8 Haziran 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

Yazan: 0. Rıza DOĞRUL İ ngiliz mahafilinin anlatışı- bakılırsa #be girmesi bir müddet daha İkecektir. Fakat ba gecikme Mduttur ve Almanların » Aisne cephesinde #ruzun encamına ba İtalyanın Som. -aptıkları adar. Toarruz, Almanya lehinde ine hi ettiği takdirde Almanyanı isi işgal etmesi mukadder ol Sina göre, İtalyanın bu hâdise *şxında bir rol alacağı tahmin yor ve bu rolün Almanya Pransa arasında sulhü temin meyi istihdaf eden bir rol 6. ği anlaşılıyor İtalya bu rolü üzerine aldığı dirde en bellibaşlı hedefi, yal. harbe son vermek olmuyacak, İNİ zamanda İtalyanın Fransa» istiye geldiği metalibi de ta. tuk ettirmeyi istihdaf ede. *risin İşgali Takdirinde: Pprisin işzal edilbilip edi miyeceği meselesi önü. eki günlerde aydınlanacak. Acaba böyle bir hâdise tahak- ©derse ne olur? Fransanın wiyatı bozulur mu, ve Fran milleti sulhe yanaşır mı? Yok-| bu hâdise de Fransanın azmini İnleştirir ve onu harpten muzaffer çıkmak için ün kaynakları seferber etmiye teşvik eder? Biz bu sonuncu şıkkı muhte-| Körür ve Fransanın bu ha ve meat micadelesini 80. kadar götüreceğine inanırız. dalde Parisin düşmesi gibi hir teşebbüsün neticesi akamete ir ve o zaman İtalya da sul. elde etmek istediği neticeden rum kalır. Bu da onun harbe girmesine fakat Fransanın gösterdiği mo ve) te geçen harpte olduğu gibi lt etmezse o zaman İtalya ne ? Fransız mukavemetinin artma- karşısında İtalya harbe girmek Vazgeçer mi? Yoksa Alman. 4 yardım için harbe girer mi? suale Fransız mukavemeti *p verecektir. Almanların vaziyeti müşkülle- , Italyanları yardıma davet muhakkaktır. Aksi ulâsa Halyanın harbe girme. daha fazla buyünkü taarruzun kesine bağlı görünüyor. Müttefiklerin bu sırada göste. *kleri mukavemet yalnız har- değil, Akdenizin de mukad. üzerinde müessir olacak- IKONTRPLÂK Normları Nizamnamesi An b kara, 7 (A.A) — 24 Ağuslos tarih /13484 sayılı kararna- İle mevkii mesiyele konulmuş Türk kontrplâk non 14 Mayıs 1940 han, sayılı kararname ilç td intir. Tsd1At: ihtiva eden niza 22 Muyis 1940 tarihinde resmi le ile neşredilmiştir. tarihinde rmevkii e, zem emen İnce tabri açar 22 Haziran ellerinde bulun *r Beyanname uvakkat maddesi 1ihalâtçılar. ve 1940 tarihine an kontrplâkla- le mahallin ilkiye memur uşlardır. Beyanma- konirplâklar Ti- e Sanayi Odaları, ve bu O- in bulunmadığı yerlerde beledi- © tarafından damgalaracaı Mi surede © dama e ( “mtükların 27 Haziran 1941 tari, İS bnder satılmalarına müenade 6 ir, Nizama bidayeti nde damar olan kanir- Alarım tekrar damgalanmasına 10- Aktur. iş “#kadarların ÇO keder bi g Nut konür MK mülkiye memuruna bildirme- Ve konteplâklarım damgalatma» *da yar enin Haziran 1040 tm- .