20 Mayıs 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

& milletini Vichy — 20-5-1901 Berlin - Vichv Anlaşması (Baş tarafı 1 incide) Pazı snf esirlerin memleket-| İerine iadesi hakkında o metodik| bir plân tetkik mevkiindedir. EL de edilen ilk netice, harbe işti- rak etmiş olan bütün erbaş ve onbasıların avdetini temin et - mektedir. Bu suretle ilk olarak serbest bırakılacak esirlerin mik tarı 100 bin ve belki de biraz da- ha fszla tahmin edilmektedir. Amiral Darlan, Yarın Parise hareket edecektir. Londranın bir tekzibi Londra, 19 (A. A) — “Af, : Vichy'nin hattı hareketindeki değişiklik karşısmda İngiliz hü- kümetinin Fransız fabrikalarını ve ezcümle Paris mıntakasın bombardımana tâbi tutmayı der- iş edeceği hakkında dün sabah ki bazı gazetelerde çıkan haber, Habeşistanda (Baş tarafı 1 incide) Habeşistanda, Amba - Alagi'de. ki İtalyan kuvvetlerine yaralıla- rım toplamak için tam bir gün müsaade verildikten | sonra, bu muntakadaki İtalyan kuvvetleri- nin heyeti mecmuasinin tam tes- ilmiyeti bugün vuku bulmakta- dır. Esir mikdarının yedi bin ki- $i olacağı tahmin edilmektedir. Muazzam mikdarda top ve malze- me de iğtiham edilecektir. Bundan başka, müstacel tale- bi üzerine, dük d'Aoste'un, refa- katinde General Rezzani ve Ge. nel kurmayının bütün subayları bulunduğu halde yarın öğle üze- ri teslim olması takarrür etmiştir. Sudan müdafaa kuvveti cüzü tamları, Habeş vatanperverleri nin müzaheretiyle, Gondar böl- gesinde mühim bir mevzii zaptet- miş ve ame zayiat ver- dirmiştir. Ha , Bayanı mem- nuniyet bir tarzda devam etmek. Londra salâhiyettar mahfillerin- | tedir. de hicbir suretle teyit edilme- mektedir. De Gaulle taraftarlarına ağır cezalar veriliyor Bern, 19 (A.A.) — Virhy'den alınan bir habere göre, General Cenup mintakalarında, kıtala- rımız 16 Mayısta Selascinmânna'- hun elli kilometre cenubunda mü- him bir demiryolu iltisak nöktası olan Daile'yi zaptetmiştir. Mu. vaffakıyetle tetevvüç eden bu hareket ncicesinde, ikisi albay ve bir mikdarı kurmay subayı ol- de Gaulle taraftarlarına çok ağır cezalar verilmiştir. Clermont Ferrand askeri mah 'kemesinin üç kücük zabiti ida- ma, 17 kücük zabit de 10 sene- den müebbet küreğe kadar gi - den cezalara mahküm ettiği söy- lenmektedir. De Gaulle Fransızları isyana davet eti Londra, 19 (A.A.) — General de Gaulle Brazzaville radyosun- da iradettiği heyecanlı bir hita- be ile Fransızları, vatanlarını sattıktan sonra simdi de İmpa- ratorluğu teslim eden ii karşı isyana davet etmiştir. Genersl hitabesinde ( ezcümle #vle demiştir: “Mümkün olan her yerde Fran uzlar bu adamlara itaatten içti - nap etmelidirler, irazisindeki bütün Fransızlar, firsat zuhur eder etmez silâhla- rını düşmana karşı kullanmalı - dırlar.,, ie General sözlerini şöyle bitir- mistir; “Fransanın istikbalin! silâhla- e tutanlar tayin ede- tektir. İtalya, Nice ve Savole'den vazgeçiyor Londra, 19 (A.A.) — Fransiz zimamdarların. 8en ayıran matbuat, İngilizlerin Fransızlara karsı beslediği mu - habbeti bir kere daha teyit ede- rek Fransız İmparatorluğundeki bütün Hür Fransızların haklı da- vanın zeferine sarsılmaz bir İ- man beslediklerini tebarüz ettir. mektedir. Daily Express gazetesi, Dar- lan - Hitler - Mussolini müzüke- telerinin sona örmek üzere ol- duğunu yazmakta ve gizli anlaş manın Su vaziveti derpiş etmek- te olduğunu ilâve eylemektedir: “Mussolini Hırvatistandan fa- vizat almış olduğu icin Nice ve Savoie üzerindeki | iddilarından vaz gerecektir. Fakat Amiral Barlar. İtalyanın Korsika üze- rinde hakkı olduğunu kabul