6 Temmuz 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

6.7.040 8 TEMMUZ 940 BEDELİ Ecnebi 2100 1500 sw " 20 * ittihadina p için meklap- uk” pul İlâvesi ) az1 vatandaşlar vardır ki, ıektedirler, bedi, öğrendiğimize göre, del. iritk, sayıları kırkı bulan bu iz #wzete ve mecmaa idare. aniplerinden tedarik ettikleri et. P” pe haları basit bi liye. a sit bir el ameliye: va gağlorba kâğıdı haline sokmakta, ör çıf'ınları satarak kıt kanaat ge- mdaşları da, muamele vergisi nize göre, yeni gın, yeni mükellefiyetler ara» birde (Kese kâğıdı) tâbiri Pıştir, Ve defterdarlığı bahset İz vatandaşları müşteki kr. b kararı vermeye sürükleyen gp“ tabirin yanlış tefsiridir. mlış tefsirdir diyoruz: Çün- Kese kâğıdı), kullanılmamış lardan yapılır, Ve hususi ka Gİ güzele ve mecmua kâğrtla m mn torba kâğıdi yapanları, sr tutmak ellefiyetinden i saydığı için, esnaf da kul. ihamış kâğıtlardan kese kü- pnaktan vazgeçmiştir. defter tutmak mükelle. onlara katlanılamıyacak *de ağır gelmektedir. plbukl şimdi defterdarlığın, | anılmış gazete ve mecmua) hiarandan dazba kağıdı yapan. da ayni mükellefiyete tâbi 3S1, esnafları düşündürmek- ©: Bu kararda musir davra. Sı takdirde, geçinemiye. ri İçin - hu işten de vazgeç. mecburiyetinde kalacaklar. ü, gti, Kticede ise, hem piyasa torba su kalacaktır. Hem devlet ) kazanmıyacaktır. Henı de alar işlerinden mahrum ©. kardır. Bunun" içindir ki, detterdarlıktan, kendileri. ikletilen bu yeni mükelle. &) af olunmalarını rica et- i :r. Ve biz, defterdarlığın, #azete ve mecmuaların da ö - ileri bu ricayı kırma- efi © Yİçbir kanuni ve makul 10 Züremiyoruz. is 16 * macıların Şikâyetleri âZ saatinin kabul edilme- sinden maksat akşamları lerin tabii işık altında “esini mümkün kılmaktır. kğ br ecek yılmadan iktisat olu. Gi ği Fakat bu yüzden rini lâ dü olanlar da vardır. a Na bize baş vuran sine. 44) eee akir şikâyetlerini şu * İfade ettiler: m Pi İşimiz icabı, daima © Hi ta çalışmağa mecburuz. ma GÖL boza <i8ı tabi'i ışık bizim işi. çi di Nitekim, şimdi, yaz e ui mucibince, eski sa. ii e sekizde işe başlıyoruz. luştur. Bunun içindi; çi içindir ki, baş &oç başlamamıza, melidir * bitirmemize izin haşemalar sikâyetlerin. : war. Ve biz, bu şikâye. ( Süz dikkate alınmasını de. n giz. İlk bakışta, böyle Baş Yeli hazarı itihare almak Avkiri gibi görülebilir, i kolaylıkla anlaşılır ki, ka- © &ayesine, ruhuna uygun Ii şikâyetleri lâ. Büşük Fransız şairi Viktor Hugo uzaktan sisler arkasında sesflen Fransız topruklarının hasretini senelerce çekerek, “Sefiller, i. nın kalıramanı Jean Valjean tipini, Guernesey adasında bu pencerenin arkasında yaratmıştı, Almanların Eline Geçen Ilk İngiliz Toprakları: Anglo - Norman Adaları pe ordularınm dün. yayı hayretlere düşü. ren hezimetlerinden sonra Garp cephesinde Almanya İngi. lizler karşı karşıya kaldılar. Şimdi, biri bikün kuvvetlerini bir araya toplıyarak, denizden mi yoksa havadan mı olur has. minin arazisini istiliya, öteki de bu hücumları