20 Mart 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

Dünyanın Siyasi Manzarası Balkanlarda: ar hakkında B telif kaynaklardan son gelen haberler, bu mmtakada büyük askeri hareketlerin baş. lamak üzere oldu mektedir, Henüz teyit yen başlıca haberler şunlardı Yı slavya seferberlik yapı- ugoslavyadan heyet gitmiştir. inlerde Yugoslavyaya sı çok mülâyim bir lisan kul” hafili, Yu erberliği - ne, Almanya ile ademi te paktı yapmıyacağına deli mediği ve bunun, harp cereyan eden her devletin almıya mecbur olduğu bir ted- bir olduğunu sö kendi. lehlerine tefsir etmek- tedirl Diğer cihetten Berline »slavya se Daily Tek Akdeniz. beşten fazla Ingiliz harp gemisinin, birçok nakliye gemi- leriyle beraber mü n bir ha- Teketi başarmak üzere faali; te bulunduğ Stefani At tana çok miktarda İngiliz harp malzemesi, tank, tay - yare çıkanıldığını iddia etmekte- dir, Berlin radyosuna göre de, Yu nanislana asker ve mübimmat nal i refakat eden İngiliz donanmasına men- sup harp gemileri Alman tay- relerinin hücumuna uğran lar, iki harp gemisi bet etmiş ve nakliye ger hasara uğramışlardır. Italyan ve Alman kaynakları nın, İngiliz askerlerinin Yuna - nistana çıkarıldığını, bir taarruz vesilesi olarak işaa etmeleri ih timali olduğu gibi, Ingilizlerin de büyük bir tayakkuzla her - hangi muhtemel bir taarruz ha- Yeketini önliyecek ciddi tedbir - ler almakta oldukları muhak - kak gibidir. Balkanlarda müphemiyetini mekte Almanların, de etmeden ve Yunanistan h dudunda, kısa bir zamanda kat'i netice almayı » miktarda asker ve harp vasıta ları tahsit etmeden harekete miyecekleri tahm LOKMAN nsı İse, Yumanis- vaziyet el'an muhafaza et - Ateşli Hastalıklardan Zayifliyanlar Ateşli hastalkların he; insanı | zayıflatır. Sebebi pek basit: İn san mutadı olan yemeklerini yemez, çünkü ateşli hastalıklar hazmı da bozarlar, Besilenemiyen insanın zayıflaması tabiidir, Fakat ateşli hastalıktan yanan bir insanın mutat yemeklerini yi. yehileceği farzedilse bile gene za yıflaması zarüridir, çünkü ha lığa mukavemet İ tabiatin kurduğu bir tedbir olan ateş vü- cudün fazla kalori sarfetmesiyle olur. Bu kaloril verebilmek i- çin vücut ilkin yağlarını eriti bunlar bitmeden vücudün yapı laşarı demek oan azot leri de eritir. Ateşli hastalığa tu. “wlan insan ihtiyat akçesiyle bir kte sermayesini de sarfeden a Jam gibidir. Vakıâ ateşli hastalık geçtikten sonra vöcut, hastalıkta kaybetti- ni telâfi etm yeniden 'ağ ve mrot tonlar. Onun. için U tunca bi atesli hastalıkten sonra nlar, hattâ - vü elâfi etmek le ifrata i için - Sada jişmanlıyanlar vardır. Ancak bu hal, vücutta zaten müzmin ye her vesile İle yeniden muh- hissini ver- edilmi- bir n Berlin ma- vüz ske-” madde | ASONE Türkiye BEDELİ cet 2000 1809 800 300 1 sene kı 8 Ay 8 Ay *Ay gün Bulgaristanda bulundu - Zu tahmin edilen 240.000 iel le, mevsimin ve arazinin hu e siyetleri de hesaba katı böyle bir yıldırım harbi pey kolay olmıyacaktır, akat, Malyanlara çok zayi- ata mal olan son tanrruzdan sonra da Italyan kuvvetlerinin kendi başlarına © Yunanistanı mağlüp edemiyecekleri bir kere daha anlaşıldıktan sonra, Al - manyanın bu İşi de kendi üzeri ne almak istediği muhakkak gi- bidir. İ Berlin o mahafili ,Şon günlerde Yunanistana karşı) landıkları lisanın sertleşmi- ması, bunu teyit etmek- sen su vaziyete ve şartlara göre, Yugoslayyanın bir taraftan ken- di müdafaasın, tamamlıyacak| tertibatı alırken ayni zamanda Almanya ile bir ademi tecavüz paktı imzalaması çok muhtemel. dir, Yunanistana onun yardımına koşa ingiliz kuvvetlerine karşı taarruz ede- cek olan mahdut miktarda Al- man kuvvetlerinin, n da bir buçuk milyonluk Yuzos- lav ordusuna karşı da harekete geçeceği akla yakın gelmiyor, “Churchill'in Nutku: , N ister Churehill'i WA drada Mister Vi refine verilen ziyafette söyledi.) ği nutkun mühim noktaları Şun- lardır: Atlantik büyük mevdan mu- harebesi bütün genişliği ve sü. mulü ile inkisaf etmektedir. Bu muharebeyi kat'i bir surette ka- zanmak mecburiyetindeyiz, Cin kü Ingilterede ve orta şarktaki gayretlerimizin devamı, mii -| himmat ve #wa maddelerini al- imamıza bağlıdır. Alman kruvazörleri, Ameri - ve gemi batırmıslardır. Hitler, A- merikayı Ingiltereden ayırmak, sonra onları birer birer mahvet- mek #tiyor, e kadar kaydetmediği bu ço mühim harbi, Amerikanın yar- dımı il anacağız. İngilizler tarafından 3 Alman denizaltısının batırıMığım tebşir eden Mister Churchill'in, 1 teş- rinievvel 1939 dan beri hiçbir hâdisenin kendisini bu kadar cesaretlendirmediğini söyleme - si, bu denizaltı harbi tehlikesine verdiği ehemmiyeti tebarüz et - tirmektedlir. | Mister Vinant o cevabında; 2000 senelik medeniyeti tahrip etmek istiyen merhametsiz ve kudretli diktatörlere mukave - met eden Ingiliz milletine karşı hayranlığını bildirdikten sonra, Amerika hükümeti ve m win harp ve iaşe maddelerini mü, kün olduğu kadar çok ve mü: kün olan süratle yetiştirece; »i söylemişti Berlin mahafili, büyük atlan- tik harbinin henüz başlamadı - Eını, fakat pek yakında başlıya cağını bildirmekte ve Mister ChurehilFin bu sözleri, Ameri - kayı telâşa irmek ve yardı- mm süratlendirmek maksadiyle iğini iddia ve ciddi herhin hmış olmasına rağ- (Devamı Sa. 4 te) MEME AN uyanmıya hazir bir hastalık yok. sa görülür. Halbuki verem has- talığı bir çoğumuzun vücudün. de gizlenmiş ve uyanmak için ve; sile bekler bir hastalıktır, Onun için ateşli bir hastalıktan - me* selâ gripten, tifodan, sıtmadan - İyatanların bazıları da ateşli has italıktan kurtulduktan biraz son. ra verem hastalığına tutulmuş, derler, Bunlarda verem Zaten mevcut, fakat gizli bir halde de mektir. Ateşli bir hastalıktan yatan in- sanı beslemekte ihmal etmeğe gelmez. Gerci ona mutat yemek- | leri verilemez. Fakat onun i kaloriden büyük bir kısmını temin eder, Vücudün etis | İsesine göre günde üç litre İbel şekerli, Ancak süt vücu- dün her it ihtiyacı olan tuzu | tame. Onu temin için de bi- sim yoğurt imdada yetişir. Yo- ki siren ösmteye na köndisinin vitaminlerini ilâve ettikten başka erine bi 0 . İekitmce onu her hasta pekâlâ yi yebilir.. Süt ve