6 Mart 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

İ TAN EVİ | İSTANBULI Ankara caddesi No, 102 — TELGRAF: TAN, ISTANBUL TELEFON: 24310, 24318, 24319 ——— YEDİNCİ YIL — No. 2350 TAN GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ ç Çocuğunuzu Mektebe ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Alınız, Çünkü bu Ansiklopedi ona mektep kitabı kadar ve belki ondan daha ziyade lâzimdır. Fiyatı Yedi Liradır. 'TAN müÜessesinde ve kitapcılarda bulunur” N Gönderirken Bir de Kltl"ı a htelif eX HİNDİSTAN MESELESİ İngiltere kabinesinde yapılan son t_!ogîşiklıklerdm sonra, şimdi artık İngiltere ile Hindistan arasındâ harbin sonuna kadar devam ede- cek bir işbirliğinin temelleri atıla- bilir. Bu anlaşmanın ilk şarti, Hindistanım istiklâlini tanımak 0- lacaktır. Nitekim İngiliz hüküme- tinin bu yolda bazı hazırlıklar yaptığı ve Mister Churchill'in bir- kaç güne kadar Avam Kamarasım- da bu mesele hakkında bir nutuk wereceği haber verilmektedir. M. Zekeriya SERTEL K 'Japonya Birmanyayı işgale başlar başlamaz, İngilte. re yeni ve mühim bir mesele kar şısında kaldı: Bu, Hindistan me- selesidir. Hindistan İngiliz imparatorlu . ğunun temelini teşkil eder. Ka.|- nada, Yeni Zelânda, Avustralya büyük kıtalar olmakla beraber nüfusu az küçük dominyonlar - dir: İngilterenin asıl servet kay. nağı Hindistandır. İngiliz İmpa . ratorluk siyasetinin temelini de Hindistan teşkil eder. İngiltere sır£ Hindistanı korumak için de- nizlere hâkim olmak mecburiye. tini duymuş, dünyanın Singapur, Cebelitarık, Aden gibi anahtar . larını elinde tutmıya lüzum gör- müş, dünyanın en büyük donan. masını elinde bulundurmak iste. miştir. Fakat işte bütün aldığı tedbir- lere rağmen. Hindistan İngiliz müstemlekesi olduğu gündenbe « ri tarihte ilk defa olarak doğru « dan doğruya bir tehdit altında- Hmdistan 3880 milyon nüfus . luk büyük bir kıta olmakla be - raber, kendi kendini müdafaa e- debilecek kudrette değildir. İn « giltere hiçbir zaman burada kuv. vetli bir ordu vücude getirmek istememiştir. Hindistanın büyük deniz ve hava kuyvetleri de yok- tur. Bu sebeple harp Hindistan kapılarına- dayanınca - İngiltere haklı bir kayguya düşmüştür, takat Hindistan meselesi sa- dece bundan ibaret değil- dir. Bir de Hindistanla İngiltere arasındaki münasebet meselesi vardır. İngiltere 914.18 harbinde Hin distana istiklâl vermeyi vadet - mişti. Harp bittikten sonra İngi. liz muhafazakârları bu vaitlerini tutmadılar, Hindistana İstiklâl değil, hürriyet bile vermediler. İngiliz hükümetinin. vaadini tut- maması Hindistanda milli bir ha- reketin doğmasına sebep oldu. Bu milli hareket gün gün inki - şaf ederek bütün Hint halkının tercümanı olan “milli Kongre” halinde uzuvlandı. Milli kongre. nin teşekkülündenberi Hindistan la İngiliz hükümeti arasında, Hin distana verilecek meşruti şekil etrafında müzakereler cereyan et mektedir. Bu müzakerelerin, ve İngiliz, hükümetinin, Hındıstan kiaresmde yaptığı değişiklik hikâyesi uzun sürer Yalnız şu İ a Sonu; Sa: 4; Sü: 1 İngiliz Erkânıharbiye Reisi General Alan Brooke İngiliz Ordusunda Tasfiye üt A Muayyen Vasıfları Haiz Olmıyan Subaylar İş Başından Çekilecek Londra, 5 (A.