büyük bir şid. detle karşılıyarak o memleketi adım adım müdafsaya hazir niyor. Bu arada ilk hareket 0. larak Almanlar Anglo - Nor- man adalarmı İşgal ettiler, Bir. kaç gür evvel İngilizler bu ada lardaki zayıf kuvvetlerini geri çek bildirerek bu ara. #iyi açık ve müdafansız yerler olarak ilân etmişlerdi. Asker. lerle beraber çoluk çocuk ada- lar ahalisinin hemen yarısı, o meşhur ineklerine varıncaya ka dar İngiltereye geçirilmişti. Bu boşaltılmayı müteakip Alman. dr bir iki hava bombardıma. nından sonra buralara askerle. rini çıkardılar, Böylece Anglo - Norman ada. ları günün meruklı mevzuları arasına girmiş oldu? Fransa kı, yılarına pek yakın olan bu a. dalar nasıl yerler? Neden Fran. sanı elinde değil de İngiliz bay rağı altında bulunuyorlar? A. halisi İngiliz mi değil mi? İşte hepimizin öğrenmek İstediğmiz meraklı sorgular bunlar. Ar - Norman Adaları. na İngilizler Channel İslande . Kanal Adaları - der. ler. İki b birkaç küçük a- ekkep olan bu ta- kumda Fransanın şimalinde ve Cotentin yarımadasının garhin. de St. Malo körfezine serpili. dir, Adaların en büyüğü olan Jersey'in cenup kıyısındaki baş- lica şehri S8. Heller, Fransanm St. Malo limanından 40 mil mesafededir. İkinci büyük ada: Guernesey'in limanı St, Peter Fransa kıyılarından 30 mil u. Zzükta, bunun biraz gatbindeki Sark adası ise ancak 22 mil bu. utte, demek ki Fransa kıyıla. rından uzaklığı İstanbul ile Ya. lova arasındaki mesafeden de kısa. Bu adalarda asırlardan be. ri nasıl olup da İngiliz bayrağı. nin dalgalanmış olduğunu an. lamsk için biraz uzaklara git meliyiz: Fransanın bütünlüğü. nü henüz tamamlıyamamış cl. duğu devirlerde bu adalar Nor. yeadiya Dükalığının idi. Fatih lâkabı ile tanılan William is. mindeki Düka İngilters tahtı. na göz koymuştu, William 1066 da bir fırsatını bulmuş, İngilte. reye hücum etmiş Hasting mu- harebesini kazanmış ve kendi. ni İngiltere kralı ilân ettirmiş. i. Normanların bu istilâsı İn. gillerenin uğradığı son hücum YAZAN: Faik Sabri Duran olmuştur: O tarihten beri hiç- bir ecnebi ordusu İngiltereye ayak basmış değildir. 10668 fethi yüzünden mandiya ile İngiltere aynı taç altında birleşmiş ol yorlardı. Fran bağlanan sahası, Wiliam'in Ka. lefleri zamanında daha ziyade büyümüştü. Kralların kimisi babalarından kimisi karların. dan miras suretile geniş geniş eyaletleri birbirine düğümliye. rek bugünkü Fransanın yarı. sından ziyadesini Normandiya. sından Gaskonyasma kadar «le geçirmişlerdi. Sonraları Fransa kralları kuvvetlendiler, bu eya. letleri uzun harpler neticesinde birer birer geri aldılar, en son olarak Kral John zamanında Normandiya İngiltereden ayrı. urzen bu Anglo . Norman ada. lari İngiltere tahtına bağlı bı. rakılmıştı. Fransızlar muhtelif devirlerde bu adalarâ karşı ha. reketlerde bulunmuşlarsa da bu tecavüzlerin hiç biri daimi iş gal şeklini alamamıştı. İngiliz kralları ada halkına bir takım imtiyazlar vermiş oldukları için ahali Fransa krallarına bağı ol. mayı istemiyorlardı. 