11 Nisan 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

ve malül harp esirlerinin iki adeleye nit biz Kalyan gemisinden çıkarı! ir kaç intibar tesbit ediyor: CUMARTESİ 11 NİSAN 1942 gün evvel İzmir limanında milbadele edildiğini yazmıştık Yukarıki resim 1 — İngiliz hastahane liyor 3 ve & — Ağır yarı Mtalyanlardan bir kaçı salda gemisi Llandoverg Castle, 2 — İrg ılar gemiden vinçle indiriliyor $ — Sakat ve yarslı PAHALILIĞIN ÖNÜNE GEÇMEK İÇİN BİRİCİK ÇARE: VESİKA Her seyden evvel yapılacak gey fiyat 6 İsikik ederek kati ve rmayyen #tmektir, Sonra bu siyasetin tetbikinde elbirliği yaparık yeya kapon usalünü zârürü kılar, YAZAN: M. ZEK gri müdahalesine rağ - men fiyatların yükselmek te devam etmesi, hayatın boyu- ma pahalılanması, piyasada bir türlü bir müvazene teessüs ede. memesi de gösteriyor ki, şimdiye kadar takip edilen fiyat siyaseti muvaffak olmamıştır. Ne fiyat - ların mürakabesi, n6 istihlâki a zaltmak çin fiyatların yükseltik mesi, ne de deyletin bazı malla. ra el koyarak âzami fiyat tayin &tmesi hükümetin teminine ça - lıştığı gayeye varmayı mümkün kılabilmiştir. Bu muvaffakıyetsizliğin sebe- bi de bizce basittir. Hükümet muayyen bir fiyat siyaseti takip etmemiş, fiyata müdahale sistem lerinin hepsini ayrı ayrı tecrübe etmiştir. Bunun da sebebi iaşe ve fiyat meselesini günlük ve geçici ted- birlerle halledeceğimizi umma mız olmuştur. Harbin ve anormal vaziyetin doğuracağı meseleleri tâ başlan- gıçlan bir kül halinde ortaya ko- yup muayyen bir fiyat ve iaşe si. yaseti takip etmiş olsaydık, şüp- hesiz bugünkü vaziyete düşmez- dik. Fakat her vekâlet kendisini alâkadar eden meselelerde günün. icap ve ihtiyaçlarına göre tedbir a iktifa etmiş, ayni mese. le etrafında bütün devlet teşkilâ tını organize ve koordine etmek lüzumu üzerinde durulmamıştır. Ayni hatayı İsviçre de yapmış “ter. Orası da, tıpkı bizde olduğu e gibi, radikal bir fiyat siyaseti ta- — ip etmiyerek fiyatları mürakabe ile hayat pahalılığının önüne ge- çebileceğini ummuş, fakat iki se. Pelik bir tecrübeden sonra nil © yet o da bütün diğer devletlerin “tuttuğu yola girmiye mecbur ol- muştur, Onun için bizde de, her şey. den evvel yapılacak gey, fiyat ve iaşe meselesini bir kül halinde tetkik ee kat'i ve muayyen i ve fiyat siyaseti tesbit e etmektir. Sonra bu siya- setin tatbikinde bütün devlet teş kilâtnı biribiyle elbirliği yapa - rak çalışacak surette koordine etmelidir. Her veköletin bu işten az anlayan mümessillerinden mü Tekkep salâhiyeti mahdut bir ko- ördinasyon heyeti yerine, hem devletin bu işlerden anlayan un- surlarından hem de Millet Mec. lisinin ve ticaret âleminin iktisa. di işlerde kendilerinden istifade edilebilecek rükünlerinden müte Ar Serdi sia sc a Zİ salışacak surette koordi Bal arasında yahut arzla talep arasında bir mivazene Hetin müdahalesi zarüridir. Bu müdahale alm âdil bir nisbet dahilinde tevzünl icap ei ——— ve isşe meselesini bir kül halinde iâ$e ve fiyat siyaseti tesbit ve takip ütün devlet teşkilitmi birbiriyle etmelidir. İstihlâk ile istih- içim dev- olunca, bir » Bu da karne, vesika ERİYA SERTEL SARK CEPHESİ) İlkbahar | Taarruzu Geçikiyor Almanlar Belki de Mayısın Sonunda Harekete