26 Temmuz 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

2.05 İLA Kİ m ira Bur İstikg, UGÜN| larda Yeni ii Cereyanlar SÖ. Rıza DOĞRUL ricalinden sonra, Rumen Bulgar reslinin Alman. Ni üzerine, siyasi mahafil ” muhtemel neticele- *r sürü tahminlerde 1 Almanyanın bu ilkan devletlerile bur dere. dar gi , T Arasında alyan pesindi aha başka hedefler var lere eevüp, Vermek b » şüphe e İşte güçtür. Fakat mutabakati ü i istik- inden emin olacak erile son derece . deyi temaşa çeleketten bu. eh aRYanın bu bloku teş bir maksat Balkanlara k imiş, Alman nüfu. Ven Rözettiği Mf azunup, mâni olma! hı zn le aristan ile Sov. 2 bir ittifak si all or id, günden gü. nda bu e, kuvvetlenmekı.” e Bulgarlar ik. a»yaya bağlı Ya ile araları. 3 rm Bibi bütün tahmini , mahiyetinde. tah, inlerin isabeti ve sa mesköktür.Fa, m ricalinin, da, davet olunma, kanlara hir si, : istediğini #chi n mahive, ez akat an anların 0 Avdınlata ektir, istikbali de ta. ! Neiltrreye ; madan N İyi a Bite #n büyük e, olduğun i tesvi NR ini o retina bağ, Yapılacak ihracata dair Koordinas; ari neşredilmiştir: için Türkiye satıcıları adına muka ve Ticaret Vekâletinin talimatı 2 — Banka tarafından tüc. leti emrindeki fona ayrılacaktır. fondan mahsup olunacaktır. 1 — Romanya hükümetiyle yapılan yeni ek ti. caret anlaşması hükümlerine göre, bu memleketten ithal edilecek petrol ve benzin mukabili; olunacak 3150 ton yapağı ile 1600 ton tiftik ihracı tlardan kendisine teslim olunan malları lemiye Ziraat Bankası memur edilmistir. Romanyaya yapılan satış fiyatları arasındaki fark faiz ve masraflar düşüldükten sonra 3 — Bu musmeleden herhangi bir zarar husule geldiği takdirde bu zarar Ticaret Vekâleti emrindeki yon heyetinin şu car ticaret ataşesi de ihraç vele imza etmiye ket etmiştir. dairesinde tesbit ödenen bedelle | dirilmiştir: aret Vekâ. | mamulâtın . TAN Romanyaya Yapılacak Ihracata Dair Koordinasyon Heyeti Dün Mühim Bir Karar Verdi Ankara, 25 (TAN Muhabirinden) — Romanyaya YENİ MACAR TİCARET ATAŞESİ Budapeşte, 25 (A,A.) — Csaky Ankaraya Ma. i tayin edilmiştir. Yeni ataşe Tür- kiyede on sene yaşamış olduğu gibi, memleketin ik- tisadi hayatına çok vâkıf bulunmaktadır. Mumaileyhin vazifesi İran ve Irak'a da şümil. dir. B. Csaky bugün Ankaraya müteveceihen hare. LİSANSA TÂBİ TUTULAN MADDELER Ankura, 25 (A.A.) — Ticaret Vekületinden bil. Yabancı ülkelere ihraç edilecek mahsulât ve lisansa tâbi tutulması o hakkındaki 2/13477 sayılı kararnamenin tatbikine mütedair ta. 152 numaralı san verilecektir. limatname ahkâmı mucibince gümrük tarifesinin pozisyonuna giren darı ve mısıra İl. İran, Moskovaya Dün Bir Heyet Gönderdi 25 (A.A) - D.N,B. - Ga- zetelerin neşrettikleri bir resmi teb- Biğe güre, transit ve nükliye mesele- leri hakkında müzakerelerde bulun- mak üzere bir İran heyeti Moskova- ya hareket etmişöir. Bu