et- mektedir. Bu noktanın ileride if- s4 edilmesi takarrür etmiş bu - lunmaktadır. Amiral Darlan bir! Amerikan veya İngiliz hareket! karsısında Fransanın n ile tam bir işbirliği yapacağını vaadetmiştir.,. Bu gazete General Wevdand'- ım vaziyetini tetkik ederek Ge- neralin Şimali Afrikada kâfi de- recede mühimmata ve benzine malik olmadığını, bundan dola - v1 da limanların istimali veya di- Per kolaylıklar gösterilmesi hak- kındaki taleplere mukavemet e- demiveceğini yazmaktadır. Times'in makalesi Times gazetesi, General Deniz Suriyedeki hava meydanları ile Fransız kıtalarını Almanyanın »mrine verdiği takdirde Alman- ların, Kıbrısta, İskenderiyenin hâkim olduğu Rodos ile Suriye arasndaki sularda ve Filistinde- ki tayyarelerin hareket sahasi dahilinde zayiat vermek tehlike- sini göze alarak Iraka asker gön- ermek tesebbüsünde bulunacâ- ını yazmaktadır. Diğer taraftan İngiltere Irak - taki kıtalarını Basra körfezi yo- lu ile kolayca takviyeye devem edebilir. İngilizlerin üstün mü- makale vasıtaları olduğu cibetie meselenin esasını malzeme tet- kil etmektedir. Eğer İngiltere Yakın Sarkı tehlikeli bir hale sokacak kadar harp gemisi Kul- İsnabilir ve Suriye tariki ile ser- bestee Irak'a kâfi derecede asker ve techizat gönderilmesine mâni olacak kadar tayyareye sahip bu- mak üzere 800 esir aldık ve iki top ve iki zırhlı otomobil iğtinam ettik. Diğer bölgelerde, siddetli yağ- murlara rağmen umumi ileri ha- reketimiz devam etmektedir. İtalyan resmi tebliği Roma, 19 (A. A) — “Tebliğ” Şarki Afrikada Amba-Alagi gar- nizonu, her türlü imkânın fev- kinde bir mukavemet gösterdik- ten sonra yiyecek we içecekten ve yaralıları tedavi etmek imkânın. dan mahrum kalmış olduğundan kendisine muharebeyi tadil etmek emri verilmiştir. Düşman ,askerlerimizin kiy- metini tebsil maksadiyle zabitle- rin tabancaların bırakmış ve gar» nizonumuzün Amba . Alagi istih. luk | kâmından çıkarken bir geçit res- mi yapmasını ve İngiliz müfreze- lerinin kendilerine selâm durma- larını karar altına almıştır. Dük d'Aoste da kıtaalının âkıbetine uğramıştır. Ditmma ve Gondar mintakal rında mukavemet deyam etmek- tedir. Sollum'da son vaziyet Londra, 19 (A. A.) — “Reuter” in Sollum, i İngiliz ileri iyyekleni ezildi Sl habiri bildiriyor: ; , Perşem- be günü aldıkları mevzilerden bazılarını geri almışlardır. AL manlar, cüretkâr İngiliz akını ile dağıtılmış olan kuvvetlerini ye- niden toplamıya muvaffak olmuş ve çok daha büyük kuvvetler kul- lanarak Solluma hâkim bulunan tepeleri yeniden işgal eylemişler. dir. Bununla beraber meshur İn. #iliz "alayı, hâlâ Sollum'e yakın sahil ovasındaki mevzilerde dur- maktadır, Yarm zi i va- ziyet sarih değildir. fakat Alrpan- ların daha hafif İngiliz ileri kuv. vetlerini geri püskürttükleri muh #emel sanılmaktadır. Almanlar, bütün eski mevzilerini geri ala- mamıslardır ve söylendiğine #ö- re, bugünkü vaziyetleri, sağ ce- nahlar, üzerine bir hücuma mü- salitir. Kızılordunun Manevraları Moskova, 19 (A. A.) — “Fofi” Fransız ajansı; Kızılordunun Le- ningrat, Ural, Harkof, Odesa, Taşkent ve Baykal aşkeri bölge- lerinde ilkbahar manevraları baş- lamıştır. Sovyet Sefiri Berlinde Berlin, 19 (A, A.) — Sovyetler Birliğinin Berlin büyük elcisi Vladimir Dekazanof Berline dö- erek vazifesine tekrar başlamış. ten değil, fakat Dakardan gele- ceği kaydedilmektedir. Amerikadaki mistemlekeler Nevyork, 19 (A.A) — Associ- ated Press'in Vaşingtondaki sa- lâhiyettar bir membadan öğren- diğime göre, Fransa ile Alman- ya arasindeki işbirliği Amerika kıtası aleyhine tevcih