9 Mart 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1
TAN EVİ İSTANBUL! Ankara caddesi Ne, 102 —— TELGRAF; TAN, ISTANBUL TELEFON; 24310, 24318, 24319 —— YEDİNCİ YIL — No, 2353 GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETES Çocuğunuzu Mektebe Gönderirken Bir de ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Alınız, Günkü-bu Ansliktopedi oha mektep kitabı kadar ve belik ondan daha El; yade lâzimdır. Fiyatı Yedi Liradır. TAN müemesinde ve ultaperlardı bulunur! Batı Pasifikteki harekât sahalarına sevkedilmekte olan müttefik avcı tayyareleri Yeni Gine Taarruza zati Uğradı 1 Japonlar, Avustralya ei Mandası Altındaki Adaya Asker Çıkardı Muazzam Bir Amerikan Kafilesi Pasifik Harp Çevrelerine Doğru Yolda Bulunuyor Melbourne, 8 (A. A.) — Jopon kuvvetleri Yeni Ginenin şimali. nde Salamana'da karaya çıkmış- lardır. Bu harekât Avusturalya mandası altında bulunan bu ada. ya yapılan İlk çıkarma hareketi- İki Taraf ta Bütün Ümitlerini Şark Cephesine Bağlamışlardır Almanlar, edilmedik K harbi kazanı. madıkça da harbin. bitmi- yeceğine emindirler, Bahar taar- Turunu katl “bir zaferle bitirmek için hümmalı şekilde calişıyorlar, Müttefikler ise ancak 1943 te ha. gırlıklarını tamamlamış olacaklar- dır, O vakte kadar Avrupada AL manyanın harbi kazanmasına mani olmak için, Sovyetleri kuvvetlen- dirmek ve ilkbahar Alman taarru- gunu muvaffakıyetsizliğe uğrat- mak Yolunda ne yapmak Yiztmsa yapacaklardır, Bu itibarla Alman- Sovyet harbi, cihan harbinin tata manasiyle bir dönüm moklasıni teşkil edecektir. M. Zekeriya SERTEL Ik bahar yaklaştıkça, Uzak Şarktaki muharebeler ve o. tadaki Japon zaferleri ehemmi- yetini kaybediyor ve bütün göz. İer Şark cephesine çevriliyor. Çünkü Avrupayı ve hatta cihan harbinin mukedderatını hiç şüp- he yok ki ancak şark cephesinde ki harp tayin edecektir. İki taraf da bütün ümitlerini buraya bağ- $ görünüyorlar. Almanlar, Sovyetler mağlup e- dilmedikçe ve şark harbi kaza - tulmadıkça Avrupada harbin bit. miyeceğine emindirler, Onun için ilk baharda şark cephesinde baş- lıyacak taarruzu kati bir zaferle bitirmek için hummalı bir suret. te hazırlanıyorlar, Alman gazetelerinin neşriyatı- Ga güze Almanyanın düşüncesi şudur: Almanya ancak karada mağlup edilebilir. Şu halde evvelâ Soyet Rusyayı mağlup ederek Avrupa. daki kara cephesini ortadan kal dırmak lâzımdır. Sovyetler harp dışı edilirlerse, artık Avrupa har. bi bilmiş ve Almanyayı mağlup etmek imkânı kalmamış olur. O yakit müttefikleri tamamen mağ- lup etmek için harp denizlere intikal eder. Almanlara göre denizdeki va. giyet şudur: İJsponya harbe gir. meden evvel müttefikler deniz. lere hâkim bulunuyorlardı. Çün- kü Iki tarafın kuvvetleri arasın. daki nisbet otuz bire karşı 22 idi. Amerikan ve İngiliz donan - maları, Alman, Japon ve İtalyan donanmalarina “üstündü. Fakat Japonya harbe girdikten sonra rikan ve İngiliz donanmala. rma vurduğu ağır darbeler sa - yesinde iki taraf arasındaki kuv vet nisbeti 25 e karşı 22 ye indi. Ayni zamanda müttefikler Uzak şarktaki kayıpların telâfi için Atlantik ve Akdenizdeki kuvvet. lerinden bir kısmını oraya ayır mağa mecbur olmuşlardır. Bu yüzden & Avrupa - sahillerindeki , muvazenesizlik o mihvereilerin lehine gelişmektedir, Müttefik - ler tekrar deniz üstünlüğünü temin etmek için kayıplarmı telâfi edecek Yeni © gemiler inşa etmiye mecburdurlar. Bu iss en az üç senelik biz zamana bağlıdır. Halbuki Al. mânya Sovyetleri ortadan kaldı. rırsa, o vakit bütün kuvvetini de niz ifşaatina hasrederek “bütün Avrupa tersanelerini bu maksat #çin çalıştırabilir. Ve daha kısa ar Sonu Sa: 2; Sü: 9 X ———— CAskE BAHARA GİRERKEN İngilizlerin Almanyadaki Askeri Hedeflere Karşı Devamlı Hava Taarruzlarına Girişmelerini Beklemek Lâzımdır Yazan: Emekli Deniz Subayı” NECATİ RK CEPHESİ Almanların Rusyadaki Zayiatı Berline Göre, Ölü ve Yaralı Olarak 1,5 Milyon - Kişiyi Buldu Donetz'de Büyük Sovyet Hücumları Püskürtüldü Berlin, 8 (A. A.) — Alman teb liği: Donetz çevresinde ve Har. kof doğusundaki cephede düşme nın büyük miktarda mühim kuv wetlerle yaptığı taarruzlar püs - kürtülmüştür. Diğer cephelerde muharebelere devam edilmekte. dir. Doğu cephesinin merkez ve şi mal kesimlerinde müdafaa muha rebeleri yapılmaktadır. Ordu ve silâh altındaki hücum kıtalarının yaptığı taarruzlarda düşman bir çok istinat noktalarından çıkarıl mış ve şiddetli mukavemete rağ men arazi kazanılmıştır. Bu mü nasebetle, düşman, içlerinde bir Air Sonu Sa: 5:4 Gir. Japonlar karaya asker çıkar a madan evvel Port - Moresby ile 5 ) Salamanaya evvelce bir kaç hava Rİ VAZİYET | taarruzu yapmışlardı. 4 Japonlar şimdi Port - Darwin'e 1500 kilometrelik ve Avustural. veya en yakın nokta olan Cap- York'a 650 kilometrelik bir me. safede bulunmaktadırlar. x Sidney, 8 (A. A.) — Cumartesi günü öğleden sonra Port - Mores by üzerinde yapilan bir hava a. kını esnasında Japon tayyareleri İon iki saniyede bir olmak şarti- le 85 bomba atmışlardır. Bomba- ların hepsi hedeflerinden uzakla. ra düşmüştür. İnsanca telefat ol mamış ve pek ehemmiyetsiz ha sar yapılabilmiştir. A Sonu Sa: 3; Sü: 5 Hintlileri Berlin de Teşci Ediyor YASMUT Jeilir tayyareleri,, Paris banliyo- sunda, Almanların hesabına tank ve tayyare İmal e iddin edilen bir fabrikayı ve bombaladılar, Sivil halk arasında ölü ve yaralı! mik bini aşan yüksek bir yekün ta, Al şehirlerini bile henüz böy- le gelişi güzel bombardıman etme - miş olan İngiliz tayyarelerinin bu ha reketi derin bir hayret uyandırdı. Hat tâ barı gazete sütunlarında bu bâdi- seye dair acı ve giddetl: gikâyetlerde yükseldi: — İngiltere, kuvvetlilere karşı bir #ey yapamıyor da hinemi zayıflardan çıkarıyör. , İngiltere. kimseye zararı dokunmayan zavalli insanları öldüre- rek mi harbi kazanmak ümidindedir? İngiltere, mağlâbiyetlerin acısını Fran sız balkına mu ödetmek istiyor? Ve saire, Gerçekten mesele göründüğü şekil. de, yalnız Almanların hesabına çı tığı zannedilen, yahut katiyetle bili - nen bir fubrikanın bombardımanı ol tak kabul ve mütalda edilirse bu şikâ- yetlere hak vermek lâzmmgelir. Çünkü, AI Sonu; Sa: 4; S1 İran Kabinesini Eski Hariciye Nazırı Suheyli Kuruyor Tahran, 8 (A. A.) — İran par- lâmentosu, gizli bir toplantıda, eski Hariciye Veziri Süheyli'nin Başvekilliğe getirilmesi lehinde bir karar almıştır. Süheyli, ya - kında kabinesini kurarak Şahın ve