15 Temmuz 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5
15.7.94p TEMMUZ 940 AN ONE Bepeij Eenabi 2800 Ke. 1400 radir. Abone be dir, ad Icin melitp- Pul ilâvesi Kadını! Mandı çi verilen Bir has izlerimiz. ayl Yaşararak oku- ma köyüne, yeni bir 2i- ;“ itmiş, Doğan ka- Kürde bi yapın eşİnci Kolon hak. a oduları hatırlamış, un çe Büphelendiği bu casus olması ihtima. İma bilâ tereddüt atı- İm sarılmış ve ondan, İ isbat etmesini istemiş. Kadının yoüidahulesini tmak isteyine, e balm. dar haykırıp köy. ME. sağırmış, köylü. 2. beygirin etrafını sa d Miyetin tiddiyet peydah. ii, 9 memür, kurtu. i sin hüviyetini isbat et. in are bulamamış. z 1t anlaşılmca, temiz yl. firesi Yeni memuru el. $ İZİ kadar izaz etmiş. | — İçsiyen bir başka va- ere €vvel, arkadaşımız Pp lin sütununda oku. kz e işittikleri. puly , bu müdaha. a vakınlar. değil. milleti, en zeki ve e unsurundan, en saf ia ni kâfi derecede alunmak tadır. Ar. Beşe si bi. a ie Kolon #üssal; hi ye cük hir endişe he deği r: Ve kendi. a ye, ber mahlükun ei; dük üz Yapışan, tek © Kelmiş bul ve unan ol. li Türk milleti. e DE önüne, ne de kolay adan pörvası kal. şim en km falanca sokağa din etmiş, ve say. eeirdiği bi var e ir fotoğrafla era çürütülüşüne İstanbul so» muş köşelerinin arak, belediyeye 28 K ban belediyesini müdafaa ite Li aki göste. muz bir ka. ha iğ sikin etmeyi hülya FtAramandrk: Bra el €n müşkülpesent NN vatandaşla. ke tabı yi İstanbul si sokaklarını kaz üz en in e r ie Sayreti göster. İ bütün ne ai in, Yuvarlanıla.. e de ya Kemmel bir ha. bul 2 etmiyor. Şu henliz bozuk * Yepyeni bir a İsbata ça. hak İ, halka beledi. im verdirebile,. ildir, a edi iç için ba. v almak, ol ir denki Ve biz. »Z o tenkitler, en i lk ri SA Metii thiyeler kadar an kızı Ayşe| Thlers, Mac » Mahön, Grevy, Bu re Gatnot, Pirler, Faure, Loubet mde Yransada Üçüncü Cümbüriyetin bütün (o Cümherreislerini görüyoruz, Köşede Fransayı temsil eden kadın, yeni Devlet Şefinin giyece.. üi elbiseye bakarak soruyor: 14 Temmuz 16/9 iâ Temmuz 1940 YAZAN: in, temmuzun İ4 ü, Fran büyük milli bay. ram günleri İdi Fakat bu sene Fransızlar bayram yerine ma. tem tuttular, Halbuki üçüncü cümburiyetin kuru ri bügün büyük merasim ile tesit edilirdi. Her taraf bayraklarla donatılır, Pariste büyük bir asker geçit resmi ya. pılir. Elize » kabul ve tebrik merasimi, ziyafetler o. lur, gece Sen nehri kenarında havai fişekleri atılır, yapılır ve halk köşe başlarına, meydanlara kurulmuş kürsüler. de yerleşen orkestraların refa- katile üç gün, üç gete sokaklar. da, durup dinlenmeden dans e. der eğlenirdi. Çünkü 14 temmuz, halkm hürriyete kavuşmasının dönüm günü idi. Kralların istibdat dev. Fİ o gün kapanmıştı 1879 14 tem muz günü idi:Kral Louis XViye karşı isyan eden Paris halkı, is. tibdadın timsali sayılan Bas, tille kalesine saldırmış, yeni teşkil edilen Milli Muhafaza