29 Eylül 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

29 EYLÜL 1941 5 Sefiri İ alyan Elçisi İle vr Kafile de İngiltere Ve AmerikaSovyet RusyayaYardım! Edebilirler mi? Sovyet Rusya daha urun müddet kendi istihsalltiyle geçinmeye mec- burdur, İngiliz ve Amerikan yar- dımundan Sovyet Rusya ancak ilk baharda istifade edilebilecektir, Bu gün için İngiltere ve Amerikanın Sovyetlere yapabilecekleri yardım fazla mikdarda tayyare göndermek- #ir, Sovyet Rusyanm önümüzdeki bi içinde hava decünlüğünü kay- , bugünkü vaziyeti mu- hafıza eöcbilmesi kâGi M. Zekeriya SERTEL Imanların Kicf zaferinden sonra Sovyet Rusyayı yardım meselesi tekrar günün in mühim mevzularından biri olmuştur. Almanlar Kiefte Sovyetlerden ikiz yüzden fazla tank aldıkla- tını iddia ediyorlar. Sovyetlerin Londra geliri Me- “tank, daha çok tank, İalma tank,, diye bağırıyor ve izah ediyor: “Sovyet Rusya kendi ihtiyaç- 'arını şimdiye kadar münhasiran tendi fabrikalarından temin et miştir. Hâlâ da tank fabrikola- fimız. azami faaliyet halindedir, Fakat unutmamalıdır ki harpte ber gün kaybedilen tankların aç- ağı boşluğu doldurmak mecbu- çiyetideyiz. Halbuki o harpte düşmana hiç bir şey terketme iniş olmak için, çekildiğimiz yer- lerdeki fabrikalarımızı kendi e- berhava ediyoruz. İstima- inden mahrum kaldığımız fab- tikaların yerini müttefiklerimi - tin doldürmasını istiyoruz, Onün İçin bize tank veriniz, çok tank Teriniz, daima daha çok...., İngiliz fabrikaları geçen hafta dir Sovyet haftası yaptılar ve bu Yafta zarfında rekor addedilecek di? rakkama vardılar. İngiltere e Amerikada derhal Sovyet Rusyaya sevkedilebilecek mühim Tiktarda tank ve diğer malzeme İe bulunduğunu kendileri söylü- #orlar, Fakat mesele yalnız istih' talle bitmiyor, bir de burların geli s Bu itibarla Amerika Cümbhur gün Reisi Roosevelt'in evvelki dürriyet haftası münasebet izlerin hürriyetini temin iç temi inşaatına ehemmiyet veril Nesini ve her gün bir geminin de dize indirilmesi o lüzumunu ileri $iren nutku fevkalâde mühim - ir. Amerika gemi inşaatını art Armıştır, 1943 senesi osonund “amam olmak üzere 1800 gem Miasinr istihdaf eden yeni bir Mogramın tatbikine başlanmış - ar. Bü programın hedefi her Jün denize bir gemi indirmektir, akat bugünkü halde gerek Ame- “kann ve gerek İngilterenin dâkliye vasıtası bakımından müş İTANBUL, Ankara Caddesi 102 ein TAN TELEFON: 2431 ALTINCI YIL — No. 2798 EB v1, ei ISTANBUL 24318, 24310 KURUŞ dün Geldi İtalyan Tebaasından Mürekkep Bu ı Sabah Şehrimize en yer Almanyanm Tahran büyük elçisi ile andaki Alman kolonisinden bir grup Haydarpaşa garında Istanbul 28 (A.A.) — İrandan dön| raya gelmiş ve bir; saatlik bir mekte olan Almanyanın Tahran | tevakkuftan sonra İstanbula git- büyük elçisi Etel ile Alman ko- | miştir lonisinden 474 kişiden mürekkep| Kafile Ankara garında İtalyan kafile bu sabah saat 8,30 da hu- | büyük elçiliği ve Ankaradaki