24 Eylül 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Çarşamba T AN & vi BUL, Ankara Caddesi 102 TELGRAF; TAN, ISTANBUL FELEFON: 24310, 24318, 24319 ALTINCI YIL, — No. 2795 5 KURUŞ Yeni Lokomotif Ve Yagonlar-— İngiltereye Sipariş | Edilen Demiryolu Malzemesi Yakında Memleketimize Gelecektir Ankara, 23 (TAN Muhabi - | İ rinden— İngiltere ile Türki- İ İ ye arasında mevcut ticaret muahedesi hükümlerine göre Türkiye, İngiltereden bir mik tar demiryolu malzemesi, va- gon ve lokomotif satı tadır, Bunlardan biri: almak- | 5 kas | Makineleşmiye Doğru Yapılan üyükBir Hamle İ İ İ Bu harp bire öğretmiştir ki, sana- l yil olmıyan memleketler için istik- balde hayat hakkı yoktur, Harbin meydana çıkurdığı bu hakiketi an- İyan ve istikbalini ona göre tan- zime hazırlanan ilk memleket Tür- kiyedir. Bu itibarla bizim bugün ihdanma karar verdiğimiz Teknik sanayileşme ve min esas temelini M. Zekeriya SERTEL | B tün dünya harp ile ve tah- rip ile meşgulken Türl ye, harp sonrası için şimdiden hazırlıklarını yapmıya — başlıyan ilk memlekettir, Bütün memle - ketlerin harpten sonraki imar faaliyetleri için bugünkü harpten alabilecekleri dersleri henüz tet- kik ve tesbite vakit ve imkâ bulamadıkları şu sırada, Türkiye şimdiden bu derslerden istifade İ ©derek istikbalinin temelini at -| mıya Leşebbüs etmiştir. Göçen| | | gün Büyük Millet Meclisinde mü | ve kabul edilen teknik| mlatı bu Kazırlığın €n mühim vesikalar» dr. Bu harp bize öğretmiştir ki, Sanayii olmıyan memleketler için istikbalde hayat hakkı yok tur, Bir memleketin istiklâli de, f müdafaası da, hayatı da sanayici dayanmak mecburiyetinded Puhu, tüfeğini, tankını ve tayş Tesini yapamıyan, müdafaz silâh İ larını hariçten getirmiy müddet mukavemet edemiyor - İ Jar. Sulh içinde de sa Yan ve sadece büyük sani İetlerine ham madde yetiştiren memleketler birer vasal, yarım müstemleke veya müstemleke ol Mmiya mecburdurlar. İ O Harbin meydana çıkardığı bul İki kere ikkinin dört etmesi kadar basit hakikati anlıyan lini ona göretenzime İlk memleket Türkiyedir. Fakat bir memleketin sanayi - İeşmesi için bu haki 8 kâfi değildir. O memi - Zatihi sanayileşme kabiliyet ve Türkiyenin beş senelik sanayi mı teşkil eden üç yüz vagonla elli sekiz lokomotif önümüz - deki ay içinde memleketimize gelecektir. Ikinci kısma dahil bulunan 650 vagonla yirmi dört lokomotif de onu müte akip sevkolunacaktır. Alman Büyük Elçisi V. Bmpen Von Papen Dün Seldi Mr. Eden, Lordra| Büyük Elçimiz Rüştü as İle Görüştü İlinbul, 23 (A.A) — Alman : i i Odesadada Gemiler Bombalandı İKief Civarında Alınan Esirler 380 Bini Buldu Tebliğe Göre, 50 Rus Fırkasına İmha Edilmiş Nazarile Bakılıfğğikkadlır Baltık'ta 2 Harp GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ 5 Gün Süren Muharebe Neticesinde Alman Kıtaatı | Ağır Zayiata Uğratılmıştır İ Nezaretinin bir tebliğine göre, Kief'teki Kuvvetlerden | 810 tonluk Anon apn Mühim Kısmı Nehrin |r. Geminin törpillendiği veya İlmen'de Almanların |. Bilreflk kanununun Çocuğunuza verebileceğiniz en tiymetli hediye ya Gocuk ı 2 .. . . iklopedisi Olabilir. Çünkü hütün Wdiyeler unutulabilir. Fakat ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Çocuğun bütün hayatın da İzini bırakır, FIYATI MM LIRADIR e "Bitaraflık ' Kanununu Derhal İlga Etmeliyiz,, İzlanda Yağan Bir Amerikan Vapuru ! Daha Batırıldı Ametike Bahriye Nazım Albay Knox 'Nevyork, 23 (A.A.) — Hariciye İAmerika bayrağını taşmakta İ bulunan “Pink Star,, istşindeki eylülde İzlanda bir mayne çarparak battığı zan- nedilmektedir. Mürettebatın öki- beti hakkında hiçbir malümet yoktur. Şarkına Alındı tadiline doğru eiçisi n geri alındı nda bir yahudi istihbe * rat ajansı tarafından veril Eski Tan Şahı Hindistanda Yeni İren Kabinesi Mihver Devletleriİle Münasebatını Kesti kudretini haiz olması lâzımdır. 