15 Eylül 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1
TAN Evil İSTANBUL, Ankara Cnddesi 102 Pazartesi 15 EYLÜL 1941 TI AF; TAN, ISTANBUL T8LEFON: 24310, 24318, 24319 ALTINCI YIL — No. 2785 5 KURUŞ ingilterede sahil müdafaa teşkilâtının şefleri bir arada JAPONYA — IBrest'e Ağır ÇIKMAZ Bir Hava İÇİNDEDİR. | Taarruzu belki büyük faydasını agi mihverden çekilebili: len vargeçmesine :ml Taponya, Alman Zırhlılarının Bulunduğu Mevziler Bombardıman Edildi Londra 14 (A.A.) — Hava Ne- zaretinin tebliği: Bu gece kuvvetli bir bombar - dıman tayyare filosu tarafından Brest şiddetle bombardıman edil miştir. Dokların bulunduğu mın- takaya ve Seharrhorst ve Gnei- senau Alman zırhlilarının bulun. duğu havuzlara ağır bombalar a- talmığtır. Diğer tayyareler, Havre'deki dokları bombardıman etmiştir. Fransa üzerinde taarruz vaziye- tinde keşif yapmakta olan aver tayyareleri, düşmanın bir çok tayyare meydanlarına hücum et- miştir. Yere .inmeğe gelen «bir düşman tayyaresi, tahrip edilmiş tir. Hiç bir tayyaremiz kaybolma mıştır. de bir haysiyet meselesi Amerikanın da Çini Ja- ponyaya terketmesi mümkün deği dir, Bu itibarla, Tokyo ile Vaş tod arasında cereyan ettiği bildi len müzakerelerin müsbet bir neti- Ceye varması kolay değildir. M. Zekeriya SERTEL | mihvere dahil bir sıfatiyle, Alman -| yet harbi başlar başlamaz Viâdivostok'u işgal ederek Sibir- Yayı istilâya teşebbüs etmek mec buriyetinde idi. Bu hareket, A- Merika ve İngiltereyi de Japon- Yaya karşı harbe sovkedebilirdi. Fakat mihver müşterek ve to- taliter bir hareketle düşmanları: 11 şaşırtmış olacaktı. Fühakika Alman - Sovyet har“ Japonyada bir malı bir faaliyet ve ündü. Seferberlik ta- Mümlandı. Kabine değişti. Çinin Şimal ve cenubunda bir takım #skeri hareketler görüldü. Fakat âponya, devlet (Sonu; Sar b) Tahran'da i Kargaşalık Çıkmış! —e. Kürt Çeteleri Baş Kaldırdığı Haber Veriliyor Kermanşah'ta Başlıyan İsyan Hareketi Etrafa Yayılıyormuş ! Budapfşte 14 (A.A) — “Ofi, Tahrandan Sofyaya gelen ve Sof yadan Macar ajansına verilen bir telgraf haberine göre, İranda bir denbire isyan çıkmıştır. Bu haberde en modern mitrak gözler, toplar ve el bombalaı İe mücehhez mühim Kürt çetele rinin ani olarak İngliz inşgal kuv- yetleri aleyhine harekete geçtik- leri, isyanın Kermanşah'ta baş- ladığı, Kürt kıtalarının orada top landıkları ve mevcut malüm. nazaran Hemedan, Keşhan ve Kuzistan'ın tamamiyle asilerin elinde bulunduğu anlaşılmakta dir. İngiliz diplomatik kuriyesi ile İngiliz radyosunun Yakınşarktaki en tanınmış muhabirlerinden Ri- şar Dimbalbi ve Times gazetesi- nin muhabiri Cen Holbron asile- rin eline düşmüşlerdir. Bunların! akıbetleri meçhuldür. Tahran'ın muhtelif poktaların da kargaşalıklar çıkmıştır. Asiler ahalinin kendilerine iltihak etme-| leri için duvarlara ilânlar yapış- tırmışlardır. | Kenter ajansına göre | Londra, 14 (A.A) — “Reüter"; İ- randa, Almanları üsera kamplarına göndermek ürere, kabil olduğu adar İ süratle tedbir alınmaktadır. Simdiye kadar iki kafile Alman yola çıkarıl- mıştır, (Sonu; Sa: 2; Sü: 1) âponya Fransız