edjldiği takdirde, Amerikadaki Fransız müstemlekelerini idare etmek ü i zere muvakkat bir teşkilât vücu- de getirilmesi hususunda 21'A - merika Cümhuriyeti — şimdiden hazırlanmış bulunmaktadır. Al- man - Fransız işbirliği tavazzuh edinciye kadar bu hususta hiç” bir harekete gecilmiyecektir. * Nevyork, 19 (A.A) — Arala- rmda Sinema artisti Charles Bo- yer de olmık üzere Amerika Birleşik devletlerinde © oturan lurursa Almanları yerlerinde tutj yedi mümtaz Fransız şahsiyeti, mak o kadar güc ol ir. Basmakalede, garp varım kü - Reisicümhura bir telgraf çeke. rek, Fransız - Alman işbirliği ini tehlikeler kar- | hakkında yaptığı son deklâras - eek duyduğu en-|yonda ifade ettiği ideallere tam diseler de teharüz ettirilmekte sadakat ve bağlılıklarını bildir - ve vakın tehlikenin Martiniaye-İ mişlerdir. Basra'ya Yeni İngiliz Kıtaatı Çıkarıldı Baş tarafı 1 incide) surette devam ediyorlar. Hava meydanları, kışlalar, nakliyat, benzin depoları kıtaat tahaşşüt- leri muttarit bir surette İngiliz iayyareleri tarafından bönbar - dıman edilmektedir. Bağdeta yakın bir hava mey- danı İngiliz tayyareleri tarafın» dan sik sk bombardıman edil- miş ve bir petrol deposuna tam isabet o kaydedilmiştir. Yangm çıkmadığı icin esasen miktarı çok azalmş olan İrak tayvarelerinin siddi suretle benzin sıkıntısı cek iği anlaşılmaktadır. Kücük bir istisna hariç tutulduğu takdirde Irakta tasfiye edilmiş benzin is- tihsal edilmemekte ve Basra İn- gilizlerin elinde olduğu isin sz cok ehemmiyeti haiz veni ben - zin ithali de imkân dahilinde bulunmamaktadır. Irak tayyare. aa felaiyeti hemen durmuş» ür. Basrada vazivet normal hale gelmis gibidir. İmmaratorluk küv vetleri her tarafta o vazifelerini fevkalâde bir mükemmeliyetle ifa etmişler ve cüzi zayiat ver- mişlerdir. Havadan nakledilen kuvvetler Rasit Âlinin kuvvet. lerini hezimete uğratmak ve zırhlı otomobil, top ve diğer mal #eme ele gecirmek suretivle çok cüretli harekât yapmıslardır, Trak kıtaları şimdi İngiliz ha- va kuvvetleri kampının top mer rağ çok uzağa çekilmişler - ir. Habbaniveden Bağdeta kacan Trakirlar. Fırat bovunca bentleri #carak İngiliz takibine mâni ol- mak üzere araziyi su altında bi- rakmıslardır. Pıratı gecerek Ra- madiye giden diğer Iraklı grup- lar ayni maksatla bir kösrüyü hasara uğratmıslardır. Bunlar nehir boyunca hâlâ gizlenmekte iseler de kırılmış ve bozulmuş- lardır. Hâbbanivenin'3 kilomet- re cenubunda İngiliz hava hat- tana sit kücük bir bina vağma edilmiştir. Nefsi Habbaniye I- raklılar tardedilmeden önce pek aZ bombardımana uğramıstır. E- saslı hicbir kısim zarar görme“ miştir. Binalar arasında birkaç bomba deliği görülmektedir. Mu harebe meydanında görülebilen şey, Hebbaniyenin ilerisinde İn- giliz tayyareleri tarafından Ra- sit Âli müfrezelerinin bombar- dıman edildiği mahalde uzun bir çukur ile kömür haline zelmiş olan top arabalarıdır. yo- Tu boyunca, Iraklıların saldıkları suyun altındaki yol üzerinde tahrip edilmiş ve yakılmış bir- Kara tanya alayı ile Hint kıtalarında mürekkep bir müfreze ve Asuri, Kürt ve Araplardan mütesek- kil Iraklı müfrezeler tarafından yapılmıştır. Bu kıtalar vazifele- rini mükemmel bir surette gör - müş ve nihayet Iraklılar tardet- mişlerdir. Bu harekât esnasında 400 esir alınmış, mitralyözler, zırhlı arabalar, hava defi topla- rı ve diğer mütcaddit silâhlar ©- le gecirilmiştir. Esirler İngiliz- lerin kumandasındaki yerli kıta- larda hizmet talebinde bulun- muşlardır. İrak resmi tebliği Beyrut, 19 (A.A.) — 18 Ma- yıs tarihli Irak tebliği: Garp cephesinde devriyeleri - miz, mahalli kabilelerin müza- heretiyle düşman tanklarına hü. sum etmiş ve düşmana ağır za- yiat verdirdikten sonra kaçmıya mecbur etmişlerdir. Alşuayip'te düşman kamplarına hücum edil- miştir. Düşman büyük zaylat vermiştir. Bombardıman tayyarelerimiz çölde düşman tanklarına hücum ederek birkaçını tahrip etmiş- lerdir. Düşman bir miktar ölü vermistir. Hava kuvvetlerimiz Siyeneldebbane vesair yerler ü- zerinde keşif uçuşları yapmış - lardır. Tayyarelerimizin hepsi üslerine dönmüslerdir. Düsman tayyareleri Bağdat ü- zerinde ci Rasit kampma birkaç bomba atmışlardır. Atı- lan bombalar ağır hasara sebe- biyet vermemiştir. Alınan haberler Abüneik is- mivle anılan yüzbası Glub'un öldüğünü teyit etmektedir. Yüz- bası Glub, Ambla elvârında vu: kubulan bir çarpışmada ölmüş- tür. Milâttan 10,000 Sene Evvel Yaşamış Bir İnsan İskeleti Bulundu Kopenhag, 19 (A, A.) — “Ste. İsni” ajansından: Aalborg'dan bildirildiğine göre orada yapılan hafriyat esnasında milâdı İsadan 10.000 sene evvel yaşamış bir in- senın tamamiyle mahfuz kalmış olan iskeleti bulunmuştur. İske- tet, Kopenhax milli müzesine nak ledilmiş olup arkeologlar tara- İmdan simali. Avrupa'nın en eski insan tipine mensup addedilmek- tedir Gençlik duran on binlerce halk tarafından candan tezahüralla karşılanmış- tar. Reisicümhurumuz şeref tribü- münde yer aldıktan sonra önle. rinde şanlı Türk bayrakları ve 0- nu takiben de Parti bayrakları dalgalandığı halde gençliğin ge- çit resmi başlamıştır, Büyük bir intizam içinde geçen ve takdir İ- le takip olunan geçit resminde lise ve orta okular kız ve erkek tslebelerini Gazi Terbiye Ensti- tüsü, yüksek ziraat enstitüleri, Harp okulu talebeleri ve onlar) da beden terbiyesi mükellefleri, imalâtı harbiye ve diğer spor te- şekkülleri takip eylemekte idi. Gencler, stadı dolaşarak Milli Sef'in, yanlarında Büyük Millet Meclisi Reisi (le Başvekil, Vekil- ler ve Parti Genel Sekreterinin bulunmakta olduğu şeref tribü- nü önünde yerlerini aldıktan son ra bando istiklâl marşını çalmış ve buna bütün gençlik ve halk kütlesi iştirak eylemişlerdir. Manzara çok ulyi idi. Binler- ce halkın hep bir ağızdan söyledi. Ai istiklâl marşı dalga, dalga bü- tün şehre yayılırken stadın etra- fında bayraklar yükseliyor ve bü tün kalpler bir defa daha en Bü. yük Seflerimize, Atatürk'e, İnö. nü'ye teveccüh eylemiş bulunu- yordu. Merasimin bu safhasını Maarif Vekili Hasan Âli Yücelin bayramı açış nutku ile gençlik adina bir mektepli kızın heyecan. lı hitabesi takip eylemiş ve yine hep birlikte “dağ basını duman almış” marşı söylenmiştir. 19 Mayıs Bayrağı Tam bu esnada Maraton kule- sinin altından, günlerdenberi at- letlerimiz tarafından eldenele U- laştırılmak suretiyle Samsundan Ankaraya getirilen bayrağı havi muhfazayı getirmekte olan Anka- Tanın en genç atleti stada giriyor- du. “Yaşa” sodaları ile karşılanan bu atleti ellerinde milli renkleri. miz ve parti bayraklarını taşıyan diğer atletler takip ediyordu. “Atatürk'ten İnönü'ne” sembolü- mü taşıyan bayrağı getiren genç doğruca şeref tribününe çıkmış ve bayrağı Milli Şef'e vermiştir. Milli Şef bayrağı mahfazasından çıkarmış ve halka göstermiştir. Bu hareket yine ayni heyecanlı tezahürlere vesile olmuştur. Bugünkü törende yapılmış 0- lan ve başta Milli Şefimiz oldu- &u halde harkesin sevgi ile takip etmiş bulunduğu beden gösterile- rine gelince, genclerimiz bu hare. ketlerinde o kadar mükemmel ve muvaffak olmuşlardır ki stadyo- mu dolduran ve sayısı elli bine yakın olan halkın en kücüğünden en büyüğüne kadar hepsinin tak- Girini