Geçecek Rusyada Büyük Tank Birlikleri Kuruluyor Stokholm, 10 (A.A) — Stok - holm Titningen gazetesinin. Ber lin muhabiri yazıyor: Almanlar belki Mayıs symın sonundan ev. vel taarruza geşmiyeceklerdir. Cenupta arazi Kafkasyanın pet - rol sahalarına karşı harekete ge- | Almanların, cephenin diğer kısım larındaki şartlar ileri harekete de vam edilmesine imkân vermedik. çe, bu bölgede taarruza geçmek istemiyeceklerdir. Sovyetler büyük tank birlikleri hazırlıyorlar Moskova, 10 (A.A) — Kazıl yıl dız gazetesinde neşredilen bir ma kalede deniliyor ki: “Büyük tank teşkillerin Sov - yet taarruzlarının esas unsurunu teşkil edecektir Tank kullarımı - za gayet mükemmel yeni maki. neler verilmiş ve kuvvetleri son derece arttırılmıştır. Bu makine - ler düşmanın zırhlı birliklerine şiddetli darbeler indirmek vazi - fesiyle mükelleftir. Af Sonu: Sa: 3; Sk 8 Girit ve Malta'ya Karşılıklı Akınlar Kahire, 10 (A, A.) — Dün gece bomba tayyarelerimiz Giridin hava meydanlarma ve Libyada Bingazi ve Martusanım sskeri hedeflerine taarruz | etmişlerdir, Berlin, 10 (A.A,) — Tebliğ: Malta adasına yapan kücumlar gece gün- düz devam etmi Tersunetere, li. man tesislerine, doklara ve hava a-| tepeler. kaydedilmiş. $S. Cripps'in Teklifleri Reddedildi Hint Milli Kongresi, İttifakla Verdiği Bu Kararı Tebliğ Etti Kongresi liderlerinden Nehru Yeni Delhi, 10 (A.A) — Hint kongresi icra komitesi bugün it- tifakla kabul ettiği karar sure . tinde Cripps'in tekliflerini red »- detmiştir. Bu red kararı Cripps'e bildirilmiştir. Reuter Ajansının öğrendiğine göre, evvelce üzerinde bir anlaş- maya varılması mübtemel görü. MP Sonu: Sa: 2; S0: 3 çilmesine imkân vermekte ise de|—— İsinda Hermes Telgrafı TAN, İST, Telefon: 24310, Bösta, 24819 TANEVL İstanbul Ankara Seylan Adası Açıklarında Bir İngiliz Tayyare Gemisi Batırıldı Diğer İki Kruvazörün Daha Battığı Haberini Londra Yalanlıyor Amerikan Kuvvetleri de Fil Kruvazörünü Batırdı Tokyo, 10 (A.A.) — İmparator İuk umumi karargâhı, Hint Ok - yanusunda yapılan harekât esna- inde bir İngiliz tayyare gemisinin Ubatırıldığını bildirmektedir, Hermes, 10,850 tonluk bir tay yare gemisi idi. 1918 senesinde tezgâha konan bu geminin inşa - atı 1924 senesinde bitmiştir. Kıza Ea konur konmaz tayyare gemisi olarak kullanılmasına karar ve rilen ilk harp gemisi Hermes't Sürati 25 mil olan bu gemi 14 san timetrelik 6 top, 102 milmetrelik 3 bava topu, 47 milimetrelik 4 top ve 14 hava mitralyözü ile teş hiz edilmişti. 20 tayyare taşıya - bilmekte idi. Hazarda mürettebâ tı 664 kişi idi, AY Sonu; Su 2 S0: 7 Yedi. Bulgar , Tümeni Sırbistanda Bunlar, Çekilen Alman Kuvvetlerinin Yerine Kontrolü Ele Alıyor Bütün Balkanlarda Altı Tümenden Fazla Alman Askeri Kalmadı Londra, 10 (A.A.) — Times ga zetesinin diplomatik muherriri yazıyor: Hitlerin emirlerini al . mak üzere Almanyaya giden Kral Borisin seyahatinin ilk neticeleri Sırbistana giren Bulgar kıtaları” cın mühim hareketlerinde görül mektedir. Londraya gelen haber lere göre, Bulgarlar şimdi he - men bütün Sırp topraklarının kontrolünü ellerine almaktadır. lar, Son zamanlarda cenubi Sırbis tana inhiser eden Bulgar işgal bölgesi şimdi Belgradın 50 kilo- metre kadar denubunda