Hindiçinisin! iş. &Aİ ile iktifa ederek daha ileri gi- “ermedi. Ve nihayet Amerikâ ile inigilterenin bu defa işi ciddi #uklarını görünce Vaşington- müzakereye yanaştı. I Filvaki bugünkü (halde dahi Japonya Uzak Şarkta, vaktiyle Miyanın o Akdenizde 'oynadığı ühim rolü oynamaktadır. Sov- Yetleri Sibiryada büyük bir or- bulundurmağa mecbur etmek o İngiltereyi Orta Şarkta ullanabileceği beş yüz bin ki-| bir kuvveti Singapura via mecbur etmiştir. Atlan! * mühim rol oynıyabliecek olan neerikan ve İngiliz donanması çel mühim bir kısmını Pasifike| Fekmiştir. Bu da mihver için az kâzanç değildi kagakat Japoı değildir. O bu fırsattan isti- eği füde ederek Uzak Şarktaki isti-) ga plânını tahakkuk ettirmek, İn- Felere Ve Amerikanın tam bir su leme Küyvetleneceği zamanı bek bukeyek mecburiyetindedir. Hal bilgi J#ponya bugün harbe gi Oeğe Vaziyette değildir. Japon ni psn Çindeki meşguliyeti- hap tarafa bıraksak bile, Japon haP Sanayil hı hem Jap << muhtaç bir vaziyettedir. H lulşya petrolünü Meksika ve edu nda Hindiçinisinden temin emir cevherini Amerika- we ve kurşununu Kana- in. kauçuğunu Malayadan, Ünü hariçten getirtir. Bu gali oflâarını Mançukodan ve İarıytinda bulunan Çin toprak- Müzi istihsale çalışmışsa da Birlik olamamıştır. enaleyh Japonya harbe İsüz ve ham mad dan, dad kömi ihtiy, band Bildi, On UN İçin Alman - Sovyet har- inde yörünen te Fr, Mayülleri çabuk sönmüş en 9812 Hindiçinisini işgal et” Sonra Amerika ile anlaş-| SN aramağa başlama İP ayd. #Ydan fazla bir zamandan- Kam ettiği bildirilen bu > r etrafında çıkan ri - — #hlaşmanın pek yakın Mu Bösteriyordu. Fakat A- (Sonu; ; Sü: 7) Zelizeleden Van'da 36 Köy Tamamen Harap Oidu Sarsıntılar Fasıla İle Devam Ediyor 14 (A.A) — Son yer sar-de Ereişdo tedevi altına alınmış İ 3 sıntışmın vilâyetimiz TDi dahilinde sebebiyet verdiği zayiat etrafn- İda verilen malümâta nazaran Er- cişin Kocapınar nahiyesinde 31 köy, merkez nahiyesinde de 5 köy tamamen harap olmuş ve merkezde müdürlük binası ile jandarma karakolu ve mektep almıştır. mdiye kadar tesbit edilen ö- lü miktarı 192 ve yaralı miktarı da 190 dır. Bu yaralı yatardaş- lardan yaraları ağır olanlardan 7 si Van'a getirilmiş ve diğerleri lardır. Felâketin vukuu akabinde vali vekili yanında Sıhhat müdü İrü, Nafia mühendisi, sıhhat me- İmurları ve yardımcı ekipler ol- duğu halde felâket sahasında i- tedbirleri almış ve yardımlar yapılmıştır. Muş vi lâyeti de gönderdiği bir ekip ile bu yardım işine Işlirak ettiği gi bi Diyarbakir kızılay merkezi de felâketzede vatandaşlarımızın ih tiyaçlarnı karşılamak için 1.000 LR Leningrat Etrafındaki Muharebe —— Almanlar Şehrin Müstahkem olan Cephesini Yardı Anudane Müdafaaya Rağmen Çenberİçine Almaİşi Devam Ediyor İlmen'de Ruslar Ağır Zayiat Verdi Berlin, 14 (A.A. — Alman or- duları başkumandanlığı tebliğ e- diyor Şark cephesinde harekâtın mü #alt netiçesi dolayisiyle ve yeni bir takım zaferler hazir- lanmaktadır. Kuvetli Alman şekkülleri, Leningradın müstah- kem cephesini yarmişlardır, Düş manın anudane müdafansına rağ men şehrin çember içine alınma $ı işi fasılasız sürette devam et- mektedir. 