İdan Japonyay Fransızlar tarafından düşü rülen bir düşman tayyaresi Tank hücumuna karşı alınan müdafaa tedbirleri için yapılan bir manevra İNGİLTERE Sahillerine Yaklaşmak Yasak Edildi Londra, 7 (A.A) — Amirallık 8 Hazirandan İtibaren, günün batmasiyle çıkması arasında, hiç bir tüccar gemisinin Birleşik Kra Myet sahil ve limanlarının 3 mil den fazla yakınına gelemiyeceği ni tebliğ etmektedir. Teşkilâtlan dırılmış İngiliz refakatli gemi ka fileleri bu memnuiyete dahil de. ğildir. Yukarıki — istisnadan maada, memnu mıntakada bulunmuş o. lup ta güneş batmadan evvel mü. teveccih bulundukları limanlara vâsıl olamıyacak bulunan gemi. ler, ya demirliyecek veyahut mın teka haricine çıkacaklardır. Bu memnuiyeta riayet etmiyen ge. milerin üzerine ateş açılacaktır. Kralın Teftişleri Kral yanında Dük Gloucester Jolduğu halde Aldershot'taki kıta. larda ve kışlalarda üç saat teftiş. te bulunmuştur. Kanadanın Yardımı Ottava, 7 (A.A) — Kanada nazırlarından Hove, Kanada fab. rikalarının senede 60 bin kadar vesaiti nakliye ve top arabalari imal edebileceklerini bildiriyor. Ford kumpanyası ile Gencral Motors şirketinin bir sipariş imal etmekte bulun. duğunu ve ayın nihayetinde ayni keymette bir sipariş teslim ede. ceklerini ilâve etmiştir. Sydney, 7 (A.A) — Avustral| ya Başvekili Menzies, bir mühim | mat nezareti ihdas edildiğini ve nazırlığını bizzat kendisi deruhte ettiğini bildirmiştir. Tunusluların Duası İ Tunus, 7 (A.A) — Tunus be yinin emri Üzerine dün Zeytuna camiinde müttefiklerin zaferi i çin dua edilmiştir. İdare! şeriye azam İle Tunus camlinin müderrisleri ve eşraftan | bir çok kimseler bu dini tezahü-| rafa İştirak ederek Tunusun Fran | saya bağlı bulunduğunu tebarüz | ettirmişlerdir. İngilterenin Yeni Moskova Elçisi Sofya, 7 (A.A) — İngiltere. nin yeni Moskova Büyük Elçisi Cripps, vazilesine gitmek üzere Alinadan Sofyaya gelmiştir. Fransanın Yeni Moskova Elç sinin de bugün şehrimize gelmesi bekleniyor. Yeni elçi, limanımi dan Odesaya gidecek, Moskovaya geçecektir. Yapacağı Yardımlar Londra, 7(A.A) — Holanda makamatı ile müttefik makamat, Holanda iktisat nazırı ile müs. temleke mazırının iştirakile bir koordinasyon komitesi teşkil e. İderek, Holanda Hindistanından İmüttefiklere verilecek mevaddı | iptidaiye hakkında mukarrerat ittihaz edecektir. Holandanın dolar gelirlerini muhafaza et- mek için. Holanda Hindistanın. , Amerikaya ve Cenubi Afrikaya yapılmakta o. lan ihracatm İlgasıiğin tedbir- lor alinmeter. 00 sterlinlik | * HOLANDANIN, bütün vapur tonajları müttefik. | lerin emrine verilmiştir. Yen ve Vaşington, 7 (A.A) — Rose. kongreden, - ordu ve donan. madaki fazla silâhların mağaza. lara gönderilmesi hakkında hükü mete salâhiyet veren bir kanım çıkarmasını bildir. miştir. Roosevelt, halen tayyare ve mühimmatı mağazalara sevk haiz bulunduğunu, le salâhiyeti bulunma. e eylemiştir. Bu salâhiyeti almak içindir ki, Roosevelt, bu içtima devresinde kabul edilmek üzere kongreye bir talep göndermiştir. Roosevelt, bu talebinin hangi hedefi güttüğünü bildirmemiştir. Pakat salâhiyettar mahfillerin ksnaatine