görüşmeler, yeni İran » Sovyet muahedesinin praseverbalinde karar- Taştırılmış bulunmakta idi. İran he- yetine Hariciye Nezareti genel dis rektörlerinden B. Sayah riyâret et- mektedir, Heyetin diğer Azam, nakliye, de- miryolları, ticaret, endilstri, Tm ve ziraat mütehassısı altı memurdur. Pan Amerikan , Konferansı p © Alı Projeyi Tetkik Ediyor Amerikanın Harbe Girmesi Bir İhtimalden Fazla İmiş Nevyork, 25 (A.A) — Nevyork Times gazetesinin bir. muhabiri, Havana konferansında şimdiye ka- dar elde edilmiş olan netayici göz. den geçirerek, “sisler içinde kay- bolan umumi sözler,, den, “günde- lik müphem tebiiğler,, den bahset- mekte ve konferansın nihai netice. lerinin seçilmesine başlanılmış ol- duğuna işaret eylemektedirler, Bu muhabir, iktisadi bir kartelin kati surette mevzuu bahiş hâriri olduğunu, Avrupalılara müs. temlekeler için bir “vesayet man- dası,, ihdası İehindeki teklifin şim- diye kadar ancak teşvik görmüş bulunduğunu ve nihayet mücerret ber hangi bir formül kabulü ile ik. tifa edilmesinin ihtimal dairesi da. ie olduğunu beyan etmekte- ir, Şimdiye kadar yapılmış olan iş- ler, altı karar sureti projesinde İ züh ve teşrih edilmiştir. Bu proje lerden beşi, ik Amerlka tara- findan tevdi edilmiştir. Amerikalı. ların projeleri aşağıdaki meselele- re mütealliktir; İ — İkeisadi mesai birliği için e aile eğri erin Finlere atom Verdiği i Doğru Değil AA. : hbaraş ) — Halgi Te, bip mki'den KOSUNA Bildi, rika, n Ağan tarafından, om. verilmiş lan âridiş, <1 katiyen esaslar bulunması, i 2 —- Amerikadaki Avrupa müs. temlekeleri için vesayet ihdasr, 3 — Amerikan memleketlerinin hükkümranlıklarının kuvvetle tadili teşebbüsüne karşı Amerikslilir #- rasında bir mukabele yapılması, 4 ketlerin diplomasi ajunlarının sta- tüsü, Bolivya tarafmdan tevdi edilmiş olan altıncı proje, Brezilyada kâin Santos'u Bolivya'dan geçerek Şili. de kâin Areguipa'ya Taptedecek bir Transameriken demiryolunun İnşa- sia mütealliktir. AMERİKA VE HARP Nevyork, 25 (A.A.) — Bircok A. merikan o gazetelerinin sahibi He. arst, gündelik makalesinde, Ame- rika Birleşik devletlerinin o karbe Zİrmesinin bir hitimalden fazla ol. duğunu ve hakikatte bunun bir Aemrikalı olmıyan memle- Ankara, 25 (AA) — İstatistik! umum müdürlüğünün 1940 Haziran | ayına alt harici ticaretimiz etrafın. | da verdiği rakamlara göre gezen ay | içinde dış memleketlere yapılan 5.B00.405 lira kıymetindeki Ihraca. ia mukabil 6.801.405 lira kiymetin. de ithalât yapılmıştır. Böylece 1940 yılının ilk altı ay. lık ihracat yekünu 66.648.817 lira. ya ve ithalâtı ise 40.608 574 liraya varmış bulunmaktadır. Bu ilk altı aylık harici ticaretimizin lehimize ilk Altı Aylık Harici Ticaretin Lehimize Kaydettiği Rakam: 26,075,243 Liradır. kaydettiği fark ise 26.075.243 lira. | dır, 1930 yılının Haziran ayındaki dış ticaretimiz ise 12.862.995 liralık it. halâta