12 eylülde bir ordu kumanda- nı olan General Şovalye VW Schubert, Şark cephesinde mak- tul düşmüştür, Tahrip edilen malzeme Berlin, 13 (A.A.) — Şark cep- hesinde 12 ve 13 eylül tarihle- lira göndermiştir. Yer sarsıntısı (Sonu: Ba: 3; Sü: 7) traktör, 600 kamyon, 400 (Sonu; Sa: 2; Sü: 4) nkü Spor Hareketleri Yeni senenin futbol mevsimi, dün Kadıköyünde Fener stadında parlak bir merasimle açilmiştır. Bu husustaki tafsilâtı ve at yarışlarının neticelerini üçüncü sayfamızda bulacaksınız, Sovyetler tarafından tahliye edilen bir büyük| kip 1500 esir almışlar, 70 top, 20| alevler içinde çen iBir İngiliz; HavarFilosu Bir İngiliz Nazırı Nutkunda Dedi ki: mg (1““Şimdi Artık Harbin Dönüm Noktasına Gelmiş Bulunuvoruz,, GRENWOOP Mosova, 14 (A.A) — Resmen bildirdiğine göre, İngiliz İmpa- Tatorlük hava kuvvetlerine men sup bir filo Rusyaya vasıl olmuş tur. İ Grenvood'un nutku Londra 14 (A.A) — “B.B.C,, İngiliz Nazırlarından . Grenvood dün bir nutuk söylemiş ve demiş- İtir ki: (Muharebehi na geldik. İki senelik harpien sonra Hitler şu vaziyettedir: Rus ya şarka doğru harekâta mönia teşkil ediyor. Britanya Orta Şark ve Hindistan yolunda kendisine engeldir. Amerika garbe doğru olan yolu kapamaktadır. Hitler Atlantik muharebesin - de mağlüp oluyor. Rusyaya kar- şı, şidetli bir orman yangını gi- bi petrol, tank ve tayyare sarle- diyor. Galibiyet, demoktasi için harp eden işçiler tarafından ka- zamlacaktır.,, İran yoliyle nakliyat Şangbay, 14 (A,A,) — Seyri selzin ından alman malümata Rusya, Bangkok, Ma- civarında bulunan © gemilerine (Sonuş Sa: 2; Sü 2) mille Bulgar Mekteplerinde Yapılan Nümayişler tya, 14 (A, A.) — Geçen gece orta tedriset mekteplerinde menfi nümayişler yapılması büzebiyle, Ma- ari? Nazırı bu gibi nümayişlerin te- kerrürünün önüne gecmek o makru- diyle Hürumlu tedbirler almay: karar- laştırmıştar,, Bu tedbirler, mekteplerin kapatil- masma kada lebilecektir. Çocuğunuza verebileceğiniz en kıymetli bediye e Cocuk Ansiklopedisi Olabilir. Çünkü bütün bediyeler unatulabilir, Fakat ÇOCUK ANSIKLOPEDİSİ Çocuğun bütün hayatın da izini bırakır. FTYA'TI (© LUTRANIR | Atlantik'te i Mücadele | Hazırlığı | Gayda 'Ateşe Ateşle Karşı , Koyarız,. Diyor i Romaya Göre, Mihver Her Türlü Tahrikten İştinap Edecektir yanar bir halde terkediliyor ii SOVYET TEBLİĞİ Sovyetlerin Mukabil' | Hücumları Smolensk, Rus! Toplarının Ateşi Altındadır! Leningrat Civarında | Alman Zırhlı Arabaları! Zayiata Uğratıldı Ticaret £ gemilerinin (o şimdilik teslih o edilmiyeceğini söyleyen Hariciye Nazırı Mister Hull Londra 14 (A.A) — Saatler geçtikçe bütün dünyadan bura * ya gelen telgraflar, umumi inti bam, Rooseveit'in, tahmin edildi. ğinden fazla ileri gittiği merke zinde olduğunu göstermektedir. Cümhur Reisinin kararı, Amer kanm, kendi sularına giren mih- ver gemileri üzerine ateş açmak zaruretini meşru bir: müdafaa hareketi telâkki ettiği şeklinde tefsir olunmaktadır. Bu zamanda, İ | yunea düşm Gomel'de Vaziyet Ciddi Sayılıyor Moskova, 14 (A-A.) — Sovyet-| jlerin 13 eylül