toplamıştır, Bilhassa lise ve orta okullar talebelerinden sonra beyaz forma lariyle harp okulu talebelerinin bandonun iştirakiyle yapmış ol. dukları beden hareketleri ve yeşil sahada genç ve dinç vücutları ile yaşattıkları “İnönü” adı, ve hi. bayet bir kısım arkadaşları bütün stadı fasılalarlı ocevreleyen ateş çemberleri içinden atlıyarak ge- çerken genc barbiyelilerin harp okulu marşını söyliyerek sahadan cı Çılgınsa alkışlarla kar- sılanmıştır. Bundan sobra beden terbiyesi enstitüsü kız ve erkek talebeleri. nin #yrı, ayrı ve birlikte yaptık” ları ritmik hareketleri, Milli oyun. lar ayni suretle takdir ile seyre- dilmiş ve bu son gösterilerle de törenin bu safhasına nihayet ve- rilmiştir. Merasimin sona ermesi üzerine milli Şef stadyomdan ayrılırken halk gelişlerinde olduğu gibi en içten sevgi tezahürlerinde bulun- muşlar ve bütün güzergâhta sü- rekli alkışlarla karsılanmıslardır. Maarif Vekilinin nuku Ankara, 19 (A.A) — Maarif Vekili Hasan Âli Yücel bugün 19 Mayıs stadyumunda yapılan törende aşağıdaki nutku (le genç- 3ik ve spor bayramını açmıştır; "Yüce Milli Şefimiz sevgili yumt- daşlarım, Tarihimizin en karanlık devrine »- gık ve beyi verici bir sabah olan 19 Mayısı kutlamak için bugün mem | leketin her yanında böyle toplanmış bulunuyorüz, Fikir olarak, hütma o- İsrniz, vatan meselelerinde dalma ho- pimizi uysmık utan bir ses olarak, bizi, varlığında düşünmiye çağıran büyük kurtarıcı, istiklâlimizi kurucu, Türk milletinin istikbaline en geniş imkân ufuklarını açıcı büyük Ata- türk, 22 sene önre tam bugünde idi ki, esir düşmüş olan ozİz yurdu, diişe man elinden Kurtarmak kararı le Anadolu tepreklarma — ayağını best O günden bugüne, arkasında yürü- yüşümüzün hiç değişmiyen izi, biz- den sonra gelecekler için de bir he- yat çizgisi belinde sürüp gidecektir. Türk milletini, dünyanın dört buce- Anda yansızların tutuştuğu bu de- virde bu derece sağlam, bu derece azimli ve iradeli, bu derece kılan kudreti, onun her Türkün kal- Yinde yaktığı istikld) Aşkının ses milli namus ve şerein — mesalesi Hizmetlerine minnet ve muhabbetle #5y81 beslediğimiz. Atatürkümüzün, Bayramı fön! hayata gözlerini yumduğu an -| DAKP dan #ibaren idareyi ve iradeyi te- miz ellerine slan Büyük Şefimiz İ- mönü, İapkı #nünde ve karşısmdakl Yu duruşumuz gibi, Türk milletini bir bitin ölerek her emrine hazır, her sözünü dinler buldu ve dalma böyle bulacak, Türk milletinin vâracağı her İyi Körarı, her türlü koruma ve yaşıma kudretlerini onun yüce şahe smda görüyorüz ve ona İnahıyoruz, Yurtdaşlarım, Ona inaniyoruz, çünkü o da bize $- nanmaktadır. İnönü Şefimizdir, İnönü Başbuğu - murdur, İnönü Türk milletinin du. yan kalbi ve düşünen başıdır, Bu birliik ve berabeflik manzara sinin azametini ve kuvvetini, hudut- larımızın dışından bakarak © görmek Yazımdır, Gençler, Bugünü yarma ulaştıracak çelik bağın ve milli birlik ve bertiberliğin diri timani? sizlersiniz, Vazifeniz Şe- fini. gibi büyüktür. Bu şerefli vazi- feri yapabilme için gunu bir an U- Butnaymız Hayat bir amele, kutsal bir amaca vakfedilmedikçe vicdan bü yaru ile müzterih ölmek, hiç kimas- ye müyesser değildir. Böyle bir geye uğrunda ölâmü göze almayanların fe- Yizli bir hayats mazhar oldukları hiç bir zaman görülmemiştir. Bu hakikatı ermek için her şey- den önce yürekleriniz, vatan ve mü- let sevgisi İle dolmalı, namus, şeref, ve istiklâl ateşiyle yanmaldır. Sizle- rin bu duyguda olduğumuza Hömat e- diyoruz, Büyürlerinize şrrlu hir itastle bağlı oluşunuz. bu kiysetle ve by kudrette özlü Türk çocukları