mukabil 7.657.257 lirabk ih. racattan ibaret idi. Yine 1939 senesinin ilk altı ay. lık devresi zarfındaki ihracatımız 57.499.456 lira ve ithalâtımız ise 88.304.806 liraya varmış ve dış ti. caretimiz böylece aleyhte 10.905.350 liralık bir fark kaydetmiş bulunu. yordu. Bekârlik Vergisi Maliye Vekâleti Bir Proje Hazırlamıyor Meclis Encümenleri Tarafından Verilecek Karar Bekleniyor Ankara, 25 (TAN) — Bekârlik vergisi ihdası için Maliye Vekâle. tince bir proje hazırlanmakta ol. duğu haberi hakikate uygun değil- dir. Mebus Süleyman Sirrmir bu husustaki kanun tel Meclis Da. biliye Encümeninde iki ay önce gö. rüşülürken, Vekâletlerin mütalân- lari sorulmuştu. Şimdi Maliye Vekâletince Kazir- lanan, Encümenin bu Sualine karşı Maliyenin mütalâssını va ci. mekte olan cevabi tezkeredir. Hükümet, böyle bir vergi mev- zuunu benimsiyerek Meclise kanun projesi sevketmek O tesavvurunda değildir. Meclis Encümenlerinin va. racakları kunaate göre, böyle bir vergi ihdasma ya lüzum görülecek, yahut ta bu teklif reddedilecektir. o— Bır Fransız Gemisi Torpillendi Londra, 25'A.A) — Reuter: Avam Kamarasında, Bahriye Na. zırmdan, Fransız gemisi “Meknes,, in ne gibi şerait altında batırıldığı hakkında malümatı olup olmadığı sorulmuştur. Bahriye Nazırı, Alex- andrer cevaben demiştir ki: Bu gemi, mütareke şeraitine tev fikün işgal altında bulurimiyanl'ran saya dönmek istiyen Fransız bahri- ve zabitlerile efradının nakline tah. sis edilen gemilerden biri idi. Fran. sz hükümeti mümessili bu efradın vatanlarına dönmek niyetlerinden haberdar edilmiş, gemide tahminen 1300 zabit ve babriyeliyi kâmilen Marsilyaya hareket etmişti. Bu ge. minin bitaraf mahiyetini kaydet. mek üzere hususi tedbirler alınmış. tı. Gemi Fransiz bayrağı çekmiş ve geminin güvertesi ve kenarları Fran siz milli renklerile boyanmıştı. Ge- ce bütün lâmbalari yanmakta id? | Raporlara nazaran Mekmnes bir torpil motorbotu taralından durdu. | rulmuş ve hiçbir ihtara tâbi tutul maksızın üzerine ateş edilmiştir.| Zâhiren yolculara ve mürettebata, kayıkları denize indirmek ve İçleri. ne yerleşmek için beş dükika mü. saade verilmişse de, bu müddet zarfında Meknes'in kendini tanıt mak hususundaki gayretlerine rağ. men, torpidobot her seferinde ate. Şine devum eliniştir. Meknese' bir torpil isabet etmiş ve 4 — 5 daki- ka içinde batmıştır. katiyet gibi telâkki edilebileceğini Bugünkü Alman tebliği, İngilte. renin cenup sahilleri acıklarında İngilterede Hususi Mahkemeler İhdas Ediliyor milim ğe Bu Mahkemeler, Milli Emniyeti Alâkadar Eden Suçlara Bakacak Londra, 25 (A.A) — Avam K&- marası, bükümet salâhiyetlerinin genişletilmesi ve harp suntakala- rmda hususi mahkemeler tesisi hakkindaki kanun lâyihasını üçün. cü okunuşunda reye koymadan ka. bul etmiştir. Bu mahkemeler milli emniyetle alâkadar âğır suçları muhakeme edecektir. Avam Kamarası bundan