or. dusundan bir avuç askerin ya. nı sira halktan 5 — 6 bin ks. darı kaleyi zorlamış ve muhafız parçalamış, nâşini sürüklemişti. Ba: line geçmesi hiçbir sey ifade etmezdi: Yalnız bunun büyük bir mânası vardı: Hürriyetine susamış olan İnsanlığın cebre, akküme karşı artık sabrı tü. kenmişti, Fransız ihtilâli o gün kopuyor ve bu hareket bütün Avrupaya yayılıyor, ayni ihti. )âl, Belçikadn, Holandada, İ. talyada, Ren memleketlerinde, Almanyada da koyuyordu.Bu ha reket Rusyada bile akisler uyan dirmişt. O zaman Çar nezdin. deki Fransız sefiri: "Bastille'in burada kimseyi tehdit etmediği. no şüphe yoktur, bununla be. raber bu kalenin şukutu ve hi kın hürriyetine kavuşması h, beri büraya vardığı vakit so. kaklarda gördüğüm heyecanlı manzarayı tarif edemem. Her. kes biribirile kucaklaşıyor yekdiğerinin ellerini | sık gözümüz aydın diye biriğ tebrik ediyorlar.” diyordu. ve o XVI. Bastille" tarafından zaptedildi öğrenince: "Bu bir isyandır” demiş ve © mabeyncileri Duk dela Rochefoucaul "Hayır Haşmetpenal iz değil, bir ihtilâl...” cevabını al. mıştı, Bu hareket asilzadelerin imtiyazlarına nihayet vermek, Kralın, kraliçenin ve aha bir çok taraftarlarının kafalatrat u. gurmakla kalmiyor, tarihte yo. ni bir devir açıyordu. Fransa. Ban peşi sıra bütün dünya: "Hür riyet, müsavat, uhuvvet” i şiar ediniyordu. İşte geçen salı günü Vichy'de toplanarak cümhuriyet esas kanununu or. tadan kaldırmak suretile kendi ölüm vesikasını imzalıyan Fran Sz üyan ve mebusi Yardı: Bunların yerine ” Yatan” esasları konacak imiş. Son zamanlarda Almanya üze. “Son Cümhari eisi kim olacak?,, Bu sualin ce. Falılârea” Polnoara, Desehanel, vabı sudur; “#ransada Üçüncü Fransanın Faik Sabri DURAN rine yazdığı bir kaç eseri İle ta. Hunan Frances Günther bir muharrir var "Almanyadan hürriyeti k nız, memlekette birliği temin etmiş olursunuz, Fransadan hür Tiyeti kaldırınız, arkasından ih. tilâ) kopar.” diyor. Bu söz bir hakikat var mı, yok mu bu. Ku zaman gösterecek, fak. rası var ki, şimdiye kadar Frari. $ada irtica hareketlerini ihtilâller takip etm les X in “ord ihtilâlını doğurmustu. ve İtalyâda halkın hürriye re kavuşmak için yaptığı ketlere karşı prenslerin istib. dını himaye eder nen Gulzi ve K Philippe, 1848 ibtlâline sebep oldulardı, bu ha: rallığın sukutu ve bunun yerine ikinci Fransız cümhuriyetinin geçmesi ile neticelenmişti ismini bir eser aidirr. gibi gi Louis llığur hapi arak du. Parisliler bu kaleyi istibda. idarenin bir tirasali sddodi tedikleri keme Bunun bir tevkif emirnamtsi hangi bir namına dol rularak imzalanması kâfi âdi Bü vaziyet gittikçe sulistimale uğratılmıştı. Bir çok kimseler Şunun bunun şahsi intikamları yüzünden haklı hakstz hapsedi. İyordu. Krallar izim yerleri a. çik tevkifnameler imzalayıp ns. Zırlarına verecek kadar işi İpti. zalo uğratmışlardı. Hattâ ma. zırlar bu tevkif müzekkereleri. Mİ şuna buna para ile satmıya başlamışlardı. Hükümeti, yahı iktidar mevkiinde bulunanları açıktan açığa tenkit etmek ce.) saretini gösterenler heman Bus- tille'e tıkılıyorlardı. On Dürdün güden On Altıncı Louis" dar Bastille'de hapsedi lanlar arasında bir çok tanınmış simalar bulunuyordu. Voltaire bir kaç defa buraya girmiş mıştı. Sonraları Paris belediye. $i bu kaleyi yıktırmış ve yeri. ne 1840 ta bir hürriyet âbidesi diktirmişti. 1630 ihtilâlinde ö- lenlerden üç yüz kişi bu sütü. hun dibine gömülmüştür. Üs. tünde hürriyeti temsil eden heykel dikilidir. 14 temmuz şenliklerinde bu sütün baştan. başa donanır ve bu meydan kın eğlencelerinin en canlı kö. pesini teşkil ederdi. a Fransiz esas k baj k nu eski killerden Laval hazırlamiş. o Fransanın, kaplanı denilen Clemenceau, Laval'den bahseder ve onu di- ger rical ile karşılaştırırken "Brland bir şey bilmez. her şe. yi anlar. Poincare, her İir bir geyden anlamaz. Lava ise bu ikisi ortasındadır: Bir çok sal nunu seyler bilir ama her seyi bildiğinden daha çok anlar ve arına bir hudut çizme. ir, En büyük merakı, e zıt fikirleri uzlaştı maktır”* dermiş, La. val, ötedenberi harbin sleyhin- de idi. Kendisi p müfrit bir antimilitarist olarak a Cihan Harbinden ziyaret eden larin (Main) kelinötsi We tavsif ettikleri bir tiptir, bunu başka dilde hakkile ifade etmek müş- kül... Mali için kurnaz mi, tan m yor ve “Yumuş büzülür ve kedi gibi tamamile emin olmadan sıçrayıp atılmı adımlarının her birini ayrı ay. ri hesaplar sıyrıl sını pek diye tavsif ediyor. Laval birkaç gün evvel radyoda verdiği. bir konferansta “Ha; ni esas kanunu ka rane değildir, bilâkis içtimai bö. kımdan çok cüretli bir hareket. tir" rdu. Laval hürriyet â. şıkı ulan Fransayı totaliter mil. letler rejimi ile bir hizaya geti. rebilecek bir tdi ise tezatları birleştirmek husu. sundaki şöhreti hakkile kayan. miş demektir. Bu. halde 1940 temmuzü, bir çok temmuzlar gibi Fransanm siyaset hayatın. sistem k Mihtersnd, Cümhuriyet Leb düçar olduğu mağlübiyetten sonra, yı Devlet Şeli Diktatör Mareşal Pütain'dir... | Doumergue, Doümer, Lehrun ile nihayet bulmuştur. ü Fransanm hükümet ve da yeni bir inkılâba vücut ver- miş olacak... pda Üçüncü Cümhu- riyet idaresinin çok za. Bun. leke. iki ol. yaf, çürük cepheleri vardı lardan biri hakikatte me ti idare edenlerin adedi yüzü geçmiyen bankacılar ması idi. Bunlar babadan ev- lâda geçmek suretile senelerden beri Fransa maliyesini ellerinde | tuyorlardı, Roçildler, Mallet. ler, Vandel'ler, Veliler isteme. dikçe hiçbir kabine iktidar mev klinde tutunamıyordu. Sonuna varan Fransız Cümhuriyetinin buçuk aydan ibaretti. Fransayı zayıf düşüren bir hâdise daha var: Buna hiçbir hükümet ada. mi ne çâre aradı, ne de bula di, o da nüfus artmasının sene. den seneye düşmesidir. Hele son senelerde bu hareket menfi bir istikarnet almıstı. Doğanlar