın îl_k. hedefi köylünün ve müstah. | Silin emniyet ve itimadını kazan- Mak olsa gerektir. Çünkü hepimiz biliyoruz ki bugünkü iktısadi müvazenesizli. ?n halli, her şeyden önce köy- Ü ve müstahsilin emniyet ve iti. şıf'lln! kazanmıya bağlıdır. Bir. HHi ve” ve takip eden tedbir. *?, kararlar ve hâdiseler tedri- Cen köylünün emniyet ve itima- “nı sarsmıştır. Bu yüzden köy- ün ya ekimden kaçtığı, ya ulünü gizlediği, veya elin- deki mahsulü hükümete verme- Mek için her çareye baş vurul. duğu görüldü: O halde ilk yapı- acak şey köylünün ve müstah- | Silin gönlünü almak, onu bu Pa« Sif mukavemete sevkeden sebep. | leri ortadan kaldırarak köylü- Nün emniyet ve itimadını ka- Zanmaktı. Bunu yapmak için de ©vvelâ köylüyü tedirkin eden se- i bulmak lâzımdı, Bu se- |beplerin başında buğday fiyatı- dım düşüklüğü geliyordu. Diğer rak mahsullerinin fiyatları a. |labildiğine yükseldiği halde hu. | bubatn satış fiyatı olduğu yer- | de mıhlanıp tutulmak isteniyor- du, Köylüyü rencide eden ikin- ti âmil de, mahsulünün devletçe l'f“ düşük fiyata âdeta zorla e. linden alınmasıydı. * e düzeltmek için * ıu vaziyeti alınması lâzım gelen ted. birin ne*olacağı hakkında bu iş- n anlıyanlar arasında ufak bir ânket yapmak istedim. Doğru. n doğruya ziraatla meşgul o. köylünün derdini ve pisiko. bojisini gayet iyi bilen münev. Ver bir çiftçiye sordum. en evvel hububat fayin İçin'şde hubübatın nın tesbiti için de muhtelif böl. gelerden bu işten anlar, doğru- dan doğruya istihsal ile meşgul kimseleri davet ederek fikirleri- ni almalıdır. Maliyet fiyatı böl. geye göre değişir. Şark vilâyet. lerindeki maliyet fiyatı ile, garp ve orta Anadolu vilâyetlerinde . ki arasında fark vardır. Köylü mahsulüne değer fiyatını — ala- cağinı bilirse malmı saklamaz ve istihsalini azaltmaz.” * * Adanah bir çiftçi ise şu fik- ri ileri sürdü: “—. Buğday makine ile çalışan büyük çiftliklerde 4.5 kurüşa, sabanla ve elle çalışan küçük iş. lenmelerde âzami 7 kuruşa mal olur, bu bakımdan buğdayın 14 . 15 kuruşa satılması çiftçinin a- leyhinde değildir ve 'bu kâr çift- çiyi tatmine , kâfidir. Buğday fiyatını arttırmak, diğer mahsul ve eşyanın fiyatları üzerinde mü essir olur. Netice olarak hayat bir kat daha pahalılarır ve bun« dan yine köylü mutazarrır olur. Onun için buğday fiyatını arttır. mayı değil, köylünün muhtaç ol- düğu eşya ve malzemeyi. ona ucuza vermeyi - temin etmenin AgE> Devamı Sa, 2, Sü. 3 maddesi 9e 5 den, buğdaydan gayri unlu maddesi 96 5 den faz. la olmryan ve hektolitre vezni 70 kilogram ve daha yukarı bu. lunan çavdarlar; ÂKa7 Devamı Sa. 2, Sü. 7 Hüsrev Gerede Dönüyor Büyük Elçi, Umumi Karargâhında Devlet Reisine Veda EHi Berlin, 16 (A.A.) — Anadolu Ajansının hususi muhabiri bil - diriyor: Türkiyeye avdeti mü- nasebetiyle Hariciye Nazırı Von Ribbentrop tarafından öğle ye. meğine, ve M. Hitler tarafından da çaya davet edilen büyük elçı Hüsrev Gerede, dün umumi ka. rargâhta vedalarını yaptıktan sonra Berline dönmüştür. AKDENİZDE | BİR PETROL GEMİMİZ TORPİLLENDİ Karaya q;;; Geminin Kurtarılması İçin Çalışılmaktâdır Ankaraı 16 (A.A.) — Haber aldığımıza göre doğu Akde. nizde 