1483 de Bâward IV zamanında Papa Dördüncü Sixtus Anglo - Nor. man adalarına kim tecavüz ede. cek olursa aforoz edileceğini İ- lân etmiş ve böylece ada ahali. si bir nevi bitaraflık hakkından istifade etmişlerdi. nğlo . Norman adaları senelerce — İstibdatlan, tazyikten kaçan vatan severler için bir sığmak vazifesini gör- müştü. Fransada Protastanlara karsı yapılan kitallerden kaça, bilenlerin ilk melceleri bu ada. lar oldu. İhtilâl devirlerde ve rejim değişmelerinde de mülte. ciler hep buralara koşuyorlardı. İkinci Cümhuriyetin ateşli ta. raftarlarından meşhur Fra: Şairi Viktor Hugo da Üçür Nepoleon'un 1851 hükümet dar. besinden sonra Güernesey'e ğınmış, 14 sene süren sürgün hayatında (Sefiller) ve (Deniz İşçileri) gibi en canlı eserlerini, uzakta sisler arasında beliren Fransız topraklarının hasretini çeke çeke kaleme almıştı. Bu adalar İngilterenin olmakla be. raber burada İngiliz kanunları geçmez, İngiliz gümrük siste. mi tatbik edilmez. Eski idare şekillerini aynen muhafaza et- miş olan Anglo - Norman ada- ları yirminci asırda orta zamen iarm bir hatırası olarak kalmış. tır. Kanunları hazırivan yerli idare meclisinin yalnız Batlifi denilen reisini İngiliz krah se. çer, gönderir, geri kalan on iki azayı ahali ada halkının (en zengin, en durendiş, en temkin. li asilzadeleri) arasından seçer. Bu szelera gördükleri iş İçin bit ücret verilmez, daha garibi bü vazifeye ayrılan kimse (Ben bu işi istemem) de diyemez. Bu a- gır yükten kurtulmak istiyen zat İçin bir çare vardı; Hemen bir meyhane açmak, çünkü yal. nız meyhaneciler idare azalıklarına seçilemezlerdi. Bu meclislerin adayı idare etmek i. çin bugüne kadar müracaat et- tikleri esaslar, hemen 1000 sene kadar evvel Normandiya Düka. larının imzalamış oldukları fer. manlardır. Hâlâ Derebeylik za- manında olduğu gibi kö; ekip biçtikleri tarlaların sahip. lerine her sene uşür verir, kimi bir merkep, kimi bir çu. val peksimet getirir. On aitı ya» şanı dolduran her genç ciendi. sinin göstereceği işlerde senede iki gün bedenen çalışır. B' adalar İngilterenin am ma halkının dilleri İn. gilizce değildir. Her tarsf'a ya Fransizca yahut eski bir Nor. man dilinden inme bir Jelıçe işitilir. Mekteplerde İngilizez 0- kutulmakla beraber meclislerde ve mahkemelerde resmi dil Fransızcadır. Adaların kendile. rine mahsus bayrakları, armala. #1 ve paraları da vardır. Bu a. daların İngilizler için asl © hemmiyetleri iktisadi bakımdan idi. Çok mülâyim olan iklimleri sebebile buralarda turfanda seb ze, meyve ve çiçek yetiştirile. rek İngiltereye gönderilir. Gu. ernesey ve Jersey adaları baş» tan başa bir bahçe ve İimonluk halindedir. Bir senede Londra. ya gönderilen domates 40.000 çiçekler 4.000 tonu bulurdu. Guernesey'in bir şöhreti de ineklerinden geliyor. Dünyanın en sağlam cn verimli hayvanla. ri bunlar olduğu için Amerika, Avusturalya gibi çok uzak yer. ler> buradan damızlık hayvan. lar çıkarılırdı. Amerikalı sey. yah Amiral Byrd Cenup kut. buna