yoğurttan baş. ka, ciğ et makinede ezilerek çi- karılan suyundan bir iki kaşık verilirse ne kadar âlâ... Yeraltı Servetlerimiz | “ Maden İtilsalatında Büyük Artma Var Avrupada ve Afrikanın bazı unakalarında devam € den harbın iktisadi tesirleri bü. tün dünyaya şamil olmuş, har- be giren ve girmiyen bütün memuieketlerin ıklusadiyatı bun. dan pek fazla müvessır olmuş” lardır. Her memleketin tında göze çarpı sizlik yüzünden zaldığı ve radığıdır. Bu vaziyet harbin siyasi hu- iktisadiya- şey, vesait- istihsallerin a- walın sekteye Uğ- müstahsil memleket hi böyle olduğu halde Türkiye, siyasetindeki vuzuh ve ri ve madencili- Binde de inkişaf kaydetmiştir. sizin ve münakale şletilmesinde ön yeraltı servetleri, ien maden kömürünün umu istihsalâtındaki muntazam görürüz. * F akika geçen sene İkinci kânun ayında 171,624 to. na baliğ olan istihsalât her ay artarak ayni senenin 10 uncü a- ymda 219,101 ton gibi mühim bir yeküna yükselmiştir, Bu istihsal fazlalığı hükümet çe alınan muhtelif tedbirlerin geştikçe semeresinin art. masından ve buhun her geçen gün içinde şumulünü genişlet- mesinden ileri gelmektedir. Havzada hudut ihtilâflarının doğurduğu güçlüklerin kalkma. $ı, muhtelif şirketlere ait an- barların birleştirilmesi, teknik elemanların birleştirilip isten len noktada teksif edimesi gibi tedbirler bü arada sayılabilir. Henüz intikal devresi tamam. 1amış olmakla beraber hay- da günlük istihsal şimdiden 9 bin tona ve 11 aylık istihsal yekümü 2,73 milyon tona baliğ olmuştur, Bu verimli inkişaf Linyitle- rimizin işletme işinde de göze çarpmaktadır. Linyit istihsalâ. tımızda bir evvelki senenin iki misli gibi mühim bir fark ar- zetmektedir. Soma, Değirmisez ve Tavşan- nyitlerinde Tkinciteşrin a. ton gibi mühim istihsal edilmiş TAN 1833 ve 1840 da AYLARA GİRE TRŞKÖKÜR İSTASALATMIZ CAN) 'oraltı servetlerimizden ba- kir istihsalinde de ayni inkişaf kâydedilmektedir. FiL hakika Ergani bakır madenle- rinde bilfarz geçen senenin Ey. lü! ayında 500 ton cevher İstih- sali mümkün olurken, bu rakam Birinciteşrin ayında 650 ve L kinelteşrinde de 881 tonu bul- muştur. Yalnız Divrik demir işletme- si ayda 17 - 20 bin ton arasında demir cevheri vermekte iken şiddetli kışlar yüzünden son ay. İarda istihsal muvakkat bir te- vakkuf devresine girmiş bu- lunmaktadır, Maamafih iç sa- nayiimizin artan - sarfiyatını tamamiyle (o karşılıyan (o Div- rik işletmesi önümüzdeki aylar içinde yeniden faaliyete geçe . cek ve stok yekünlarını artira- caktır. Yeraltı servetlerimizin işletil- mesinden memleket bağcılığı da mühim surette faydalanmıştır. Evvelce mühim bir kısımı dişa- rıdan getirilen ve asmaların has talıklarında kullanılan kükürt te ayda 320 ton gibi maden miktarda memleket dahilinde istihsal edilerek istihlâk tama- men karşılanmış bulunmakta" dır. *» » S" malümata göre memle- ketine belli başlı yeraltı servetlerinden geçen senenin 10 ayı zarfında İmrarat miktarı şu- dur: Maden kömürü 1,605,151 ton Linyit 178,389 Antrasit Bi Antimüan Şu rakamlar da bize Başv. doktor Refik