Â. — Yeni Har- biye Nazırı Sir James Grigg, İn- giliz ordusu kadrolarında derhal cezri bir tasfiye yapılacağını söy lemiştir. Bir modern ordu şefi i- çin elzem oları bedeni kabiliyete, şahsi prestij ve fıkir canlılığın - dan mahrum olan bütün şef'er u- zaklaştırılacaktır. Yaşları en çok 45 olan yarbay rütbesine kadar bütün subaylar muayeneye tabi tutulacaktır. İcabederse bu - su - baylar sıhhi muayeneye de sevke dileceklerdir. Aksi takdirde bu su bayların akibeti şefleri taratın - dan verilecek raporlarla taayyün edecektir. Subaylar üç sınıfa ayrılacaktır: 1 — Şimdiki mevzilerini muha faza edebilecek olanlar, 2 — Daha az faal bir hizmete nakledilmeleri icabedenler;, 8 — Sivil hayata iade edilecek olanlar. a Millet Meclisi Toplanıyor Başvekilin Bir Nutuk Söylemesi Muhtemel Ankara, 5 (TAN) — Büyük Millet Meclisi 16 martta top- lantılarına tekrar başlıyacak. tır. Meclisin ilk açılış günün- de Başvekil Dr. Refik Sayda- min bir nutuk söylemesi muh. temeldir. Meclisin toplantısını takip eden ilk salı günü, Hariciye Vekili Şükrü Saraçoğlunun da “grupunda izahat verme- lenmektedir. e sevkedilen Amerikan kuvvetlerinden bir-grup Amerikan Kıtaları Lonğııada Almanyaya Hava Taarruzları Şiddeflîndîrilecek Amerika Tezgâhları Her Gün 3 Gemi Yapabilecek Bir Hale Getiriliyor Londra, 5 (A.A.) — Hava Na- zırı, Almanyaya yapılan hava a- kınlarının — şiddetlendirileceğini bildirmiş ve demiştir ki; “Evvelki senenin son kânun ve şubat aylarına nisbetle atılan bombaların ağırlığı yüzde 50 faz- ladır. Yeni av uçaklarımız Alman larınkinden üstündür: Amerikalı- lar da ayni evsafta tayyare yap - maktadırlar..,, Yeni Amerikan Kıtaları Londra, 5 (A.A.) — Amerikan askeri kuvvetlerinden mürekkep kıtalar dün Londraya varmışlar- dır . Amerikada — gemi inşaatı Vaşıngton. 5 (A.A.) — Bahriye encümeni re's muavini tuğamiral Vicery şöyle demiştir: “Amerika deniz tezgâhları şim- di günde bir gemi yapmaktadır. Yazın günde iki gemi çıkaracak - lardır.,, AZ3” Sonu Sa: 2; Sü: 7 TOKYO'NUN YENİ HEDEFLERİ Japonya Pasifikteki Fransiz Adalarını Ele Geçirmek İstiyor — Vİchy Amerikayı Tekrar Protesto Etti Tokyo, 5 (A.A.) — D, N. B. A- sahi Şimbun gazetesi Pasifikteki Fransız toprakları meselesi hak- kında diyor ki: “Yeni Kaledonya gibi Pasifik. teki diğer Fransız adaları da İn- giliz ve Avustralya askerleri ta- rafından işgal edilecektir Hindi. çini valisi Decoux'nun Pasifikte- ki bütün Fransız toprakları u- mum valiliğine tayini Vichy'nin sözde kalacak bir hareketinden başka bir şey değildir. Bütün Pasifik Fransız toprak . larımnın müdafaası hususunda de Gaülle ile Birleşik Devletler ara- sındaki anlaşmaya gelince, Fran- sız adalarının stratejik ehemmi. kar Sonu Sa: 2; Sü: 4 Ankara Suikasdinin Iç Yüzü Anlaşıldı Alman Büyük Elçisine