ile ölenler arasındaki fark Pransa | hesabına .935 te (Nakis tarafım. | dön! 19476, 1936 da (12080, 1937 de 11.740 idi. Halbuki ay- ni seneler Almanya hesabına Zait (o tarafından) 1035 için 1.058; 1036 için 482.790, 1937 için 482020 Kaydediliyordu. Müthiş fark... Mareşal Foş'un keyifli bir za. manında söylemiş olduğu bir sözü var, şaka ama vaziyeti pek güzel ifade ediyor: Mareşal di miş ki ansız Alman me. selesini, kati olarak halletmek in kolay bir çare var, söyle bir yirmi milyon kadar Almani hadım edebiliyor musunuz. O zaman Fransaya rahat bir ne. fes aldırmış olursunuz." Yeni Fiyatlarla Kâr Nisbetlerine Ait Neşredilen Tebliğler İstanbul Mürakabe Komisyonunun Verdiği Kararlardan Halkımızı Alâkadar Edenleri Sırasile ve Toplu Bir Halde Bildiriyoruğ İstanbul Fiyat Mürakabe Komisyonu, teşekkülünden*” beri birçok maddelerin yeni fiyatlarına ve kâr nisbetles rine ait muhtelif tebliğler neşretmiştir. Bu tebliğlerden pi- yasayı ve halkımızı alâkadar edenleri sırasile ve toplu olarak neşrediyoruz: 1 — 3780 numaralı Milli Ko. runma Kanunu ve 13628 numa. ralı 31.5.1940 tarihli kararname. ye göre teşekkül eden komisyo. humuz aşağıdaki maddelerin sa. taş fiyatları tayinine medar olmak üzere maliyet fiyatlarına İ gayri safi kâr olarak zammın muhik gördüğü uzami yüzdeleri tebliğ eder: 'optançı yüzde 5, yarı toptancı yüzde Ö, pera- | kendeci yüzde 10. Sadeyağ — Toptancı yüzde 5, yarı toptancı yüzde 6, peraken« deci yüzde 18. Sabun — İkinci el perakendeci yüzde 16. Pirinç — Toptancı yüzde 4, yarı toptancı yüzde 4, peraken. deci yüzde 10 . 12. Diğer zahire ve kuru sebzeler için ayni nisbet kabul edilmiştir. Eminönü, Beyazıt, Beyoğlu gibi merkez vaziyetinde bulunan pe. rakendeci bakkallar için kabul eğilen yüzde 10 kâr nisbeti, nak. liye masrafı, piyasa merkezlerine nâzaran daha yüksek olan ve e roları a2 olan semtlerde yüzde 13 ye kadar çıkabilir 2 — Toptan fiyatları Ticaret Vekâleti tarafından nevilerine göre 129, 125,5, 130 kuruş üze. rinden tesbit edilen 30.5.040 ta. rih ve 3843 numaralı kanun ma. cibince tahsili lâzım gelen mua- mele vergisinin ilâvesile İdi, 141,5, 142 kuruşa baliğ olan kah. yenin İstanbul şehri hudutları dahilindeki perakende azami fi. tları şunlardır: Çiğ kahve yarı toptancı (zahi. reci) tarafından 145 kuruş. Çiğ kahve perakendeci tarafın. dan 155 kuruş. Kavrulmuş ve öğülmüş (peta. kende olarak) 190 kuruş SEBZE ve MEYVA SATİŞLA. RINDA AZAMI KAR | — Sebze ve meyvaların aza. mi kâr hadleri aşağıda gösteril. miştir. Gerek manav, gerekse seyyar bütün sebze ve meyva satıcıları Hâl toptan fiyatlarına bü en çok kâr nisbetlerini yüzde 5, A — Beyoğlu semti, zarından İtibaren, Sişli, yaspaşa, Boğn B — İstanbul Balıkpazarı, keci, Kasımpaşa, Şişhane, Fe köy, Tophane, Beşiktaş, Fatih, LOKMAN HEKİMİN ÖĞÜTLERİ KORKUDAN GELEN İnsana sarılik dü türlü se. beplerden gelir; Safra yolunun