göre, böyle bir kanun| projesinin tasvibi, derhal mütte. fikler emrine mühim bir harp malzemesi stoku vermek netice- sini verecektir. Bu stoklar, husu- si firmalar ta lere satılacaktır. Vaşington, 7 (A.A) Birleşik Amerikanın müttefiklere der yyare vereceği haberi umu! yetle Amerikanın harbe doğru yürümekte olduğu hissini ver miştir. Tüfek ve topçu malzeme. sinin fazlasını müttefiklere sat. dan müttefik. bir kuvvet gönderilmesi müstes. na olmak üzere müttefiklere &. linden gelen bütün yardımlarda bulunacaktır. Muhabir şunları ilâve etmktedi: Hükümet memurları milli mü. dafaaya halel gelmeden mütte. fiklere Amerika donanmasının ve ordusunun verebileceği bütün tay arelerin gönderilmesine karar erildiğini beyan etmişlerdir. Teslihat “Trading'in., usulü le yapılacaktır. Yani hali hazırda ordu kuvvetlerine ait olan tayya- reler piyasada satışa çıkarılacak. tır. Ozaman ticari müesseseler bunlardan istedikleri gibi istifa. faa istişare komitesile götüştük. ten sonra donanmanın “Tra. ding ia” dilmiştir. Roosevelt'in bu sabah mühim beyanatta bulunacağına dair bazı emareler mevcuttur. Bazı mahfillerde hâsıl olan ka. naate göre, Trading in usulü ile derhal müttefiklerin emrine ve. rilecek olan Amerikan donanma sına ait tayyarelerin miktarı tak. ribon 200 dür. İkından takip etmesi, bazı müşa. hitlere nazaran, Amerika bila. raflığının son kalan emarelerini parçalamış bulunmaktadır. Beyaz Saraydan bildirildi göre, Amerikanın Londra ve Pa. ris sefaretleri büşlica harp mal. zemesi imalinin' tâcili elden ne gelirse yapilmasını telgraf ve telefonla talep etmişlerdir. Askerden Başka Müttefiklere Herşey Gönderilecek Nevyork, Times gazetesinin Va şington muhabirinin bildirdiğine göre, Amerika hükümeti, mak kararının yukarıki kararı ya |ş Encümeni geçende ordu ve donanma için ve bilhassa pek geniş bir mikyasta tank ve tay. yare inşaatı için Roosevelt tara. fından talep edilmiş olan 1,277 milyon dolarlık munzam tahsi. satı kabul etmişti tesinin şefi, Amerikanın bütün fabrikalarına cephane imalâtını arttırmak için haftada altı gün ve günde 24 saat çalışmalarını emretmiştir. Mecburi Askerlik İsteniyor İstisnai ahvalin icap ettirdiği de edeceklerdir. Roosevelt müda. | ; programı resmen teyit e. | Ordu topcu kuvvetleri komi. | Amerika, Müttefiklere Seferi Kuvvetten Gayri Herşey Gönderecek mes gazetesi, Birleşik Amerika. da mecburi askeri talim sistemi. İnin ikamesini tavsiye ediyor. Ayni gazete, Fransadan bahsede. rek, mevkii iktidarda bulunan. ların bidayetteki hataları her ne vaziyetine © hayran © olmamak mümkün değildir, diyor. Düş. man kapılarına saldırdığı zaman, Fransa çelik ruhunu göstermiş. &r. Hiçbir zaman bu ruhu son 40 saatte olduğu kadar gösler. memiştir. Hitler Amerikaya İlân Harp Ederse... Ayan meclisinde, müttefiklere | harp malzemesi gönderildiği için| Bitler, Amerikaya harp ilân etti. gi takdirde Amerikanm ne gibi bir