Karşı Bombayı Ateşliyen Adam Yugoslavyalı Bir Komünisttir SUC ORTAKLARI TUTULDU neticeleri aşağıdadır: 1 — İnfilâk maddesini taşıyan ve bunu atcş- leyen adam, aslen Üsküp vilâyetinin Geylan kazasının Dobrcan köyünden olup Üsküp'te lise tahsilini bitirdiğine dair diploması vardır, Ankara ve İstanbulda Bazı Ecnebilerin, Bunları Yabancı Bir Devlete Mensup İki Zata Karşı Suikaste Hazırladıkları Anlaşılıyor Ankara, 5 (A.A.) — Resmi tebliğ: 24/2/1942 salı günü Atatürk bulvarında vâki olan infilâk hakkında zabıta tahkikatının bugüne kadarki Memleketinde şimakta idi., Üsküpte komünist olduktan sen. ra 5/10/1940 tarihinde yurdumuza gelmiş, ec- nebi olarak İstanbul hukuk fakültesine kaydo- hlanmuş ve 9/5/1941 tarihinde muhacirler hak. kındaki umumi hükümlerden istifade ederek vatandaşlığımıza girmiştir. Adı Ömer Tokat- tır, Üsküpte muallim Halit İsiç'in oğludur. ki adı Ömer Halidoviç İsiç'tir Yanında numarası silinmiş bir de tabanca ta- 1917 doğumludur. AŞ Sonu Sa: 2; Sü: 5 Alman Büyük Elçisi g Von Papen AT — ae z S4 v,,-* çat B Cavra e Denisi PASiFiK “HARBi BERİ Ö or. | — J'nngm İndrâma)ce 65__.9? —e ı Bartem KBüenaoro” — Şöerbön aNK ERer el - Cava'nın > - Bande Tegal arang A Bançkalan ,2Medeora M oA Sindangoği . Söcrakarta üral L lS'ı'llGSl üt gı Baçelen sösTOCEN ga a ıııdgıkırn "er'|y0r eee Balı — eekiğünl —H inlt—öokyanusu DEEN - CAVA MA Filipinlerde Mindanao Şiddetli muharebelerin cerey: an etmekte olduğu — Cava a dasını gösterir harita Adasına Japonlar Yeniden Asker Çıkardı YENİ TAHVİLLER DEMİRYOLU İSTİKRAZININ İKİNCİ TERTİBİNE AİT TAHVİLLER YARINDAN İTİBAREN SATIŞA ÇIKARILIYOR Satış, 15 Marta Kadar Devam Edecek Ankara, 5 (A.A.) — Maliye Ve kâletinden — tebliğ — edilmiştir: 2/6/1941 tarih ve 4057 numaralı kanun mucibince ihracına salâhi- yet verilen ve hâsılatı tamamen Diyarbakır ve Elâzığ istasyonla- rından İrak ve İran hudutlarına adar yapılacak demiryolunun inşasımma tahsis edilecek olan yüz de 7 gelirli 1941 demiryolu istik. razının 20 senede itfası meşrut 10 milyon liralık ikinci tertibine ait tahvillerin satışı 7/3/1942 sa- bahından 15/3/1942 akşamına ka dar yapılacaktır. Tahviller hâmiline muharrer o- lup beheri 20,500 ve 1000 lira iti. bari kıymette birlik, yirmibeşlik ve elliliktir. Tahvillerin ihraç fiyatı yüzde 95 olarak tesbit edilmiştir. Yani 20 lira- ltk birlik tahvil bedeli 19,500 Hralık tahvil bedeli 475 ve 1000 liralık tah- vil bedeli de 950 liradır. Ka Maliye Vekili Fuat Ağralı Bu tabviller umum! ve mülhak büt çelerle idare olunan daire ve mües- selerce, vilâyet hususi idareleri ve belediyelerce yapılacak — müzayede, münakasa ve mukavelelerde teminat olarak ve hazinece satılmış ve satıla- cak olan milli emlâk bedellerinin te- diyesinde başabaş kabul olunacakları gibi, tah itfa bedelleri ve faizleri tah ' ilvrin tamamen itfasına — kadar her t lü vergi ve resimden muaf bu- hunacaktır. Mezkür tahviller Türkiye Cümhu- riyeti Merkez, Türkiye Cümhuriyeti Ziraat, Türkiye