Saydam'ın bir hi- tabesinde işaret ettiği gibi ye- raltı servetlerimizin “öğünüle- bilâcek bir ehram şeklinde ka- deme kademe yükselmekte, ol- duğunu göstermektedir. e ke eynelmilel ticari münase- betlerin normal vaziyst-|& ten çok uzaklaştığı ve deniz a- şırı memleketlerden metal ve maden cevheri getirtmek im- kânsızlığı gün geçtikçe arttığı bir sırada memleketimiz ma- denciliğinde normal zamanla- rın fevkine çıkan bu istihsal ar- tışı memleketin inkişaf halinde olan sanayiinde mes'ut bir rol oynıyacak bir mahiyetedir. Buna mukabil bizatihi bir metal ve maden müstehliki 0- lan Avrupada bugün göze çar- pan yegâne şey, bunların stok- larının erimekte - olduğudur. Buna mukabil Arnerii maden piyasasında ihraç imkânsızlığın. “on hâsıl olan buhran da Ame- rikanın harp sanayiinin geniş bir mikyasta faaliyete geçmesi üzerine zail olmuş ve Vi yette bir istikrar husule gel miştir. Fakat harp uzadıkça ve bütün mem'eketlerde harp & nayli bütün istihsal kabiliyetle- riyle çalışmakta devam ettikçe da bir bütün şidi dini hissettirmekte ge- miyecektir. Daha şimdi )erde yeni m bulmak veya nurlardan yok ğu görülen bir maddenin ne diğer birini 'kame etmek İ- irişilen devamlı. gayretler | bunun bır neticesidir. Fakat milyonlarca ton cevhe-| ri &isa bir zaman içinde harp malzemesi yığınları haline ge tirip yeniden ve tekrar tekrar miyonlarcu ton m doymak |, bilmez harp sünayi'nin de in- tanlar gib: açliğe ve binneti atalete mahküm clacakları mu- hakkaktır. n bir çok yer- rin mem'eket- | bakımından | retler, ve ne bunların yerlerine başkalar: kame etmek için yapılan d Ir çalışmalar önliyemiyecekti 7 Askerlik İşleri İhtiyat Yoklaması Beyoğlu Yerli Askerlik Şubesinden: Beyollu askerlik şubesi 33 lerde başlıyacaktır. Yoklama zamanı sant 8.30 dani 12 ye ve sikşamları s0- at 18 dan 18 e kadar, Her üç doğu- mun yoklaması ayni zamanda yapıla» caktır, | Beyoğlu Merkez Nahiyesi halkı; 25 Salı, 28 Çarşamba, 27 Mart perşembe günleri, Takalm nahiyesi 28 Cuma 51 Mart pözartesi ve 1 Nisan sah günl iyesl: 2 Çarşa Nisan Cuma günleri Galata Nahiyesi: 7 Pazartesi, 8 Salı, 9 Nisan Çurşamba güni Kasımpaşa Nahiyesi: deri IM Pazartesi ve 10 Perşembe, met Muzaffer Polat (22950) nin sas zarfında şubeye m si veya yerini telle sinda adasının o merkezi Reykjavik şehrinde, bura - ran en tanınmış durak yeri olan, siyah granitten ya pılmış Borg oteli- nin mahzenine i- penler burada şöy- is bir manzarayla karyılağırlar, Otelin mahzeni iki taraf du- varlarına asılmış sönük kandil - lerle aydınlatılmaktadır. Yerde bira fıçılarından masalar ve is- kemleler vardır. Garson kızlar yukan dolaşmaktadır ve mek için buraya İnen Ka- kerlerdir. Birçoklarının yüzleri kızları andıran bu asker- İer burada birbirleriyle şakalaş- makta, ne İngilizce, ne de Fran- sızcanın pek geçmediği bu diyai da ister istemez ada sakinleri hin kullandığı Danimarka di - ğrenmiye çalışmaktadır - Ir. , — Eg vil Glas af öli (Bir bar- dak bira istiyorum) Bu cümle âskerlerin öğrendik leri ilk sözlerdir. Kanadalı askerler sekiz ay - | danberi Islanda adasında bu lunmaktadırlar. Buraya Mayıs ayında Almanya Danimarkayı istilâ ettiği zaman gelmişlerdi. Şimal kutbuna yakın olan Islan dada donacaklarını sanan Kana- dalılar bu zanlarında yanıldık - larını görmüşlerdir. * * Adayı Bekliyen Asker detleri 80,000 i Bulan bu askerler burada adayı hafaza* etmek, koymak maksadiy le yerleşmişterdir. Bu ufacık Ve unu” SASİ ig tülmüş adaya İngiltere reden bu kadar ehemiyet veriyor? Zi- ra eğer Alanlamr Islanda ada - sında yerleşip te burada hava ve deniz üsleri tesis ederlerse o vakit Atlantikte yapılacak bir harpte İngilizlerin vaziyeti ol dukça tehlikeye girer. Ayni zamanda İngiltere ve Amerika arasında işliyen “Con- voy,, lar ekseriyetle şimal yolu- nu tercih etmektedirler. Eğer Almanlar İslanda adasında yer- leşirlerse tabiidir. ki, bu tarikle yaptıkları sevkiyat sekteye uğ » Tıyacaktır. * * Tayyare Yolu Üzerinde iğer taraftan gün geçlik- çe Amerikalıların İngiliz- lere gönderdikleri tayyarelerin mik » tarı artmaktadır. Bu uçaklar Ingil - tereye yolda bir - kaç durak yep- mak suretiyle varmaktadırlar. Bu uçakların birinci durakla- rı Kanadadadır. Oradan Groen- land'da geçmekte ve üçüncü de- fa olarak Islandada yere inmek- tedirler. Burası son istasyondur. Buradan bir kere havalandılar mı artık ver elini İngiltere, A- merika - Ingiltere hava yolu ü - zerinde bulunan Islandanın Al - manların eline geçmesi tabiidir ki, erin hİÇ te işine gel mez Yazan: Sevim SERTEL şubat gecesi Islanda üze- rinden bermütat tayya - reler o geçiyordu. Bundan hiçbir şey çıkmaz. Zira mun- tazaman geçen A- merikan tayyare - lerinin sesine halk iyiden iyiye alışmıştır. Az sonra diğer bir motör gü- ü duyuldu. Bu daha sert daha başka bir sesti. Reykjavik- te hayat durdu. Herkes meydan lara koştu. Tayyare dâfi topları harekete geçti. Harp ilân edil diğindenberi ilk defa Islanda a- dası sakinleri top sesleri duyu - yorlardı. Alman tayyatecile: lometre uçarak Reyi yare meydanına baskın yapmıya gelmişlerdi. Fakat çabük keşfe- dildikleri için buna muvaffak o- lamadılar. Kanadalı askerler o günden sonra gözlerini dört aç- tılar, Ve Islanda halkı harp için de olan bir dünyada bulunduk - larını bir defa daha unuttular. AMR. Artist ve Otomobil Y oussi Bjoerling Stokholm operasının en meşhur ar- tistlerinden, Gsha doğrusu mugan niyelerinden biri - dir. Kendisi son zamanlarda Ame- rikada hir turna. serde o kadar muvaffak olmuş- tur ki, derhal birçok opera, si- nema ve radyo şirketleri ken- disini angaje etmek dir, Fakat, Bjoerling'e yapılan tek liflerin en tuhaf ve muazzam otomobil kralı Henry Ford'dan gelmiştir. Detroit ran Ford bu san'atkârı kendi o- tomobil fabrikasında çalışan a- melelere 20 dakikalık bir konser vermek üzere bu çehre da - vet etmiştir. Bjoerling'in zahmetine mukabil Ford arti şarkı söyliyeceği yirmi dakika- nın her dekikası için bir Ford otomobili hediye etmektedir. Ru teklif esas itibariyle m yenin çok hoşuna gitmi Fakat biraz düşününce ve yetin imkânsızlığı fena hâlde ca hını sıkmıştır. Zira demek ki, 