giderken heyetinin hazır. lıkları arasına Guernesey inek. lerini de ilâve etmiş, böylece seyyahlar kutup diyarında da sütten mahrum kalmamıslardı. İşte Almanların bu defa elle. Tihe geçirdikleri Anglo - Nor. man adaları böyle bir yerdir: rada İngiliz kanunları tatbik edilmez, orada halk İngilizce konuşmaz, adaların İngiltereye bağlılığı kralın şahsına münha. sır, o da İngütere kralı olduğu için değil, Normandiya Dükası sıfatı ile, Börü hayatını hürriyet aşkınm nihayetsiz müca deleleri içinde geçirmiş olan Viktor Hugo, Güernesey'deki u zun menfa senelerini, ailesin. den ve sevgililerinden uzakta, hep insanlığın ıstıraplarını tah- lil ile geçirmişti, Hugo son ya- zılarından birinde; (Benim öetl mensup olduğum parti henüz doğmadı, Bu parti medeniyeti kurlar. mıya çalışacaktır.Ben onun do. Buşunu sağlığımda göremiyece. Bim.Onu yirminci asır doğuracak ve onun hirmmetleri ile önce bir Avrupa Birleşik devletleri, son. ra bir dünya birliği kurulacak.) demişti. Yirminci asır yarı öm- rünü nerde İse dolduracak, Hu. go'nun tahayyül ettiği parti he. nüz meydanlarda yok, hattâ Avrupu, Birinci Cihan harbin. den sonra, Fransa Başvekili Bıiand'ın Milletler arası anlaş. malar hülyalarını yaşadığı gün- lerden beri, bu birliklerden bi. raz daha uzaklaşmış gibi görün. müyor mu? EE eğ Bugünkü Bulmacamız 1234601 80 ei, ım SOLDAN SAĞA: 1 — Bir maden - Çok değil 2 — Zamir - Bir mevsim «Teğ — mola - Elem verici, feci kerimel - Suçunu ba, Görenek - Uzaklık bildiri yan eden « Ağaçin bulumur 7 — Ku- rum - Garbi Anudoluda bir yer 8 — İçine sulu şeyler konur » Bir note 9 — Okunur - Bir mola YUKARDAN AŞAĞI: 1 — Orası - Aldiyeti göz rengi - Göğde 5 3ökle bu- - Babu değil « Bir nota 4— Lâkirdı « Değnek 3 — Kali » Ansi- zır; beliren — Bir nota 8 — Kabada- İyi - Giçeğin tutulan yeri 7 — Mem- Teket, vilâyet » Bir nota $ — Bir ha- Mife - Yenilemek 9 — Çekiştirmek - Mükemmel, DÜNKÜ BULMACANIN HALLEDİLMİŞ ŞEKLİ 1 — Bik - Makal 2 — Ayık - Ke- 16 3 — Yaran - Kaz 4 — Kulan - Ya 5 — Tamir 6 — Bm «e Yasin 7 — Taş - Zaman 8 — Azap - Nema 9 — İİlim - Te Bir Ota 4 — Bi | (Başı 1 incide) İ miştir. Müteaddit Fransız zırhlı. İ larının da İskoçya sularında bus İlundukları bildiriliyor. , VRANSA - İNGİLTERE ! MÜNASEBATI ki Fronsiz filosunun felce uğral. İ masının tesirlerine gelince, bu İ hâdise, İngiltere ve Fransanın arasını açmıya sebep olmuştur. | Fransanın Londra maslahat. güzarı Combon, bugün Ingiliz Ha İ riciyesine en şidetli lisanla bir protestoyu tevdi et. | Daha sonra Fransanın İngiltere ile siyasi münasebetle. tini kestiğine dair ilk haberler, Berlinden verlimiş, daha sonra Vichy'den gelen haberler de, bu. Ru toyat etmiştir. Londra mara. hili, bu mahiyette bir hadiseyi beklemekle berâber, henüz böy- le bir gey vukubulmadığını bil riyorlar. Bu akşama kadar mü. nssebetler devam ediyordu, Fa. kat Vichy'de kararın dün veril. diği anlatılıyor. Fakat Fransa Hariciye Nazırı M. Boudoin'in beyanatı bu hâdi. senin vukubulmak üzere