oldu” İuruzun delilidir, Çetin iraden'zle, hec şekle sokulamaz karakterinizle, hiçbir sebebin kirletmiye muktedir 0- Jamıyacağı pâk Weodenlermezla sizi mint istikbalimizin emniyeti “olarak tanıyoruz, Türk milletine beşer ta- rihinde mukadder medeniyet vazife- sini, emniyet ve huzur vazifesini ye- rine getirme işini, yarın sizler üstüü- nüze alıcıksmız. Bugünden, bu güç, Du sert vazifeye kendinizi hazırlama- sanar, Sevgili Türk çocukları, Bu hazırlık günlerinden biri olan 19 May gençlik ve spor bayramı, hepinize kutlu olun, Şehrimizdeki Merasim 18 Mavıs Genelik ve Spor bay- Tamı, sehrimizde de çok parlak bir sekilde kutlanmıştır, Merasime saat 10 da Taksim meydanmda baslanmıştır. Muay- yen saatten daha çok evvelsbü yük meydan censcevre dolmus) bulunuyordu. Her taraf bayrak» Tarla süslenmişti. Saat 9.30 da merasime iştirak edevek olan mekteplilerle spor- cular âbide etrafında beden ter- bivesi mükellefleriyle | beraber kendilerine tahsis edilen mevki- leri almışlardı. 'Tam san: 10 da Vali ve Bele- İdive Reisi Dr. Lütfi Kırdar, be- raberinde Kor Kumandanı ve Parti Reisi, Halkevleri mümessi- İli, Maerif Müdürü ve Beden Ter bivesi Direktörü olduğu halde â- bide etrafında yer alan gençliği teftiş etmiştir. Bundan sonra Vilâvet ve Bele- diye, C. H. Partisi, Halkevleri, mükellefler ve sporcular ve o- kullar namına âbideye birer çe- lenk konmus ve sehir bandosu- nun çaldığı İstiklâl marsiyle bir. likte direğe Türk bayrağı çekil- miştir. Valinin nutku Bu merasimi müteakip, Vali ve Beledive Reisi Dr. Lütfi Kır- dar, kürsüye gelerek bir nutuk söylemiştir: Vali, alkışlarla sık sık inkıtan uğrıyan bu nulkunda ezcümle demiştir ki: “— Bugün burada baştanbaşa seret ve hamaset destanlariyie dolu olan Türk tarihinin büyük © gürlerinden birini Kutluluyoruz, 19 Mayıs gerçi bir müharebenin yıldönümü, bir za- fer günü, bir kahramanın doğumu veya bun& benzer bir hidisenin vu | kubuldağu bir gün değildir, Hepini - Yin bildiğiniz gibi, 10 Mayas sadece İstanbuldan ayrılan bir seyyshm A - Badolu topraklara ayak baslığı bir gündür; fakat bu seyahatteki ulvi mâna ve a yolculuğun neticesi iti - | bariyle Türk milletinin maküs tali Üzerine doğan şefak, tarihimizin süy- İfalarını ebediyetlere kadar ayedmlatas &ek bir ehemmiyet ve azamet isde etmektedir, Omum içindir ki, 19 Ma- ıs Türk milelinin Kurtuluş ve İs- Hkl81 Muhazebesine girmek yolunda bir Karür günüdür. Türk istikbalinin dünya anhnesine yeni baştan şan ve şerefle sarılı olan doğuşu demektir, Hülâsi 1914 — 1918 harbinden son- raki elim şartlar içinde mağlâp ve m zannedilen, kara. ve ka- tanık bir ökibete doğru sürüklendi. #i sarılan ipilletimizin yasumıya ve Telebet hür, müstakil, şerefli bir ha- yat içibde yaşamıyğ azmeltiği gün“ dür, Vali, 19 Mayısın mânasını te. barüz ettirdikten sonra. dünya - nin en buhranlı günlerinde mem leri yasatan Cümhurivet İdaresi. İnin genclere giivendiğini sövle- Ji ve sözlerini söyle bitirmis - tir; »Cümhuriyetimizin bânisi, Ebedi 5 ez Amerikan Malzemesi! Hess Meselesine (Baş tarafı 1 incide) malzemesi teşkil ettiğini söyliyen Hull demiştir ki; “Bu harp malzemesi, gönderi. | len memleket tarafından tesel-| lüm edilemezse neye yarar? Biz pratik bir milletiz, Bir işe başla” dığımız zaman onu bitiririz. Mu- vaffakıyetie neticelenecek muka- vemetleri emniyetimiz için esaslı ol harp malzemesi gönder- meyi vazife edindik. Bu teşebbü- sümüzün muvaffakıyetsizliğe uğ- Tatılmasına müsaade etmiyeceği. mizi evv&lee de söylemiştim. Sim- di tekrar ediyorum. Fabrikalari- mızın inal ettiği ve mikdarı