İ- susi trenle şehrimize gelmişler | talyan kolonisi tarafından karşı ve Haydarpaşada Alman baş kon | lanmış ve izaz edilmiştir. lose — rn ize si tara -| Yızmanistanın Moskova orta fından karşılanmışlardır. E Bununla beraber Bulgaristanın |, €/çisi Moskovaya gidiyor Tahran maslahatgüzarı Dimitri Ankara 28 (A.A) — Yun Dofinof da şehrimize gelmiştir. | tanın Moskova orta elçiliğin Italyan sefiri de geliyor İlk memurları bugün saat 15,30 Ankara 28 (A.A) — İtalyan treniyle Krzuruma gitmişlerdir > Tahran büyük elçisi elçilik erkâ-| Yunan elçilik erkânı Erzüruz niyle İrandaki İtalyan tebaasın-|dan otomobillerle Şarıkamışâ, o- dan 470 kişilik bir kafile bugün | radan da trenle Rusyaya geçecek- 14,50 treniyle Erzurumdan bu -İlerdir. Romadaki ! "Amerika Sefirimiz da Harbe Ankarada | başlıyan sonbahar at yarısları- e ta yin edilen Pipinelis ile orta elçi: | den) — Roma büyük elçim'z Hü- seyin Ragıp bir kaç gündenberi mezurüen Ankarada bulunmak! dır. Hükümetle temaslarını Berlin Büyük | Elçisi de Mezunen Geliyor Ankara, 28 (TAN Muhabirin - mal ettikten sonra tekrar Vazi- fesi başına dönecektir. Diğer taraftan Berlin büyük| elçimiz Hüsrev Gerede de mezu- nen şehrimize gelmekledir. Bü- yük elçimiz bugün “dün,, Ber - İinden hareket emiştir. Suriyenin İstiklâli İlân Edildi Şam, 28 (A.A. — Orta Şark hür Fransız kuvvetleri başku - mandan: General Cartoux, sirf harp vaziyetinden mütevellit ba zı takyidat ile Suriyenin istikli- lini ilân etmiştir. Girecek,, GS. Smuths'a Göre Bu Pek Yakındır Johanresburg, 28 (A.A) — Cenubi Afrika Başvekili Ge- neral Smuths, bir nutuk irat e- derek demiştir ki: “Amerikanın bu harpte yanı - mızda yer alacağı saat pek ya - kındır.., General, Hitlerin Rusyaya ta- arruz etmekle muazzam ve pek İbüyük bir mesuliyet altına gir- İdiğini söylemiştir. Müttefikler belki daha bir çok çetin muhsre- belere gireceklerdir, fakat tehli- kelerin en büyükleri atlatılmış- #eneral Smuths, şunları Hâve etmiştir: “Hitler bir çok düşman kazan- dı, Bütün Avrupa kendisine ve vöcude getirdiği eserlere karşı 2- yaklandı. Hürriyet davası, ne- ticede bizzarure kazanılacaktır.,, © SÜNLÜK SIYASI HALK GAZETESİ Tahrandaki Alman Miu şer) | | Şereflendirdi nkara, 28 (TAN Muhabi bugün © Hipodromda Dün At Yarışlarını | | İ nı şereflendirmişlerdir. C hur Reisimiz, gelişlerinde ol duğu gibi Hipodromdan ay- rılışlarında da halk tarafın» dan coşkun tezahüratla ve $| şiddetle alkışlanmışlardır. | Tedbirler | Örfi İdare İlân Olundu, Umumi Vali Değiştirildi ——. Başvekil Mevkuf Bohemya ve Mürav; valisi V, Neni Berlin 27 (A.A.) — Alman res- mi ajansı, Bohemya ve Moravya umumi valisi Baron Neurath'mn| kendi talebi üzerine vazifesinden affedildiğini ve Alman S. 8, kr- taları İderi Heydrich'in vekâi ten bu vazifeye tayin edilmiş ol- duğunu, bildirmektedir. Fevkalâde tedbirler Berlin 28 (A.A) — Prag'dan, Alman resmi ajansına bildirildi Bine göre, bugünkü