İş, Emlâk ve Eytam. Osmanlı, Halk, Türk Ticaret, Beledi- yeler Bankaları ile Sümer ve Etibank tarafmdan satılacağt gibi,. diğer ban- kalar vasıtasiyle de temin olunabilir. Pariste 20 Kişi Kurşuna Dizile' Roma, 5 (A.A. Berlinden bildiriliyor: On gün evvel Pariste öldürülen bir Alman asketinin katline karşı misi'leme olarak ö- lüme mahküm edilen 20 komü - nist yahudi hakkındaki ceza in- faz ediliniştir. Katiller 16 marta kadar bulun madıkları takdırde diğer 20 rehi- ne daha ayni akibete uğrayacak- lazdır. DONETZ'DE SOVYET HÜCUMLARI Tankların da İştirakiyle Yapılan Son Taarruz Kayıplarla Püskürtüldü Sovyetler Yeniden Bazı Yerleri İşgal Ettiler ! Berlin, 5 (A.A.) — Alman or. duları başkumandanlığı tarafın - dan neşredilen tebliğde bilhassa kaydedildiğine göre, Donetz kesi minde cereyan eden şiddetli mu harebeler neticesinde, düşmanın, tankların yardımı ile yaptığı ye- ni taarruzlar geri püskürtülmüş. tür. Şark cephesinin diğer kesim - lerinde düşman yaptığı birçok ne ticesiz taarruzlar esnasında ağır ve kanlı kayıplara uğramıştır. Leningrat muhasara cephesin- de ağır topçu kuvvetlerimiz Kronstadt'ın askeri tesislerini müessir surette bombardıman et mişlerdir. Alman hava-kuvvetle. rine mensup mühim teşekküller kara muharebelerine 'yardım ve Sovyet demiryolu nakliyatının tahribine devam etmişlerdir. Sovyet resmi tebliği Moskova, 5 (ALA.) — Sövyet gece tebliği: 4 Mart günü kuvvetlerlmlı karşı İ çar tina devam Ve cephenin birçok ke- simlerinde müteaddit meskün -mahal- leri işgal etmişlerdir. 3 Martta hava savaşlarımda- üç ve tayyare kargı koyma ateşiyle bir Al- man tayyaresi düşürülmüş ve havâ a- lanlarmda da on dört düşman tayya- resi tahrip edilmiştir. Ayni günde 18 AF Sonu Sa: 2; Sü: 3 | | SARK CEPHESİ — Batırılan Veya Tahrip lerinin Sayısı 32 yi Buldu F. HİNDİSTANINDA: Bandoeng, 5 (A:A.) — Fele « menk tebliği: Cavanın her tara - fında Japon istilâ kıtalarına karşı muharebe şiddetle devam etmek: tedir. Muntazam bir cephe tesisi- ni tamamiyle imkânsız bırakan bu sızma harbinin garip olan ma da sarih bir şey söylemek müm - kün değildir. Hülâsa © Ja« ponların adet üstünlüğüne malik ha Sonu Sa! 2; Sü: 6 Fabrikalar Yeraltına Göç Ediyor İngilterede Bir Yeralh Tayyare Fabrikası Daha İnşa Edildi ben 35 metre derinlikte hava akınlarına karşı tamamen mah « fuz bir yeraltı tayyare fabı'kası inşa edilmiştir. Bu fabrika İngil- terede ilk yapılan yeraltı tayya « re fabrikası olmamakla beraber dür Galerilerin boyu 1200 met - reye yakındir. Tesisatın * heyeti rabbai yer tutmaktadır. Bu fab « rikânın inşası için 8500 e işçi çalışmıştır. Ve yakında fab> mele çalışmağa başlıyacaktır. A - tölyeler, güneş ışığına benzeyen lanmaktadır Londra, 5 (A.A.) — Metrük ki | reç ocaklarında, yeraltında takri | mecmuasi birçok kilometre mu- | yakın | rikada binlerce erkek ve kadın a. ışıklı Neon Jâmbalapiyle aydın .' Edilen Japon Harp Gemi- .|hiyeti dolayısiyle vaziyet hakkın — bu nevi fabrikaların en büyüğü.