oldu. ğunu anlatıyor. Fransız Nazırı, Vichy'de kabul ettiği gazetecile- re, Oran hâdisesinin İngiliz şe. refi daimi bir leke teşkil e söyledikten sonra, İngil. tere . Fransa münasebetterinin bir tarihçesini yaparak şu sözle. ri söylemiştir: “ Uzun senelerdenberi, Fran sanın harici siyaseti, esas İlha. mehi, bizi İngiliz harici siyaseti ile ihtilâf halinde bulundurabi. lecek hiçbir şey yapmamak ar- zusundan almakta idi. Biz Al. manya İle harbe, İngilterenin te. siri altında girdik. Evvelâ İngil. tere ilânı harp etti. Bundan sonra Baudouin, İngi- lizlerin ali Fransız orduları. m ve Belçika ordusunu nasl yal nız birakmış olduklarını atlat. mış ve bilâhare, mütareke mü. zakereleri esnasında o donanma meselesi hakkında Fransız kükü. metinm hattı hareketini bahis mevzuu etmiştir. | KATI MÜNASEBAT KARARI VERİLDİ M. Bsudoin daha sonra donar- ma hadisesinden (bahsetmiş ve şu sözleri söylemiştir: reşal Petein ve ben İngiliz metine müteaddit defa en resmi ve en kat'i beyanatta bu. lunduk. Alman hükümeti, donan. tamizi kendisine teslim etme. istemedi. Biz, eski mütte- lerimize karşı dalma dürüst bir surette hareket ettik. 13 ha. ziranda, yüksek harp konseyinin içtimaında, Cburchill hattâ bize eğer Fransa donahmasım düşma. Da teslim etmez ise İngilterenin, münferit bir sulh takdirinde bi. le, imânında hulf etmiyeceğini bildirmiştir. Raudowin, bilâhare tngilizie. rin Fransız gemilerine hücüm öğrenilince Fransanın düş- ü hayret ve yeisi anlıtmış ve ine şöyle devam etnişti, Hattâ bugün bile İngiliz bah. iyesi, İskenderiyede bir Fransız | filosunu halâ abloka etmektedir. Bu Fransız filosu limanı terket. meğe teşebbüs eylediği takdirde batirilmak tehlikesine macuz bu. lunmaktadır. Bu vaktalar, siyastimizin veç. hesi üzerinde derin bir tesir ic. rasından hali kalmıyacaktır. Bah #iyelilerimizin ölümünden mesul olan memleketle diplomatik mü. nasebetlerimizi kesmek kararı. m. bu sabah, teessürle almak mecburiyetinde bulunduk. HARP İLÂNI DARİ MUHTEMEL Viehy'den bildirildiğine göre, bazı siyasi mahafilin kanaati şu merkezdedir: Fransa hükümeti, dün akşam Ingiltere ile siyasi münasebetle. rini kesmeğe karar verdikten başka, Mareşal Petain İngiltere- ye harp İlânine dahi düşünmek. tedir Fakat silâhını teslim eden Fransanın o harp ilân etmesi ile #tmemesi müsavi mahiyette ol. duğu için. böyle hir adam atma. dan evvel Almanya ve | Italya ile yen bir anlaşma akdi ihti- malinden bahsedenler varsa dâ, Almanya ile İtalyanın, Fransa. nın eline yeniden silâh vermele. ri ihtimali çok zayıftır. miştir. . Bugünkü Londra gazeteleri, İn. gilterenin Fransa donanmasına karşı aldığı tedbirleri tasvip edi. yorlar. Umumi kanaate göre İn. giltere Fransız filosunu Fransa. donanmasının Oran'da. | 1 dan değil, fakat Hitlerin elindel salmıştır. Deyli Herald, İngiltere, nin hareketi aleyhinde bir tek #3 mimi sesin yükselmediğini söyl, yor. Taymis, hadiseden P ile Hitlerin mesul olduğunu ti memnuniyetle karşılanma, Amerikada da vaziyet