önce, hususi mahkeme hükümlerinin ta- dil edilebileceği hakkında müstea. kil mebuslardan Hervey tarafımdan yapılan teklifi kabul etmiştir. Hükümet, tadilin bütün kararla. Ta tatbik edilemiyeceğinin şimdi- den teslim edildiği fikrinde bulun. duğunu ve bu teklifi bu şart altın. da kabul eylediğini bildirmiştir. İngilterede Tayyare Imalâtı Artıyor Londra, 25 (A.A) — Teyyare i- malâti Nazırı Lord Beaverbrook, dün akşam radyoda söylediği bir nutukta ezcümle demiştir ki: “— Nezaretim teşekkül ettiğin. denberi, Amerikadan 12.195 tayya- re mo'€rü satın slınmıştır. Muazzam miktarda Amerika mo. törünün teslimi İmparatorluk ço. cuklarınım ve fabrikalardaki kadın ve erkeklerin mukavemet ruhunu tökviye #decektir, Fakat hakiki tes- lihat membâlmız, daima olduğu gi- bi, bizzat kendi evimizde yaptığı. miz kendi imalâtımızdir. Burada kendi evimizde her gün geçen se- neye nazaran daha iyisini. dabs co. ğunu yapıyoruz.., Avam Kamarasında Hafi Celse Londra, 28 (A.A.) — Reuter: Atlee'nin Avam Kamarasmda ha- ber verdiğine göre, önümüzdeki sn- h günü Avam Kamarasında harici siyaset üzerime hafi bir celse akte- dilecektir. Atlee şunları İlfve etmiştir: “Hafi celseyi arzu eden hükümet değildir. Hükümet sadees Meelisin arzusunu yerine getirmeğe gayret etmektedir. bir Alman seri motörbotunun 18 bin tonluk büyük bir gemiyi tor. pillediğini itiraf etmesile Alman yüksek kumandanlığının bu gemis nin batırılması mesuliyetini kabul ettiğini öğreniyorum. iş siğgi* Sağ İngilterenin Son Kararına Rağmen Çinliler Harbe Devam Edecek Çin, Bilhassa Amerika İle Sovyet Rusyaya Güveniyor Çunking, 25 (A.A.) — Çin Çekial Ajansı bildiriyor; Çin Hariciye bugün aşağıdaki a ingiliz hükümeti, Çin hükümeti- nin müteaddit protestolarına rsğ- men, Japon tazyiki karşısında Bir. mania yoluyla Çine bazı nevi eşya transitini muvakkat bir zaman için durdurmak hakkındaki Japon ta- leplerini kabul etmiştir. Çin hükü. meti, bu hareketi, dostane olmiysn ve hukuka muhalif bulunan bir ha. reket olarak telâkki mecburiyetin- dedir, Filbakika, Birmanla transit yolunun idamesi, Çinin tecavüze karşı mücadelesinde büyük bir e- hemmiyeti haiz bulunmaktadır. İn- giltere, Japonyanın taleplerini ks- bul etmek suretile, mütecayize bü. yük bir avantaj vermiştir. İngiltere nin hareketi, Çinin düşmanına bir yardım teşkil eylemektedir. Bu ted. bir, her ne suretle nazarı dikkate a hınır İse alınsın, İngiliz hükümeti. nin müteaddit defa iltihak etmek vadini verdiği siyasetle uzlaştırıla- maz. Çin ile Birmania arasındaki tice- ret münasebetleri, 19 uncu asrın son kısmı esnasında Çin ile İngilte- re arasında aktedilmiş bir tekim muahedelere dayanmıştır. Hâlâ da bu muahedelere dayanmaktadır. Bu muahedeler ise, Çin ile Birmania a- rasında hiç bir tarsfın ne sulh za. manındi Milletler Cemiyeti karar. larına da muhalif olduğunu tebarüz ettirdikten