2.000 - tonilâtoluk bir Türk petrol gemisi torpillea. miş ve ge. i'karaya otrr. muştur. — #eminin kurtarıl. masıina çaltşemaktadır. Kapalıcarsıda 3 Yangın bastırıldıktan Tayhi bölgelefe göre maliyet | iyatı ilâne Bit hesapla tes- (| bit © gliyöt fiyatı | Yükseldiği 7mahsulün satış | 'iyımanm dü gkmnak müm- kün değildir. Maliyet fiyatları. ükkân di 4 yan sonra hâdise yerinin -nıııınrııi (Yazısı ikinci sayfamızdadır) SİYASİ HALK Bir Fransız Gazetesinin Makalesi "Saraçoğlu, İktidarı Nazik Bir Zamanda Omuzlarına Alıyor,, ——— Gazete, "Türkiye Tatbiki Çok Güç Bir Bitaraflığın Muhtelif — İnceliklerine Vakıftır., Diyor Vıcğıy, 16 (A.A.) — Ajansın hususi muhabiri Bildiriyor: Mar. silyada çıkmakta olan “Ordre” gazetesi, “dünya dramı karşısın. da Şaraçoğlu" başlığı altında neş rettiği bir baş makalede, kabi. nesı'_n_i tamamlamış olan yeni baş vekılıq Türk milletinin tuhun. da ngılliyet fikrini demokrasi prensipleriyle yuğurmuş olan Atatürkün sadık bir arkadaşı sı. fa'tişîle kendisinden evvel gelen hükümetlerin siyasetlerindeki bü yük hatları takip edeceğini kay- dettikten sonra diyor ki:.. “Türkiyeyi kurtarmış olan dâ. ainin eserini takip eden bugünkü Türk idare adamları kendi si. yasetlerine tam bir istiklâl ver. msek hususlarında pek titizdir . ler, Balkan memleketlerinde, ya. kım ve Ortaşarktaki hareketle- rin med ve cezirleri arasında Çocuğunuzu Mektebe ÇOCUK ANS Gönderirken Bir de İKLOPEDİSİ Alımız, Çünkü bu Aneslklopedi ana mektep kitabı. kadar ve belki ondan daha ziyade lâzımdır. FİYATI YEDİ LİRADIR. 'TAN y | NU Askeri Vazivet ] dügüm Don Harbinde Noktası Volga Yolu Hayati Türk idarecileri, tarafsızlık ve Â3 Devamı Sa. 2; Sü. 4 l NECATİ Ruslar Alman Taarruzunu Volga Dirseğine Varmadan Durdurmak Zaruretindedir, Çünkü (” Yazan: Emekli Deniz Subayı —N Ehemmiyeti Haizdir YAŞMUT ı 4 Alman taarruzlarınm istikametini ve Sovyetler 'tarafından tahli “ye edilen Bogucar ve Milleroyo sehirlerini gösterir harita Timoçenko orduları —muharebe ede ede ricate ve bunları takip eden Alman taarruz kolları Don nehrinin doğu ve batı kıyılarını takip ederek cenup do- ğuya, Volga nehrinin dirsek yaptığı Stalingrat şehrine doğru ilerlemekte- lerdir. Görünüşe göre Donetz mmnta- kasındaki bu büyük Alman taarruzu- nun bugünkü esas hedefi- Statingrat şehrini zaptederek Volga nehrini bu dirseğinden kesmek ve bu suretle orta ve şimal Rusyaya yapılan büyük nak- liyatın can damarı olan su yolunu bertrraf etmektir. Gerçekten Volga nehri ile yapılan nakliyatın Moskova- Rostof demiryolu — kesilmeden evvel bile bu sahadaki nakliyatın yüzde sek. senini temin etmekte olduğu naza. rr itibara alınırsa bu tren hattı ke- ÂŞ Devamı Sa, 2, Sü. 1 Ruslar İki Şehri Daha Boşalttı Voronez. Varoşlarına Sokulan Alman Kıtaları Geri Atıldı Don'da Almanlar 80 Müttefikler İhraç İçin Hazırlanıyor —oO—- İngilterede Büyük Ölçüde İstilâ Manevraları Yapıldı Londra, 16 (A.A.) — Piyade kuvvetleri ile zırhlı alayların . dan mürekkep Kanada kıtaları tarafından İngiliz deniz ve hava kuvvetlerinin iştirakiyle yapılan manevralar SOna ermiştir. Bu manevralar şimdiye kadar Av. rupa sularında yapılan taarruz