dur- madan artan malzemenin onları bekliyenlerin eline geçmesini te. min etmek çarelerini bulacağız. Mihver devletlerinin başlıca maksatları dünyaya hâkim ola- bilmek için evvelâ denizlere hâ- kim olmaktır. Dünyada hakka karşı Rösterilen istihfafa bir ni- hayet vermezsek, yakında etrafi- mızın mütecavizlerle sarıldığını Röreceğimiz gibi, üstün bir kuv-İ yete karsı bilfiil yalnız bâsmiza harbetmek mecburiyetinde kala- cağız.., Sulh prensipleri hakkında ilk mühim beyanatı yapan Hull, de- miştir ki: “1 — Azami derecede Heriye götürülmüş “bir milliyetperver. liğin ticarete müfrit tahdidat etmesine müsaade etme- melidir, 2 — Beynelmilel ticaretin in- kişaf edebilmesi için beynelmile) ticari mürasebetlerde fark gözet, memek bir kaide olmalıdır. 3 — Ham maddeler ve ticari) işti emtia İstisnasız bütün milletler tarafından temin edilebilmelidir. 4 — Ticari emtia alış verişine ait beynelmilel anlaşmalar müs- tehlik memleketleri ve bu mem- ieketler ahalisini himaye edecek şekilde tanzim edilmelidir. 5 — Beynelmilel mali müesse- selerin nizamnameleri ve mali anlaşmalar esaslı teşebbüslere ve bütün memleketlerde bu teşebbüs lerin devamlı inkişafına yardım edecek ve bütün memleketlere refahlariyle telif: kabil ticari u- suller vasıtasiyle tediye imkânı verecek tarzda yapılmalıdır... Alman ve İtalyanlar tevkif ediliyor Nevyork, 19 (A. A) — “Stefa- mi” Hava karardıktan bir kaç sa- at sanra Amerikan polisi, gayri kanuni bir sekilde Amerikada İ- kamet eden bir çok Alman ve İ- #alyanları tevkif etmiştir. Nevyorkta polisin kahvehane ve lokantalara yapmış olduğu ilk akınlar Csnasıda yapılmış olan tevkifatın mikdarı yüzletcedir. Mevkufların 63 i İtalyandır. Ame rikanın diğer merkezlerinde ya- e olan tevkifat mikdarı meç- buldü Şefimiz Atatirkün mukaddes hatarası Önünde tâzim ile eğilirken, onun bi- Faktığı emaneti hiçbir saramtıya uğ- ratmadın ilelebet yükselimİye karar vermiş olan İnönü çocuklarımı sevgi ile selâmlariim., Geçitresmi başlıyor Vali ve Belediye Reisini taki- ben mektepliler namma kürsü- ye gelen Necibe, cok heyecanlı sözlerle 19 Mayıs genclik bayra- mına iştirak eden mekteplilerin İnhassüslerini tebarüz ettirmiş - tir. Bundan sonra sporcular na- mına söz alan Selâmi Akalda, sporun bir fantezi olmadığını ve esas maksadın yurt müdafaamı- zın sağlam bir gençliğe fstinat ettirilmesi olduğunu o kaydetmiş ve ican ettiği zaman sporcuların her dakika vatanın emrine ha- zır bulunduklarını ilâve etmiş» tir. Sık sık alkışlarla kesilen hite- beleri müteakıp geçit resmi baş- lamıstır. Yüksek tahsil gencliğinin bü- yük bir intizamla geçişini, yine ayni inlizamla geçen kız ve er- kek mektepleri, önlerinde beden terbiyesi mükellefleriyle spore3. lar takin etmistir. Geçit resmi- ne iştirak edenler, meydanı dol- duran kesif halk kütlesi tarafın- dan siddetle alkışlarmıştır. | Taksimdeki merasim, geçit ves miyle pihayekir aralar, Spor ve Genclik Bayramı mü- naseşetiyle, öğleden sonra Kadı- köy stadyumufida spor müsaba- kaları yapılmıstır. Ayrıca Hal- kevlerinde de bircok toplantılar tertip edilerek 19 Mayıs bayramı candan tezahürat arasında kut- Tanmislar. Kadıköyünde ve Hak kevlerinde vanılan merasime ait tafsilât dördüncü sayfamızdadır. Lord Gort'un Ziyareti Cebelitarık, 19 (A.A) — Ce» belitarıktaki Dair Berlin'in o Yeni Bir Görüşü Berlin, 19 (A. A.) — Bir hu- ısi muhsbir bildiriyor: Muhte. lif haberler, gazete başmakaleleri ve radyo neşriyatı, İless'in seya- hatindeki hakiki maksadın bir sulh akdi olduğunu söylemiye müsait bulunmaktadır. Almanya. nın ikinci mümtaz