tıkanmasından, karaci, talanmasından, o ateşli hastalıklardan, sıtmadan, kan hastalıklarından, zehirlenmek. ten, soğuktan, © yorgunluktan vesaire... Bir de kederden, düsünme. den ve korkudan, Çok kimseler şeye kederlendikleri vakit, yahut acıklı düşünceleri olursa! benizlerine koyuca sarılık gelir, gözlerinin akı sararır. Bunlar sarılığın hafif hafif cinsinden. dir, Fakat birdenbire gelen hir korku, insana — “neticesi balet. mından ağır olmasa bile — #8. recesi bakınımdan epeyce şid. detli bir sarılık getire Korkunun da, tab vardır. Kimisi yemiş toplarken, ağaçtan düşer, korkar. Kimisi, demiryolundan geçerken bir. denbire önline çıkan | trenden, — ezilmese bile «— korkar, ki. misi zelzeleden korkar. Sarılık getiren en meşhur korku, Pp. riste ihtilâl esnası kur. şuna dizilmeğe mahküm olan bir adamın korkmasıdır... En tuhafı dn zifaf gecesinde yeni sü kocasından korkan genç kızın korkusu... Sarılık korkunun hemen aka. binde gelmez, korkü ile sarılık arasinda biraz vakit, baziların. da birkaç sant geçer. Fakat sa. rılık pek bellidir. Başknca ra. hatsızlık olmaz. Nâdir olarak, yeşil renkte bir ishal... Korku ne kadar siddetli olur. sa olsue onun sarılık a'ime nasıl meydana çıkarabileceğini hekimler ötedenberi merrk et. mişler ve bazıları türlü türlü nazariyeler kurmuşlardır. Akla €n mülâyim gelen nazar'ye kor. ku tesirile karaciğerin 4nfra çi. karmak işinin birdenbire art. masından dolayı fazla, Safrs. nın kana karışmasıdır.. Korku. dan böbreklerin de hire artarak, mesanenin tasma. sından dolayı pantalonun masına sebep olması gibi... Korkudi tutulan insanla birlikte etrafı dakilere de havlire telâş veri: se de, bunu merak etmeğe 1. zum yoktur. Bu türlü sarılık, merak edile. eek bir şey olmamakla beraber, SARILIK ona (utulan kimsenin karnciğe. | rinde az, çok bir bozukluk bu. lunduğunu hatıra getirmelidir Herkes, ne kadar çok korksa sarılığa tutulmaz, ona tutulmak için karaciğerde bir İstidat lâ- zımdır: Belki alkolden, belki sıtmadan, belki geçmiş bir ateş. li hastalıktan biraz bozulmuş bir karac'ger, yahut green. lerde söylediğim — soyu erken sarılığa müstait bir karacifer, Onun için, korkudan gelen sarılık devam ettiği müddetçe, yatakta istir, slur, İstirahat her rahatsızlıkta ilk ve baş ilâctır.. Birer da perhis Yağlardan ve yumurtadan ve kızatımış etlerden çekinmek İğ. #ımdir. Onların yerine voğurl (sulak mümkün olursa) sız stit, bol sebze, fakat sade sir ya haşlanmış, yenilirken üzeri, ne biraz tereyağı. (icilebilirse) sade suya pirinç çorbası, yahut lâpası, daha iyisi sebze çorhası ve sarle suva haşlanmış makar, na. Meyvaların ve komnostoln. rın her türlüsü. Ekmek te zarar vermez, Hekim bulunan yerde, tabii, ondan ilâç istenilir, Aksaray, Eyüp, Samatya, Edir- nekapı, Topkapı, Kumkapı, Yes nikapı, vesaire. 