vaziyette bulunacağını soran bir arkadaşına âyandan Pepper “Bu takdirde, Amerikanın va- ziyetinde büyük bir değişiklik hu sule gelmiş olmıyacaktır. Hitler, esasen bizimle harp halindedir. imdiden onun Beşinci Kolonu, Amerikada bulunuyor. Bu hal bir müdahale mahiyetindedir. Amerikada Nazi Ajanları Londra, 7(A.A.) Daily He. rald gazetesinin diplomatik mu. harriri, merkezi Amerikadaki Al- man ajanlarının, bir ihtilâl çıka. rarak, Panama kanalında sübö. taj yapmak üzere memur edilmiş olduklarını yazıyor. Alman elçi-| liği de Cenubi Amerikaya Nazi! unsurları sokmak suretile bu ih. tilâli teşkilâtlandırmıya memur edilmiştir. Costa Rics'da, şüpheli şahısların evlerinde silâhlar bu. İlunduğu ve bir çok tevkifatın ya- İ pılacağı söylenmektedir. Bir Görüşme Paris, T(A.AJ Başvekil Reynaud, dün Amerika sefiri seferi tedabir meyanında, Nevyork Ti, Bullitt'i kabul etmiştir. VİN Ni leri şayanı hayret gayret, müz mühim bir değişiklik tev taarruzun tahmin et ticesini, IV geçmesidir. nın bütün av Jları Alman ordusuna hağışlamak, i anlaşılmaktadır; celer vermiştir. 1 omme Cephesinde, Almanların gösterdik. , Almanlar, hu cephede, henüz, bütün ihtiyat kuvvetlerini topliyarak bü. yük taarruzlarını yapmış değillerdi kat, Alman harp tabiyesini, şaşılacak süratle kavrıyan Fransız ordusunun, halen mekte zorluk çekmeyişi, beklenilen büy müttefikler lehine © çok müsait bir alâmettir. * * eygandın ordusundan beklenen en isabetli hareketlerden birisi de, mukabil taarruza betler hazırlıyabilecek bir gaflet olur. Nitekim, Fransız Erkânı MHarbiyesinin bu il dığı, son resmi tebliğlerden daha Çünkü en son Fransız tebliği, dusunun Somme'da, Pöronne civarındı mukabil taarruz dene. şok muvaffakıyetli neti. Kk nda ve Belçika ordularının, sunu yıpratmadan teslim oluşlarından, ve GÖZÜ Dunkergüe vaziyette he. lit edememiş. delilkns Fa. ir edil, len bu mütemadiyen tehlikeli âkı. k davran. rahatle Fransız or. ve tabiyeni A'man ordu. arruz kabiliyeti, iş bulunan hu ordunun müdafa liyeti, henüz hiç bir esaslı kuvvet tarafın. dan denenmiş değildir. tikasının esaslarına uygun olarak yetiştiri. “baskın ordusu,, nun, harp için de ayni derecede limli olmadığı aşikârdır: sızların deneme maksadiyle yaptıkları ha. fif mukabil taarruzlar bile, bu “hücum or. dasu,, nu şaşırimaktadır. a Yibiii tahliyesinin tamamlanışından sonra, Garp Cephesinde inkişafn başlıyan Alman taarruzunun bütü kleti, Fransız sırtına yüklenmiş bulunuyor. Alman ordusu, bir taarruz ordusudur. Ta. çok daha fazla terbiye eh. Fakat Hitler poli. tedafüi bir taktikli ve ta- Nitekim, Fran. * * unun içindir ki, bilhassa bugünkü Alman ordusuna karşı yapılacak bir taarruz, bas. ka hasımlara karşı dan bile müessirdir. Nitekim, Fransızlar, 1914 teki “Marne,. zaferini de, mukabil ta. arruzla kazanmışlardı; Alman ordusunun askeri terbiyesi de, il. hamını istilâi emellerden alan esaslar da. hilinde verilmişti. En