ve istilâ maneyvralarının en bü. yüğüdür. Bu harekât uzun haf- talardânberi yapilan - talimlerin neticesidir. Talimler esnasında piyade kuvvetleri tarafından des. teklenen birçok zırhlı taşıtlar İngiltere sahillerinin muhtelif noktaâlarına çıkış hareketleri yap mışlardır. Mısır'daki Fransız Harp Filosu İcabında Kendini Müdafaa Etmek İçin Emir Aldı Vichy, 16 (A.A,) — İskende- riyedeki Fransız filosunun du- rumu hakkında Vichy ile Ame. ria ve Vichy ile Almanya ve İtalya hükümetleri arasında ba- zı müzakereler cereyan etmiştir. Bu münasebetle Vichyde bir no. ta neşredilmiştir. Bu notadan meti, İskenderiyedeki Fransız filosu kumandanına, İngiliz kuv- vetleri İskenderiyeden çekıldfk_ leri takdirde filonun en yazın Fransız limanma gitmesi, İngiliz kuüvvetlerini takip etmemesi ak. 8i halde elinde bulunan her va- A Devamı Sa. 2, Sü. T anlaşıldığına göre Fransa hükü. |dir. Tümen,3cootayyare Ve 4000 -Tank İle Taarruz Ediyor Moskova, 16 (A.A.) — Öğle üzeri neşredilen Sovyet tebliği: Çarşamba - perşembe gecesi Sov” yet kıtaları Voronez bölgesinde ve Millerovo'nun cenubunda ya. ptlan muharebelere iştirak -et. mişlerdir. Cephenin diğer kesimlerinde mühim bir değişiklik olmamıştır. İki şehir boşaltildı Londra, 16 (A(A.) — Don cep- hesinde çok şiddetli muharebe. ler devam etmektedir. Sovyet gece yarısı tebliğinde, Voronez. de giddetli çarpışmaların devam ettiği ve Soyyet kıtalarının _Bq- güçar ve Millerovo şçhirlermı tahliye ettiklerini bildirmekte . Tebliğ ekinde Voronezde çar. pıçmılıığm çok - şiddetlendiği ve birçok müstahkem mevzilerin elden ele geçtiği bildirilmekte ve Almanların bu kesimde bir kaç gün içinde 5l tayyare kay. bettikleri ilâve edilmektedir, Rus Kıtaları Cenupta Kovalandı — Berline Göre Voroşilovgrat Şehri Düstü Rostof Ve Kafkas Limanları Ağır Şekilde BombardımanEdiliyor Berlin, 16 (A.A.) — Alman or. duları başkomutanlığı tebliği: Doğu cephesinin cenup kesimin. de kovalama savaşları aralıksız deyam: etmektedir. Düşmanın kuşatilimış ve yolları kesilmiş münferit gurupları boş yere do- ğuya bir yarma hareketi yapmı- ya teşebbüs etmislerdir. Şimdive kadar düşman tarafından verilen kayıplarla elde edilen ganimet. lerin sayısı henüz tesbit edile. memiştir. Hava "kuyvetlerimize , mensup büyük teşkiller, Sovyet gerileri- ni ve düşman bağlantı yerlerini şiddetle bombalamışlar ve bircok düşman kollarını * dağıtmışlar . dır.* Savaş uçaklarımız Rostov şehrini ve Kafkas kıyısının mü. teaddit Hmanlarını bomba ve mitralyöz yağmuruna tutmuşlar- dır. & Harp bakımından Rostov şeh. rinde önemli sayılan hedeflerde büyük yangınlar çıkmıştır. Ay. rıca, büyük bir yük gemisi tam isabetle batırılmıştır. A Devamı Sa. 2, Sü., 6 Japonlar daFırsat! Belîlî_yor Ay Sonunda Rusyaya TaarruzBaşlıyacakmış! Japon Başvekili Tojo Ankara 16 /Radyo Gazetesi) — verilen bazı haberlere göre, Man çuryada Japonlar büyük kuvvet ler toplamaktadırlar. Bunun Rusyaya karşı bir hareketle i! - gili olduğu kaydedilmekte ve mevsukiyeti —üzerinde —durul maktadır. Bu taarruzun te nmuz nihayetinde veya ağustos başlan A7 Devamı Sa. 2, Sü, B gicinda vukua geleceği tahmin edilmektedir.