öğle tebliğleri: |, Kitalarımız, bütün cephe bo-| na karşı harp etmiş lerdir. Sovyet tebliğinin ilâvesin- de Baltıktak: Sovyet hava filo- sunun Leningrat medhallerinde-| ki düşman harp arabalarmı ağır zaylata uğratmış olduğu bildiril-) mektedir. meşru müdafaa hareketi, sadece tecavüze mukavemet etmenin bit şeklidir. Bu da, harp veya sulh şıklarının, parlementoda müzakö- re edilmesi usulünü, bittabi, ta İmamen hükümden düşürmekte * dir. Londranın diplomasi ve ecnebi mahafilinde sanıldığına * göre, / Roosevelt cenubi Amerika devlet reisleriyle tamamen mutabik ©* larak nutkunu söylemiştir. Ve bu da Amerika müdafaa sulari nın, münhasıran Birleşik Ameri- (Sonu; Baz 2; Si (Sonu; Ba: &; Sk 6) dönüm noktası- | LIKTAN KIŞLIĞA DÖNÜŞ Yazan: REFİK HALID Ken bildim. bileli işitirim: Eylülde ilk defa havalar bozdu, sert rüzgârlar esip yağmurlar başladı mı “kirac kaçıran fırtınası,, derler, bundan sonra mevsim öyle güzelleşir, günlük güneşlik olur ki. Kırların zevkini çıkarmanın tam Zâ- manıdır.,, Ben o fikirde değilim, bir kere yazı yaz yapan yalniz güneş ve sıcak mıdır? Hayır. Günlerin kısa ve sabuhlerla ak- şamların serin olmaması, yâni günlerden uzun uzadıya istifade imkânı bulunmasıdır. Halbuki eylül fırtınası ile beraber gün- düzlerimiz metreden endazeye, hattâ bir müddet daha geçince karışa iner; İş güç sahipleri gözlerini alaca karanlıkta açarlar, bu sırada harare: derecesi 14 & kadar düştüğünden titriye titriye giyinirler ve o halde de sokağa fırlarlar. Dönüşleri geceye Tast- lar ve gündüzki sıcağa rağmen tekrar keskin, işleyici bir serin» lik hüküm sürmeğe başladığı cihetle sayfiyenin en zevkli tarafı olan açık hava sofraşından mahrum kalırlar; artık yemeklerini bahçede, çardak altında, sereserpem yiyemezler; camları inmiş odalara kapanırlar Evet, öğle ile ikindi arası hararet pek lâtiftir, manzara ber- rak ve tertemizdir; tenhalaşan kır yollarında sesler hoş, akisler yapar, toz azalmıştır; tam yürüyüş hengâmıdır. Lâkin bu mah- dut zamandan o şeklide faydalanmak kaçta kaçımıza müyessar- dir? Ancak ununu eleyip eleğini duvara asmış olan bir küç zümreye! Ayrıca çocuklarım aklı ikmal imtihanlarında, kadınla rin hem aklı, hem fikri kış modasında... Lâtif de olsa dünyayı gözleri görmez! Dahası var: Sonbahar her hilkatin hoşlanacağı bir sahne de- ildir. Horoz seslerinin bile neşe veremediği bir tabiat ortasın- da yaprak dökümüne bakmak, kiracıları gittiği için perdesiz camlarında durgun havuzların akisleri yalazlanan komşu evle- rinin boşluğunu hissetmek, oldukça hüzün vericidir. Gündüz gü neşinde de zeten o eski kavrayış yoktur, parlak, lâkin koftür; göze girer; lâkin gönüle sokulmaz: ilâveten nezle de yapar. O- nun içindir ki sayfiyeciler kaçmakta haklıdırler; kışı yazlıkta geçirenler ise, gidenlere acır ve şaşar gibi görünerek duydukları gıpts hissini örtmekte ve teselli yolu bulmakta daha ziyade haklıdırlar. “Kaçanın anası ağlamaz,, derler; zamanı gelince say- fiyeden kaçıp şehre kavuşanların da, şüphesiz, gönüllerine son- bahar hüznü düşmez ve gözlerinde şehir hasreti tütmez Ka ği e