müreccah müdafaa denenecek taarruzl, Çünkü o zamanki “taarruz,, olduğunu çok iyi bi. vi Veygand, Alman ordusuna yüklenece. yeri ve zamanı secmekte de İsabet gö: erdiği takdirde, Fransa, beklediği * 1e,, ye kavuşmuş olacaktır. muci. ———————— olursa olsun, Fransanın bugünkü | ROMANYA Ekonomisini Harp Haline Koyuyor. Bükreş, 7 (A.A.) — Romanya milli ekonomisini harp kaymağa karar vermiştir. Milli İktisat Nazırı dün bü mete fevkalâde salâhiyetler v. ren ve hazerde Rumen ekonom sinin seferberlik işlerinin tevhidi ni istihdaf eden kararname hak- kında tafsilât vermiştir. İstişari Bir Âli Konsey Kuruldu Mili İktisat Nazırı Cancicov, Romanyanın iaşesi hakkında alı. ın başlıca tedbirleri mevzuuba. his ederek, bu nezarete iki teşek- kül daha ilâve edileceğini beyan etmiştir. Bütün nezaretlerin eks- perlerinden müteşekkil bir ko- | misyon, Romanyanın istihsalâtı, istihlâki ve bunların sureti tev- ında teklifler yapacak ve âli bir konsey, bu teklif. abul edilecek- leri nezaretin tasvibine srzoluna. caktır. Büyük erkânı harbiyenin ikinci reis bu konseyde âzadır. Yeni İngiliz . Rumen Anlaşması Londra, 7 (A.A.) — Yeni İn. giliz - Rumen anlaşması hususi şahısların borçlarile ithalât ve ihracatı tevhit eylemektedir. Bu iş bir takas bürosu tarafından Yi pılacak ve bu süretle Rumen mı larınm ithalinden mütevellit ster lin üzerinden alacakların mühim bir kısmı İngiltere tarafından Ro- manyaya yapılacak ihracatın tedi yesine tahsis edilecekti İsveç Kralı Milletine İttihat Tavsiye Etti Stokholm, 7 (A.A) — Milli bayram münasebetile Stokholm , stadında yapılan büyük geçit res. İlmi esnasında bir nutuk irat eden Kral Gustav, bilhassa son altı ay zarfında zuhur eden harp tebli. kesinin bütün İsveçlilerin birleş- mesine geniş mikyasta yardım iğini söylemiştir. Hükümdar İ demiştir ki İ “Ben ve hükümet bu kadar sa. idame etmeğe muvaffak olduk. Fakat bir kral sıfatile bende mev cut olan ağır vazife hissi beni büyük devletler arasında harp devam ettiği müddetçe tehlike- nin hiçbir veçhile geçmiş addedi- lemiyeceğini söylemeğe mecbur ediyor. Bunun için sizi aranızda. ki ittihadı bozmamıya davet edi- yorum.” Beşinci Kolona Karşı Tedbir İsveç Beşinci Kolona karşı mü. dafan tedbirleri almaktadır. Bu mesele ile uğraşmak üzere teşkil edilen parlâmento encü- meni, yabane: bir memleketin yardımı ile ve yahut cebir ve şid. det istimali ile İsveçteki rejim! | değiştirmek istiyen ve dahili em- niyeti ve milli müdafaayı ihlâle çalışan herhangi bir teşekkülü dağıtmak hakkını hükümete tanı. miştir. a Diğer taraftan, encümen İs. veçin her hangi bir yabancı memleketle münasebetlerini ih. lâl edebilecek o mahiyetteki te. şekküilerin dağıtılması hakkın. teklifi reddetmistir. İmetanet derhal ayni nisbette İkâten ne netice alacağım k Manevi Kuvvet B. FELEŞN ) Yazan : pre polis halkın kal lerde harp ve politika yakaşası yapmasını meneğiği Çünkü böyle münskaşalarda