sonra sözlerini şöyle bi. tirmiştir: “Deniz ticaret - yolları kesildiği için, Çinin sulh talebinde buluna- cağı ve Japonyanın dikte edeceği şartları kabul eyliyeceğini zennet- mek kadar büyük hata olmaz. Uzun silâhlı mukavemet mücadelemiz, a- ğır müsavatsızlıklara ve muazzam güçlüklere rağmen yapılmış ti misli olmıyan bir mücadeledir. Hiç bir zaman, cesaretimizi kaybetme- dik, Her ne vaziyette kalırsak kala. lim, çarpışacağız. Zafere ilimadımız vardır.,, | ÇİNİN BEKLEDİĞİ YARDIMLAR Son vaziyet karşısında Çinin İ- talya ve Almanya ile daha iyi müna sebetler tesis etmesi hakkında yapı. lan bazı teklifler de şayam kabul görülmemiştir. Çin, istiklâlini idame için bütün ümidini Amerika ve Sovyet Rusya. ya bağlamıştır. NAKLİYATTA ESKİ SİSTEME DÖNÜLDÜ Japon ablokasının daha ziyade sı. kılaşması ve Birmania yolu ile İlin diçini demiryolunun kapanması ne- ticesinde, Çinde katırla nakliyat es- ki âdetine dönmüştür. Bundan bin sene evvel Çinin her tarafında kul. anılmakta olan bu vasıta ile hudut. tan bir çok levazım şimdiden gel. miş bulunmaktadır ve gelmekte de Nezareti sözcüsü, | beyanatta bulun- İ nin dikkat nazarlarını vam edecektir. JAPONYA, AVUSTRALYA İLE MÜNASERAT TESİS EDİYOR | Melbourne, 25 (A.A.)— Avustral. ya ile Japonya arasında diplomatik mümessiller teatisi hakkında vakın | da burada bir deklarasyon yapılma: si beklenmektedir. Avustralya Ha- riciye Nazırı Mac Ewen bu hususta su beyanalta bulunmuştur; Birmania yolu hakkındaki müna- zeaya bir hal sureti bulunmasında Avustralya noktai nazarı mühim rol oynamıştır. Bu meseleler bugün me sut bir şekilde halledilmiş ve yan gerginlik vaziyeti kalmıştır. Elçiler teatisi, sulhperver o münasebetler'r ids#mesi için serih surette cok ssyn 3 ELEK Odun Meselesi Yazan : B. FELEK izde her şey mesele olmak is- tidadındadır. Çünkü, açık konuşalım, saticımız da, alıcımız da birbirimize külâh giydirmek, birbirimizi kandırmak isteriz. Bu iptidai huydan vaz geçip, insaflı bir kâra razı olamadığımız için, türlü türlü eza ve cefalara maruz kalı. yiz. ıcısı da böyledir, alicısi da, Piyasadan öğrendiğimize göre, bu sene eğer şimdiden ciddi tedbirler alınmazsa; İstanbulda mahrukat ve bilhassa odun sıkıntısı hissedile. cektir, Kömür için diyeceğimiz yok, he- nüz bol miktarda meveut olmama. sına rağmen, bükümetin koyduğu fiyatlar üzerinden kok ve sömikok bulunmaktadır. Lâkin odunun çeki. si şimdiden 450 — 480 kuruşadır. Bu fiyat, en büyük kışlarda ancak tesadüf edilen bir irtifadadır.. Geçen sene bu mevsimde odun, 210 — 220 kuruşa satılmış olduğu- na göre, arada yüzde yüzden fazla pahalılık farkı vardır. — E cân! Odun pahalı ise kö. mür yaksınlar! Diyemeyiz. Evvelen bir memle. kette böyle dünden bugüne isinma sistemi ve mahrukat değiştirmek kolay değildir. Pek ucuz satılan 0- dun sobaları ile ısınan ve ateşile yemek pişiren birçok aileler var