pazar günü| Bohemya ve Moravya h ida resinin altı mıntakasınd. ahval ilân edilmiştir. Başvekil mevkuf Berlin; 78 (AA) —D.N.B. janamın bildirdiğine gö Başvekili (Sonu Sar & Renkli Harita Şark cephesi ile Yakın Şarki gösterir renkli bir haritayı bu- gün dördüncü sayfamızda bu- lacaksınız. - Moravya Mösyö Elias Dünkü Spor Hareketleri «sw Yoktur. Ni “Ame rileiee 1-| anlarında yağılmaş ir sülât içinde”ölduklermak. şöphe | NN Lig maçlarına dün de Fenerbahçe ve Şeref statlarnda devam edilmiştir. diğer spor hareketlerine ait tafsilâa üçüncü sayfamızda bulacaksınız Leningrat üzerindeki ba | Moskovaya Şiddetli Hava Akını Kronştat'ta Rus Gemilerine Hücum Edildi | İBir Zötlyâ da Tam! Isabetler Kaydedildi Führerin umumi karargihı 28 (A.A) — Alman orduları başk ndanlığınm tebliği: Leningra-| dr ihata eden cephede ordunun ağır bataryaları Kronştadi önün > İ Çocuğunuzu Mektebe Gönderirken Bir de | Cocuk Ansiklopedisi Alımz, Çünkü bu ona mektep kitabı belki ondan daha gi Ansiklopedi kadar Fiyati & liradır. TAN müesesesinde ve kitapçılarda bulunur, va muharebelerinde bir Alman tayyaresi YEMENİ SOVYET TEBLİĞİ Bol Tank | Yelina'da Verilmeli,. | 190 Kasaba erilmeli Geri Alındı Londradaki Sovyet Sefiri Diyor ki: , Almanlara Çok Ağır Zayiat düşürülen "Kayıplarımızı Yalnız Rus İmalâtı İle Verdiriliyor Dolduramayız.. dö > Moskova 28 (A.A. — “Reuter,| Leningraf'a Mukabil Beaverbrook ve Harriman'la İngiliz ve Amerika hayel Hücumlar Yapıldı mensup diğer aza, bugünkü pa- Moskova 28 (A.A. — Sovyet zar günü akşamı Moskovaya Va-| stihkarat bürosunu dün aha sl Gare ik ki tebliği: 27 eylül günü kıtala- aiski'nin nutku rımız düşmana karşı bütün cep- Londra 28 (A.A. — p inan menbalarında de ve bu şehrin sahilinde bülu | Sovyetlerin Londra $ Mar Ban Sövyet harp gemilerine mu-/ isky, Rusyaya tank göndermek vaffakıyetle ateş açmışlardır. U çiçin sarfedilen güyretten dolayı 26 eyiülde bir kruvazörde yangın çıkarılmıştır. Harkof ve| İ Moskova mtakaları ile Vilnr- tayyareleri - miz nakliye gemilerini 've demir yollarını bombardıman etm dir, radyoda Britanya halkına bir te- şekkür mesajı okumuştur. Bun- ları kullanacağız. Almanların ,|hede harp etmişlerdir. 25 eylül. de 44 Alman teyyaresi düşürüle müştür. Bizim kayıbımız 14 tay. yaredir. . Moskova, 28 (A.48) — Öğle ü- zeri neşredilmiş olsh tebliğin lâvesidir: Son ydi gün zu: da kizilordunun cüzütamlari garp mıntakasında (düşmanla harp etmişler ve ona ağır zayi- emme İS (Avrupada İsyanlar Cıkartılacak Bu Maksatla Geniş! !