4 e iğ : ) İ Plânında büyük rolü olan bir zat bir gün bana dedi ki “Türkiye her bakımdan sana 9 | Yileşmiye namzet ve müsait bir İ imemlekettir. Dünyanin en zen İ &in krom madenlerinden birine #ahibiz, Bakırımız , kömü Tümüz vardır, bül am maddelere malik bulunuyo- tuz, “Başladığımız lekotin bu sak kabiliyetinin en b Manayileşmiye da ehemmiyet ver * *** İ Ginayileşmek işir ham madde kadi ; haiz olan ikinci meselede tek- hisyen meselesidir. Muhtelif & Mayi branşları kurmu; Miz zaman İçi ve tekni Banayil tin yapacağı ilk iş k (Sonu; Sa: 2; SU: 2) büyük elçisi Von Papen, bugü Se üyü si Von Pipen, businl Gemisi Batırıldı de zevcesi olduğu halde Führerin umumi karargâhı, (A.A) — Alman orduları baş mandanlığı tebliğ ediyor: şark tarafında mengene mış olan Rus kuv- et tarı yapılan teşeb- büslerin akamete uğramasından a düşman kuvvetleri azasın- gide artan inhilâl alâmetle- ilmiye başlanmı: komiserler kendilerini emni altına almak için kıtalarını etmişlerdir. Buna rağmen arma gelmesi mukarrer olan Ukraynada son harp vaziyetini gösterir harita Zayiahı 50 Bindir Londra, 23 (A-A.) - Gece ya rısı neşrediley Sovyet tebliğinde şöyle denilmektedir; 22 eylül gü nü kıtaatımız bütün cephe bo - yunca düşmana karşı harp etmiş lerdir. 20 eylülde 100 Alman tay- yaresi tahrip edilmiştir. Biz, 21 tayyare kaybettik. “ Londra, 23 (A.A.) — Bugün öğ le vakti Moskova radyosu tara dan neşredilen Sovyet tebli; eylül gecesi, kıtaatımız bütün cephe boyunca düşmanla muha- rebelere devam etmişlerdir. betten kurtulamamışlardır. lu muharebede Alman kuvvet | leri tarafından #lınmış olan esir » lerin miktarı 380,000 kişiye baliğ İ olmaktadır. Alman kıtaatı, şim-; İzspi veya tahrip etmişlerdir. Bu İerkam, mütemadiyen artmakta - dir. İ Eli Sovyet fırkasma tamamiy- le imha edilmiş nazariyle bakıla- bilir. Esirler arasında beşinci Rus ordusunun başkumandanı bülün- maktadır. Zagrepte52 VAAD Dm y (Sonu; Sa: > Bü: 8) Vaşington, 23 (A.A) — Kordeli Hull'ün bitaraflık kanununa öit beyanatı Vaşingtonda Nazizme karşı mücadele eden bütün mem- leketlere yapılacak yardım siyi setinin inkişafına büyük bir mâ- ni teşkil eyliyen bu kanunun il - gası için kongrenin karar ve tas - vibini almayı istihdaf eden bir ci- dalin mukaddimesi telâkki-edi) - mektedir. Bu kanunun ilgası, reis Roosevsit'e yalnız ticaret gemilerini teslih etmek müsaadesini vermekle kalmıyacak 27- ni zamanda bu gemileri harp mantı kası addedilen yerlere göndermek im- (Sonu; Ba: 2; Bi: 7) İdiye kadar 570 tank ve 2,109 top! Kişi İdam Edildi Belçikada 2 Nazi Polisi Öldürüldü i Bulgarlar Artırıyor | i Hazırlığı jAmerikan Gazetele-! metle anmak istediklerimizi ve bakınız dilimize ne kadar iirine Göröülgürtskeni "Demek İsterim ki..." Kabilinden Yazan: REFİK HALID 1 Resmi tâbiri bırakalım da yliyelim: Zira o tabir, hür- iz zehabını veriyor yor, ne derece aykırı düşü- biz yine bildiğimiz gibi petrolümüz var *İ ğ uşahı Rıza Pehlevi! rini boğazlardan geçirmek için Pars A «| ya, İtalş Ro i mümessillerini Şehinşah ği kabulu etmiştir. Münasebetleri de A.A.) — Yarı resmi Mihver devletlerinin, Bulga - istanın yardımı ile harp gemile-| İsözde teşebbüsleri hakkındaki sürü sürü haberler, şayialar ve