ki; kömür kullanamazlar, Hem bunların kömür kullanabil. diklerini kabul etsek bile, geçen yıllar odun İle kapatılmakta olan bu mahrukat ihtiyacının hepsini kömürle karşılıyabilmemiz, hele bu sirada pek mümkün olamaz, Bu, neden böyledir? İddiaya göre, hu sene çok kış ol. duğu için, kat'iyat mevsiminde © duncular ağaç kesememişler. Yeni kesilmiş odun mevcudu az imiş. Sonra da nakil hususunda da zorluk varmış. Pahalılığın sebeple. ri eğer bunlar İse, hükümetin bun. ars karşı tedbir alması güç bir sey olmasa gerektir, Gerçi, orman kanununu bileşi, yoruz amma, fevkalade hallerde kat'iyat mevsimi haricinde odun kesmeğe müsaade İtasının elbette i. dari, nizami, veya kanuni bir yolu bulunur. Nâkliyata gelince; bunun icin de resmi muavenetler derpiş edilehi- Tir. Şimdiden memleket otoriteleri- üstüne çe üğimiz bu meselenin halli, bu Tardu hayli kolaydır. Fakat kış ba- sıp ta — esnafın tahmin ettiği gi. bi — odunun çekisi $ — 10 lrara cıkkmea, sıkıntının ve İhtikârın ö- nüne zor geçilir, Çek Cümhurreisi Milletine Hitlerin Emirlerini İfa Etmemesini Bildirdi Londra, 25 (A.A) — Çekoslovak- ya Cümhürrelsi Benes, dün akşam radyoda Çekoslovak milletine hıta- ben söylediği bir putukta milletinin Nazilere karsı bulunmağa mecbur edildiği | taahhütlerden kiç biri ile bağlı olmadığını ve hicbir Führere veya hâmiye tâbi bulunmu rmiş ve şunları ilâve “Büyük bir mücâdele içidey Bu mücadele sonunda yeni bir â- lem. yeni bir Avrupa vücut çak. yeni cümhuriyelimize kav cağız Bu yeni âlem için döğüşüyo. ruz. bu yeni dünyayı kazanmak İs- Uyoruz “ Çek hükümetinin tatım. masi ve İngiliz topraklarına tecs. süsü, İngilterede teşekkül #den ve İngiliz kardeşlerinin yanmda dey- let'mizin bayrağını bir kere da mi arzudur. Sıcaklardan 200 Kişi Öldü Nevyork, 25 (A.A) — Birkac gündenberi devam etmekte olan si. cak dalgası, Arizona, Kansas. Ce nubi Dakota, Wyeming vs iin 0is'İr birçok mıntakalarında 200 Kişinin güneş çarpması neticesinde ölrelerine sebebiyet vermiştir Termometre, o 100 Fahrenhayd derecesini geçmiştir. Haşhaş Ekilecek Mıntakalar Ankara, 25 (TAN) — 1940 — 1941 yılında haşhaş ekilecek mın- takalarla bu muntaka içinde afyon | taşıyan Çek ordusunun me U aafere doğru İlk adımlar Umumi Nüfus Sayımı Hakkında Bir Tamim Ankura 25 WA! — Başvekil butün vilâyetlere gönderdiği bir 104 mimde, önümüzdeki İlkteşrm gvm “da yapılacak olan umumi nüfus sa. yımının. icrssından önce bütün te. ferrüntina “kadar gayet 9. ile buzırlanmas. lüzim gelen bir ame liye olduğunu hatırlattıktan sonra ou hazırlıklar meyvanında en vik. sek ehemmiyet len numarataj ip vs kontol cdlimesin! ve n tam Me omn vaflakıyet ve İntizemla icra ve İn. sütü toplanmasına müsaade oluna- | nc: kendilerine mevdu bulunan & cak mintekalar Vekiller Heyetince | dare şeflerinin bü İşe Azami itiva #ermeleri. tesbit edilmiştir. bili bi Idirilmistir.