£ Hazırlık Yapıldığı | Haber Verilmektedir? Londra, 28 (A.A) — Avrupa- güzetesi diyor ki; “Dört gün evvel yapılmış o- lan plâna göre seri ve pratik bir beklenil - Emrekete geçilmesi mektedir. Şimdi Avrupanın her İm rafına gönderilecek olan mu - rahhasların Avrupanm bir ucun dan öbür ucuna kadar Alman işgaline karşı görülmeğe bas- lamış olan İsyanları idare et- mek için komileler teşkil etme" leri imkânları düşünülmektedir. Zannolunduğuna göre Waisky nin Almanların muharebe mey danlarında kat'i hezimete uğru- malarının geçen (çarşamba gü- nü müzakere edilmiş olan bü- tün projelerin muvaffakıyetine bağlı olduğu suretindeki o ihteri nazarı itibara alınmıştır. Şimdi mütesavver olan . projelerin icrası mavzuu bahistir. Rusların Kun- dakçılık sanatinde Üstat oldukları kabul edilmektedir. Avrupa isyanma yapacakları ve “yapmakta olduklar yardımm çok müh'm olduğu teslim Bu müsabakalara ve olunuyor, (Sonu; Sa 2; Sü 7) tank kayıpları büyüktür. Rus ka- yıbı daha az olmakla beraber eld- didir. Rusyada tank imal edilen & 8: 6) at verdirerek müstahkem mev- zilerinden çıkarmışlardır. Düş - manın 18 bölüğü imha edilmiş (Sona: Sat 2 Sü: 4) "Basit" i "Muğlak" Yapmıyalım Yazan: KEFIK HALID Dp” tanıdık idik; birbirimize Eminönü meydanında Yas geldik. Elinde “Signal,, mecmuasınr tutan bir tanösi tramvayları işaret ederek dedi ki: — Teşkilât, nizam, otorite İs“ ter, Her arabada tam salâhiyeti haiz üniformalı bir memur bü- lunmalı, verdiği emirler kat'i olmalı; meselâ bana “sen bekle!” ötekine “şöyle otur!”, bir başkasına “kalk, ayakla dur!” demeli bu suretle de hem izdihamı önlemeli, hem de yaşlılara, hasta lara, sakatlara yer vermeli. O zaman seyredin siz intizamı... Ne itişme, ne kakışma, rahat rahat gider, geliriz! Cehinden “İmages,, taşan diğer biri cevap verdi: — Ben makine haline getirilmiş ve bir kişinin hükmü altına sokulmuş intizama şu kargaşalığı tercih ederim. İşte, iyi kötü, sıkışa ezile fakat keyfimizce binip iniyor, yine yerlerimize varıyoruz. He: meselede otoritenin sert yardımına maruz kalmak hoş bir şey de gil.. İnsan biraz da kendi havasına uymalı, başı boş bırakılma nan zevkini duymalıdır! Koltuğunun altında “L'Iluströ,, gazetesi göze çarpan öteki sözü karıştı; — Hayır, ikiniz de yanlış söylüyorsunuz; fikrimce halki pedagojik usullerle tedricen imtizama, teşkilâta alıştırmak dürüst hareketi, kontrole lüzum hissettirmeyen bir âdet haline getirmek lâzımdır! Üçü de yüzüme baktılar ve sordular: — Sen ne düşünüyor- sun? Dedim ki: — Asıl çare şudur: Yarın sulh olunca bramvay arabalarını, ihtiyaç nisbetinde çoğaltmak! O zaman ne birini istediği otoriteye, ne ötekinizin hoş görmeğe çalıştığı anarşiye ne de diğerinin lüzumlu addettiği uzun boylu bir terbiye*siste mine mahal kalır. Zira idarelerin miikemmeli,-insana lüzümü olun, İnsanlık haysiyetine dokunmadan ve 'zahmete sokmadan kolayca temin edenidir. İstanbulda cihan sulh içinde iken bil bir İramvay meselesi mevcut olması taşıyacakları yolcu ade: Bazaran tramvay arabalarının azlığından, yâni sadece eski şir- ketten miras, kâr hırsına müstenit bir hesap bozukluğundan ileri geliyor. “Karacümle,, İle halledilecek davalara bir “cebir, mun- delesi mahiyeti vermiyelim; “basit, i “muğlâk., yapmıyalım; göz“ le görünen habbeyi mikroskopla kubbe cüssesine sokmıyahm!