aj merkezdedir. Ayan Hariciye cümeni reisi Pitman hâdise kında şu sözleri söylemiştir: Bütün vatansever Ame lar, B. Churchill'i bu hökim hareketinden ve cesaretinden do lay: alkışlıyacaktır. İngiüz mi dafaa kuvvetinin Hitler tarafın dan yapılacak hücuma Dp müddet dayanıp dayan ğı şimdiye kadar bazansdüşün Tüyordıysa, bu, dünkü ki zamanında yapılmasından kulduğu içindi. Eminim ki bö tün Amerikan ayan azaları ehill'in bu hareketini alkı caktır. © Macaristanda HASAT Seferberliği (Başı 1 incide) dil siyaseti olmakla bersber aym zamanda sulh siyasetidir.., r RUMEN KABİNESİNİN SİYASETİ Bükreş, 5 (A.A.) — Rador jansı bildiriyor Yeni Gigurtu hükümeti lekete hitaben aşağıdaki bej hameyi neşretmiştir: “Memleket dış ve iç plânda ka. ti meseleler karşısındadır. Diş sahada hükümet Berlin — Roma mihveri tarafından ihdas edilen, sistem dahilinde bir bütünler siyaseti takip etmek niyetinde, dir. Bu siyaset, siyasi bir renliz.. min ifadesi değil, millet hissiya. | bnm sadık tercümanları olan â.. zssının siyasi ve ideolojik telâk- kilerinin mantıki bir neticesidir, Aynı zamanda hükümet Avrüpa: nm bu bölgesinde barışı yüksek bir nizamın elzem şartı larak telâkki eder; Bütün komi lariyle en iyi ve en samimi İnasebetler idamesine azmel bulunmaktadır. Buna binaen b ge ittifaklarımızm bu siyaset lunda merhaleler telâkki ed si icap eder. Diğer memleketli İgelince, hükümet şimdi ve isti bâlde barışın yüksek hedeflerin ve Avrupanın inşasına hizmet debilecek her şeye mesaisini & İrik etmeyi vazifesi icabından detmektedir. 2 Bütün memleketin bülün mil. liyetperver cereyanlarırın ifad si olan hükümet tam milliyet, verliğinin bütün icaplarını ifsi devam niyetindedir. Bu İş, zurun temini için, tedricen me dik bir surette, umumi tedbi çerçevesi dairesinde ve bir pr9 tam mucibince tatbik edilecek tire, i TAYMİSE GÖRE BALKAN. LARDA VAZİYET Londra, 5 (A. A.) — Times gi zelesi Balkanlar meselesi kada Bükreşteki muhabirin aldığı bir makaleyi neşretmekte. dir Bu makalede bildirildiğine göre, mihver devletleri İngiltere ve karşı harp devam ettiği müd. detçe Balkanlarda müdahale yetleri bulunmadığından ve manya ile bir ittifak mual ve yahut bir âskeri yardım pal yapmıyacaklarından o Romanyi hükümetine haber vermişlerdi Almanyanın Macaristana bugü kü metalibatında yardım. niyetinde olmadığı da aşilsârdir. Almanya bir kere daha sözün güvenenleri himaye hakkınd. vaadini tutmamaktadır. Şoförler Niçin Zam İstiyorlar? Şoförler, taksi ücretlerine - pılan 9 15 zammı az buluyor. lar. Otomobiller cemiyeti idare heyetinden İsmail, diyor ki? o “ — Biz geçenlerde belediyeye müracsa* edip, yüzde 20 zam İs tediğimiz Zaman, benzinin şişesi | 06 kuruştu. Halbuki şimdi 140 | kuruşa fırlamıştır. Eskiden tak. si*le 30 hiraya aldığımız lâstiki ri şimdi peşin para ile 50 Tirays alıyoruz. Keza bütün yedek e sam eskis'nin iki, üc mis is- mıştır. Bu vaziyette sapılan 15 zam gayri kâfidir. Bel nin, bunu bir miktar daha : racağını ümit ediyoruz;