bulunan Malednovak'a kadar uzanmakta” dır. Hâlen Belgrad ve civarını İş gal eden tümenden başka Sırbis A Sonu: Sa: X Sü: 6 TOHUMLUK TEVZİİ Ziraat Vekâleti Emrine Bir Milyon Lira Daha Veriliyor Bazı İktisadi Teşekküller, Devletle Yaptıkları Alım Satım İşlerinde Eksiltme, Arttırma ve İhale Kanunu Hükümlerine Tâbi Tutulmıyacak Ankara, 10 (TAN) — Yarın (bugün) resmi gazetede © çıkacak bir koordinasyon karariyle muh- taç çiftçiye aynen veya nakden tohumluk temini için Ziraat Ve- kâleti emrine ayrılan 1,600,000 liralık tahsisata bir milyon lira daha ilâve olunmaktadır. Yine bugün neşredilecek bir ko ordinasyon karariyle sermayesi - nin tamamı veya en azyarısı dev. letçe temin olunan müesseselerle devlet tarafından idare olan ikti sadi teşekküllere bu meyanda Sü: merbank, ticaret ve petrol ofisle- ri ,devletle yaptıkları alım ve sa» tım işlerinde eksiltme ve arttır. | ma ve ihale kanunları hükümleri ne tabi tutulmıyacaklardır. Yeni mahsul için tedbirler Ankara, 10 (TAN) — Hükümet, zi- #sat seferberliğini en geniş bir tar, da tatbik etmek için idraki yakını eseş olan mahsulü mahallinde kon rol ötmek, zamamında kaldırmak ve istih'ik merkezlerine süratle sevket- #nek için yeni bir takım tedbirler almış bulunmaktadır, Derhal tatbik edilecek olun bu ted- birler arasında İstihsal reerkezlerini, bilhassa tarlaları kontrol edecek ve mahsat kaldırılricaya kadar işin ba- #endan ayrılmıyacale kontrolörler bu» Ap Sonu; Sa: 2; S2 No, 10? 5 KURUŞ YEDİNCİ YIL 2386 Tokyo menbah haberlerde mek ürere istihlâk birlikleri için bilhassa büyük istihlik “e... 1 PASİFİK “HARBİ Bataan'dan Sonra Corregidor Kaleleri de Dövülüyor Japonlar Dün Cebu Adasına Çıktılar Tokyo; 10 (A.A.) — Japon umu mi karargâhı bildiriyor: Filipinlerde 6 gün süren Japan taarruzu neticesinde bu sabah 60 bin Amerikalı ve Filipinli müta- reke istemiştir. “Tokyo, 10 (A.A.) — Bataan cep hesinden gelen son haberlere gü- re, düşmarın dağlık arazideki mü dafaz hatları büyük Japon taar. Tuzu esnasmda yarılmıştır. Düş- man müstahkem Corregidor ada sma geçmek için yarımadanın ce Dup noktasına kadar gitmek is- masına mensup hava kuvvetleri taarruzlarını Corregidor'a çevir « mişler ve bu münasebetle bü su. larda bulunan vapurların bir kıs mı batırılmıştır. Corregidor adası ağır akınlara maruzdur Yaşington, 10 (A.A. muvasala 24 saattenberi kesilmiş bulunmaktadır. Bataanda çarpış- maların sona erdiği âşikârdir. MIP Sonu; Sa: & S0: 6 Polonyada Ölüm Miktarı Çoğalıyor Londra, 10 (AA) — draya gelen son hak tında bulunan Polonyada yelin gittikçe vabimleştiği Unnlaşl- naktadır." Memleketin elim olan sih- şartları ölü mikfarırin görülmemiş a ni görter- mektedir, Meselâ Varşovada 18 mesinde 15,500, 1940 da 2531 de tiktiben 40,000 ölüm vaka dedilmiştir. Hörplen evveli Varşovada | tiemen hiç malüm olmıyan “lekeli humma- dan 1938 de 23, 1940 da 1,800 ve 1041 de takriben 5,800 kişi ölmüştür, »! BAYANLAR! ŞAPKA, ÇANTA, ELDİVEN ve ŞAPKA ŞEN ŞAPKA YAZLIK AÇIK RENK FÖTR VE HASIRLAR GELMİŞTİR. Taşra için sipariş kabul edilir Sultan Hamam 46 levazımatınızı yalnız 7,550 tonluk Emerald kruvazörü battığı iddia edilen aaa Istihlâk Birlikleri Teşkili Kararlaştı Halk, Dağıtma Ofisi