3 — Bilümum sebzeler, üzüm, çilek, kiraz, kaysı, şeftali yaz üre mutları, incir, erik yaz olmasi, #” müuşmulanın A semtindeki ma. nav dükkânlarında azami köf haddi yüzde 50, seyyar satıcılar. da yüzde 35, (B) semtindeki ms nav dükkânlarında yüzde 40 sey« yar satıcılarda yüzde 30. 4 — Kış meyvaları armut, (088 portakal, mandalina, taze fındık, — © kavun, karpuz, kestane ve ceviz zin (A) semtindeki manav dükei künlarında azami kâr haddi de 40, seyyar sattcılarda yüzdü 30, (B) semtindeki; manav yüzde 30, seyyar satıcılarda Yi de 25. 8 — Turfanda meyva ve sebe zelerin (A) semtindeki mana dükkânlarmda azami kâr haddi yüzde 30, seyyar satıcılarda yüze de 20, (B) semtinde mânav dik kânlarına yüzde 30, seyyar satis cilarda yüzde 20 5 — Bu azami kâr hadlerinde satılan malların nakil masrifı” çürüme ve bozulma keyfiyeti bu semtlerde di çokluğu veya a kate alınmıştır. 7 — Milli korunma kanununun 5 31 inci maddesinin 3 ve 4 üMGÜ fıkraları hükümlerine istinaden ve 2/13020 numaralı kararnam& mucibince fatura vermek mecbüs. ti olduğundan bütün sebze YE, meyva satıcılarının Halden top» tan alış faturalarını yanlarında bulundurmaları ve teftiş sırasiis da göstermeleri lâzımdır. Yukarda yazılan azami KÂR hödleri Halden alış faturalara edilecektir. r bahçelerden topl&- mp ta Halden geçirilmeden piya © sada satılan sebzeler ve meye. © lar Hal toptan fiyatlarına zam O. lunan kâr nisbetleri dahilinde s—.. , tılmakta olan alelümum sebze Vi meyva fiyatlarından daha yül fiyatla satılamaz. TOPTAN ve PERAKENDE | OLARAK LİMON FİYATLARI © Son günlerde karâ yolu İle ve” #imendiferle memleketimize ile ,İ hal edilmiş olan limonların möz liyet fiyatı üzerine to var de çin âzami olarak yüzde 20 Kâr haddi muhik görülmüştür. Yani toptancılar için aynca bir KAB kahul edilemiyeceğinden © işbül yüzde 20 kâr toptancı ile yarı tepe tancı arasında taksim cilecektizeei Bu hesaba göre 490 lık sandıklar da bulunan limonların perakende ami satış fiyatı (3.5) karuği olarak ve 300 lük sandıklarda bü © lunan Timonların gierkenğ azı kuruş olgs vak tesbit ve ilân olunur. KALAY ve NIŞADIR HAKKİNDA vin maliyet fiyatına toptan” alından azami gayri #8 yüzde 15 perakendeciler tarafin- © dan azami gayri safi yüzde 10 ka Mp nişadır için toptancılar tarde fından azami gayri safi yüzde 23,5 toz nişadır için azami geyri safi yüzde 20 ve her İkisi için pera. kendeciler tarafından azam! gaye ri safi yüzde 20 kâr zammının Şi komisyonumuzca muhik görüle. ceği ve bu maddelerde toptangi İle perakendesi arasında rota vassıt için kâr payı kabul ol yeceği ilân olunur. KAZMA, KÜREK SAYANLI ç BEYANNAME VERECEKLER 2.5 ve 3.5 kilo ağırlığında kağe ma Ve bilümum küzek ei ellerinde bulunan bu cins kazma. © larla küreklerin miktarını birer beyanname ile 17 temmuz gire mba günü akımına kadar İs anbul Komutanlığına biteirmeği leri Tüzümu 29 numaralı milli runma kararnamesinin ali maddesine istinaden İlân olun