20 dakika şarkı söyliyeceğine göre Ford ona 20 otomobil ve- Tecektir, Iyi, güzel amma; bu otomo- billeri nasıl memleketine götü- recek? Hele bir otamobili götür- menin bile güç olduğu böyle bir zamanda. Ustüne üstelik gümrüklerde ne yapacak? Yabancı ellerden dönen, vel bir çırpıda memleketine 20 o- tomobil birden sokmak istiyen) bir insandan Isveçte gümrük! memurları nasıl olur da şüphe- lenmezler Bakmış olacak gibi değil, bi- zim artist Ford'un 20 otomobil teklifini bir otomobile indir miştir. Amerikalı milyoner, ilk defa rast geldiği böyle bir ziyet karşısında bir ha; mışsa da tabiatiyle bur €tmemiştir. istemişler | Evet, Yine | kahve. "| |ter kahve meselesini 4 | irin | har Kahve birliği, bir kahvecisine 1 vermiştir. Her çu lo olduğuna göre Adam başına 150 rilecek. O halde 5500 grama tahvil ei miktarı 150 şer dersek 36,000 kü ve alması lâzım baket ve eser muh madan dinlenme feyz iki av müby, zım gelen bu kalA) - de bitmiş, erimiş, kekı8a basmıştır. iz Bu hesaba göre bir ”, satıcının 9 kilo satması İy iki samite 180 kile ediy) | kilodan 180 vu çıkarım , riye 5320 kilo kahve kalıyı 5320 kilo kahve nerede? Görülüyor ki yalnır bir zada beş bin kilo kahve ve yapılmıştır, Yâ öteki mağ lar? Kahve birliğinden alınan © kirdek mal halka olduğu gibi ? tevzi ediliyor? Içine başka hubi bat karışmıyor mu? Mesele halkın kahve Üzeri “İni temin etmek olduğum, des bunun çaresi gayet basjti Doğrudan doğruy inm basma 150 kahve dağıtmalı, Aksi halde dükkânerl re kilosu dört, beş liraya ve satmak üzere «tok tedarik © miş olur ve o zaman 5320 beş yüz bin kilo bile az g Ankura Hukuk Fakültesi Lisans; : Talimatnamesi Maarif Vekâleti Ankara İ kuk fakültesi lisans tedrisatı İ imtihan şekli için veni bir matname hazırlamıstır. Bu ti. matnameye göre, yaz İevresi, dar devam edecektir. Giz di fak olsmıyanlar va herhanei sebenle imtikipmü gi İ remivenler sımfta kaTacaklard İ Sınıfta kalma bir dersten ds sa. ertesi yıl bütün derslerinin hanlarına yeniden o giregeki'i Eleme imtihanlarında d€ lerden beer numara almak gn: tır. Fakat iki dersten alınan # mara biri besten asuğı oldi Ri de onu bulursa. yine talebe söz mağ hana girecek fakat bes m numara aldi, i imtihana dersten bi tutulacaktır. imtihanların yarist diri» te makbul #örülen mazı lerden dolayı diğer derslere gti miyen talebeler, girmis olduk! tutarsa, güz devresinde va” sirmed kleri derslerden imtil bi tutulacaktır. Fiyatları mürskabe bürosi murları, dün yine bir cok ba' 3 dükkânlarında lüks olmıyan, sar peynirlerinin lüks nafnı aj da satıldığını görmüslerdir. Buy lar hakkında zabıt tutulmutup. Mahmutpaşada Kame'va, zası. lüks olmadığı halde ig mallardan yüzde 50 kâr aliriş kontrol memurları tarafındag kalanmıstır. iktaşta Zeki oğlu İbrah” Giresunda bir vak'a Giresunda 60 gram civiyi tan suçla h kardeşi Mustafa, vanılan muhsl Fakat muhakkak ki, İsveçli muganniye eline geçen böyle bir fırsatı ister istemez kaçırdı. Bema bim a kemeleri sonunda 25 lira ağır nel ra cezasına ve dükkânlarını gün kapalı tulmava mahizlim 4