parlâmentonun tasvibini isti- yecektir. "Hür Hindistan İçin Mihver Devletleri Her Müzaherete Hazırdır, Berlin, 8 (AA) —D. N.B| Deutsche diplomatische Und Poli tisehe Korrespondenz gazetesi İn gilterenin Hindistana karşı takip ettiği siyaset hakkında şöyle yazı ri Londra hükümeti müteaddit vaitlerine rağmen Hindistan hak- kindaki demeçini henüz yapma. mıştır. Hindistan nazırı AÂmery- nin Oxford'da söylediği nutuk bu bakımdan bilhassa dikkate değer. Nazır bu nutkunda bir Hint siya si ve milli davasının mevcudi . yetini kat'i surette inkâr etmiş - tir, Amery'nin bu itirafına ©€sas olan düşünce bütün İngiliz mille tine hâkimdir. İngilterede hiç kimse, Hindistan hakiemdaki mütaldasını değiştirmek niyetinde değildir, Hattâ Hindistana tavizler verilmesini tasvip edenler İyi gizlemiye muvaffak olmadıkları bir riyakârlıkla, bir muhtar Hindistan hü- kümetinin teşkifini imkinsiz bir alâ. Ar Sonu Sa: 3; S2 Galatasaray 5 - İstanbulspor | Lig maçlarına dün iki stadda devam edilmiştir. G. Saray, İ, Sporu; Süleymaniye, Vefayı yenmiş İbir ibaı tesbit etmektedir. Tafsilât Sa. 2 dedir. yenı için bir taarruz hazirlandıkları » ” steren ema reler vardır, Bu Yeni Hava | Hücumu Gemi Tam İsabet | Neticesi Havaya Uçtu Mihver Hava Faaliyeti de Arttı, Karada Yalnız Keşif Harrketleri Oluyor Şimali Afrikadaki İngiliz kuv- vetleri kumandanı Ritchie Kahire, 8 (A.A,) — İrigiliz or. ta şark hava tebliği: 6-7 mart ge cesi orta şark kumandanlığına mensup bomba tayyareleri Bin - gazi ve Trablus limanlarındaki düşmen gemilerine yeniden taar ruz etmişlerdir. Katedral mendi- reğine bağlı bir gemi tam bir isa Sirenaikte 7 martta av tayyare lerimiz devriyelerine devam et - mişlerdir. Düşmanın hava faali - yeti daha geniş bir ölçüde yapıl - mıştır. AP Sonu Su: 2; Sü: 7 Sırbistanda Mukavemet Artıyor Hükümet Kuvvetleri, Bir Şehri Çetecilerden Geri Aldı Londraya Göre, Mihver, 6G. Mihailoviç Ordusunun Baharda Bir Taarzuza Geçeceğinden Endişede Budapeşte, 8-(A. A.) — Cenu- bi Sırbistanda kanlı bir çârpıs - ma olmuştur. Hükümet kuvv leri Kurkumluya şehrini geri al mışlardır. 72 asi yakalanmış, 130 esir alınmıştır. Mukavemet şiddetleniyor Londra, $ (A. A.) — Reuteri Mihver devletleri, General Mi » Yukarıki resim G. Saray . İ. Spor maçından | hailoviç'in kumandasındaki Yu . 477 Sonu Su: 2; Sü:1 l İ İ Trablus'a İHALKINA Mendireâe Bağlı Bir/i Hamule İle Tekrar bet neticesinde havaya uçmuştur. | * Mİ YUNAN | YİYECEK | | Pire'ye Gidecek İl Dumlupınar vapuriyle Yuna. nistana gidip dönenlerin anlattık larına göre, Kurtuluşun battığı haberi Yunanistanda yayılınca büyük bir teessür uyanmış, bu te| essür ancak Dumlupinarın yola çıktığı haberi alınınca hafiflemiş tir. Dumlupınar Pireye' girerken, | rehtama biriken halk ve vapurlar | daki Yunanlı tayfa tarafından ©oş| kun sempati tezahürleriyle karşı lanmıştır. O kadar ki, Dumlupı nardan karaya çıkanlardan nakil vasıtalarında ve eğlence yerlerin» de para bile alınmamıştır. Vapu. run götürdüğü gıda maddeleri Dumlupınar, Yeni ği Japonlar 1 Şehir Daha İşgal Etti Holanda Kuvvetlerinin Mütareke İstediği Haberi Doğru Değil Japonlar, Holanda Şark Hindistanına Şamil Askeri Bir İdare Kurdular