sehsiyeti bü- yük bir idealist olup daima ken- dine mahsus bir âlemde yaşıyor- du. Hess, 1918 deki muharip zih- niyetini taşıyordu. Almanyads daima yaşıyan bu zihniyet 1818 dekine müşübih bir felâketin her ne bahasına olursa olsun tekerrür etmemesini istiyordu. Harbe de. vamın pek çok insan hayatının ve muazzam servetlerin kaybol- ması demek olacağını düşünen Hess, şahsi bir temasla bir tavas. sut tecrübesinde bulunmak iste- cüretkârlığı ile İngilizlerin tevec- cühünü kazanacağını ve sözlerine inanılacağını ümit ediyordu. Bu itibarla Hess hadisesi denilen bü mesele hakkında Almanyada hâ- lâ deveran eden muhtelif farazi- yeler yanlıştır. Cünkü Alman ga. zeteleri üç gündenberi hiç bir ke- lime yazmadıkları. için İngiltere haberleri malüm değildir. Bu hadise, esası İtaat olan bir rejim için çetin bir darbe teşkil etmekte ve harbi bütün vasıta- larla idame ederek her ne paha- sina olursa olsun zafere erişmeyi iyen resmi zihniyetin herkes tarafından paylaşılmadığını gös- termektedir. Eğer Hess hakikaten insani bir sebeple hareket ederek bütün harpler gibi öldürücü ve faydasız olan bu harbin devamı. na mani olmak istemişse, her mo- deni insanın takdir ve tasvibine hak kazanmıştır. Berlinin iki tekzibi Berlin, 19 (A.A) —"DNB.”: bildiriyor: Rudolf Hess meselesi ile alâkadar olarak Almanyada si. yasi sebeplerle bir cok tevkifler yapıldığı hakkında yabancı gaze. teler türafında nneşredilen ha- berler, salâhivettar Alman kay- nakları tarafından ket'i surette yalanlanmaktadır. Bayan Rudolf Hess'in fevkifi haberi de kat'i şekilde tekzip e- dilmektedir. Tunayı Köstenceye Bağlıyacak Yeni Bir Kanal Açılıyor Roma, 19 (A.A) — Stefani ajansı, Tuna ü i Çerne - voda'yı Köstenceye bağlıyan 38 mil uzunluğunda bir kanal inşa edileceğini haber vermektedir. Rumen hükümeti ile Almanya arasında inşası icin mutabık ka anan bu kanalın inşasına derhal başlanmıştır. Bulgar Sobranyası Reisi Mihverin Emri İle İstifa Etmiş! Londra, 19 (A. A) — Sofyadan bildirildiğine göre, Sobranya re- isi Logofetof'un istilasına, Selâ- nik de dahil olmak üzere Make- donya ve Arnavutluğun bir kıs- mının Bulgaristana verilmesini istiyen Bulgar -Maksimalistleri sebep olmuştur. Logofetof üç gün evvel İtalya ile Almanyayı, Bul garistanın emellerini azamı dero. cede tatmin etmedikleri için va- rı kapalı bir şekilde tenkit et- mişti. Bunun üzerine Logofetof mihverin emriyle istifaya mecbur kalmıştır. e — Uzak Şark Harbi Pekin, 19 (A, A.) — Sansi'nin cenubunda on gündenberi cere- Yen eden siddetli muharebelerdeğ sonra Japon kuvvetleri sarı neh- rin şimal sahilinde 80 ki lik bir kavis çizerek Çinlileri iha- ta etmişlerdir. Bahsi geçen mınta. kanın çok geniş olması dolayısiy. le Japonların burada bulunan bü- tün Cin kuvvetlerini esir etmeleri pek öz ihtimal dahilindedir. İyi haber alan membalardan bildiri? diğine göre her gün bir çok sh. hiye trenleri bu demiryolun. dan İstifade ederek simale doğru seçmektedir. Bu trenlerle ayni zamanda vüzlerce tabut da nakle- İngiliz B4skuman- | dilmektedir. Japonlar 120 bir danı General Lord Gort, bu sa-f tahmin edilen büyük kuvvete bah. Alceziraç askeri valisi Ge» Deral Munos Grandes'i resmen ziyaret etmiştir. Lord Gort, Al- kullandıklarını o kabu) edivorlar Bu mintakada bulunan Cin kuw vetlerinin vekünu 180 bin raddö- geziras'a Genel Kurmayı ile be-) sindedir. raber deniz yolu ile gitmiştir. “Öğrenildizine göre, buluşma çok samimi olmuştür. General Gran- des, Lord Gort'un ziyaretini 28| den fnzla Cin Mayısta inde edecektir. Hönan'la Sat Mazi pa li 22 EE İN