iddiaların, Berlin, bir kere daha Türkiyeye karşı tevcih edilmiş bir manevra olduğunu ilân eder. Bu manevraların iç yüzünden erhalde kendisi de haberdar bü- » Türk bunlardan di hlâl Edilmek İsteniyor |" Berlin, 23 layı, sakin ve düşüncel İreketini değiştirme: *İtemel telâkki edilme Eğer Ketiller Teslim! Olmazsa 25 Belçikalı Kurşuna Dizilecek Zağrep, 23 (AA) —D.N.B. Hirval Dahiliye Nezareti tarafın- dan neşredilen bir tebliğe yöre, Zağrep telefon santralına “karşı dinamitle yapılan sülkasdininâ - pevi âmilleri bulunmakta ve ko münist propagandası yapmakta l yahudi ve komünist ölüm cezasına çarpılmış ve 19 eylülde kurşuna dizümişt Resmi kaynaklardan bildirildi ğine göre, Zağrep harp divanı ba zı Sirpları soymakla suçlu bir müslüman köylü ile bir Hivvat marangoz çırağını idama mah - küm etmiştir. Hüküm infaz olun- muştur. 25 Belçikalı rehine olarak tutuluyor Nevyork, 23 (A.A.1 — Nevyork Times'in Berlin muhabiri bildiri yor: Belçika gazetelerinde İnti » (Sonu; Baz 2; Bi: 4) “Harbe Girecektir Işıklar Karartıldı Nevyork, 23 (A.A) — Gazete- ler umumiyetle Bulgaristanın har| için be gireceği fikrindedirler. manyanın Ukrayna seferine kı - şın da devam etmek kararı takviye etmekte İ Hitlerin Bulgar müdahalesin: az istifade edeceği tahmin olun - Al - bu) ise de| “Bulgaristanın mukadderatı taayyün etmişlir,, dı Bulgarlarca ileri düğü gibi Sovyet paraşütçüleri meselesin » den ileri gelmediği, ancak Bul -İ Bir kısnnmız neler çektiğimizi İ gar zimamdarlarının aldıkları il- bam üzerine memleketlerinin mu kadderatının şimdiden tayin edil miş bulunmasından doğduğu ve| hâlen Alman kuvvetlerinin Kara- (Sonu; Sat &; Sö: 7) zeta sahibine sormuş: “Yazılar şaşmış ve “Nasıl olursa olsun, Başlıca Şehirlerde “Hayır, kazm ayağı öyle değil fakat kısalarını bir altından aşağı yazmam!, Gazeteciler kralı i| Hearsb'ten, makalesini kısa yazmasını istemişler, $İ vaktim yok". cevabını vermiş. fıkra sığdırmanın ne güç sıkılınca kapta su olarak ne k sa mak, soymak, ezmek, süzmek, ekseriya ne demek istediğimizi yor!) Merhum Ahmet Rasim, kendisinden makale istiyen bir ga- sayfalı güzetelerde makale yazmanın, bilhassa lâzımgelir, Yorucu ve zor iştir, Asıl mülhim cihet de şu: Yazılarda o zahmeti belli etmemek! uzğn mu olacak, kısa mı?,, Öbürü iş, sizin bileceğiz şeYc ! Uşununa üç mecidiye alırım; kadar müsait İki üstadın bu sözleri, şimdiki az yyen çerçeve ük yer tuten iş olduğunu ve özlü yazıların değerini göstermek itibariyle çok mühimdir. Bir cins yazı vardır ki, yenmesi lüzümlu veya âdet olmıyan kısımlı stılıp önünüze kolayca yutulmıya hazır bir halde, en makbul ta- rafları konan gıda maddelerine benzer; meselâ kabukları temiz- en| lenmiş lop etli istakoz, iç badem ve ceviz, marul ve karpuz göbe- Bi, ayva murabbaı, şıra gibi yalnız lübbünün lübbünden ibaret, görçöpü ayıklanmış, emek mahsulü yazılar... Hele düşününüz, bir istakozun kof kabukları ne çok yer tutar? Bir kilo bademin içi, | eski hacmine göre ne kadar küçüktür? Bir kocaman üzüm yığını ır? İşte kısa yazı da, özünü vermek tiyle böyledir; bir sürü zahmete katlanmak, kırmak, ayıkla” yıkamak, temizlemek, inceleme her yiğitin kârı değildir. pek ziyade hissettirdiğimiz gil de anlatamıyoruz. Sanki her cüm- le bir “demek isterim ki... sözüyle başlıyor. Tıpkı şu fıkradaki gibi: Adamcağızın biri konuşurken meramını izaha bir türlü mu- vaflak olamaz, biteviye “demek, isterim ki..... sözünü kullanırmış. Bir gün, tahammülü tükenen muhatabı dayanamamış, çıkişmiy: ”. - Diyemediklen sonra kaçipara eder?,,