Tarafından Verilecek Maddeleri Yalniz Bulunduğu Semtin. Birliğinden Alabilecek Ankara, 16 (TAN) — Ticaret Vekâleti iaşe müsteşarlığı, yurdun her tarafına teşmil edil kur vermiştir. Bu birlikler, dağıtma ofisinin em inde olacaktır, Müsteşarlık, maksadı temin merkezlerindeki küçük ve büyük bakkal dükkânlarmı organize edecetir. Bilhassa mahalle bakkallarından âza- mi surette istifade edilecek, halkın bütün ih- | Giyaçları dağıtma ofisi tarafmdan bu bakkal ı ecektir, Bakkallar ayni zamanda hal lede meğgul olacaklardır. Her mahallenin sakinleri, ikamet gâhlarını değiştirmedikleri müddetçe bağlı bulundukları istihlâk birliklerinden alış veriş edeceklerdir. Fakat, bu kayda tabi maddele. rin dağıtma ofisi tarafından istihlâk birlikle - rine verilmesi şarttır. kari Filipinlerde Bataan yarım adası ve Corregidor adası temiştir. Ordu ve Japon donan-| re Bataan ve Corregidor arâsın'ia | Sünler Seçerken Dolandırılan Daha Suçludur. jesabal gelerek ceplerindeki parayi, 'bir ko. REFİK nak hırsiyle #nanitacılara 'kaptıs ranların biribine eş gülünç hikâyelerini çocuklu. ğumdanberi her devirde ardı arası kesilmedi okur, dinlerim. Bu hikâyelerde daima koynuna banknotları istiflemiş bir taşralı bön tip, bir iki de uçarı külhanbeyi vardır. Başlangıçta. sihirli kutuya daima ufak değerde bir para koyarlar. Ertesi gün bakar, lar ki, o para ikiz olmuş! Yeni dostlarının ve ortaklarının hüner ii ellerine hele warifetli kutularına karşı yüreğinde artik zerr& kadar şüphe kalmayan adamcağız seri imalâlı için cebindekinin tamamını sıtk ve uman 'lo boşaltır. Mesele şöyle sona erer. Ya fazla ceza sürüldüğünden kutudan sadece kül ve yânık kâğıt çu. üar, yahut ortada ne kutu kalır ne de kutucular! İşte bu değişmez klâsik usulle geçen gün bir Malatyalınm yedi bin kirasını dolandırmışlar, polis suçluları'yakalamış ve para. yı bulup tekrar sahibine vermiş. Vermemeliydi” Ve dolandırılas” Bı da serbest bırakmalı mıydı? dersiniz. Çare yok, kanın başka İürlü muamele yapılmasına imkân vermiyor. Bence o meselede dolandırılan dolandınıcılarından fazla suçludur. Zira dolandırı- ” lsn adam kanunsuz yollardan bir lirayı iki yapmak Suretiyle mil? letin mali itibarını bozmak teşebbüsünde bulunmuştur; demek” ki, kutu, içine atılanı gerçekten çiftlese ve durmayıp işlese & günde piyasadaki banknotlar bir misline varacak, devletin pi düzeni altüst olacak! Bu, kabahat değil kalpazanlıktır, cinayettir, netice bakımıns dan memlekete ihanettir; dolandırıldı dediğimiz şahıs vatandaşı” ların, topyekün dolandırmıya kalkışan bir ağır suçludur. Halbuki! ou dolandıranlar, bir liranın ikileşmiyeceşini bildiklerinden dos lsyı hiç de devlet ve millete karşı bir harekete kalkışmış Sa; iamazlar. Sadece aklı epeyce kısa, hırsı fazlasiyle büyük ve 'ni yeti çok kötü bir zararir vatandaşın parasına göz dikmişlerdi onu pek yerinde bir para cezasına çarpmışlardır. 3 Bu haklı sebepler ve düşüncelerle söylüyorum. Keşki kanun izin yerse de devleti dolandırmak teşebbüsüne girenlerin p ele geçirildiği zaman devlet hazinesine irat kaydeğilse ve syriöi suçlular hapse de sokulsa.. : Belki öyle bir karar, manitacı ağın düşen kötü niyetlilerin sayısını azaltmıya da yarar! © © li K ü