ii eden bu gibi münakaşalarışıı sak edilmesinden dolayı Frgji gazeteleri memnuniyet beyiğiğii diyorlar. * Doğrusunu söylemek tâzmii lirse Fransada hürriyet desi imet sulistimale uğramıştığ kadar ki; bir takım vntalliğğ mekteplerde çocuklara hal lursa harbe gitmemelerini £gj ediyorlardı. Fabrika işcilei her fırsatta bağıra bağıra sö dikleri Enternasyonal Mai “Bir kaç kurşun da zabitleriğiğiği saklayın,, gibi herzeler de amiğ yi dehşetli surette zehirledi ii kadar açıklığın elbette bir ti olacaktı. İşte bugün Sol Ni Aisne kıyılarında ölenler, bulgiüi) cezasını çekenlerdir. Nasıl çaplı gezenler soğuk alır veya iğ aramama uğrarsa Fransadaiiğii bu oldu. Bütün bugünkü nıklığın başlıca sebebi budusezliiği Bereket ki bu millet ötedi 14 ri böyle talihsiz harpler göl yi sonradan belini doğrultmuş ol ğu için iyi kötü toparlanm bilmektedir. Yoksa başka bir let olsa, Flandres hezimetinği on beş gün sonra Some ceği sinde tutunamazdı. Bütün 4 Saplar göstermişti neviyat, muharebenin Gi nı ne kadar lüzumlu bir madi "e dir Maneviyatı bozulan ordüğü , kuvvetli silâhlarla bir şey yel mazken; manviyatı yüksek iğ) ordu zayıf esliha ile mirzii ii olur. Bunun misalini uzaktağjij dışarıda aramıya hacet yol tiklâl Harbi en beliğ nümul dir. Maneviyat nasıl bozulur? Bunun da cn acı misalini kan Harbinde gördük. Trakj bozulan ordu efradı içinde manla temas etmeden İsta gelmiş olan binlercesi geçti yerde maneviyat namına bir birakmamıştı. k p Bence maneviyat bozulmasi önüne geçecek ilk kuvvet Onda görül | y > Jen ufak zanf aşağıya kadar büğü yerek iner. Ve onda görüleğiğiği J Iİ İ 21 yüyerek bir zırh gibi efradın gil me ve yüreğine kadar varış in düşinanın, her yatı bozmak için sa Hi gayrete karşı aldırmamak tektir, Halbuki şurada burada otuğ Gibi içinde: — Vallahi birader! Bana Öğ n vaziyet İnİSIZ. i söyliyenler, belki ileri gidenler de yok değil. Öğ sözlerin bir faydası olduğüğü kimse iddia edemez. Askeri Bal il al suale cevap ve mek ise kahve peykelerine dar inmesine imkân olmıyan idir ki; hattâ muhari; harpleri bile bunda ği Bu büyük cihan savaşındağği din vazifesi eğer aklı eriygi bâd eleri sükünetle mütalâağ yalnız kara taral değil, biraz da pembe ciheti görerek evvelâ kendi maneğf tını sarşıntıdan korumak ve €rmiyorsa erenlerin sözlerini leyip sakin olmaktır. Hele başkalarının nikbi sözlerini cerh için gayret menin me mânası vardır, me yeri. Bir milletin iki silâh; yği dır. Birisi harp sahasında işli topu, tüfeği, tankı ve tayyi Diğeri kendi içi oturmuş olan sini takviye borcudur. İkincisini kuvveği dirmek ferdin vazifesidir. sade kendisininkini değil; İyi 1) da adliye nazırının ileri sürdüğü | Norveçte A Alman Tazyik Ediliyor Norveçte bir mahal, 7 (A Aİ yüksek kumandanl; Rombarken'in cenubundakfi A man mevzilerine karşı yapılı tazyik devam etmektedir. Eg barken'in şimalinde müfrezgi miz hafif ilerlemelerle mevziği ni ıslah etmislerdir.