Roma, 8 (A. A.) — Stefeni a. jansına göre, henüz teeyyüt ci. miyen bir Japon haberi, Hollan- da başkomutanlığının bütün Hol, landa Hindistan cephesi üzerin de muhasamata son verilmesini istemiş olduğunu bildirmektedir. Haber tekzip ediliyor Londra, 8 (A.A) — Flemenk hükümetinin istihbarat -Bürosu Felemenk kuvvetlerinin Japonya Ar Sonu S. s6 Kurtuluşun son seferlerinde gö- türdükleri gibi umumi aşhanelet de pişirilmekte ve halka dağını. maktadır. Gemi mürettebatından karaya çıkanlar Pire sokakların - da açlıktan düşüp ölenleri göre - rek büyük istırap duymuşlardır. Paris Civarına Yeni Bir Akın İngilizler, Diğer Bir Taşova Tütün | Fabrikayı Bombaladı Londra, 8 (A.A) — Resmen bil Piyasası Açıldı dirildiğine göre, az sayıda İngiliz Erbaa, 8 (A. A) — Taşova tü. İbomba tayyaresi, bugün öğleden tün piyasası kalabalık bir müs - tahsil huzurunda törenle açmış ve inhisarlarla tütün mahsul şir. keti ilk mübayaayı yapmışlardır. Fiatlar 13 ile 130 kuruş arasın . dadır. Mübayas devam etmekte dir. Dumlupınar vapuru, yakında yiyecek maddeleri ile tekrar Yu- nanistana hartket edecektir. sonra, Paris radyolarında Possy- de düşman için çalıştığı bir fabr bilinen aya: hücum etmişt i bir avcı filosu himaye « , sinde uçan başka bomba teyyare leri, şimal Fransa üzerinde faa. iyette bulunmuşlardır. ir kısım kara düşünceliler var ki, başımız. dan harp belâsı kalkmadan, günün kanlı dertleri tükenmeden, nelerle karşılaşacağı belli olmadan harp sonunun çok fena olacağım ileri sürerek hem kendilerine, hem başkalarına ayri üzüntü yolları gösteriyorlar. “Ah, diyorlar, bun- lar bir şey mi? Hanyayı, Konyayı asıl sulh olunca anlıyacağız!,, Ben bu fikre ortaklık edemem. Hele «teş bir kere kesilsin, cep. heler çözülsün, silâhlar ağızlarını kapayıp bombardıman uçakla- rı hangarlara ve bombalar depolara aktarılsın; durum, eşki kor. kunçluğundan herhalde kaybeder. Hiç değilse ölüm Ssulgın ve yaygın halinden çıkarak şurada burada, beş on yerli vaka şekline girer; kısacası dakikada bin cana kıyılırken bu miktar bire, iki- ye kadar düşer, Az kazanç mı? Hem bana öyle geliyor ki, bu sefer sulhe daha tecrübeli girilecek, geçen defakinden çok ders alındığı için daha ustalıklı, görenekli hareket olunarak sulh devrinin zararları en az ölçüye indirilecektir. 1918 de, kazanan taraf da, kaybeden de toy, ace. mi idi; o, dünyanın gördüğü iri kıyım ilk cihan harbiydi; fena liğın çoğu buna alışmadığimızdan, ne yapacağını bilemediğimiz. den ileri gelmişti. Gelen gideni aratır derler amma 1914-18 harp sonu kadar kötüsüne bir daha düşülemez sanıyorum ve şu fık. rayı hatırlıyorum: Hiç anlamadığı halde şarap almak istiyen biri, bir meyha « neye gitmiş; kendisine iki cins şarap göstermişler. Acaba han. gisi daha iyi? Anlasa anlasa mahalledeki Bektaşi anlar. Şişesere bunlardan bir miktar koydurarak Bektaşiye götürmüş Baba, birini dikmiş ve ikincisinin lezzetine bakmadan demiş ki: “50. tekinden al!,, Adam şaşmış: “— Carım, demiş, tatmadan'onun! daha iyi olduğunu nasıl bildin?,, “— İçtiğimden daha fenası ol. maz da onun için!,, sulh devrini dikdikten sonra yeni has bin sonu için Bektaşi gibi düşünmek hiç de yanlış olmasa ge, rektir.
